BASH(1) BASH(1)
NAZWA
bash - GNU Bourne-Again SHell
SKŁADNIA
bash [opcje] [plik]
COPYRIGHT
Bash is Copyright (C) 1989-2001 by the Free Software Foun
dation, Inc.
OPIS
Bash jest zgodnym z sh interpreterem języka poleceń,
wykonującym polecenia ze standardowego wejścia bądź z
pliku. Włączono doń również przydatne cechy zaczerpnięte
z powłoki Korna i powłoki C (ksh i csh).
Bash w zamierzeniu jest implementacją zgodną z POSIX-ową
specyfikacją powłok i narzędzi -- IEEE POSIX Shell and
Tools specification (IEEE Working Group 1003.2).
OPCJE
Oprócz jednoznakowych opcji powłoki udokumentowanych w
opisie wbudowanego polecenia set, bash przy wywołaniu
interpretuje poniższe opcje:
-c łańcuch
Jeśli występuje opcja -c, to polecenia odczyty
wane są z łańcucha. Jeżeli po łańcuchu istnieją
argumenty, to są one przypisywane do argumentów
pozycyjnych, poczynając od $0.
-r Jeżeli występuje opcja -r, to powłoka staje się
powłoką okrojoną (restricted). Zobacz poniżej
POWŁOKA OKROJONA.
-i Jeżeli występuje opcja -i, to powłoka jest
interaktywna.
-s Jeśli występuje opcja -s lub po przetworzeniu
opcji nie pozostają żadne argumenty, to polece
nia odczytywane są ze standardowego wejścia.
Opcja ta umożliwia na ustawienie parametrów
pozycyjnych podczas wywołania powłoki interakty
wnej.
-D Na standardowym wyjściu wypisywana jest lista
wszystkich podwójnie cytowanych łańcuchów
poprzedzonych znakiem $. Są to łańcuchy będące
przedmiotem tłumaczenia języka, gdy bieżącym
ustawieniem regionalnym (locale) nie jest C ani
POSIX. Implikuje to opcję -n; nie zostaną wyko
nane żadne polecenia.
[-+]O [opcja_shopt]
opcja_shopt jest jedną z ocpji powłoki akcep
towanych przez polecenie wbudowane shopt (zobacz
WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej). Jeśli
występuje opcja_shopt, to -O nadaje wartość tej
opcji, zaś +O unieważnia ją. Jeżeli nie podano
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 1
BASH(1) BASH(1)
opcji_shopt, to na standardowym wyjściu wypisy
wane są nazwy i wartości opcji powłoki akcep
towanych przez shopt. Jeśli opcją wywołania
jest +O, tworzone wyjście jest formatowane w
taki sposób, by można było wykorzystać je jako
wejście.
-- Zapis -- sygnalizuje koniec opcji i wyłącza dal
sze ich przetwarzanie. Argumenty występujące po
-- traktowane są jako nazwy plików i argumenty.
Argument - jest równoważnikiem --.
Bash interpretuje także wiele opcji wieloznakowych. Jeśli
mają zostać rozpoznane, opcje te muszą pojawić się w wier
szu poleceń przed opcjami jednoznakowymi,
--dump-po-strings
Równoważne -D, ale wyjście jest w formacie pliku
GNU gettext po (portable object).
--dump-strings
Równoważnik -D.
--help Wyświetla na standardowym wyjściu komunikat o
użytkowaniu i pomyślnie kończy pracę.
--init-file plik
--rcfile plik
Wykonuje polecenia z podanego pliku zamiast ze
standardowego osobistego pliku inicjującego
~/.bashrc, jeśli powłoka jest interaktywna. Zobacz
WYWOŁANIE poniżej.
--login
Sprawia, że bash działa tak, jakby został wywołany
jako powłoka zgłoszeniowa (login shell). Zobacz
WYWOŁANIE poniżej.
--noediting
Nie używa biblioteki GNU readline do odczytu wier
szy poleceń w trybie interaktywnym.
--noprofile
Nie odczytuje ani ogólnosystemowego pliku star
towego /etc/profile ani żadnego z osobistych plików
inicjujących ~/.bash_profile, ~/.bash_login czy
~/.profile. Domyślnie, bash czyta te pliki gdy
jest wywołany jako powłoka zgłoszeniowa (zobacz
WYWOŁANIE poniżej).
--norc Nie odczytuje i nie wykonuje osobistego pliku
inicjującego ~/.bashrc jeśli powłoka jest interak
tywna. Opcja ta jest domyślnie włączona, jeżeli
powłokę wywołano jako sh.
--posix
Zmienia zachowanie bash tam, gdzie operacja
domyślna różni się od standardu POSIX 1003.2 tak,
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 2
BASH(1) BASH(1)
by dostosować się do niego (tryb posix).
--restricted
Powłoka staje się okrojona (zobacz POWŁOKA OKROJONA
poniżej).
--verbose
Równoważnik opcji -v.
--version
Pokazuje na standardowym wyjściu informację o wer
sji tego egzemplarza bash i pomyślnie kończy pracę.
ARGUMENTY
Jeśli po przetworzeniu opcji pozostają jakieś argumenty, a
nie podano ani opcji -c ani -s, to zakłada się, że pier
wszy argument jest nazwą pliku zawierającego polecenia
powłoki. Jeżeli bash został wywołany w taki sposób, to $0
przypisywana jest nazwa pliku z poleceniami, a parametrom
pozycyjnym pozostałe argumenty. Bash odczytuje i wykonuje
polecenia z tego pliku, a następnie kończy pracę. Kod
zakończenia basha jest wówczas kodem zakończenia ostat
niego wykonanego polecenia skryptu. Jeśli nie wykonano
żadnego polecenia, to kod zakończenia wynosi 0.
WYWOŁANIE
Powłoka zgłoszeniowa (login shell) to taka, w której pier
wszym znakiem zerowego argumentu jest -, lub taka, którą
uruchomiono z opcją --login.
Powłoka interaktywna to taka, którą uruchomiono bez argu
mentów innych niż opcje i bez opcji -c; zarówno jej stan
dardowe wejście jak i wyjście powiązane jest z terminalami
(tak jak określiła to funkcja isatty(3), albo taka, którą
uruchomiono z opcją -i. Jeśli bash jest interaktywny, to
ustawiane jest PS1 zaś $- zawiera i; pozwala to skryptowi
powłoki lub plikowi startowemu na sprawdzanie tego stanu.
Poniższe akapity opisują, jak bash wykonuje swoje pliki
startowe. Jeśli któryś z tych plików istnieje, ale nie
może być odczytany, to bash zgłasza błąd. Tyldy (~) w
nazwach plików interpretowane są według reguł opisanych
poniżej w części Interpretacja tyld sekcji INTERPRETACJA.
Gdy bash wywoływany jest jako powłoka zgłoszeniowa lub
jako powłoka nie-interaktywna z opcją --login, w pierwszej
kolejności czyta i wykonuje polecenia z pliku /etc/pro
file, jeśli takowy istnieje. Po odczytaniu tego pliku,
szuka ~/.bash_profile, ~/.bash_login i ~/.profile, w tej
kolejności, po czym odczytuje i wykonuje polecenia z pier
wszego istniejącego i dającego się odczytać. Można
posłużyć się opcją --noprofile podczas uruchamiania
powłoki, by zakazać takiego zachowania.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 3
BASH(1) BASH(1)
Podczas kończenia pracy powłoki zgłoszeniowej, bash czyta
i wykonuje polecenia z pliku ~/.bash_logout, jeśli taki
istnieje.
Jeżeli uruchamiana jest powłoka interaktywna nie będąca
powłoką zgłoszeniową, bash czyta i wykonuje polecenia z
~/.bashrc, jeśli taki plik istnieje. Może to być zakazane
za pomocą opcji --norc. Opcja --rcfile plik wymusi odczyt
i wykonanie poleceń z pliku zamiast z ~/.bashrc.
Jeśli bash startuje w trybie nie-interaktywnym, na
przykład w celu uruchomienia skryptu powłoki, to szuka w
środowisku zmiennej BASH_ENV, interpretuje jej wartość,
jeśli ją znalazł, i używa otrzymanej wartości jako nazwy
pliku do odczytania i wykonania. Bash zachowuje się tak,
jakby były wykonane następujące polecenia:
if [ -n "$BASH_ENV" ]; then . "$BASH_ENV"; fi
ale do szukania nazwy pliku nie jest używana wartość zmi
ennej PATH.
Jeżeli bash wywołano pod nazwą sh, to próbuje on naślad
ować zachowanie startowe historycznych wersji sh tak
ściśle jak to jest możliwe, przy równoczesnym spełnianiu
standardu POSIX. Wywołany jako powłoka interaktywna lub
powłoka nie-interaktywna z opcją --login, usiłuje na
początku odczytać i wykonać polecenia z /etc/profile i
~/.profile, w tej kolejności. W celu zakazania tego
zachowania można użyć opcji --noprofile. Wywołany jako
powłoka interaktywna pod nazwą sh, bash poszukuje zmiennej
ENV, interpretuje jej wartość, jeśli jest zdefiniowana, i
posługuje się otrzymaną wartością jako nazwą pliku, który
ma być odczytany i wykonany. Ponieważ powłoka wywołana
jako sh nie usiłuje czytać ani wykonywać poleceń z
jakichkolwiek innych plików startowych, opcja --rcfile nie
ma żadnych skutków. Powłoka nie-interaktywna wywołana pod
nazwą sh nie próbuje czytać żadnych plików startowych.
Wywołany jako sh, bash wchodzi w tryb posix po odczycie
plików startowych.
Gdy bash uruchomiony jest w trybie posix, jak z opcją
--posix wiersza poleceń, kieruje się standardem POSIX dla
plików startowych. W trybie tym, powłoka interaktywna
interpretuje zmienną ENV a polecenia odczytywane i wykony
wane są z pliku, którego nazwą jest zinterpretowana
wartość. Nie są czytane inne pliki startowe.
Bash usiłuje rozstrzygnąć, czy jest uruchomiony przez
demona powłoki zdalnej, zwykle rshd. Jeżeli stwierdzi, że
został uruchomiony przez rshd, to odczytuje i wykonuje
polecenia z ~/.bashrc, jeśli plik ten istnieje i daje się
czytać. Nie będzie tego robił wywołany jako sh. Można
posłużyć się opcją --norc, by zakazać tego zachowania oraz
opcją --rcfile, by wymusić czytanie innego pliku, ale rshd
zazwyczaj nie wywołuje powłoki z tymi opcjami ani nie
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 4
BASH(1) BASH(1)
pozwala na ich podanie.
Jeśli powłoka została uruchomiona z efektywnym id
użytkownika (grupy) różnym od id rzeczywistego, a nie
podano opcji -p, to nie są odczytywane żadne pliki star
towe, funkcje powłoki nie są dziedziczone ze środowiska,
zmienna SHELLOPTSP, jeśli jest taka w środowisku, jest
ignorowana a efektywny identyfikator użytkownika jest
ustawiany na jego identyfikator rzeczywisty. Jeśli przy
wywołaniu podano opcję -p, to zachowanie startowe jest
takie samo, ale nie jest resetowany efektywny id użytkown
ika.
DEFINICJE
W pozostałej części tego dokumentu używane są poniższe
definicje.
odstęp Spacja lub znak tabulacji.
słowo Sekwencja znaków uważana przez powłokę za poje
dynczą jednostkę. Znana też jako token.
nazwa Jest to słowo składające się wyłącznie ze znaków
alfanumerycznych i znaków podkreślenia, i rozpoczy
nające się znakiem alfabetycznym lub podkreśleniem.
Wspominane również jako identyfikator.
metaznak
Znak, które, gdy nie jest cytowany, oddziela słowa.
Jeden z poniższych:
| & ; ( ) < > spacja tab
operator sterujący
token pełniący funkcję sterującą. Jest to jeden z
poniższych symboli:
|| & && ; ;; ( ) | <nowalinia>
SŁOWA ZASTRZEŻONE
Słowa zastrzeżone (reserved words) to takie, które mają
dla powłoki specjalne znaczenie. Następujące słowa są
rozpoznawane jako zastrzeżone, gdy nie są cytowane i
występują albo jako pierwsze słowo polecenia prostego
(zobacz GRAMATYKA POWŁOKI poniżej) albo trzecie słowo
poleceń case lub for;
! case do done elif else esac fi for function if in
select then until while { } time [[ ]]
GRAMATYKA POWŁOKI
Polecenia proste
Polecenie proste jest sekwencją opcjonalnych przypisań
zmiennych, po której następują rozdzielane przez odstęp
słowa i przekierowania, a zakończoną operatorem
sterującym. Pierwsze słowo określa polecenie, jakie ma
zostać wykonane i jest przekazywane jako argument numer
zero. Pozostałe słowa są przekazywane jako argumenty
wywoływanego polecenia.
Wartością zwracaną polecenia prostego jest jego kod
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 5
BASH(1) BASH(1)
zakończenia lub 128+n jeżeli polecenie przerwane jest
sygnałem n.
Potoki
Potok jest sekwencją jednego lub więcej poleceń
rozdzielonych znakiem |. Formatem potoku jest:
[time [-p]] [ ! ] polecenie [ | polecenie2 ... ]
Standardowe wyjście z polecenia połączone jest za pośred
nictem potoku ze standardowym wejściem polecenia2.
Połączenie to wykonywane jest przed możliwymi przekierowa
niami podanymi dla polecenia (zobacz poniżej
PRZEKIEROWANIE.
Jeżeli potok poprzedza zastrzeżone słowo !, to kod
zakończenia takiego potoku jest negacją (NOT) kodu
zakończenia ostatniego polecenia. W przeciwnym wypadku,
kodem potoku jest kod zakończenia ostatniego polecenia.
Powłoka oczekuje na zakończenie (terminate) wszystkich
poleceń w potoku przed zwróceniem wartości.
Jeżeli potok jest poprzedzony słowem zastrzeżonym time, to
po jego zakończeniu podawany jest czas wykonywania, jak
również czas użytkownika i czas systemu zużyty na wyko
nanie. Opcja -p zmienia format tworzonych wyników na
określony przez POSIX. Do sformatowania łańcucha
określającego, jak powinna być wyświetlana informacja o
czasach, można ustawić zmienną TIMEFORMAT; zobacz opis
TIMEFORMAT w Zmienne powłoki poniżej.
Każde polecenie w potoku uruchamiane jest jako odrębny
proces (tj. w podpowłoce).
Listy
Lista jest potokiem lub sekwencją kilku potoków
rozdzielonych jednym z operatorów ;, &, && lub ||, i
opcjonalnie zakończoną jednym ze znaków ;, & lub
<nowalinia>.
Spośród tych operatorów listowych, && i || mają ten sam
priorytet, następujące po nich ; i &, również mają równy
między sobą priorytet.
Jeśli polecenie zakończone jest operatorem sterującym &,
to powłoka wykonuje je w tle (background) w podpowłoce.
Powłoka macierzysta nie oczekuje na zakończenie polecenia,
a zwracany kod wynosi 0. Polecenia oddzielane znakiem
średnika ; wykonywane są sekwencyjnie; powłoka oczekuje na
zakończenie pracy przez każde z nich po kolei. Zwracany
kod jest kodem zakończenia ostatniego wykonanego polece
nia.
Operatory sterujące && i || oznaczają odpowiednio listy
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 6
BASH(1) BASH(1)
AND i OR. Lista AND ma postać
polecenie2 wykonywane jest wtedy, i tylko wtedy, gdy
polecenie1 zwraca zerowy kod zakończenia.
Lista OR ma postać
polecenie1 || polecenie2
polecenie2 jest wykonywane wtedy, i tylko wtedy, gdy
polecenie1 zwraca niezerowy kod zakończenia. Kod zwracany
przez listy AND i OR jest kodem zakończenia ostatniego
wykonanego polecenia listy.
Polecenia złożone
Polecenie złożone (compound command) jest jednym z
poniższych:
(lista)
lista wykonywana jest w podpowłoce. Przypisania
zmiennych i polecenia wbudowane wpływające na
środowisko powłoki nie zachowują swoich skutków po
zakończeniu polecenia. Zwracanym kodem jest kod
zakończenia listy.
{ lista; }
lista jest po prostu wykonywana w bieżącym
środowisku powłoki. lista musi być zakończona
znakiem nowej linii lub średnika. Nazywane jest to
poleceniem grupowania. Zwracanym kodem jest kod
zakończenia listy. Należy pamiętać, że w przeci
wieństwie do metaznaków ( i , { i } są słowami zas
trzeżonymi i aby zostały rozpoznane muszą się
pojawić tam, gdzie dozwolone jest użycie słów zas
trzeżonych. Ponieważ nie powodują podziału na
słowa, muszą być oddzielone od listy za pomocą
białego znaku.
((wyrażenie))
wyrażenie interpretowane jest zgodnie z zasadami
opisanymi poniżej w sekcji OBLICZANIE WYRAŻEŃ ARYT
METYCZNYCH. Jeśli wartość wyrażenia jest nieze
rowa, to kodem zwracanym jest 0; w przeciwnym razie
kodem zwracaym jest 1. Jest to ściśle równoważne
konstrukcji let "wyrażenie".
[[ wyrażenie ]]
Zwraca kod 0 lub 1 w zależności od interpretacji
wyrażenia warunkowego wyrażenie. Wyrażenia złożone
są ze składowych (primaries) opisanych poniżej w
opcji WYRAŻENIA WARUNKOWE. Na słowach pomiędzy [[
a ]] nie są wykonywane rozwinięcia nazw plików ani
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 7
BASH(1) BASH(1)
podział na słowa; są natomiast wykonywane: inter
pretacja tyld, parametrów i zmiennych, interpre
tacja wyrażeń arytmetycznych, podstawianie wyników
poleceń, podstawianie wyników procesów i usunięcia
cytowań.
Gdy używane są operatory == i !=, łańcuch na prawo
od operatora traktowany jest jak wzorzec i dopa
sowywany zgodnie z zasadami opisanymi poniżej w
sekcji Dopasowywanie wzorców. Wartością zwracaną
jest 0 jeśli łańcuch odpowiednio pasuje lub nie
pasuje do wzorca, zaś 1 w przeciwnym przypadku.
Można zacytować dowolną część wzorca w celu
wymuszenia dopasowywania jej jako łańcucha.
Wyrażenia można łączyć przy pomocy następujących
operatorów, wymienionych w kolejności malejącego
priorytetu:
( wyrażenie )
Zwraca wartość wyrażenia. Może służyć do
unieważnienia zwykłej kolejności operatorów.
! wyrażenie
Prawda jeżeli wyrażenie jest fałszywe.
wyrażenie1 && wyrażenie2
Prawda jeśli zarówno wyrażenie1 jak i
wyrażenie2 są prawdziwe.
wyrażenie1 || wyrażenie2
Prawda jeśli choć jedno spośród wyrażenie1
lub wyrażenie2 jest prawdziwe.
Operatory && i || nie wykonują wyrażenia2 jeżeli
wartość wyrażenia1 wystarcza do określenia
wartości, jaka zostanie zwrócona przez całe
wyrażenie warunkowe.
for nazwa [ in słowo ] ; do lista ; done
Interpretowane są słowa następujące po in, tworząc
listę elementów. Zmiennej nazwa nadawana jest
kolejno wartość każdego elementu tej listy i
każdorazowo wykonywana jest lista poleceń. Jeżeli
pominięto in słowo, to polecenie for wykonuje listę
po jednym razie dla każdego ustawionego parametru
pozycyjnego (zobacz PARAMETRY poniżej). Zwracanym
kodem jest kod zakończenia ostatniego wykonanego
polecenia. Jeśli interpretacja elementów
następujących po in daje w wyniku pustą listę, to
nie są wykonywane żadne polecenia i zwracany jest
kod 0.
for (( wyr1 ; wyr2 ; wyr3 )) ; do lista ; done
Na początku obliczane jest wyrażenie arytmetyczne
wyr1, zgodnie z zasadami opisanymi poniżej w
OBLICZANIE WYRAŻEŃ ARYTMETYCZNYCH. Następnie
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 8
BASH(1) BASH(1)
wielokrotnie obliczane jest wyr2, aż do osiągnięcia
przez nie wartości zero. Każdorazowo gdy obliczone
wyr2 jest niezerowe, wykonywana jest lista i
obliczane jest wyrażenie arytmetyczne wyr3. Jeśli
pominięto któreś z wyrażeń, to zachowuje się ono
tak, jakby przyjmowało wartość 1. Zwracanym kodem
jest kod zakończenia ostatniego wykonanego polece
nia listy, lub fałsz jeśli któreś z wyrażeń jest
niepoprawne.
select nazwa [ in słowo ] ; do lista ; done
Interpretowana jest lista słów następujących po in,
tworząc listę elementów. Zestaw zinterpretowanych
słów wypisywany jest na standardowym wyjściu, każde
poprzedzone liczbą kolejną. Jeśli pominięto in
słowo, to wypisywane są parametry pozycyjne (zobacz
PARAMETRY poniżej). Następnie wyświetlana jest
zachęta PS3 i czytany jest wiersz ze standardowego
wejścia. Jeżeli wiersz składa się z liczby
odpowiadającej jednemu z wyświetlonych słów, to
zmiennej nazwa przypisywana jest wartość tego
słowa. Jeśli wiersz jest pusty, słowa i zachęta
wyświetlane są ponownie. Jeżeli odczytano EOF, to
polecenie kończy pracę. Każda inna wartość
powoduje, że nazwie zostanie przypisany łańcuch
pusty. Odczytany wiersz zachowywany jest w zmiennej
REPLY. lista wykonywana jest po każdym wyborze,
dopóki nie zostanie wykonane polecenie break.
Kodem zakończenia select jest kod zakończenia
ostatniego wykonanego polecenia listy lub zero
jeśli nie wykonano żadnych poleceń.
case słowo in [ [(] wzorzec [ | wzorzec ] ... ) lista ;;
] ... esac
Polecenie case najpierw interpretuje słowo i
próbuje dopasować uzyskany wynik każdego z wzorców
po kolei, posługując się tymi samymi regułami dopa
sowywania, co dla rozwijania nazw ścieżkowych
(zobacz Rozwijanie nazw ścieżkowych poniżej). Gdy
znalezione zostanie dopasowanie, wykonywana jest
odpowiadająca mu lista. Po pierwszym dopasowaniu
nie są dokonywane próby dopasowania pozostałych
wzorców. Jeśli żaden ze wzorców nie pasuje do kodem
zakończenia jest zero. W przeciwnym razie jest
równy kodowi zakończenia ostatniego z wykonanych
poleceń listy.
if lista; then lista; [ elif lista; then lista; ] ...
[ else lista; ] fi
Wykonywana jest lista występująca po if. Jeżeli
jej kod zakończenia jest zerowy, to wykonywana jest
lista klauzuli then. W przeciwnym wypadku, wykony
wana jest lista każdego elif po kolei; jeśli kod
zakończenia którejś wynosi 0, to wykonywana jest
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 9
BASH(1) BASH(1)
lista then i polecenie jest kończone. Jeżeli nie
wystąpił żaden z powyższych przypadków, to wykony
wana jest lista występująca po klauzuli else, jeśli
takowa istnieje. Kodem zakończenia jest kod ostat
niego wykonanego polecenia listy lub zero jeśli
żaden z warunków nie okazał się prawdziwy.
while lista; do lista; done
until lista; do lista; done
Polecenie while powtarza wykonywanie listy podanej
po do tak długo, jak długo ostatnie polecenie listy
while zwraca zerowy kod zakończenia. Polecenie
until działa identycznie jak while, poza tym, że
warunek jest zanegowany: do lista wykonywane jest
tak długo, jak długo ostatnie polecenie listy until
zwraca niezerowy kod zakończenia. Kod zakończenia
poleceń while i until jest równy kodowi zakończenia
ostatniego z wykonanych poleceń listy do lub zeru
jeśli żadne nie zostało wykonane.
[ function ] nazwa () { lista; }
Definuje to funkcję nazwaną nazwa. Ciałem funkcji
jest lista poleceń zawarta pomiędzy { i }. Lista ta
jest wykonywana w za każdym razem gdy nazwa
występuje jako polecenie proste. Kodem zakończenia
funkcji jest kod zakończenia ostatniego z wyko
nanych poleceń jej ciała. (Zobacz FUNKCJE poniżej.)
KOMENTARZE
W powłoce nie-interaktywnej lub w powłoce interaktywnej, w
której włączono opcję interactive_comments do opcji wbu
dowanych shopt(zobacz WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej)
słowo rozpoczynające się od znaku # powoduje, że słowo to
i wszystkie pozostałe znaki w tym wierszu będą ignorowane.
Powłoka interaktywna bez włączonej opcji interactive_com
ments nie pozwala na komentarze. Opcja interactive_com
ments jest domyślnie włączona w powłokach interaktywnych.
CYTOWANIE
Cytowanie służy do usuwania specjalnego znaczenia dla
powłoki pewnych znaków lub słów. Cytowanie można stosować
do wyłączania specjalnego traktowania znaków specjalnych,
zapobiegania rozpoznawaniu słów zastrzeżonych jako takich
oraz do zapobiegania podstawianiu parametrów.
Każdy z metaznaków podanych powyżej w DEFINICJACH posiada
dla powłoki specjalne znaczenie i musi być cytowany, jeśli
ma oznaczać samego siebie.
Gdy używane są funkcje interpretacji historii poleceń,
znak interpretacji historii, zwykle !, musi być cytowany,
jeśli chce się uniknąć interpretacji historii.
Istnieją trzy mechanizmy cytowania: znak
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 10
BASH(1) BASH(1)
specjalny(escapecharacter), apostrofy (pojedyncze cud
zysłowy) i cudzysłowy zwykłe (podwójne).
Niecytowany odwrotny ukośnik (\) jest znakiem specjalnym.
Chroni on przed interpretacją dosłowną wartość
następującego po nim znaku, z wyjątkiem <nowejlinii>.
Jeśli pojawi się para \<nowalinia> a sam odwrotny ukośnik
nie jest cytowany, to traktowana jest ona jak kontynuacja
wiersza (to znaczy, usuwana jest ze strumienia wejściowego
i w efekcie ignorowana).
Ujęcie znaków w apostrofy chroni dosłowne wartości każdego
z nich. Apostrof nie może pojawić się pomiędzy innymi
apostrofami, nawet jeśli jest poprzedzony odwrotnym
ukośnikiem.
Ujęcie znaków w cudzysłowy chroni dosłowne wartości
każdego z nich, za wyjątkiem $, ` i \. Znaki $ i `
zachowują swe specjalne znaczenie wewnątrz cudzysłowów.
Odwrotny ukośnik zachowuje specjalne znaczenie tylko, gdy
występuje po nim jeden z poniższych znaków: $, `, ", \ lub
<nowalinia>. Cudzysłów może być cytowany wewnątrz cud
zysłowów przez poprzedzenie go odwrotnym ukośnikiem.
Parametry specjalne * i @ posiadają specjalne znaczenie
wewnątrz cudzysłowów (zobacz PARAMETRY poniżej).
Słowa postaci $'łańcuch' traktowane są specjalnie. Słowo
takie interpretowane jako łańcuch, w którym znaki poprzed
zone odwrotnym ukośnikiem zastępowane są według standardu
ANSI C. Sekwencje specjalne z odwrotnym ukośnikiem, jeśli
występują, dekodowane są następująco:
\a alarm (dzwonek)
\b backspace
\e znak escape
\f znak wysuwu strony (form feed)
\n znak nowej linii (new line)
\r powrót karetki (carriage return)
\t tabulacja pozioma (horizontal tab)
\v tabulacja pionowa (vertical tab)
\\ odwrotny ukośnik (backslash)
\' apostrof
\nnn ośmiobitowy znak, którego wartością jest
ósemkowa liczba nnn (jedna do trzech cyfr)
\xnnn ośmiobitowy znak, którego wartością jest
szesnastkowa liczba nnn (jedna do trzech
cyfr szesnastkowych)
Przetłumaczony wynik jest pojedynczo cytowany, tak jakby
nie było znaku dolara.
Ujęty w cudzysłowy łańcuch poprzedzony znakiem dolara ($)
spowoduje, że łańcuch zostanie zinterpretowany zgodnie z
bieżącymi ustawieniami regionalnymi (locale). Jeśli
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 11
BASH(1) BASH(1)
ustawione są one na C lub POSIX, to znak dolara jest
ignorowany. Jeżeli łańcuch jest tłumaczony i zamieniany,
to zastąpienie jest podwójnie cytowane.
PARAMETRY
Parametr jest elementem przechowującym wartości. Może on
być nazwą, liczbą lub jednym ze znaków specjalnych
podanych poniżej w sekcji Parametry specjalne. Dla celów
powłoki zmienna jest parametrem oznaczanym przez nazwę.
Zmienna posiada wartość i zero lub więcej atrybutów.
Wartość atrybutom przypisuje się za pomocą polecenia wbu
dowanego declare (zobacz opis tego polecenia poniżej, w
sekcji WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI).
Parametr jest ustawiony jeśli przypisano mu wartość.
Łańcuch pusty jest poprawną wartością. Po ustawieniu zmi
ennej, może być ona unieważniona wyłącznie przez użycie
wbudowanego polecenia unset (zobacz poniżej WBUDOWANE
POLECENIA POWŁOKI).
Do zmiennej można wykonać przypisanie przy pomocy
instrukcji postaci
nazwa=[wartość]
Jeżeli nie podano wartości, to zmiennej przypisywany jest
łańcuch pusty. Wszystkie wartości przechodzą przez inter
pretację tyld, podstawianie parametrów, interpretację zmi
ennych, podstawianie wyników poleceń, interpretację
wyrażeń arytmetycznych i usuwanie cytowań (zobacz poniżej
INTERPRETACJA). Jeżeli zmienna ma ustawiony atrybut inte
ger (całkowita), to wartość podlega interpretacjom wyrażeń
arytmetycznych, nawet jeśli nie użyto interpretacji
$((...)). Zobacz poniżej Interpretacja wyrażeń arytmety
cznych. Nie jest wykonywane dzielenie na słowa, z
wyjątkiem "$@", jak wyjaśniono to poniżej w sekcji Parame
try specjalne. Nie jest wykonywane rozwijanie nazw
plików. Instrukcje przypisania mogą się też pojawiać jako
argumenty poleceń wbudowanych declare, typeset, export,
readonly i local.
Parametry pozycyjne
Parametr pozycyjny to parametr określany cyfrą lub
cyframi, innymi niż pojedyncza cyfra 0. Parametrom pozy
cyjnym nadawane są wartości argumentów powłoki (w czasie
jej wywołania). Wartości te mogą być ponownie nadawane
przy pomocy wbudowanego polecenia set. Do parametrów
pozycyjnych nie można wykonać przypisania przy pomocy
instrukcji przypisania. Parametry pozycyjne są tymczasowo
zastępowane podczas wykonywania funkcji powłoki (zobacz
poniżej FUNKCJE). Jeżeli interpretowany jest parametr
pozycyjny określany więcej niż jedną cyfrą, to musi być
ujęty w nawiasy (zobacz poniżej INTERPRETACJA).
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 12
BASH(1) BASH(1)
Parametry specjalne
Powłoka kilka parametrów traktuje specjalnie. Do
parametrów tych można się wyłącznie odwoływać; nie jest
dozwolone przypisywanie im wartości.
* Interpretowane jest jako parametry pozycyjne,
począwszy od pierwszego. Gdy interpretacja pojawia
się wewnątrz cudzysłowów, to parametr ten interpre
towany jest jako pojedyncze słowo z wartościami
każdego z parametrów rozdzielonymi pierwszym
znakiem zmiennej specjalnej IFS. To znaczy, "$*"
jest równoważne "$1c$2c...", gdzie c jest pierwszym
znakiem wartości zmiennej IFS. Jeżeli IFS nie jest
ustawione, to parametry oddzielane są spacjami.
Jeśli IFS jest łańcuchem pustym, to parametry są ze
sobą połączone bez rozdzielających je separatorów.
@ Interpretowane jako parametry pozycyjne, począwszy
od pierwszego. Gdy interpretacja pojawia się
wewnątrz cudzysłowów, to każdy parametr interpre
towany jest jako odrębne słowo. To znaczy, "$@"
jest równoważne "$1" "$2" ... Jeśli nie ma żadnych
parametrów pozycyjnych, "$@" i $@ interpretowane są
jako nic (tj. są usuwane).
# Interpretowane jako liczba parametrów pozycyjnych,
podana dziesiętnie.
? Interpretowane jako kod zakończenia ostatnio wyko
nanego potoku pierwszoplanowego.
- Interpretowane jako bieżące flagi opcji, takie
jakie zostały podane podczas wywołania, ustawione
przy pomocy wbudowanego polecenia set lub ustawione
przez samą powłokę (tak jak opcja -i).
$ Interpretowany jest jako identyfikator procesu
powłoki. W podpowłoce (), interpretowany jest jako
ID procesu bieżącej powłoki, nie zaś podpowłoki.
! Interpretowany jako ID procesu ostatnio wykony
wanego polecenia tła (polecenia asynchronicznego).
0 Interpretowany jako nazwa powłoki lub skryptu
powłoki. Ustawiane jest to na etapie inicjowania
powłoki. Jeżeli bash wywoływany został z plikiem
poleceń, to $0 ustawiane jest na nazwę tego pliku.
Jeśli bash został uruchomiony z opcją -c, to $0
jest ustawiane na pierwszy argument po łańcuchu,
jaki ma zostać wywołany, jeśli taki występuje. W
przeciwnym wypadku, ustawiany jest na nazwę pliku
użytą do wywołania bash, jaką podaje argument
zerowy.
_ Podczas uruchamiania powłoki, ustawiany na
bezwzględną nazwę powłoki lub wykonywanego skryptu
powłoki przekazanego w liście argumentów.
Następnie, interpretowany jest jako ostatni argu
ment poprzedniego polecenia, po interpretacji.
Ustawiany również na pełną nazwę pliku każdego
polecenia wykonanego i umieszczonego w środowisku
eksportowanym do tego polecenia. Podczas
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 13
BASH(1) BASH(1)
sprawdzania poczty parametr ten przechowuje nazwę
aktualnie sprawdzanego pliku poczty.
Zmienne powłoki
Powłoka ustawia następujące zmienne:
BASH Interpretowane jako pełna nazwa pliku użyta do
wywołania tego przebiegu bash .
BASH_VERSINFO
Zmienna tablicowa tylko do odczytu, której elementy
zawierają informacje o wersji uruchomionego bash.
Wartości przypisane elementom tablicy są
następujące:
BASH_VERSINFO[0] Główny numer wersji,
wydanie (release).
BASH_VERSINFO[1] Poboczny numer wersji (ver
sion).
BASH_VERSINFO[2] Poziom łat (patch level).
BASH_VERSINFO[3] Wersja kompilatu (build
version).
BASH_VERSINFO[4] Status wydania (np. beta1).
BASH_VERSINFO[5] Wartość MACHTYPE.
BASH_VERSION
Interpretowane jako łańcuch opisujący wersję uru
chomionego bash.
COMP_CWORD
Indeks w ${COMP_WORDS} słowa zawierającego bieżącą
pozycję kursora. Zmienna ta jest dostępna
wyłącznie w funkcjach powłoki wywołanych przez
usługi programowalnego uzupełniania (zobacz poniżej
Programowalne uzupełnianie).
COMP_LINE
Bieżący wiersz poleceń. Ta zmienna jest dostępna
tylko w funkcjach powłoki i poleceniach
zewnętrznych wywoływanych przez usługi programowal
nego uzupełniania (zobacz poniżej Programowalne
uzupełnianie).
COMP_POINT
Indeks bieżącej pozycji kursora względem początku
bieżącego polecenia. Jeżeli kursor jest na końcu
bieżącego polecenia, to wartość tej zmiennej jest
równa ${#COMP_LINE}. Ta zmienna jest dostępna
tylko w funkcjach powłoki i poleceniach
zewnętrznych wywoływanych przez usługi programowal
nego uzupełniania (zobacz poniżej Programowalne
uzupełnianie).
COMP_WORDS
Zmienna tablicowa (patrz Tablice poniżej)
składająca się z pojedynczych słów z aktualnego
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 14
BASH(1) BASH(1)
wiersza poleceń. Zmienna ta jest dostępna
wyłącznie w funkcjach powłoki wywołanych przez
usługi programowalnego uzupełniania (zobacz poniżej
Programowalne uzupełnianie).
DIRSTACK
Zmienna tablicowa (zobacz Tablice poniżej) zaw
ierająca bieżącą zawartość stosu katalogów. Kata
logi pojawiają się na stosie w kolejności, w jakiej
są wyświetlane przez wbudowane dirs. Przypisanie
do elementów tej zmienej tablicowej może posłużyć
do zmiany katalogów już występujących na stosie,
ale do dodania i usunięcia katalogów muszą być
użyte wbudowane pushd i popd. Przypisanie wartości
tej zmiennej nie zmieni bieżącego katalogu. Jeśli
DIRSTACK jest unieważnione, to traci swe specjalne
właściwości, nawet jeżeli jest następnie ponownie
ustawione.
EUID Interpretowane jako efektywny identyfikator
bieżącego użytkownika, inicjowane przy uruchamianiu
powłoki. Zmienna ta jest tylko do odczytu.
FUNCNAME
Nazwa aktualnie wykonywanej funkcji powłoki. Zmi
enna ta istnieje tylko podczas wykonywania funkcji
powłoki. Próby przypisywania jej wartości nie
odnoszą efektu i zwracają kod błędu. Jeżeli FUNC
NAME jest unieważnione, to traci swe specjalne
właściwości, nawet jeżeli jest następnie ponownie
ustawione.
GROUPS Zmienna tablicowa zawierająca listę grup, których
członkiem jest bieżący użytkownik. Próby przypisy
wania jej wartości nie odnoszą efektu i zwracają
kod błędu. Jeżeli GROUPS jest unieważnione, to
traci swe specjalne właściwości, nawet jeżeli jest
następnie ponownie ustawione.
HISTCMD
Licznik historii (indeks na liście historii
poleceń) bieżącego polecenia. Jeżeli HISTCMD jest
unieważnione, to traci swe specjalne właściwości,
nawet jeżeli jest następnie ponownie ustawione.
HOSTNAME
Automatycznie ustawiane na nazwę aktualnego hosta.
HOSTTYPE
Automatycznie ustawiane na łańcuch unikalnie
opisujący typ maszyny, na której jest wykonywany
bash. Wartość domyślna zależy od systemu.
LINENO Przy każdym odwołaniu do tego parametru powłoka
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 15
BASH(1) BASH(1)
zastępuje jego wartość liczbą dziesiętną reprezen
tującą aktualny kolejny numer wiersza (poczynając
od 1) skryptu lub funkcji. Nie zapewnia się, by
wartość ta miała znaczenie poza skryptem bądź
funkcją. Jeśli LINENO jest unieważnione, to traci
swe specjalne właściwości, nawet jeżeli jest
następnie ponownie ustawione.
MACHTYPE
Automatycznie ustawiane na łańcuch w pełni
opisujący typ systemu, na którym jest wykonywany
bash, w standardowym formacie GNU cpu-firma-system.
Wartość domyślna zależy od systemu.
OLDPWD Poprzedni katalog roboczy ustawiony poleceniem cd.
OPTARG Wartość ostatniego, będącego opcją, argumentu
przetworzonego przez wbudowane polecenie getopts
(zobacz poniżej WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI).
OPTIND Numer (indeks) następnego argumentu, jaki ma zostać
przetworzony przez wbudowane polecenie getopts
(zobacz poniżej WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI).
OSTYPE Automatycznie ustawiane na łańcuch opisujący system
operacyjny, w którym jest wykonywany bash. Wartość
domyślna zależy od systemu.
PIPESTATUS
Zmienna tablicowa (zobacz Tablice poniżej)
zwierająca listę kodów zakończenia z procesów w
ostatnio wykonywanym potoku pierwszoplanowym (który
może zawierać pojedyncze polecenie).
PPID Identyfikator procesu macierzystego powłoki. Zmi
enna ta jest tylko do odczytu.
PWD Bieżący katalog roboczy, ustawiony poleceniem cd.
RANDOM Za każdym razem, gdy następuje odwołanie do tego
parametru, generowana jest całkowita liczba losowa
z zakresu od 0 do 32767. Sekwencję liczb losowych
można zainicjować przypisując wartość do RANDOM.
Jeżeli RANDOM jest unieważniona, to traci swe spec
jalne właściwości, nawet jeżeli jest następnie
ponownie ustawione.
REPLY Ustawiona na wiersz wejścia odczytany wbudowanym
poleceniem read jeśli nie podano żadnych jego argu
mentów.
SECONDS
Każdorazowo, gdy występuje odwołanie do tego
parametru, zwracana jest liczba sekund, jakie
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 16
BASH(1) BASH(1)
upłynęły od wywołania powłoki. Jeżeli do SECONDS
zostanie przypisana wartość, to wartość zwracana
przez kolejne odwołania równa liczbie sekund od
czasu przypisania plus przypisana wartość. Jeżeli
SECONDS jest unieważnione, to traci swe specjalne
właściwości, nawet jeżeli jest następnie ponownie
ustawione.
SHELLOPTS
Lista, rozdzielonych dwukropkami, włączonych opcji
powłoki. Każde słowo listy jest poprawnym argu
mentem opcji -o wbudowanego polecenia set (zobacz
WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej). Opcje pojaw
iające się w SHELLOPTS to te, które są zgłaszane
jako włączone (on) przez set -o. Jeśli zmienna ta
istnieje w środowisku podczas uruchamiania bash, to
każda z opcji powłoki występująca na tej liście
zostanie włączona przed odczytem jakichkolwiek
plików startowych. Jest to zmienna tylko do
odczytu.
SHLVL Inkrementowana każdorazowo, gdy uruchamiane jest
kolejne wystąpienie bash.
UID Interpretowane jako identyfikator bieżącego
użytkownika, inicjowane przy uruchamianiu powłoki.
Zmienna ta jest tylko do odczytu.
Poniższe zmienne są używane przez powłokę. W niektórych
przypadkach bash przypisuje im domyślne wartości; przy
padki te są odnotowane niżej.
BASH_ENV
Jeżeli parametr ten jest ustawiony podczas wykony
wania przez bash skryptu, to jego wartość interpre
towana jest jako nazwa pliku zawierającego polece
nia do zainicjowania powłoki, jak w ~/.bashrc.
Wartość BASH_ENV podlega interpretacji parametrów,
podstawianiu wyników poleceń i interpretacjom
wyrażeń arytmetycznych przed interpretacją jej jako
nazwy pliku. Zmienna PATH nie jest używana do
znalezienia pliku o powstałej w ten sposób nazwie.
CDPATH Ścieżka wyszukiwania dla polecenia cd. Jest to
lista rozdzielonych dwukropkami katalogów, w
których powłoka szuka katalogów docelowych podanych
przez polecenie cd. Przykładową wartością jest
,,.:~:/usr''.
COLUMNS
Używana przez polecenie wbudowane select do wyz
naczenia szerokości terminala przy wypisywaniu list
wyboru. Ustawiana automatycznie po otrzymaniu SIG
WINCH.
COMPREPLY
Zmienna tablicowa, z której bash czyta możliwe
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 17
BASH(1) BASH(1)
uzupełnienia tworzone przez funkcję powłoki
wywołaną przez usługę programowalnego uzupełniania
(zobacz poniżej Programowalne uzupełnianie).
FCEDIT Domyślny edytor dla wbudowanego polecenia fc.
FIGNORE
Lista rozdzielonych dwukropkami przyrostków, jakie
mają być ignorowane podczas uzupełniania nazw
plików (zobacz READLINE poniżej). Nazwa pliku o
przyrostku pasującym do jednej z pozycji FIGNORE
wyłączana jest z listy dopasowanych nazw plików.
Przykładową wartością jest ,,.o:~''.
GLOBIGNORE
Lista rozdzielonych dwukropkami wzorców
definiujących zestaw nazw plików, jakie mają być
ignorowane podczas rozwijania nazw plików. Jeżeli
plik pasujący do wzorca rozwijającego nazwę
ścieżkową pasuje również do któregoś z wzorców w
GLOBIGNORE, to jest on usuwany z listy dopa
sowanych.
HISTCONTROL
Jeżeli posiada wartość ignorespace, to wiersze
rozpoczynające się od znaku spacji nie są
wprowadzane do listy historii. Jeśli posiada
wartość ignoredups, to wiersze pasujące do ostat
niego wiersza historii nie są wprowadzane. Wartość
ignoreboth łączy obie te możliwości. Jeśli zmienna
ta nie jest zdefiniowana lub ma wartość inną od
powyższych, to wszystkie wiersze przeczytane przez
analizator składni zachowywane są w liście his
torii, stosownie do wartości HISTIGNORE. Funkcja
tej zmiennej jest zastąpiona przez HISTIGNORE.
Drugi i kolejne wiersze złożonego polecenia
wielowierszowego nie są sprawdzane i są dodawane do
historii bez względu na wartość
HISTFILE
Nazwa pliku, w którym zachowywana jest historia
poleceń (zobacz HISTORIA poniżej). Wartością
domyślną jest ~/.bash_history. Jeśli ustawienie tej
zmiennej zostanie skasowane, to historia poleceń
nie będzie zachowana po zakończeniu pracy powłoki
interaktywnej.
HISTFILESIZE
Maksymalna liczba wierszy zawartych w pliku his
torii. Podczas przypisywania wartości tej zmiennej,
jeżeli jest to niezbędne, plik historii jest obci
nany tak, by nie zawierał więcej wierszy. Domyślną
wartością jest 500. Plik historii jest także obci
nany do tego rozmiaru po zapisaniu go w czasie
kończenia pracy przez powłokę interaktywną.
HISTIGNORE
Lista rozdzielonych dwukropkami wzorców służących
do decydowania, jakie wiersze poleceń powinny być
zachowane w liście historii. Każdy z wzorców
zakotwiczony jest na początku wiersza i musi
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 18
BASH(1) BASH(1)
pasować do całego wiersza (nie jest dodawane żadne
niejawne `*'). Każdy z wzorców sprawdzany jest z
bieżącym wierszem po wykonaniu kontroli określonych
przez HISTCONTROL. Oprócz zwykłych znaków dopa
sowywania wzorców używanych przez powłokę, `&'
dopasowuje poprzedni wiersz historii. Literał `&'
można uzyskać poprzedzając go odwrotnym ukośnikiem;
odwrotny ukośnik jest usuwany przed próbą dopasowa
nia. Druga i kolejne wiersze złożonego polecenia
wielowierszowego nie są sprawdzane i są dodawane do
historii bez względu na wartość HISTIGNORE.
HISTSIZE
Liczba poleceń do zapamiętania w historii poleceń
(zobacz HISTORIA poniżej). Wartością domyślną jest
500.
HOME Katalog domowy bieżącego użytkownika; domyślny
argument wbudowanego polecenia cp. Wartość tej
zmiennej wykorzystywana jest też przy wykonywaniu
interpretacji tyld.
HOSTFILE
Zawiera nazwę pliku o tym samym formacie co
/etc/hosts który pownien być czytany, gdy powłoka
potrzebuje uzupełnić nazwę hosta. Listę możliwych
uzupełnień można zmieniać podczas pracy powłoki.
Następnym razem, gdy wykonywana jest próba
uzupełnienia nazwy hosta bash dodaje zawartość
nowego pliku do już istniejącej listy. Jeżeli
HOSTFILE jest ustawione, ale nie posiada wartości,
bash usiłuje uzyskać listę możliwych uzupełnień
nazw hostów czytając /etc/hosts Gdy HOSTFILE jest
unieważniane, lista hostów jest czyszczona.
IFS Wewnętrzny Separator Pól (Internal Field Separator)
używany do podziału na słowa po interpretacjach i
dzielenia wierszy na słowa we wbudowanym poleceniu
read. Jego domyślną wartością jest ,,<spacja><tab
ulacja><nowalinia>''.
IGNOREEOF
Steruje działaniem powłoki interaktywnej przy
otrzymaniu przez nią znaku EOF jako jedynego znaku
wejścia. Jeżeli jest ustawiona, to jej wartość jest
liczbą kolejnych znaków EOF jakie muszą być wpisane
jako pierwsze znaki wiersza wprowadzania przed
zakończeniem pracy przez bash. Jeśli zmienna ta
istnieje, ale nie zawiera wartości numerycznej lub
nie ma wartości, to wartością domyślną jest 10.
Jeżeli nie istnieje, to EOF wskazuje powłoce koniec
wprowadzanych danych.
INPUTRC
nazwa pliku startowego dla readline, unieważniająca
domyślną ~/.inputrc (zobacz READLINE poniżej).
LANG Służy do wyznaczania kategorii locale dla wszyst
kich kategorii nie wyszczególnionych przez zmienne
rozpoczynające się od znaków LC_.
LC_ALL Zmienna ta unieważnia wartość LANG i wszelkich
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 19
BASH(1) BASH(1)
innych zmiennych LC_ określających kategorie
locale.
LC_COLLATE
Ta zmienna wyznacza kolejność (collation order)
używaną przy sortowaniu wyników rozwijania nazw
plików, decyduje też o zachowaniu wielu wyrażeń,
klas równoważnych i sekwencje sortowania (collating
sequences) w rozwijaniu nazw plików i dopasowywaniu
wzorców.
LC_CTYPE
Ta zmienna decyduje o interpretacji znaków i
zachowaniu się klas znaków wewnątrz rozwijania nazw
plików i dopasowywania wzorców.
LC_MESSAGES
Ta zmienna decyduje o ustawieniu locale używanym do
tłumaczenia ujętych w cudzysłowy łańcuchów poprzed
zonych znakiem $.
LC_NUMERIC
Ta zmienna określa kategorię locale używaną do for
matowania liczb.
LINES Używana przez polecenie wbudowane select do wyz
naczenia długości kolumn przy wypisywaniu list
wyboru. Ustawiana automatycznie po otrzymaniu SIG
WINCH.
MAIL Jeżeli parametrowi temu jest przypisana nazwa
pliku, a nie jest ustawiona zmienna MAILPATH, to
bash informuje użytkownika o nadejściu poczty do
podanego pliku.
MAILCHECK
Określa jak często (w sekundach) bash sprawdza
pocztę. Domyślnie jest to 60 sekund. Gdy nadchodzi
pora sprawdzenia poczty, powłoka wykonuje to przed
wyświetleniem głównej zachęty. Jeśli zmienna ta
nie jest ustawiona, to powłoka wyłącza sprawdzanie
poczty.
MAILPATH
Lista rozdzielonych dwukropkami nazw plików, w
jakich ma być sprawdzana poczta. Można podać komu
nikat, jaki ma zostać wyświetlony, gdy do danego
pliku przybędzie wiadomość pocztowa, przez oddzie
lenie nazwy pliku od komunikatu znakiem '?'. Użyte
w tekście komunikatu, $_ interpretowane jest jako
nazwa bieżącego pliku pocztowego. Przykład:
MAILPATH='/var/mail/bfox?"You have
mail":~/shell-mail?"$_ has mail!"'
Bash zapewnia tej zmiennej wartość domyślną, ale
położenie plików pocztowych użytkownika, jakim się
posługuje zależy od systemu (np. /var/mail/$USER).
OPTERR Jeżeli ustawiono na wartość 1, bash wyświetla komu
nikaty o błędach generowanych przez wbudowane
polecenie getopts (zobacz WBUDOWANE POLECENIA
POWŁOKI poniżej). OPTERR inicjowane jest na 1
każdorazowo, gdy wywoływana jest powłoka lub
wykonywany jest skrypt powłoki.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 20
BASH(1) BASH(1)
PATH Ścieżka wyszukiwania poleceń. Jest to lista
rozdzielanych dwukropkami katalogów, w których
powłoka szuka poleceń (zobacz WYKONYWANIE POLECEŃ
poniżej). Domyślna ścieżka zależy od systemu i
ustawiana jest przez administratora instalującego
bash. Powszechną wartością jest
,,/usr/gnu/bin:/usr/local/bin:/usr/ucb:/bin:/usr/bin:.''.
POSIXLY_CORRECT
Jeśli podczas uruchamiania bash w środowisku ist
nieje ta zmienna, to powłoka przed odczytem plików
startowych wchodzi w tryb posix, tak jakby przy jej
wywołaniu podano opcję --posix. Jeśli zmienna ta
zostanie ustawiona podczas pracy powłoki, to bash
włącza tryb posix, tak jakby zostało wykonane
polecenie set -o posix.
PROMPT_COMMAND
Jeżeli jest ustawiona, to jej wartość jest wykony
wana jwko polecenie przed każdym wysłaniem zachęty
głównej.
PS1 Wartość tego parametru jest interpretowana (zobacz
poniżej ZACHĘTA) i używana jako główny łańcuch
zachęty. Jego wartością domyślną jest ,,\s-\v\$ ''.
PS2 Wartość tego parametru jest interpretowana jak PS1
i używana jako wtórny (secondary) łańcuch zachęty.
Domyślnie jest to ,,> ''.
PS3 Wartość tego parametru służy jako zachęta w polece
niu select (zobacz powyżej GRAMATYKA POWŁOKI).
PS4 Wartość tego parametru interpretowana jest jak PS1
i wypisywana przed każdym poleceniem wyświetlanym
przez bash podczas śledzenia wykonywania. Pierwszy
znak PS4, w razie potrzeby, powtarzany jest
wielokrotnie, by wskazać wiele pozionów zag
nieżdżenia. Domyślnie jest to ,,+ ''.
TIMEFORMAT
Wartość tego parametru służy jako łańcuch formatu
określającego, jak powinna być wyświetlana informa
cja o czasach dla potoków poprzedzonych słowem zas
trzeżonym time. Znak % rozpoczyna sekwencję spec
jalną, która jest interpretowana jako wartość czasu
lub inna informacja. Sekwencje specjalne i ich
znaczenie są następujące; nawiasy kwadratowe
opisują części opcjonalne.
%% Literał %.
%[p][l]R Czas, jaki upłynął, w sekundach.
%[p][l]U Liczba sekund, jakie CPU zużył w trybie
użytkownika.
%[p][l]S Liczba sekund, jakie CPU zużył w trybie
systemowym.
%P Procent wykorzystania CPU, liczony jako
(%U + %S) / %R.
Opcjonalne p jest cyfrą określającą dokładność
(precision), liczbę cyfr ułamkowych po kropce
dziesiętnej. Wartość zero powoduje, że nie będzie
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 21
BASH(1) BASH(1)
wyświetlana ani kropka dziesiętna ani część
ułamkowa. Mogą być podane co najwyżej trzy miejsca
po kropce dziesiętnej; wartości p większe od 3
zmieniane są na 3. Jeżeli nie podano p, to używana
jest wartość 3.
Opcjonalne Bl określa dłuższy (longer) format
wyników, zawierający minuty, w postaci MMmSS.FFs.
O tym, czy występuje ułamkowa część sekund decyduje
wartość p.
Jeżeli zmienna ta nie jest ustawiona, to bash
działa tak, jakby miała ona wartość
$'\nreal\t%3lR\nuser\t%3lU\nsys%3lS'. Jeżeli jej
wartością jest pusty łańcuch, to nie jest wyświet
lana żadna informacja o czasach (timing). Podczas
wyświetlania łańcucha formatu dodawany jest
kończący znak nowej linii.
TMOUT Jeśli ustawione na wartość większą od zera, to
wartość ta jest interpretowana jako liczba sekund
określającą czas, przez jaki powłoka ma czekać na
wprowadzenie danych po wyświetleniu zachęty. Bash
kończy pracę po odczekaniu tego czasu jeśli dane
nie pojawiły się.
auto_resume
Zmienna ta steruje sposobem interakcji powłoki z
użytkownikiem i sposobem kontroli zadań. Jeżeli
jest ustawiona, to jednowyrazowe polecenia proste
bez przekierowań traktowane są jako aspirujące do
wznowienia istniejącego zatrzymanego zadania. Nie
pozwala się na żadną dwuznaczność; jeśli jest
więcej niż jedno zadanie rozpoczynające się od
wpisanego łańcucha, wybierane jest zadanie, do
którego ostatnio sięgano. Nazwa zatrzymanego zada
nia, w tym kontekście, jest wierszem poleceń użytym
do jego uruchomienia. Jeśli posiada wartość exact,
to podany łańcuch musi pasować dokładnie do nazwy
zatrzymanego zadania; Jeśli jest ustawione na sub
string, to podany łańcuch powinien pasować do
podłańcucha nazwy zatrzymanego zadania. Wartość
substring zapewnia funkcjonalność analogiczną do
identyfikatora zadania %? (zobacz STEROWANIE ZADA
NIAMI poniżej). Jeśli ustawiono inną wartość, to
podany łańcuch musi być przedrostkiem nazwy zatrzy
manego zadania; zapewnia to funkcjonalność analog
iczną do identyfikatora zadania %.
histchars
Dwa lub trzy znaki sterujące interpretacją historii
i podziałem na leksemy (zobacz poniżej INTERPRE
TACJA HISTORII). Pierwszy znak jest znakiem inter
pretacjihistorii, sygnalizującym początek
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 22
BASH(1) BASH(1)
interpretacji historii, zwykle `!'. Drugi znak
jest znakiem szybkiego podstawiania , ("quick sub
stitution"), służącym jako skrót do powtórnego
uruchamiania poprzednio wprowadzonego polecenia,
podstawiającym w poleceniu jeden łańcuch za inny.
Domyślnym znakiem szybkiego podstawiania jest `^'.
Opcjonalny, trzeci znak jest znakiem wskazującym,
że pozostała część wiersza, w którym występuje on
jako pierwszy znak słowa, jest komentarzem. Zwykle
znakiem tym jest `#'. Znak komentarza historii
powoduje, że dla pozostałych słów wiersza podstaw
ianie historii jest pomijane. Niekoniecznie
powoduje to traktowanie reszty wiersza jako komen
tarza przez analizator składni powłoki.
Tablice
Bash udostępnia zmienne tablicowe jednowymiarowe. Jako
tablica może zostać użyta dowolna zmienna; wbudowane
declare jawnie explicitly zadeklaruje tablicę. Nie ma
maksymalnego rozmiaru tablic, ani wymagania, by wszystkie
jej elementy były indeksowane czy przypisywane w sposób
ciągły. Tablice indeksowane są przy pomocy liczb całkow
itych, począwszy od zera.
tablica tworzona jest automatycznie jeśli wykonywane jest
przypisanie do jakiejś zmiennej przy pomocy składni
nazwa[wskaźnik]=wartość. Wskaźnik tablicy traktowany jest
jako wyrażenie arytmetyczne, które musi po interpretacji
dać liczbę większą bądź równą zero. Chcąc jawnie
zadeklarować tablicę, użyj declare -a nazwa (zobacz WBU
DOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej). declare -a
nazwa[wskaźnik] jest również akceptowane; wskaźnik jest
wówczas ignorowany. Dla zmiennej tablicowej można podać
atrybuty przy pomocy wbudowanych declare i readonly.
Każdy z atrybutów stosowany jest do wszystkich elementów
tablicy.
Przypisania do tablic wykonywane są przy pomocy przypisań
złożonych postaci nazwa=(wartość1 ... wartośćn), gdzie
każda wartość ma postać [wskaźnik]=łańcuch. Wymagany jest
wyłącznie łańcuch. Jeżeli podano opcjonalne nawiasy i
wskaźnik, to wartość jest przypisywana wskazanemu elemen
towi tablicy; w przeciwnym wypadku wartość przypisywana
jest elementowi o indeksie o jeden większym od ostatniego
elementu z przypisaną wartością. Indeksy ropoczynają się
od zera. Składnia ta jest akceptowana także przez wbu
dowane declare. Przypisania do pojedynczych elementów
tablicy można wykonywać przy pomocy składni
nazwa[wskaźnik]=wartość wprowadzonej powyżej.
Do elementu tablicy można odwoływac się używając
${nazwa[wskaźnik]}. Nawiasy są wymagane, by uniknąć kon
fliktów z rozwijaniem nazw plików. Jeśli wskaźnikiem jest
@ lub *, to powyższe słowo interpretowane jest jako
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 23
BASH(1) BASH(1)
wszystkie elementy nazwy. Wskaźniki te różnią się tylko
wtedy, gdy słowo pojawia się w cudzysłowach. Jeśli słowo
ujęto w cudzysłowy, to ${nazwa[*]} interpretowane jest
jako pojedyncze słowo o wartości wszystkich elementów
tablicy rozdzielonych pierwszym znakiem zmiennej specjal
nej IFS, zaś ${nazwa[@]} interpretuje każdy z elementów
nazwa jako odrębne słowo. Jeśli brak jest elementów tabl
icy, to ${nazwa[@]} interpretowane jest jako nic. Jest to
zachowanie analogiczne do interpretacji parametrów spec
jalnych * i @ (zobacz powyżej Parametry specjalne).
${#nazwa[wskaźnik]} interpretowane jest jako długość
${nazwa[wskaźnik]}. Jeśli wskaźnikiem jest * lub @, to
interpretacją jest liczba elementów w tablicy. Odwoływa
nia się do zmiennej tablicowej bez podania wskaźnika jest
równoważne odwołaniu do elementu numer zero.
Do niszczenia tablic służy wbudowane polecenie unset.
unset nazwa[wskaźnik] niszczy element tablicy o indeksie
wskaźnik. unset nazwa, gdzie nazwa jest tablicą, lub
unset nazwa[wskaźnik], gdzie wskaźnikiem jest * lub @,
usuwa całą tablicę.
Każde z wbudowanych declare, local i readonly akceptuje
opcję -a do określania tablic. Wbudowane read akceptuje
opcję -a do przypisywania tablicy listy słów przeczytanych
ze standardowego wejścia. set i declare wyświetlają
wartości tablicowe w sposób umożliwiający ponowne ich
użycie w przypisaniach.
INTERPRETACJA
Interpretacja wykonywana jest na wierszu poleceń po jego
podziale na słowa. Istnieje siedem rodzajów wykonywanych
interpretacji: interpretacja nawiasów (brace expansion),
interpretacja tyld (tilde expansion), podstawianie
parametrów i interpretacja zmiennych (parameter and vari
able expansion), podstawienie wyników poleceń (command
substitution), interpretacja wyrażeń arytmetycznych
(arithmetic expansion), podział na słowa (word splitting)
i rozwinięcie nazw plików (pathname expansion).
Kolejność interpretacji: interpretacja nawiasów, interpre
tacja tyld, podstawianie parametrów, interpretacja zmien
nych i wyrażeń arytmetycznych i podstawianie wyników
poleceń (wykonywane od lewej do prawej), podział na słowa
i rozwijanie nazw ścieżkowych.
Na systemach potrafiących to obsłużyć, istnieje dodatkowa
dostępna interpretacja: podstawienie wyników procesów
(process substitution).
Tylko interpretacja nawiasów, dzielenie na słowa i
rozwinięcie nazw plików mogą zmienić liczbę słów interpre
towanego wyrażenia; pozostałe interpretacje rozwijają
pojedyncze słowo w pojedyncze słowo. Jedynymi wyjątkami
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 24
BASH(1) BASH(1)
są interpretacje "$@" i "${nazwa[@]}" wyjaśnione powyżej
(zobacz PARAMETRY).
Interpretacja nawiasów
Interpretacja nawiasów jest mechanizmem, przez który mogą
być generowane dowolne łańcuchy. Mechanizm ten przypomina
rozwinięcia nazw plików, ale generowane nazwy plików nie
muszą określać plików istniejących. Wzorce, mające
podlegać interpretacji nawiasów mają postać opcjonalnej
preambuły, po której występują serie separowanych
przecinkami łańcuchów pomiędzy parą nawiasów klamrowych,
po których następuje opcjonalny dopisek(postscript).
Preambuła stanowi przedrostek dla każdego z łańcuchów
zawartych w nawiasach, a dopisek dodawany jest do każdego
łańcucha wynikowego, przy interpretacji od lewej do
prawej.
Interpretacja nawiasów może być zagnieżdżana. Wyniki
każdego zinterpretowanego łańcucha nie są sortowane;
zachowywana jest kolejność od lewej do prawej. Na
przykład, a{d,c,b}e interpretowane jest jako `ade ace
abe'.
Interpretacja nawiasów wykonywana jest przed innymi rodza
jami interpretacji, a znaki o specjalnym znaczeniu dla
innych interpretacji są zachowywane w wyniku. Jest ściśle
tekstowa. Bash nie stosuje żadnej interpretacji
składniowej do kontekstu interpretacji czy tekstu pomiędzy
nawiasami.
Poprawnie zbudowana interpretacja nawiasów musi zawierać
niecytowany nawias otwierający i zamykający i co najmniej
jeden niecytowany przecinek. Wszelkie niepoprawnie skon
struowane interpretacje nawiasów są pozostawiane bez
zmian. { lub , można cytować przy pomocy odwrotnego
ukośnika, co chroni je przed przyjmowaniem za część
wyrażenia nawiasowego. Dla uniknięcia konfliktu z inter
pretacją parametrów, łańcuch ${ nie jest traktowany jako
spełniający warunki interpretacji nawiasów.
Typowym zastosowaniem tej konstrukcji jest skrót, wtedy
gdy wspólny przedrostek łańcuchów do utworzenia jest
dłuższy niż w powyżej podanym przykładzie, np.:
mkdir /usr/local/src/bash/{old,new,dist,bugs}
lub
chown root /usr/{ucb/{ex,edit},lib/{ex?.?*,how_ex}}
Interpretacja nawiasów wprowadza niewielką niezgodność z
historycznymi wersjami sh. sh nie traktuje nawiasów
otwierających i zamykających w specjalny sposób gdy pojaw
iają się one jako część słowa, i zachowuje je w wyniku. W
bash konsekwencją interpretacji nawiasów jest usuwanie
nawiasów ze słów. Na przykład, słowo wprowadzone do sh
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 25
BASH(1) BASH(1)
jako plik{1,2} pojawi się w identycznej postaci na
wyjściu. To samo słowo po interpretacji przez bash daje
plik1 plik2. Jeżeli pożądana jest ścisła zgodność z sh,
uruchom bash z opcją +B lub wyłącz interpretację nawiasów
przy pomocy opcji +B polecenia set (zobacz WBUDOWANE
POLECENIA POWŁOKI poniżej).
Interpretacja tyldy
Jeżeli słowo rozpoczyna się niecytowanym znakiem tyldy
(`~'), to wszystkie znaki poprzedzające pierwszy niecy
towany ukośnik (lub wszystkie znaki, gdy nie ma ukośnika)
uważane są za przedrostek tyldy (tilde-prefix). Jeżeli
żaden ze znaków w przedrostku tyldy nie jest cytowany, to
jego znaki następujące po znaku tyldy traktowane są jako
możliwa nazwa logowania (login name). Jeśli ta nazwa
logowania jest łańcuchem pustym, to tylda zastępowana jest
wartością parametru powłoki HOME. Jeżeli HOME nie jest
ustawione, to podstawiany jest za nie katalog domowy
użytkownika uruchamiającego powłokę. W przeciwnym
wypadku, przedrostek tyldy zastępowany jest katalogiem
domowym skojarzonym z określoną nazwą logowania.
Jeśli przedrostkiem tyldy jest `~+', to jest on
zastępowany wartością zmiennej PWDpowłoki. Jeśli prze
drostkiem tyldy jest `~-', to jest on zastępowany
wartością zmiennej powłoki OLDPWD, jeśli jest ona ustaw
iona. Jeżeli występujące w przedrostku po tyldzie znaki
składają się z liczby N, opcjonalnie poprzedzonej przez
`+' lub `-', to przedrostek tyldy zastępowany jest
odpowiednim elementem stosu katalogów, jaki zostałby
wyświetlony przez wbudowane dirs, wywołane z przedrostkiem
tyldy jako argumentem. Jeżeli w przedrostku tyldy znaki
występujące po tyldzie składają się z liczby bez
początkowego `+' lub `-', to przyjmowane jest `+'.
Jeśli nazwa logowania jest nieprawidłowa lub interpretacja
tyldy nie powiodła się, to słowo z tyldą pozostaje
niezmienione.
Każde z przypisań do zmiennej sprawdzane jest na obecność
niecytowanych przedrostków tyldy występujących bezpośred
nio po : lub =. W tych przypadkach również jest wykony
wana jest interpretacja tyldy. Na skutek tego, można
posługiwać się nazwami plików z tyldami w przypisaniach do
PATH, MAILPATH i CDPATH, a powłoka przypisze zinterpre
towaną wartość.
Podstawianie parametrów
Znak `$' wprowadza podstawianie parametrów, podstawianie
wyników poleceń i interpretację wyrażeń arytmetycznych.
Podlegająca interpretacji nazwa parametru lub symbol mogą
być ujęte w nawiasy klamrowe, które są opcjonalne, ale
służą do ochrony interpretowanej zmiennej przed znakami,
jakie występują bezpośrednio po niej, a które mogłyby
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 26
BASH(1) BASH(1)
zostać zinterpretowane jako część nazwy.
Gdy używane są nawiasy, pasującym nawiasem kończącym jest
pierwszy `}', nie chroniony przez odwrotny ukośnik, nie
znajdujący się wewnątrz cytowanego łańcucha ani osadzony w
wyrażeniu arytmetycznym, podstawieniu wyniku polecenia czy
podstawieniu parametru.
${parametr}
Podstawiana jest wartość parametru. Nawiasy wyma
gane są gdy parametr jest parametrem pozycyjnym o
więcej niż jednej cyfrze, lub gdy po parametrze
występuje znak, który nie powinien być interpre
towany jako część jego nazwy.
Jeżeli pierwszym znakiem parametru jest wykrzyknik, to
rozpoczyna on poziom zagnieżdżenia zmiennej pośredniej.
Bash posługuje się wartością zmiennej utworzonej z reszty
parametru jako nazwą zmiennej; zmienna ta jest następnie
interpretowana a w dalszym podstawianiu używana jest
otrzymana wartość zamiast wartości samego parametru.
Znane jest to jako interpretacja pośrednia (indirect
expansion). Wyjątkiem jest tu interpretacja ${!prze
drostka*} opisana poniżej.
W każdym z poniższych przypadków, słowo podlega interpre
tacji tyldy, podstawianiu parametrów, podstawianiu wyników
poleceń i interpretacji wyrażeń arytmetycznych. Gdy nie
przeprowadza interpretacji podłańcuchów, bash sprawdza czy
parametr nie jest pusty lub nieustawiony;
${parametr:-słowo}
Używa wartości domyślnych. Jeżeli parametr jest
nieustawiony lub pusty, to podstawiane jest zinter
pretowane słowo. W przeciwnym razie, podstawiana
jest wartość parametru.
${parametr:=słowo}
Przypisuje wartości domyślne. Jeżeli parametr jest
nieustawiony lub pusty, to jest mu przypisywane
zinterpretowane słowo. Następnie podstawiana jest
wartość parametru. Nie można w ten sposób przyp
isywać wartości parametrom pozycyjnym ani
parametrom specjalnym.
${parametr:?słowo}
Wyświetla błąd jeśli pusty lub nieustawiony.
Jeżeli parametr jest nieustawiony lub pusty, to na
standardowe wyjście błędów zapisywane jest zinter
pretowane słowo (lub komunikat o takim wyniku,
jeśli brak słowa). Jeśli powłoka nie jest interak
tywna, to kończy pracę. W przeciwnym wypadku, pod
stawiana jest wartość parametru.
${parametr:+słowo}
Używa wartości alternatywnej. Jeżeli parametr jest
nieustawiony lub pusty, to nic nie jest
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 27
BASH(1) BASH(1)
podstawiane, w przeciwnym razie podstawiane jest
zinterpretowane słowo.
${parametr:offset}
${parametr:offset:długość}
Interpretacja podłańcuchów. Interpretuje co
najwyżej długość znaków parametru poczynając od
znaków określonych przez offset. Jeśli pominięto
długość, to interpretuje podłańcuch parametru
poczynając od znaku określonego przez offset.
długość i offset są wyrażeniami arytmetycznymi
(zobacz OBLICZANIE WYRAŻEŃ ARYTMETYCZNYCH poniżej).
długość musi dawać w wyniku liczbę większą bądź
równą zero. Jeżeli offset daje w wyniku liczbę
mniejszą od zera, to uzyskana wartość używana jest
jako offset liczony od końca wartości parametru.
Jeżeli parametrem jest @, to wynikiem jest długość
parametrów pozycyjnych, począwszy od offset. Jeżeli
parametr jest nazwą tablicy indeksowanej przez @
lub *, to wynikiem jest długość członków tablicy
począwszy od ${parametr[offset]}. Indeksowanie
podłańcucha rozpoczyna się od zera, chyba że
używane są parametry pozycyjne, wówczas indek
sowanie zaczyna się od 1.
${!przedrostek*}
rozwija się w listę nazw tych zmiennych, których
nazwy rozpoczynają się od przedrostka,
rozdzielonych od siebie pierwszym znakiem zmiennej
specjalnej IFS.
${#parametr}
Podstawiana jest długość, w znakach, wartości
parametru. Jeżeli parametrem jest * lub @, wartość
podstawiana jest liczbą parametrów pozycyjnych.
Jeżeli parametr jest nazwą tablicy o indeksowanej
przez * lub @, wartość podstawiana jest liczbą ele
mentów tablicy.
${parametr#słowo}
${parametr##słowo}
słowo jest interpretowane tworząc wzorzec, tak samo
jak przy rozwijaniu nazw plików. Jeżeli wzorzec
pasuje do początku wartości parametru, to wynikiem
interpretacji jest zinterpretowana wartość
parametru z usuniętym najkrótszym (przypadek ,,#'')
lub najdłuższym (przypadek ,,##'') pasującym
wzorcem. Jeżeli parametrem jest @ lub *, to oper
acja usunięcia wzorca stosowana jest do każdego po
kolei parametru pozycyjnego, zaś wynikiem interpre
tacji jest powstała lista. Jeśli parametr jest
zmienną tablicową indeksowaną przez @ lub *, oper
acja usuwania wzorca jest przeprowadzana po kolei
na każdym elemencie tablicy, zaś wynikiem interpre
tacji jest powstała lista.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 28
BASH(1) BASH(1)
${parametr%słowo}
${parametr%%słowo}
słowo jest interpretowane tworząc wzorzec, tak samo
jak przy rozwijaniu nazw plików. Jeżeli wzorzec
pasuje do końcowej części zinterpretowanego
parametru, wynikiem interpretacji jest zinterpre
towana wartość parametru z usuniętym najkrótszym
(przypadek ,,%'') lub najdłuższym (przypadek
,,%%'') pasującym wzorcem. Jeżeli parametrem jest
@ lub *, to operacja usunięcia wzorca stosowana
jest do każdego po kolei parametru pozycyjnego, zaś
wynikiem interpretacji jest powstała lista. Jeśli
parametr jest zmienną tablicową indeksowaną przez @
lub *, operacja usuwania wzorca jest przeprowadzana
po kolei na każdym elemencie tablicy, zaś wynikiem
interpretacji jest powstała lista.
${parametr/wzorzec/łańcuch}
${parametr//wzorzec/łańcuch}
wzorzec jest interpretowany tworząc wzorzec, tak
samo jak przy rozwijaniu nazw plików. Interpre
towany jest parametr, a najdłuższe dopasowanie
wzorca do jego zinterpretowanej wartości
zastępowane jest łańcuchem. W pierwszej postaci,
zastępowane jest tylko pierwsze dopasowanie. Druga
postać powoduje zastąpienie wszystkich dopasowań
wzorca łańcuchem. Jeżeli wzorzec rozpoczyna się od
#, to musi pasować do początku zinterpretowanej
wartości parametru. Jeżeli pattern rozpoczyna się
od %, to musi pasować do końca zinterpretowanej
wartości parametru. Jeśli łańcuch jest pusty, to
dopasowania wzorca są usuwane a / występujące po
wzorcu można pominąć. Jeżeli parametrem jest @ lub
*, to operacja podstawiania stosowana jest do
każdego po kolei parametru pozycyjnego, zaś
wynikiem interpretacji jest powstała lista. Jeśli
parametr jest zmienną tablicową indeksowaną przez @
lub *, operacja podstawiania jest przeprowadzana po
kolei na każdym elemencie tablicy, zaś wynikiem
interpretacji jest powstała lista.
Podstawianie wyników poleceń
Podstawianie wyników poleceń (command substitution)
pozwala na zastępowanie nazwy polecenia wyjściem
(wynikiem) z jego działania. Posiada dwie postaci:
$(polecenie)
lub
`polecenie`
Bash wykonuje interpretację wykonując polecenie i
zastępując podstawiane polecenie jego utworzonym standard
owym wyjściem, z usuniętymi końcowymi znakami nowej linii.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 29
BASH(1) BASH(1)
Zawarte wewnątrz wyniku znaki nowej linii nie są usuwane,
ale nogą być usunięte podczas podziału na słowa. Podstaw
ienie wyniku polecenia $(cat plik) można zastąpić
równoważnym, ale szybszym $(< plik).
Gdy używane jest podstawianie w starym stylu, z użyciem
odwrotnych apostrofów, odwrotny ukośnik zachowuje swe
znaczenie dosłowne, z wyjątkiem przypadków, gdy poprzedza
on $, ` lub \. Pierwszy odwrotny apostrof (`) nie
poprzedzony odwrotnym ukośnikiem kończy podstawianie
wyniku polecenia. Podczas posługiwania się postacią
$(polecenie), polecenie tworzą wszystkie znaki pomiędzy
nawiasami; żaden nie jest traktowany specjalnie.
Podstawianie wyników poleceń może być zagnieżdżane. W celu
zagnieżdżenia postaci z odwrotnymi apostrofami zabezpiecz
wewnętrzne przed interpretacją używając odwrotnych
ukośników.
Jeżeli podstawianie pojawia się wewnątrz cudzysłowów, to
na wynikach nie jest przeprowadzany podział na słowa ani
rozwinięcie nazw plików.
Interpretacja wyrażeń arytmetycznych
Interpretacja wyrażeń arytmetycznych pozwala na obliczanie
wyrażeń arytmetycznych i podstawianie wyniku. Format
interpretacji arytmetycznej:
$((wyrażenie))
wyrażenie traktowane jest tak, jakby było ujęte w cud
zysłowy, ale cudzysłów wewnątrz nawiasów nie jest trak
towany specjalnie. Wszystkie tokeny w wyrażeniu podlegają
interpretacji parametrów, interpretacji łańcuchów, pod
stawianiu wyników poleceń i usuwaniu cudzysłowów.
Interpretacja przeprowadzana jest zgodnie z zasadami
podanymi poniżej w sekcji OBLICZENIA ARYTMETYCZNE. Jeżeli
wyrażenie jest nieprawidłowe, bash wypisuje komunikat o
niepowodzeniu i nie występuje żadne podstawienie.
Podstawianie wyników procesów (Process substitution)
Podstawianie wyników procesów obsługiwane jest na sys
temach obsługujących potoki nazwane (FIFO) lub metodę
/dev/fd nazywania otwartych plików. Przybiera ono postać
<(lista) lub >(lista). Proces lista uruchamiany jest z
wejściem i wyjściem podłączonym do FIFO lub jakiegoś pliku
w /dev/fd. W wyniku interpretacji nazwa tego pliku
przesyłana jest jako argument bieżącego polecenia. Jeżeli
posłużono się postacią >(lista), zapis do pliku będzie
stanowić wejście dla listy. Jeżeli posłużono się postacią
<(lista), plik przekazany jako argument powinien zostać
odczytany w celu uzyskania wyjścia listy.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 30
BASH(1) BASH(1)
Gdy jest to możliwe, podstawianie wyników procesu wykony
wane jest równocześnie z interpretacją parametrów i zmien
nych, podstawianiem wyników poleceń i interpretacją
wyrażeń arytmetycznych.
Podział na słowa
Powłoka przeszukuje wyniki interpretacji parametrów, pod
stawiania poleceń i interpretacji wyrażeń arytmetycznych,
które nie pojawiają się wewnątrz cudzysłowów, w celu
przeprowadzenia podziału na słowa.
Powłoka traktuje każdy znak IFS jak separator i w miejscu
ich występowania dzieli na słowa wyniki innych interpre
tacji. Jeżeli IFS nie jest ustawione lub jego wartością
jest dokładnie <spacja><tab><nowalinia>, wartość domyślna,
to do podziału na słowa służy dowolna sekwencja znaków
IFS. Jeżeli IFS posiada wartość inną niż domyślna, to
sekwencje białych znaków spacji i tabulacji są ignorowane
na początku i końcu słowa, dopóki biały znak występuje w
wartości IFS (biały znak IFS). Inne znaki w IFS nie
będące białymi znakami IFS, łącznie z dowolnymi przy
ległymi białymi znakami IFS, ograniczają pole. Sekwencja
białych znaków IFS jest również traktowana jako
ogranicznik. Jeśli IFS jest łańcuchem pustym, to nie
występuje podział na słowa.
Jawnie puste argumenty ("" lub '') są pozostawiane.
Niecytowane argumenty puste niejawnie, wynikające z inter
pretacji parametrów nie posiadających wartości, są
usuwane. Jeśli parametr bez wartości interpretowany jest
wewnątrz cudzysłowów, to wynikiem jest argument pusty i
jest on zachowywany.
Zauważ, że jeśli nie występuje interpretacja, to nie jest
również wykonywany podział.
Rozwijanie nazw plików (Pathname Expansion)
Po podziale na słowa, jeżeli nie ustawiona została opcja
-f, przegląda każde słowo w poszukiwaniu znaków *, ? i [.
Jeśli pojawia się jeden z nich, to słowo uważane jest za
wzorzec i zastępowane jest posortowaną alfabetycznie listą
nazw plików pasujących do wzorca. Jeżeli nie znaleziono
pasujących nazw a wyłączona jest opcja nullglob powłoki,
słowo pozostawiane jest bez zmian. Jeżeli nullglob jest
włączone, a nie znaleziono dopasowań, to słowo jest
usuwane. Jeżeli włączona jest opcja nocaseglob powłoki,
to dopasowywanie wzorca wykonywane jest bez zwracania
uwagi na wielkość liter. Gdy do rozwinięcia nazw plików
używa się wzorca, to znak ,,.'' na początku nazwy lub
bezpośrednio po ukośniku musi zostać dopasowany dosłownie,
chyba że ustawiono opcję dotglob powłoki. Podczas dopa
sowywania nazwy pliku znak ukośnika musi zawsze zostać
dopasowany dosłownie. W pozostałych przypadkach, kropka
,,.'' nie jest traktowana specjalnie. Zobacz poniżej
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 31
BASH(1) BASH(1)
opis shopt w sekcji WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI, gdzie
znajdziesz omówienie opcji powłoki nocaseglob, nullglob i
dotglob.
Do ograniczenia zestawu nazw plików pasujących do wzorca
można wykorzystać zmienną powłoki GLOBIGNORE. Jeżeli GLO
BIGNORE jest ustawione, każda z pasujących nazw plików
pasująca również do jednego ze wzorców w GLOBIGNORE jest
usuwana z listy dopasowań. Nazwy plików ,,.'' i ,,..''
są zawsze ignorowane, nawet gdy GLOBIGNORE jest ustawione.
Jednakże, ustawienie GLOBIGNORE skutkuje włączeniem opcji
dotglob, tak że będą dopasowywane wszystkie inne nazwy
plików rozpoczynające się od kropki. W celu uzyskania
starego zachowania, ignorującego nazwy zaczynające się
,,.'', jednym ze wzorców w GLOBIGNORE należy zrobić ,,.*''
. Opcja dotglob jest wyłączana, gdy kasowane jest GLOBIG
NORE .
Dopasowanie wzorca
Każdy znak pojawiający się we wzorcu, różnych od specjal
nych znaków wzorca opisanych poniżej, dopasowuje sam
siebie. Znak NUL nie może wystąpić we wzorcu. Specjalne
znaki wzorca muszą być cytowane, jeżeli mają być dopa
sowane dosłownie.
Specjalne znaki wzorca mają następujące znaczenie:
* Dopasowuje dowolny łańcuch, łącznie z łańcuchem
pustym.
? Dopasowuje dowolny pojedynczy znak.
[...] Dopasowuje jeden z ujętych w nawiasy kwadratowe
znaków. Para znaków rozdzielona myślnikiem opisuje
wyrażenie zakresu; dopasowywany jest nim dowolny
znak, który przy sortowaniu leksykalnym, z zas
tosowaniem bieżącego ustawienia locale i zestawu
znaków, wypada między tymi dwoma znakami, włącznie
z nimi. Jeżeli pierwszym znakiem występującym po [
jest ! lub ^, to dopasowywany jest dowolny znak
nie zawarty w nawiasach. Kolejność sortowania
znaków w wyrażeniach zakresu określona jest przez
bieżące ustawienie locale i wartość zmiennej
środowiskowej LC_COLLATE, jeśli istnieje. Znak -
można dopasować włączając go jako pierwszy lub
ostatni ze znaków zestawu. Znak ] można dopasować
włączając go jako pierwszy znak zestawu.
Wewnątrz [ i ], można podawać klasy znaków (charac
ter classes), używając składni [:klasa:], gdzie
klasa jest jedną z poniższych klas zdefiniowanych w
standardzie POSIX.2:
alnum alpha ascii blank cntrl digit graph lower
print punct space upper xdigit
Klasa znaków dopasowuje dowolny znak należący do
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 32
BASH(1) BASH(1)
tej klasy.
Wewnątrz [ i ], można podać klasę równoważności,
używając składni [=z=], która dopasowuje wszystkie
znaki o tej samej wadze sortowania (zdefiniowaną w
bieżącym ustawieniu locale) co znak z.
Wewnątrz [ i ], składnia [.symbol.] dopasowuje sym
bol sortowania (collating symbol) symbol.
Jeżeli przy pomocy wbudowanego shopt włączono opcję ext
glob, to rozpoznawane jest kilka rozszerzonych operatorów
dopasowania wzorców. W poniższym opisie, lista-wzorców
jest listą złożoną z jednego lub więcej wzorców
rozdzielonych znakiem |. Wzorce złożone można konstruować
przy pomocy jednego lub więcej poniższych pod-wzorców:
?(lista-wzorców)
Dopasowuje zero lub jedno wystąpienie
zadanych wzorców
*(lista-wzorców)
Dopasowuje zero lub więcej wystąpień
zadanych wzorców
+(lista-wzorców)
Dopasowuje jedno lub więcej wystąpień
zadanych wzorców
@(lista-wzorców)
Dopasowuje dokładnie jeden z zadanych
wzorców
!(lista-wzorców)
Dopasowuje cokolwiek prócz jednego z
zadanych wzorców
Usunięcie cytowań
Po poprzednich interpretacjach, wszystkie niecytowane
wystąpienia znaków \, ' i ", które nie wynikły z jednej z
powyższych interpretacji, są usuwane.
PRZEKIEROWANIE
Przed wykonaniem polecenia, jego wejście i wyjście mogą
zostać przekierowane przy pomocy specjalnej notacji inter
pretowanej przez powłokę. Przekierowań można też używać
do otwierania i zamykania plików dla środowiska wykonywa
nia bieżącej powłoki. Poniższe operatory przekierowania
mogą występować przed lub pojawiać się gdziekolwiek
wewnątrz polecenia prostego lub występować po poleceniu.
Przekierowania przetwarzane są w kolejności występowania,
od lewej do prawej.
W poniższych opisach, jeśli pominięto deskryptor pliku, a
pierwszym znakiem operatora przekierowania jest <,
przekierowanie dotyczy standardowego wejścia (deskryptor
pliku 0). Jeżeli pierwszym znakiem operatora przekierowa
nia jest >, przekierowanie dotyczy standardowego wyjścia
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 33
BASH(1) BASH(1)
(deskryptor pliku 1).
Słowo następujące do operatorze przekierowania w
poniższych opisach podlega, chyba że podano inaczej,
interpretacji nawiasów, interpretacji tyldy, interpretacji
parametrów, podstawianiu wyników poleceń, interpretacji
wyrażeń arytmetycznych, usuwaniu cytowań, rozwijaniu nazw
plików i podziałowi na słowa. Jeśli zinterpretowane
zostanie jako więcej niż jedno słowo, to bash zgłosi błąd.
Zauważ, że kolejność przekierowań jest znacząca. Na
przykład, polecenie
ls > dirlist 2>&1
kieruje zarówno standardowe wyjście jak i wyjście diagnos
tyczne (stderr) do pliku dirlist, podczas gdy polecenie
ls 2>&1 > dirlist
kieruje tylko standardowe wyjście do pliku dirlist, gdyż
wyjście błędów zostało zduplikowane jako standardowe
wyjście przed przekierowaniem wyjścia do dirlist.
Bash obsługuje kilka nazw plików w sposób specjalny gdy są
one użyte w przekierowaniach. Opisano to w poniższej tabl
icy:
/dev/fd/fd
Jeżeli fd jest poprawną liczbą całkowitą, to
duplikowany jest deskryptor pliku fd.
/dev/stdin
Duplikowany jest deskryptor pliku 0.
/dev/stdout
Duplikowany jest deskryptor pliku 1.
/dev/stderr
Duplikowany jest deskryptor pliku 2.
/dev/tcp/host/port
Jeśli host jest poprawną nazwą hosta lub
adresem internetowym, a port jest liczbą
całkowitą określającą numer portu lub nazwą
usługi, to bash usiłuje otworzyć połączenie
TCP do odpowiedniego gniazda.
/dev/udp/host/port
Jeśli host jest poprawną nazwą hosta lub
adresem internetowym, a port jest liczbą
całkowitą określającą numer portu lub nazwą
usługi, to bash usiłuje otworzyć połączenie
UDP do odpowiedniego gniazda.
Nieudane otwarcie lub utworzenie pliku powoduje
niepowodzenie przekierowania.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 34
BASH(1) BASH(1)
Przekierowanie wejścia
Przekierowanie wejścia powoduje otwarcie do odczytu pliku,
którego nazwa wynika z interpretacji słowa. Odczyt będzie
wykonywany z deskryptora pliku n lub standardowego wejścia
(zerowy deskryptor pliku) jeśli nie podano n.
Ogólny format przekierowania wejścia:
[n]<słowo
Przekierowanie wyjścia
Przekierowanie wyjścia powoduje otwarcie do zapisu pliku,
którego nazwa wynika z interpretacji słowa. Zapis będzie
wykonywany z deskryptora pliku n lub standardowego wyjścia
(deskryptor pliku 1) jeśli nie podano n. Jeżeli plik nie
istnieje jest tworzony; jeżeli istnieje obcinany jest do
rozmiaru zerowego.
Ogólny format przekierowania wyjścia:
[n]>słowo
Jeżeli operatorem przekierowania jest >, a została
włączona opcja noclobber wbudowanego polecenie set, to
przekierowanie nie powiedzie się jeżeli plik o nazwie
wynikającej z interpretacji słowa istnieje i jest zwykłym
plikiem. Jeżeli operatorem przekierowania jest >|, albo
operatorem jest > przy niewłączonej opcji noclobber, to
wykonywana jest próba przekierowania, nawet jeśli plik
słowo istnieje.
Dołączanie przekierowanego wyjścia
Przekierowanie wyjścia w ten sposób powoduje, że plik o
nazwie wynikającej z interpretacji słowa zostanie otwarty
do dołączania (append). Dołączanie będzie wykonywane z
deskryptora pliku n lub standardowego wyjścia (deskryptor
pliku 1) jeśli nie podano n. Jeżeli plik nie istnieje
jest tworzony.
Ogólny format dołączania wyjścia:
[n]>>słowo
Przekierowanie standardowego wyjścia i wyjścia błędów
Bash pozwala, przy pomocy tej konstrukcji, przekierować
standardowe wyjście (deskryptor pliku 1) i standardowe
wyjście błędów (deskryptor plików 2) do pliku, którego
nazwą jest zinterpretowane słowo.
Istnieją dwie postaci takiego przekierowania:
&>słowo
i
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 35
BASH(1) BASH(1)
>&słowo
Spośród nich, zalecaną jest pierwsza forma. Jest ona
semantycznie równoważna
>słowo 2>&1
Dokumenty włączone (Here Documents)
Ten typ przekierowania instruuje powłokę, by czytała
wejście z bieżącego źródła aż do napotkania wiersza zaw
ierającego tylko słowo (bez żadnych kończących odstępów).
Wszystkie wiersze przeczytane do tego momentu są następnie
używane jako standardowe wejście polecenia.
Format dokumentów włączonych jest następujący:
<<[-]słowo
dokument włączony
ogranicznik
Na słowie nie jest wykonywana interpretacja parametrów,
podstawiania wyników poleceń, rozwijanie nazw plików ani
interpretacja wyrażeń arytmetycznych. Jeżeli jakieś znaki
w słowie są cytowane, to ogranicznik jest wynikiem
usunięcia cytowań ze słowa, a wiersze w dokumencie
włączonym nie są interpretowane. Jeżeli słowo nie jest
cytowane, wszystkie wiersze dokumentu włączonego podlegają
interpretacji parametrów, podstawianiu poleceń i interpre
tacji wyrażeń arytmetycznych. W tym ostatnim przypadku,
sekwencja \<nowalinia> jest ignorowana, a do cytowania
znaków \, $ i ` musi być użyte \.
Jeżeli operatorem przekierowania jest <<-, to wszystkie
początkowe znaki tabulacji są obcinane z wierszy
wejściowych i wiersza zawierającego ogranicznik. Pozwala
to na ustawienie naturalnych wcięć dla dokumentów
włączonych w skryptach powłoki.
Powielanie deskryptorów plików
Operator przekierowania
[n]<&słowo
służy do powielania deskryptorów plików wejściowych.
Jeżeli słowo zinterpretowane zostanie jako jedna lub
więcej cyfr, to deskryptor pliku oznaczony przez n
czyniony jest kopią tego deskryptora. Jeżeli cyfry w
słowie nie określają otwartego dla wejścia deskryptora,
pojawia się błąd przekierowania. Jeżeli słowo zinterpre
towane jest jako -, deskryptor pliku n jest zamykany.
Jeżeli n nie zostało określone, to stosowane jest standar
dowe wejście (deskryptor pliku 0).
Operator
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 36
BASH(1) BASH(1)
[n]>&słowo
podobnie, służy do powielania deskryptorów standardowego
wyjścia. Jeżeli nie określono n, stosowane jest standard
owe wyjście (deskryptor pliku 1). Jeżeli cyfry w słowie
nie określają deskryptora pliku otwartego do wyjścia,
pojawia się błąd przekierowania. W przypadku specjalnym,
jeżeli pominięto n, a słowo nie jest interpretowane jako
jedna lub więcej cyfr, to przekierowywane są standardowe
wyjście i standardowe wyjście błędów, jak opisano poprzed
nio.
Otwieranie deskryptorów plików do odczytu i zapisu
Operator przekierowania
[n]<>słowo
powoduje, że plik o nazwie wynikłej z interpretacji słowa
zostanie otwarty do odczytu i zapisu. Odczyt i zapis będą
wykonywane z deskryptora pliku n lub standardowego wejścia
(deskryptor pliku 0) jeśli nie podano n. Jeżeli plik nie
istnieje jest tworzony.
ALIASY
Aliasy (czyli synonimy) pozwalają na zastąpienie słowa
łańcuchem, gdy zostanie ono użyte jako pierwsze słowo w
poleceniu prostym. Powłoka utrzymuje listę aliasów, które
mogą być ustawiane i unieważniane przy pomocy wbudowanych
poleceń alias i unalias (zobacz poniżej WBUDOWANE POLECE
NIA POWŁOKI). Dla pierwszego słowa każdego polecenia,
jeśli nie jest cytowane, następuje sprawdzenie, czy posi
ada ono alias. Jeżeli tak, to słowo to jest zastępowane
tekstem aliasu. Nazwa aliasu i zastępujący ja tekst mogą
zawierać dowolne poprawne wejście powłoki, łącznie z
metaznakami podanymi powyżej, z wyjątkiem tego, że nazwy
aliasów nie mogą zawierać znaku równości =. Pierwsze słowo
tekstu zastępującego jest z kolei sprawdzane na aliasy,
ale słowo identyczne z interpretowanym właśnie aliasem nie
jest interpretowane powtórnie. Oznacza to, że można mieć
alias ls do ls -F, na przykład, a bash nie będzie usiłował
rekurencyjnie interpretować zastępującego tekstu. jeżeli
ostatnim znakiem wartości aliasu jest odstęp, to następne
słowo polecenia występujące po aliasie ma również
sprawdzaną interpretację aliasów.
Aliasy są tworzone i pokazywane poleceniem alias, a
usuwane poleceniem unalias.
Nie ma żadnego mechanizmu posługiwania się argumentami w
tekście zastępującym. Jeśli potrzebne są argumenty,
powinna zostać użyta funkcja powłoki (zobacz poniżej
FUNKCJE).
Aliasy nie są interpretowane, gdy powłoka nie jest
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 37
BASH(1) BASH(1)
interaktywna, chyba że ustawiono opcję powłoki
expand_aliases przy pomocy shopt (zobacz opis shopt w
sekcji WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej).
Reguły dotyczące definiowania i używania aliasów są nieco
zagmatwane. Bash zawsze czyta co najmniej jeden pełny
wiersz z wejścia przed wykonaniem jakichkolwiek poleceń
tego wiersza. Aliasy interpretowane są w czasie odczytu
polecenia, nie podczas jego wykonywania. Z tego powodu,
definicja aliasu występująca w tym samym wierszu, co inne
polecenie nie zadziała aż do przeczytania następnego wier
sza wejścia. Na polecenia występujące po definicji
aliasu, w tym samym wierszu, nowy alias nie ma wpływu.
Zachowanie to ujawnia się także podczas wykonywania
funkcji. Aliasy interpretowane są w czasie odczytu
definicji funkcji, nie zaś podczas jej wykonywania, gdyż
sama definicja funkcji stanowi polecenie złożone. W skutek
tego aliasy zdefiniowane w funkcji nie są dostępne, aż do
chwili po wykonaniu funkcji. Dla bezpieczeństwa, zawsze
umieszczaj definicje aliasów w odrębnym wierszu i nie
używaj alias w poleceniach złożonych.
Prawie w każdym zastosowaniu aliasy są wyparte przez
funkcje powłoki.
FUNKCJE
Punkcja powłoki, zdefiniowana jak opisano powyżej, w
sekcji GRAMATYKA POWŁOKI, przechowuje szereg poleceń do
późniejszego wykonania. Gdy nazwa funkcji powłoki używana
jest jako nazwa polecenia prostego, wykonywana jest lista
poleceń związanych z tą nazwą funkcji. Funkcje wykonywane
są w kontekście bieżącej powłoki; do ich interpretacji nie
jest tworzony żaden nowy proces (zauważ różnicę w stosunku
do wykonania skryptu powłoki). Podczas wykonywania
funkcji, przekazane jej argumenty stają się parametrami
pozycyjnymi. Aktualizowany jest specjalny parametr #, tak
by odzwierciedlał zmianę. Parametr pozycyjny 0 nie jest
zmieniany. Zmienna FUNCNAME podczas wykonywania funkcji
ustawiana jest na jej nazwę. Wszystkie inne aspekty
środowiska wykonywania powłoki są identyczne między
funkcją i jej wywołującym, z wyjątkiem tego, że nie jest
dziedziczona pułapka (trap) DEBUG (zobacz opis wbudowanego
trap poniżej, w sekcji WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI ).
Zmienne lokalne dla funkcji mogą być deklarowane przy
pomocy wbudowanego polecenia local. Zwykle zmienne i ich
wartości są wspólne dla funkcji i jej wołającego.
Jeżeli w funkcji wywoływane jest wbudowane polecenie
return, funkcja kończy działanie i wykonywanie wznawiane
jest od następnego polecenia po wywołaniu funkcji. Gdy
funkcja kończy działanie, parametrom pozycyjnym i
parametrowi specjalnemu # przywracane są wartości, jakie
posiadały one przed wykonaniem funkcji.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 38
BASH(1) BASH(1)
Listę nazw i definicji funkcji można uzyskać przy pomocy
opcji -f wbudowanych poleceń declare lub typeset. Opcja
-F poleceń declare lub typeset podaje same nazwy funkcji.
Funkcje można eksportować, tak że będą one automatycznie
zdefiniowane w podpowłokach. Wykonuje się to przy pomocy
opcji -f wbudowanego polecenia export.
Funkcje mogą być rekurencyjne. Nie ma narzuconego
ograniczenia na liczbę rekurencyjnych wywołań.
OBLICZANIE WYRAŻEŃ ARYTMETYCZNYCH
Powłoka pozwala, pod pewnymi warunkami, na obliczanie
wartości wyrażeń arytmetycznych (zobacz wbudowane polece
nie let i Interpretacja wyrażeń arytmetycznych).
Obliczenia wykonywane są na długich liczbach całkowitych
(long integer), bez kontroli przepełnienia (overflow),
mimo iż dzielenie przez 0 jest przechwytywane i oznaczane
jako błąd. Operatory i ich priorytety oraz sposób ich
dołączania są takie same jak w języku C. Poniższa lista
operatorów pogrupowana jest w poziomy operatorów o jed
nakowym priorytecie. Poziomy podano w kolejności
malejącego priorytetu.
id++ id--
post-inkrementacja i post-dekrementacja zmiennej
++id --id
pre-inkrementacja i pre-dekrementacja zmiennej
- + jednoargumentowy minus i plus
! ~ negacja logiczna i bitowa
** potęgowanie
* / % mnożenie, dzielenie, reszta z dzielenia
+ - dodawanie, odejmowanie
<< >> lewo i prawostronne przesunięcie bitowe
<= >= < >
porównanie
== != równości i nierówność
& bitowa koniunkcja (AND)
^ bitowa alternatywa wyłączna (XOR)
| bitowa alternatywa (OR)
&& logiczna koniunkcja (AND)
|| logiczna alternatywa (OR)
wyraż?wyraż:wyraż
obliczenie warunkowe (conditional evaluation)
= *= /= %= += -= <<= >>= &= ^= |=
przypisanie
wyraż1 , wyraż2
przecinek
Jako operandy dozwolone są zmienne powłoki; interpretacja
parametrów przeprowadzana jest przed obliczeniem
wyrażenia. Wewnątrz wyrażenia, do zmiennych powłoki można
się też odwoływać przez nazwę, bez użycia składni inter
pretacji parametrów. Gdy wystąpi odwołanie się do
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 39
BASH(1) BASH(1)
zmiennej, jej wartość obliczana jest jako wyrażenie aryt
metyczne. Zmienna powłoki nie musi mieć włączonego atry
butu liczby całkowitej by mogła być użyta w wyrażeniu.
Stałe z początkowym 0 interpretowane są jako liczby
ósemkowe. Początkowe 0x lub 0X oznacza liczbę szes
nastkową. W pozostałych przypadkach liczby mają postać
[podstawa#]n, gdzie podstawajest liczbą dziesiętną
pomiędzy 2 a 64 reprezentującą podstawę układu pozy
cyjnego, zaś n liczbą w układzie o tej podstawie. Jeśli
pominięto podstawa#, to używana jest podstawa 10. Cyfry
większe niż 9 reprezentowane są przez małe litery, wielkie
litery, @ i _, w tej kolejności. Jeżeli podstawa jest
mniejsza bądź równa 36, to do zapisu liczb pomiędzy 10 a
35 można używać zamiennie małych i wielkich liter.
Operatory interpretowane są w kolejności priorytetu. Pod
wyrażenia w nawiasach obliczane są jako pierwsze i mogą
unieważnić podane wyżej reguły priorytetów.
WYRAŻENIA WARUNKOWE
Wyrażenia warunkowe używane są przez polecenie złożone [[
oraz polecenia wbudowane test i [ do testowania atrybutów
pliku i wykonywania porównań łańcuchowych i arytmety
cznych. Wyrażenia złożone są z poniższych jedno- i dwuar
gumentowych składowych. Jeśli któryś z argumentów
plikowych jednej z składowych jest w postaci /dev/fd/n, to
sprawdzany jest deskryptor pliku n. Jeżeli argument plik
którejś składowej jest jednym z /dev/stdin, /dev/stdout
lub /dev/stderr, to sprawdzany jest, odpowiednio, deskryp
tor 0, 1 lub 2.
-a plik
Prawda jeśli plik istnieje.
-b plik
Prawda jeśli plik istnieje i jest blokowym plikiem
specjalnym.
-c plik
Prawda jeśli plik istnieje i jest znakowym plikiem
specjalnym.
-d plik
Prawda jeśli plik istnieje jest katalogiem.
-e plik
Prawda jeśli plik istnieje.
-f plik
Prawda jeśli plik istnieje i jest plikiem zwykłym.
-g plik
Prawda jeśli plik istnieje i ma ustawiony bit set-
group-id.
-h plik
Prawda jeśli plik istnieje i jest dowiązaniem sym
bolicznym.
-k plik
Prawda jeśli plik istnieje i ma ustawiony bit
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 40
BASH(1) BASH(1)
ochrony (sticky bit).
-p plik
Prawda jeśli plik istnieje i jest potokiem nazwanym
(FIFO).
-r plik
Prawda jeśli plik istnieje i daje się czytać.
-s plik
Prawda jeśli plik istnieje i ma rozmiar większy niż
zero.
-t fd Prawda jeśli deskryptor pliku fd jest otwarty i
odnosi się do terminala.
-u plik
Prawda jeśli plik istnieje i ma ustawiony bit set-
user-id.
-w plik
Prawda jeśli plik istnieje i daje się doń zapisać.
-x plik
Prawda jeśli plik istnieje i jest wykonywalny.
-O plik
Prawda jeśli plik istnieje i jego właścicielem jest
efektywny id użytkownika.
-G plik
Prawda jeśli plik istnieje i jego właścicielem jest
efektywny id grupy.
-L plik
Prawda jeśli plik istnieje i jest dowiązaniem sym
bolicznym.
-S plik
Prawda jeśli plik istnieje i jest gniazdem.
-N plik
Prawda jeśli plik istnieje i być zmieniany od czasu
ostatniego jego odczytu.
plik1 -nt plik2
Prawda jeśli plik1 jest nowszy (według daty mody
fikacji) od pliku2.
plik1 -ot plik2
Prawda jeśli plik1 jest starszy niż plik2.
plik1 -ef plik2
Prawda jeśli plik1 i plik2 mają ten sam numer
urządzenia i i-węzła.
-o nazwa_opcji
Prawda jeśli opcja powłoki nazwa_opcji jest
włączona. Zobacz zestawienie opcji w opisie opcji
-o wbudowanego set, poniżej.
-z łańcuch
Prawda jeśli długość łańcucha wynosi zero.
-n łańcuch
łańcuch
Prawda jeśli łańcuch ma długość niezerową.
łańcuch1 == łańcuch2
Prawda jeśli łańcuchy są równe. Zamiast == można
użyć =.
łańcuch1 != łańcuch2
Prawda jeśli łańcuchy nie są równe.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 41
BASH(1) BASH(1)
łańcuch1 < łańcuch2
Prawda jeśli łańcuch1 przy sortowaniu występowałby
przed łańcuchem2 według bieżącego ustawienia
locale.
łańcuch1 > łańcuch2
Prawda jeśli łańcuch1 przy sortowaniu występowałby
po łańcuchu2 według bieżącego ustawienia locale.
arg1 OP arg2
OP jest jednym z -eq, -ne, -lt, -le, -gt lub -ge.
Te arytmetyczne operatory dwuargumentowe zwracają
prawdę jeśli arg1 jest odpowiednio równe (eq), nie
równe(n), mniejsze niż (lt), mniejsze bądź równe
(le), większe niż (gt) lub większe bądź równe (ge)
arg2. Arg1 i arg2 mogą być dodatnimi lub ujemnymi
liczbami całkowitymi.
INTERPRETACJA POLECEŃ PROSTYCH
Gdy wykonywane jest polecenie proste, powłoka wykonuje
następujące interpretacje, przypisania i przekierowania,
od lewej do prawej.
1. Słowa oznaczone przez analizator składni jako
przypisania zmiennych (poprzedzające nazwę polece
nia) i przekierowania zachowywane są do
późniejszego przetworzenia.
2. Słowa, nie będące przypisaniami zmiennych ani
przekierowaniami są interpretowane. Jeżeli po
interpretacji pozostaną jakieś słowa, to pierwsze z
nich przyjmowane jest za nazwę polecenia a
pozostałe za argumenty.
3. Wykonywane są przekierowania, jak opisano powyżej w
sekcji PRZEKIEROWANIE.
4. W każdym przypisaniu zmiennej tekst po znaku
równości = podlega interpretacji tyldy, interpre
tacji parametrów, podstawianiu wyników poleceń,
interpretacji wyrażeń arytmetycznych i usuwaniu
cudzysłowów, zanim zostanie przypisany do zmiennej.
Jeżeli nie otrzymano żadnej nazwy polecenia, to przypisa
nia zmienncyh dotyczą środowiska aktualnej powłoki. W
przeciwnim razie, zmienne są dodawane do środowiska
wykonywanego polecenia i nie mają wpływu na środowisko
bieżącej powłoki. jeżeli któreś z przypisań usiłuje nadać
wartość zmiennej read-only, pojawia się błąd, a polecenie
kończy pracę z niezerowym kodem.
Jeżeli nie otrzymano żadnej nazwy polecenia, wykonywane są
przekierowania, ale nie mają one wpływu na bieżące
środowisko powłoki. Błąd przekierowania powoduje, że
polecenie kończy pracę z niezerowym kodem.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 42
BASH(1) BASH(1)
Jeżeli po interpretacji istnieje nazwa polecenia, to
wykonywanie odbywa się jak opisano poniżej. W przeciwnym
wypadku, polecenie kończy pracę. Jeżeli jednym z wyko
nanych kroków było podstawienie wyników polecenia, to
zwracany kod zakończenia jest kodem ostatniego wykonanego
podstawienia polecenia. Jeśli nie wystąpiło podstawianie
poleceń, to polecenie kończy pracę z kodem zerowym.
WYKONYWANIE POLECEŃ
Po podziale polecenia na słowa, jeśli jego wynikiem jest
polecenie proste z opcjonalną listą argumentów, podej
mowane są poniższe akcje.
Jeśli polecenie nie zawiera ukośników, powłoka usiłuje je
zlokalizować. jeżeli istnieje funkcja powłoki o tej
nazwie, wywoływana jest ta funkcja, jak opisano powyżej w
sekcji FUNKCJE. Jeżeli nazwa nie pasuje do funkcji,
powłoka szuka jej na liście poleceń wbudowanych. Jeżeli
nie znaleziono pasujące, to jest ono wywoływane.
Jeżeli nazwa nie jest ani funkcją powłoki ani poleceniem
wbudowanym i nie zawiera ukośników, to bash przeszukuje
każdy element z PATH usiłując znaleźć katalog zawierający
plik wykonywalny o takiej nazwie. Bash posługuje się
tablicą mieszającą (hash table) do zapamiętywania pełnych
nazw plików wykonywalnych (zobacz hash w WBUDOWANE POLECE
NIA POWŁOKI poniżej). Pełne przeszukiwanie katalogów z
PATH wykonywane jest tylko wtedy, gdy polecenia nie
znaleziono w tablicy mieszającej. Jeżeli poszukiwanie nie
powiodło się, powłoka wypisuje komunikat o błędzie i
zwraca kod zakończenia równy 127.
Jeżeli poszukiwanie było pomyślne lub jeśli nazwa polece
nia zawiera jeden lub więcej ukośników, powłoka wykonuje
zadany program w odrębnym środowisku wykonania. Argumen
towi 0 przypisywana jest podana nazwa, a pozostałym argu
mentom polecenia podane argumenty, jeśli były takowe.
Jeżeli wykonanie to nie powiedzie się, gdyż plik nie ma
formatu wykonywalnego, a nie jest katalogiem, to zakłada
się, że jest on skryptem powłoki, plikiem zawierającym
polecenia powłoki. Powoływana jest podpowłoka do jego
wykonania. Powłoka ta reinicjuje się, zatem efekt jest
taki, jakby do obsługi skryptu została wywołana nowa
powłoka, z wyjątkiem tego, że położenia poleceń
zapamiętane przez rodzica (zobacz hash poniżej w WBUDOWANE
POLECENIA POWŁOKI są zachowywane przez potomka.
Jeżeli program jest plikiem o zawartości rozpoczynającej
się od #!, to reszta pierwszego wiersza określa inter
preter dla tego programu. Powłoka uruchamia podany inter
preter na systemach operacyjnych, które same nie obsługują
tego formatu wykonywalnego. Argumenty dla interpretera
składają się z pojedynczego opcjonalnego argumentu
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 43
BASH(1) BASH(1)
występującego po nazwie interpretera w pierwszym wierszu
programu, następującej po nim nazwy programu i
następujących po niej argumentów polecenia, jeśli były
takowe.
ŚRODOWISKO WYKONYWANIA POLECEŃ
Powłoka posiada środowisko wykonywania (execution environ
ment), składające się z:
ˇ otwarte pliki odziedziczone przez powłokę przy
wywołaniu, zmodyfikowane przez przekierowania
przekazane do wbudowanego polecenia exec
ˇ bieżący katalog roboczy ustawiony przez cd, pushd
lub popd, albo odziedziczony przez powłokę przy
wywołaniu
ˇ maskę trybut tworzonych plików ustawioną przez
umask albo odziedziczoną po rodzicu powłoki
ˇ bieżące pułapki ustawione przez trap
ˇ parametry powłoki ustawione przez przypisania zmi
ennych przy pomocy set albo odziedziczone ze
środowiska rodzica powłoki
ˇ funkcje powłoki zdefiniowane podczas wykonywania
lub odziedziczone ze środowiska rodzica powłoki
ˇ opcje włączone przy wywołaniu (albo domyślnie albo
przy pomocy argumentów wiersza poleceń) albo przez
set
ˇ opcje włączone przez shopt
ˇ aliasy powłoki zdefiniowane przy pomocy alias
ˇ różne id procesów, łącznie z identyfikatorami zadań
tła, wartość $$ i wartość $PPID
Gdy ma zostać wykonane polecenie proste inne niż funkcja
powłoki lub polecenie wbudowane, wywoływane jest w
odrębnym środowisku wykonania, skłądających się z
poniższych elementów. Jeśli nie podano inaczej, wartości
dziedziczone są z powłoki.
ˇ otwarte pliki powłoki, plus modyfikacje i dodatki
określone przez przekierowania polecenia
ˇ bieżący katalog roboczy
ˇ maska trybu tworzonych plików
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 44
BASH(1) BASH(1)
ˇ zmienne powłoki oznaczone do wyeksportowania, razem
ze zmiennymi wyeksportowanymi do polecenia,
przekazane w środowisku.
ˇ pułapki przechwycone przez powłokę resetowane są do
wartości odziedziczonych przez nią od rodzica, a
pułapki ignorowane przez powłokę są ignorowane.
Polecenie wywołane w odrębnym środowisku nie może wpływać
na środowisko wykonywania powłoki.
Podstawienia wyników poleceń i polecenia asynchroniczne
wywoływane są w środowisku podpowłoki, które jest kopią
środowiska powłoki, z wyjątkiem tego, że pułapki przech
wycone przez powłokę są resetowane do wartości, jakie
powłoka odziedziczyła po rodzicu podczas wywołania.
Polecenia wbudowane wywoływane jako część potoku również
wykonywane są w środowisku podpowłoki. Zmiany wykonane w
środowisku podpowłoki nie mogą wpływać na środowisko
wykonywania powłoki.
Jeżeli po poleceniu występuje &, a nie uaktywniono
sterowania zadaniami, to domyślnym standardowym wejściem
dla tego polecenia jest pusty plik /dev/null. W przeciwnym
razie wywoływane polecenie dziedziczy deskryptory plików
po wołającej powłoce, zmodyfikowane przekierowaniami.
ŚRODOWISKO
Poczas wywoływania program otrzymuje tablicę łańcuchów
zwaną środowiskiem(environment). jest to lista par
nazwa-wartość, o postaci nazwa=wartość.
Powłoka pozwala na manipulowanie środowiskiem na kilka
sposobów. Przy wywołaniu, przeszukuje ona własne
środowisko i tworzy parametr dla każdej znalezionej nazwy,
automatycznie zaznaczając go do wyeksportowania do pro
cesów potomnych. Wykonywane polecenia dziedziczą
środowisko. Polecenia export i declare -x pozwalają na
dodawanie i usuwanie ze środowiska parametrów i funkcji.
Jeżeli w środowisku zmieniana jest wartość parametru, to
nowa wartość staje się częścią środowiska, zastępując
starą. Środowisko dziedziczone przez każde wykonywane
polecenie składa się z początkowego środowiska powłoki,
którego wartości mogą być w powłoce zmieniane, minus ewen
tualne pary usunięte poleceniem unset, plus dodane poprzez
polecenia export i declare -x.
Środowisko dla dowolnego polecenia prostego czy funkcji
może być tymczasowo powiększone przez poprzedzenie polece
nia przypisaniem parametrów, jak opisano powyżej w sekcji
PARAMETRY. Te instrukcje przypisania mają wpływ wyłącznie
na środowisko postrzegane przez to polecenie.
Jeżeli ustawiona jest opcja -k (zobacz poniżej opis
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 45
BASH(1) BASH(1)
wbudowanego polecenia set), to wszystkie przypisania
parametrów umieszczane są w środowisku polecenia, a nie
tylko te, które poprzedzają nazwę polecenia.
Gdy bash wywołuje polecenie zewnętrzne, zmienna _ ustaw
iana jest na pełną nazwę pliku polecenia i przekazywana
temu poleceniu w jego środowisku.
KOD ZAKOŃCZENIA
Dla celów powłoki, polecenie, które zakończyło pracę z
zerowym kodem zakończenia, powiodło się. Zerowy kod
oznacza powodzenie. Niezerowy kod oznacza niepowodzenie.
Gdy polecenie kończy pracę z błędem krytycznym N, bash
posługuje się wartością 128+N jako kodem zakończenia.
Jeżeli nie znaleziono polecenia, proces potomny powołany
do jego wykonania zwraca kod 127. Jeżeli polecenie zostało
znalezione, ale nie jest wykonywalne, kod zakończenia
wynosi 126.
Jeżeli polecenie nie powiodło się z powodu błędu podczas
interpretacji lub przekierowania, kod zakończenia jest
większy od zera.
Wbudowane polecenia powłoki zwracają kod 0 (true prawda)
jeśli się powiodły, i niezerowy (false fałsz) jeśli pod
czas ich wykonywania pojawił się błąd. Wszystkie polece
nia wbudowane zwracają kod 2 dla wskazania niepoprawnego
użycia.
Sam Bash zwraca kod zakończenia ostatniego wykonanego
polecenia, chyba że pojawi się błąd składni, wówczas
kończy pracą z wartością niezerową. Zobacz też poniżej
polecenie wbudowane exit.
SYGNAŁY
Gdy bash jest interaktywny, przy braku jakichkolwiek
pułapek (przechwytywania sygnałów), ignoruje on SIGTERM
(tak, że kill 0 nie zabija powłoki interaktywnej), a SIG
INT jest przechwytywany i obsługiwany (tak, że wbudowane
polecenie wait daje się przerwać). We wszystkich przypad
kach, bash ignoruje SIGQUIT. Jeżeli działa kontrola
zadań, bash ignoruje SIGTTIN, SIGTTOU i SIGTSTP.
Zadania synchroniczne uruchomione przez bash mają proce
dury obsługi sygnałów (signal handlers) ustawione na
wartości odziedziczone przez powłokę po rodzicu. Jeżeli
nie pracuje kontrola zadań, to polecenia asynchroniczne
ignorują również SIGINT i SIGQUIT. Polecenia uruchamiane
wskutek podstawiania poleceń ignorują generowane z klaw
iatury sygnały kontroli zadań SIGTTIN, SIGTTOU i SIGTSTP.
Powłoka domyślnie kończy pracę po otrzymaniu SIGHUP.
Przed zakończeniem, powłoka interaktywna rozsyła otrzymany
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 46
BASH(1) BASH(1)
SIGHUP do wszystkich zadań, pracujących lub zatrzymanych.
Do zatrzymanych zadań wysyłany jest SIGCONT by upewnić
się, że otrzymują SIGHUP. Chcąc uniknąć wysłania sygnału
przez powłokę do konkretnego zadania, należy usunąć je z
tablicy zadań przy pomocy wbudowanego polecenia disown
(zobacz poniżej WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI) lub
oznakować, by nie otrzymywało SIGHUP, posługując się dis
own -h.
Jeżeli przy pomocy shopt została ustawiona opcja huponexit
powłoki, bash wysyła SIGHUP do wszystkich zadań, gdy
kończy pracę interaktywna powłoka zgłoszeniowa.
Gdy bash podczas oczekiwania na ukończenie polecenia
otrzymuje sygnał, dla którego ustawiono pułapkę, pułapka
ta nie zostanie wykonana aż do zakończenia pracy polece
nia. Gdy bash oczekuje na polecenie asynchroniczne za
pośrednictwem wbudowanego wait, odbiór sygnału, dla
którego ustawiono przechwytywanie spowoduje, że wbudowane
wait natychmiast skończy pracę z kodem większym od 128, po
czym natychmiast zostanie wywołana pułapka.
KONTROLA ZADAŃ
Kontrola zadań odnosi się do możliwości selektywnego
zatrzymywania (zawieszania - suspend) wykonywania procesów
i późniejszej kontynuacji (wznawiania - resume) ich
wykonywania. Użytkownik zwykle wykorzystuje to udogodnie
nie za pośrednictwem interaktywnego interfejsu obsługi
wanego wspólnie przez systemowy sterownik terminala i
bash.
Powłoka kojarzy z każdym potokiem zadanie. Przechowuje
tablicę aktualnie wykonywanych zadań, którą można
przeglądać za pomocą polecenia jobs. Gdy bash uruchamia
zadanie asynchronicznie (w tle), wypisuje wiersz w
rodzaju:
[1] 25647
wskazujący, że zadanie to ma numer 1 a ID ostatniego pro
cesu w potoku związanym z zadaniem wynosi 25647. Wszys
tkie procesy w jednym potoku należą do tego samego zada
nia. Bash posługuje się abstrakcją (abstraction) zadania
jako podstawą kontroli zadań.
Dla ułatwienia implementacji interfejsu użytkownika do
kontroli zadań, system operacyjny utrzymuje pojęcie ID
grupy procesów bieżącego terminala (current terminal pro
cess group ID). Elementy tej grupy procesów (procesy,
których ID grupy procesów jest równy ID grupy procesów
bieżącego terminala) otrzymują generowane z klawiatury
sygnały, takie jak SIGINT. Mówimy, że procesy te pracują
pierwszoplanowo. Procesy tła to takie, których ID grupy
procesów różni się od terminala; procesy takie są odporne
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 47
BASH(1) BASH(1)
na sygnały pochodzące z klawiatury. Tylko procesom pier
wszoplanowym wolno czytać z lub pisać na terminalu. Do
procesów tła usiłujących czytać (pisać) z terminala
wysyłany jest przez sterownik terminala sygnał SIGTTIN
(SIGTTOU), który, jeśli nie zostanie przechwycony, wstrzy
muje proces.
Jeżeli system operacyjny, na którym działa bash obsługuje
kontrolę zadań, bash zawiera funkcje do jej wykorzystywa
nia. Naciśnięcie klawisza wstrzymania (zwykle ^Z, Con
trol-Z) podczas pracy procesu powoduje, że proces ten
zostanie zatrzymany a sterowanie zostanie zwrócone do
bash. Naciśnięcie klawisza opóźnione wstrzymanie (zwykle
^Y, Control-Y) powoduje, że proces zostanie zatrzymywany
gdy będzie usiłował czytać wejście z terminala, a
sterowanie powróci do bash. Użytkownik może następnie
zmieniać stan takiego zadania, posługując się poleceniem
bg do kontynuacji zadania w tle, fg do kontynuacji na
pierwszym planie lub poleceniem kill do zabicia zadania.
^Z działa natychmiast i ma efekt uboczny: powoduje
odrzucenie oczekującego wyjścia i wprowadzonych, a
nieprzetworzonych naciśnięć klawiszy (typeahead).
Istnieje kilka sposobów wskazywania zadania w powłoce.
Znak % poprzedza nazwę zadania. Zadanie numer n można
wskazać jako %n. Zadanie może być też określone przez
użycie przedrostka nazwy użytej do jego uruchomienia lub
podłańcucha, jaki występuje w jego wierszu poleceń. Na
przykład, %ce odnosi się do zatrzymanego zadania ce.
Jeśli przedrostek pasuje do więcej niż jednego zadania,
bash zgłasza błąd. Z drugiej strony, użycie %?ce, wskazuje
na zadanie zawierające podłańcuch ce w swym wierszu
poleceń. Jeżeli łańcuch pasuje do więcej niż jednego zada
nia, bash zgłasza błąd. Symbole %% i %+ określają rozumi
ane przez powłokę bieżące zadanie, będące ostatnim
zadaniem zatrzymanym, gdy było na pierwszym planie lub
uruchomionym w tle. Do poprzedniego zadania można
odwoływać się przy pomocy %-. W wyjściu odnoszącym się do
zadań (np. wyjście polecenia jobs), bieżące zadanie jest
zawsze zaznaczone znakiem +, a zadanie poprzednie -.
Do przywrócenia zadania na pierwszy plan można posłużyć
się po prostu jego nazwą: %1 jest synonimem dla ,,fg %1'',
przywracającego zadanie 1 z tła na pierwszy plan. Podob
nie, ,,%1 &'' wznawia zadanie 1 w tle, równoważnie do ,,bg
%1''''.
Powłoka natychmiast dowiaduje się czy zadanie zmieniło
stan. Normalnie, bash czeka ze zgłoszeniem zmian do
momentu, gdy ma wyświetlić zachętę, by nie przerywać
innego wyjścia. Jeżeli włączono opcję -b wbudowanego
polecenia set, bash zgłasza takie zmiany natychmiast. Dla
każdego kończącego pracę procesu potomnego wykonywana jest
ewentualna pułapka przechwytująca SIGCHLD.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 48
BASH(1) BASH(1)
Jeżeli wykonano próbę zakończenia pracy bash przy ist
niejących zatrzymanych zadaniach, powłoka wypisuje komu
nikat ostrzegawczy. Można wówczas posłużyć się poleceniem
jobs do sprawdzenia ich stanu. Jeżeli wykonywana jest
druga próba zakończenia pracy bez wystąpienia wtrąconego
między nie polecenia, powłoka nie wypisuje kolejnego
ostrzeżenia a zatrzymane zadania są przerywane.
ZACHĘTA POWŁOKI
Przy wykonywaniu interaktywnym bash wyświetla główny sym
bol zachęty (primary prompt) PS1 kiedy jest gotowa na
odczyt polecenia, zaś wtórną (secondary) zachętę PS2 kiedy
potrzebuje więcej danych z wejścia do uzupełnienia polece
nia. Bash pozwala na dostosowywanie tych łańcuchów
zachęty poprzez wstawianie pewnej ilości znaków specjal
nych rozpoczynających się odwrotnym ukośnikiem, które są
dekodowane jak następuje:
\a znak dzwonka ASCII (07)
\d data w formacie "DzieńTyg Miesiąc Dzień"
format (np., "Tue May 26")
\e znak escape ASCII (033)
\h nazwa hosta do pierwszej kropki `.'
\H nazwa hosta
\j liczba zadań aktualnie obsługiwanych przez
powłokę
\l główna część nazwy urządzenia terminala
powłoki
\n znak nowej linii
\r powrót karetki
\s nazwa powłoki, główna część nazwy $0 (frag
ment występujący po ostatnim ukośniku)
\t bieżący czas w formacie 24-godzinnym
GG:MM:SS
\T bieżący czas w formacie 12-godzinnym
GG:MM:SS
\@ bieżący czas w 12-godzinnym formacie am/pm
\A bieżący czas w 24-godzinnym formacie GG:MM
\u nazwa bieżącego użytkownika (username)
\v wersja programu bash (np. 2.00)
\V wydanie bash, wersja+poziom łat (np.,
2.00.0)
\w bieżący katalog roboczy
\W główna część nazwy bieżącego katalogu
roboczego
\! numer tego polecenia w historii
\# numer polecenia tego polecenia
\$ Jeżeli efektywnym UID jest 0, to #, w prze
ciwnym razie $
\nnn znak odpowiadający szesnastkowej liczbie nnn
\\ odwrotny ukośnik
\[ początek sekwencji znaków niedrukowalnych,
która może służyć do osadzenia w zachęcie
sekwencji sterujących terminalem
\] koniec sekwencji znaków niedrukowalnych
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 49
BASH(1) BASH(1)
Numer polecenia i numer w historii są zwykle różne: numer
polecenia w historii jest jego pozycją na liście historii,
która może obejmować polecenia odtworzone z pliku historii
(zobacz poniżej HISTORIA), podczas gdy numer polecenia
jest pozycją w sekwencji poleceń wykonanych w obecnej
sesji powłoki. Po zdekodowaniu, łańcuch jest interpre
towany poprzez interpretację parametrów, podstawianie
wyników poleceń, interpretację wyrażeń arytmetycznych,
interpretację łańcuchów i usuwanie cytowań, zgodnie z
wartością opcji promptvars powłoki (zobacz opis polecenia
shopt w sekcji WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej).
READLINE
Jest to biblioteka obsługująca odczytywanie wejścia pod
czas posługiwania się powłoką interaktywną, chyba że przy
wywołaniu powłoki podano opcję --noediting. Domyślnie,
polecenia edycji wiersza są podobne do występujących w
emacsie. Dostępny jest także interfejs edycji wiersza w
stylu vi. By wyłączyć edycję wiersza po uruchomieniu
powłoki, użyj opcji +o emacs lub +o vi wbudowanego polece
nia set (zobacz WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej).
Notacja Readline
W tej sekcji, do zapisu naciśnięć klawiszy używana jest
notacja w stylu emacsa. Klawisze kontrolne zapisywane są
jako C-klawisz, np., C-n oznacza Control-N. Podobnie,
meta klawisze zapisywane są jako M-klawisz, zatem M-x
oznacza Meta-X. (Na klawiaturach bez klawisza meta M-x
oznacza ESC x, tj. naciśnij klawisz Escape a następnie
klawisz x. Czyni to ESC the przedrostkiem meta (meta pre
fix). Kombinacja M-C-x oznacza ESC-Control-x, lub
naciśnij klawisz Escape, następnie przytrzymaj klawisz
Control podczas naciskania klawisza x.)
Poleceniom readline można podawać numeryczne argumenty,
które normalnie działają jako licznik powtórzeń. Czasami
jednak, znaczący jest znak argumentu. Przekazanie ujemnego
argumentu poleceniu, które działa w przód (np. kill-line)
powoduje, że będzie ono działać odwrotnym kierunku
(wstecz). Polecenia, których zachowanie z argumentami
odbiega od podanego odnotowano poniżej.
Gdy polecenie opisano jako usuwające (killing) tekst,
tekst ten jest zachowywany to ewentualnego późniejszego
odzyskania (przywołania yanking). Kolejne usunięcia
powodują, że tekst jest zbierany w jedną całość, którą
można odzyskać naraz. Polecenia nie usuwające tekstu odd
zielają kawałki tekstu w stosie usuwania (killing ring).
Inicjalizacja Readline
Readline dostosowywane jest przy pomocy poleceń
umieszczanych w pliku inicjującym (plik inputrc). Nazwa
tego pliku brana jest z wartości zmiennej INPUTRC. Jeżeli
zmienna ta nie jest ustawiona, domyślną nazwą jest
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 50
BASH(1) BASH(1)
~/.inputrc. Gdy startuje program używający biblioteki
readline, odczytywany jest plik inicjujący, po czym ustaw
iane są przypisania klawiszy i zmienne. Istnieje tylko
kilka podstawowych konstrukcjii dozwolonych w pliki inic
jacji readline. Puste wiersze są ignorowane. Wiersze
rozpoczynające się od # są komentarzami. Wiersze
rozpoczynające się od $ wskazują konstrukcje warunkowe.
Inne wiersze wyznaczają przypisania klawiszy i ustawienia
zmiennych.
Domyślne przypisania klawiszy można zmienić przy pomocy
pliku inputrc. Inne programy posługujące się tą bib
lioteką mogą dodawać własne polecenia i przypisania.
Na przykład, umieszczenie
M-Control-u: universal-argument
lub
C-Meta-u: universal-argument
w inputrc spowodowałoby, że M-C-u wywoływałoby polecenie
readline universal-argument.
Rozpoznawane są następujące symboliczne nazwy znaków:
RUBOUT, DEL, ESC, LFD, NEWLINE, RET, RETURN, SPC, SPACE i
TAB.
Oprócz nazw poleceń readline pozwala przypisywać klawisze
do łańcucha. Łańcuch ten zostanie wstawiony po
naciśnięciu klawisza (makro).
Przypisania klawiszy Readline
Składnia przypisań klawiszy sterujących w pliku inputrc
jest prosta. Wymagana jest wyłącznie nazwa polecenia lub
tekst makra i sekwencja klawiszy, do której powinno być
przypisane. Klawisze mogą być podane na dwa sposoby: jako
symboliczna nazwa klawisza, może być z przedrostkami Meta-
lub Control-, lub jako sekwencja klawiszy.
Przy użyciu postaci nazwa-klaw:nazwa-funkcji lub makro,
nazwa-klaw jest nazwą klawisza zapisaną w jęz.angielskim.
Na przykład:
Control-u: universal-argument
Meta-Rubout: backward-kill-word
Control-o: "> output"
W powyższym przykładzie, C-u przypisane jest do funkcji
universal-argument, M-DEL przypisane jest do funkcji back
ward-kill-word a C-o przypisane do uruchamiania makra
wyrażonego po prawej (to jest, wstawiania tekstu ,,> out
put'' w wiersz).
W drugiej postaci, "sekw-klaw":nazwa-funkcji lub makro,
sekw-klaw różni się od nazwa-klaw powyżej tym, że przez
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 51
BASH(1) BASH(1)
umieszczenie sekwencji w cudzysłowach można podać łańcuchy
oznaczające całą sekwencję klawiszy. Można posłużyć się
niektórymi kombinacjami klawiszy w stylu GNU Emacs-a, jak
w poniższym przykładzie, nie są jednak rozpoznawane sym
boliczne nazwy znaków:
"\C-u": universal-argument
"\C-x\C-r": re-read-init-file
"\e[11~": "Klawisz funkcyjny 1"
W tym przykładzie, C-u jest ponownie przypisane do funkcji
universal-argument. C-x C-r przypisane jest do funkcji
re-read-init-file, zaś ESC [ 1 1 ~ przypisane jest do
wstawienia tekstu ,,Klawisz funkcyjny 1''. Oto pełny
zestaw sekwencji specjalnych w stylu GNU Emacs
\C- przedrostek control
\M- przedrostek meta
\e znak escape
\\ odwrotny ukośnik
\" dosłowny cudzysłów "
\' dosłowny apostrof '
Oprócz sekwencji specjalnych w stylu GNU Emacsa, dostępny
jest drugi zestaw sekwencji z użyciem odwrotnego ukośnika:
\a alarm (dzwonek)
\b backspace
\d delete
\f wysuw strony (form feed)
\n nowa linia (newline)
\r powrót karetki (carriage return)
\t tabulacja pozioma (horizontal tab)
\v tabulacja pionowa (vertical tab)
\nnn ośmiobitowy znak, którego wartością jest
ósemkowa liczba nnn (jedna do trzech cyfr)
\xHH ośmiobitowy znak, którego wartością jest
szesnastkowa liczba nnn (jedna lub dwie
cyfry szesnastkowe)
Podczas wprowadzania tekstu makra, do wskazania jego
definicji muszą być użyte pojedyncze lub podwójne cud
zysłowy. Zakłada się, że tekst niecytowany jest nazwą
funkcji. W ciele makra interpretowane są sekwencje spec
jalne z użyciem odwrotnego ukośnika opisane powyżej.
odwrotny ukośnik cytuje dowolny inny znak w tekście makra,
łącznie z " i '.
Bash umożliwia wyświetlanie i zmianę bieżących przypisań
klawiszy readline za pomocą wbudowanego polecenia bind.
Tryb edycji można przełączać podczas używania interakty
wnego przez posłużenie się opcją -o wbudowanego polecenia
set (zobacz poniżej WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI).
Zmienne Readline
Readline posiada zmienne, których można używać do
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 52
BASH(1) BASH(1)
dodatkowego dostosowania jej zachowania. Zmienna może być
ustawiana w pliku inputrc przy pomocy instrukcji postaci
set nazwa-zmiennej wartość
Z wymienionymi niżej wyjątkami, zmienne readline mogą
przyjmować wartości On lub Off. A oto zmienne i ich
wartości domyślne:
bell-style (audible)
Kontroluje, co dzieje się gdy readline chce użyć
sygnału dźwiękowego terminala. Jeśli ustawiona na
none, readline nigdy nie emituje sygnału. Jeśli
ustawiona na visible, readline posługuje się
"widzialnym dzwonkiem" (visible bell), jeśli jest
dostępny. Jeżeli ustawiona na audible, readline
usiłuje uzyskać sygnał dźwiękowy z terminala.
comment-begin (,,#'')
Łańcuch wstawiany, gdy wykonywane jest polecenie
insert-comment readline. Polecenie to jest przyp
isane do M-# w trybie emacs, zaś do # w trybie vi.
completion-ignore-case (Off)
Jeżeli ustawiona na On, readline wykonuje dopa
sowywanie i uzupełnianie nazw plików bez rozróżnia
nia wielkości liter.
completion-query-items (100)
Określa, kiedy użytkownik jest pytany o oglądanie
takiej liczby możliwych uzupełnień tworzonych przez
polecenie possible-completions. Może być ustawiona
na dowolną liczbę całkowitą większą lub równą zero.
Jeżeli liczba możliwych uzupełnień jest większa
bądź równa wartości tej zmiennej, to użytkownik
jest pytany czy chce je oglądnąć; w przeciwnym
razie są one po prostu pokazywane na terminalu.
convert-meta (On)
Jeśli ustawione na On, readline będzie zamieniał
znaki z ustawionym ósmym bitem na sekwencje klaw
iszy ASCII przez obcięcie ósmego bitu i poprzedze
nie znakiem escape (w efekcie, używając escape jako
przedrostka meta).
disable-completion (Off)
Jeśli ustawione na On, readline zabroni uzupełnia
nia słów. Znaki uzupełniania zostaną wstawione w
wiersz tak, jakby zostały przypisane do self-
insert.
editing-mode (emacs)
Kontroluje czy readline rozpoczyna pracę z zestawem
przypisań klawiszy podobnym do emacs czy do vi.
editing-mode może być ustawiane albo na emacs albo
na vi.
enable-keypad (Off)
Gdy jest ustawione na On, readline będzie usiłować
włączyć numeryczny blok klawiatury (application
keypad) przy wywołaniu. Niektóre systemy
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 53
BASH(1) BASH(1)
potrzebują tego do włączenia klawiszy strzałek.
expand-tilde (Off)
Jeżeli ustawione na on, podczas próby uzupełniania
słów readline wykonuje interpretację tyldy.
history-preserve-point
Ustawione na on powoduje, że kod obsługi historii
poleceń usiłuje w każdym wierszu poleceń odzyskanym
za pomocą previous-history lub next-history
umieścić punkt (bieżącą pozycję kursora) w tym
samym miejscu.
horizontal-scroll-mode (Off)
Ustawione na On powoduje, że readline do wyświetla
nia posługuje się pojedynczym wierszem. Jeśli
wejście jest dłuższe niż szerokość ekranu, to jego
zawartość jest wówczas przewijana w poziomie w
pojedynczym wierszu ekranu, zamiast zawijania do
następnego wiersza.
input-meta (Off)
Jeśli ustawiona na On, readline dopuści ośmiobitowe
wejście (to znaczy, nie będzie obcinać ósmego bitu
z odczytywanych znaków), bez względu na to, co
twierdzi terminal o możliwości obsługi. Nazwa
meta-flag jest synonimem tej zmiennej.
isearch-terminators (,,C-[C-J'')
Łańcuch znaków, który powinien przerywać wyszuki
wanie krokowe (incremental search) bez późniejszego
wykonywania znaku jako polecenia. Jeżeli zmiennej
tej nie nadano wartości, to wyszukiwanie krokowe
będą przerywać ESC i C-J.
keymap (emacs)
Ustawia bieżące mapowanie klawiatury readline.
Zestawami poprawnych mapowań są emacs, emacs-stan
dard, emacs-meta, emacs-ctlx, vi, vi-command i
vi-insert. vi jest równoważnikiem dla vi-command;
emacs jest równoważne emacs-standard. Domyślną
wartością jest emacs; wartość editing-mode również
wpływa na domyślne mapowanie.
mark-directories (On)
Jeżeli ustawione na On, to uzupełniane nazwy kata
logów mają dołączany końcowy ukośnik.
mark-modified-lines (Off)
Jeżeli ustawione na On, wiersze historii, które
zostały zmienione wyświetlane są z poprzedzającą je
gwiazdką (*).
match-hidden-files (On)
Ta zmienna, gdy jest ustawiona na On, powoduje, że
readline wykonując uzupełnianie nazw plików dopa
sowuje pliki, których nazwy zaczynają się od kropki
`.' (pliki ukryte), chyba że użytkownik podał taką
początkową kropkę w nazwie, jaka ma być
uzupełniona.
output-meta (Off)
Jeżeli ustawione na On, readline wyświetla znaki z
ustawionym ósmym bitem wprost zamiast jako
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 54
BASH(1) BASH(1)
sekwencje specjalne z meta-przedrostkiem.
print-completions-horizontally (Off)
Jeżeli ustawione na On, readline wyświetla dopa
sowane uzupełnienia w kolejności alfabetycznej
poziomo, zamiast w dół ekranu.
show-all-if-ambiguous (Off)
Zmienia to domyślne zachowanie funkcji uzupełnia
nia. Jeżeli jest ustawione na on, to słowa mające
więcej niż jedno możliwe uzupełnienie powodują, że
natychmiast zostaną podane dopasowania zamiast
wyemitowania sygnału dźwiękowego.
visible-stats (Off)
Jeżeli ustawione na On, to przy wyświetlaniu
możliwych uzupełnień do nazwy pliku zostanie
dołączony znak określający typ pliku wskazywany
przez stat(2).
Konstrukcje warunkowe Readline
Readline implementuje udogodnienie podobne duchem do
funkcji kompilacji warunkowej preprocesora C, pozwalające
na wykonywanie przypisań klawiszy i ustawień zmiennych w
zależności od wyniku testów. Używane są cztery dyrektywy
analizatora składni.
$if Konstrukcja $if pozwala na wykonanie przypisań
klawiszy w oparciu o tryb edycji, używany terminal
lub aplikację korzystającą z readline. Tekst testu
rozciąga się do końca wiersza; do jego wydzielenia
nie są wymagane żadne znaki.
mode Postać mode= dyrektywy $if służy do
sprawdzania czy readline jest w trybie emacs
czy vi. Może być wykorzystywana, na
przykład, w połączeniu z poleceniem set
keymap, do ustawienia przypisań w mapowani
ach emacs-standard i emacs-ctlx tylko jeśli
readline uruchamia się w trybie emacs.
term Postać term= można wykorzystywać do
włączenia specyficznych dla terminala przyp
isań klawiszy, być może do przypisania
wyjścia dla sekwencji klawiszy funkcyjnych
terminala. Słowo po prawej stronie =
sprawdzane jest z zarówno pełną nazwą termi
nala, jaki i częścią jego nazwy przed pier
wszym -. Umożliwia to, na przykład, dopa
sowanie przez sun zarówno sun jak i sun-cmd.
aplikacja
Konstrukcja aplikacja służy do włączania
ustawień specyficznych dla aplikacji. Każdy
program korzystający z biblioteki readline
ustawia nazwę aplikacji (application name),
a plik inicjujący może sprawdzić czy ma ona
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 55
BASH(1) BASH(1)
jakąś szczególną wartość. Może to być
używane do przypisywania sekwencji klawiszy
funkcjom przydatnym w danym programie. Na
przykład, poniższe polecenie dodaje sek
wencję klawiszy wykonującą w bash cytowanie
bieżącego lub poprzedniego słowa:
$if Bash
# Cytuj bieżące lub poprzednie słowo
"\C-xq": "\eb\"\ef\""
$endif
$endif Polecenie to, jak widać w poprzednim przykładzie,
kończy wykonywanie polecenia $if.
$else Polecenia w tej gałęzi dyrektywy $if wykonywane są
gdy nie powiedzie się sprawdzenie warunku.
$include
Dyrektywa ta pobiera jako argument pojedynczą nazwę
pliku i odczytuje polecenia i przypisania z tego
pliku. Na przykład, poniższa dyrektywa odczytałaby
/etc/inputrc:
$include /etc/inputrc
Wyszukiwanie
Readline zapewnia polecenia do wyszukiwania w historii
poleceń (zobacz poniżej HISTORIA) wierszy zawierających
zadany łańcuch. Istnieją dwa tryby wyszukiwania: krokowy
(incremental) i nie-niekrokowy(non-incremental).
Wyszukiwania krokowe rozpoczynają się przed zakończeniem
wpisywania przez użytkownika szukanego tekstu. Po wpisa
niu każdego znaków szukanego łańcucha readline wyświetla
następną pozycję historii pasującą do wpisanego do tej
pory łańcucha. Wyszukiwanie krokowe wymaga tylko tylu
znaków ile potrzebne jest do znalezienia pożądanej pozycji
historii. Znaki występujące w wartości zmiennej isearch-
terminators służą do przerwania wyszukiwania krokowego.
Jeżeli zmienna ta nie ma przypisanej wartości, to wyszuki
wanie przerywają znaki Escape i Control-J. Control-G
porzuca wyszukiwanie krokowe i przywraca pierwotny wiersz.
Gdy przerwie się wyszukiwanie, pozycja historii zaw
ierająca poszukiwany łańcuch staje się bieżącym wierszem.
W celu odnalezienia innych pasujących pozycji, należy
nacisnąć odpowiednio Control-S lub Control-R. Wyszukuje
to wstecz lub w przód kolejną pasującą do dotychczas
wpisanego łańcucha pozycję historii. Wszystkie inne sek
wencje klawiszy przypisane do polecenia readline przery
wają wyszukiwanie i wykonują zadane polecenie. Na
przykład, znak nowej linii przerywa wyszukiwanie i akcep
tuje wiersz, wykonując skutkiem tego polecenie z listy
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 56
BASH(1) BASH(1)
historii.
Readline pamięta łańcuch użyty w ostatnim wyszukiwaniu
krokowym. Jeżeli Control-R zostanie naciśnięte dwa razy,
bez wprowadzenia pomiędzy naciśnięciami innych znaków
definiujących nowy łańcuch szukania, to wykorzystywany
jest uprzednio zapamiętany łańcuch.
Wyszukiwania nie-krokowe czytają cały szukany łańcuch
przed rozpoczęciem wyszukiwania pasujących wierszy his
torii. Łańcuch może być wpisany przez użytkownika lub być
częścią zawartości bieżącego wiersza.
Nazwy poleceń Readline
Poniżej podano listę nazw poleceń i domyślnych sekwencji
klawiszy, do których są one przypisane. Nazwy poleceń bez
towarzyszącej sekwencji klawiszy są domyślnie nieprzyp
isane. W poniższych opisach, punkt oznacza bieżącą
pozycję kursora, zaś zaznaczenie do pozycji kursora
zapamiętanej przez polecenie set-mark. Tekst pomiędzy
punktem a zaznaczeniem nazywany jest obszarem.
Polecenia ruchu
beginning-of-line (C-a)
Przesuwa na początek bieżącego wiersza.
end-of-line (C-e)
Przesuwa na koniec wiersza.
forward-char (C-f)
Przesuwa o znak w przód.
backward-char (C-b)
Przesuwa o znak wstecz.
forward-word (M-f)
Przesuwa na koniec następnego słowa. Słowa złożone
są ze znaków alfanumerycznych (liter i cyfr).
backward-word (M-b)
Przesuwa na początek bieżącego, lub poprzedniego,
słowa. Słowa złożone są ze znaków alfanumerycznych
(liter i cyfr).
clear-screen (C-l)
Czyści ekran pozostawiając bieżący wiersz na górze
ekranu. Z argumentem, odświeża bieżący wiersz bez
czyszczenia ekranu.
redraw-current-line
Odświeża bieżący wiersz.
Polecenia operujące na historii
accept-line (Newline, Return)
Akceptuje wiersz bez względu na to, gdzie znajduje
się kursor. Jeżeli wiersz ten nie jest pusty, to
dodaje go do listy historii stosownie do stanu zmi
ennej HISTCONTROL. Jeżeli wiersz jest zmienionym
wierszem historii, to odtwarza wiersz historii do
stanu pierwotnego.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 57
BASH(1) BASH(1)
previous-history (C-p)
Śprowadza poprzednie polecenie z listy historii,
przesuwając się wstecz listy.
next-history (C-n)
Ściąga następne polecenie z listy historii, prze
suwając się do przodu na liście.
beginning-of-history (M-<)
Przesuwa na pierwszy wiersz w historii.
end-of-history (M->)
Przesuwa na koniec historii wprowadzania, tj. obec
nie wprowadzanego wiersza.
reverse-search-history (C-r)
Wyszukuje wstecz poczynając od bieżącego wiersza i
przesuwając się, w razie potrzeby, 'w górę' his
torii. Jest to wyszukiwanie krokowe.
forward-search-history (C-s)
Wyszukuje w przód poczynając od bieżącego wiersza i
przesuwając się, w razie potrzeby, 'w dół' his
torii. Jest to wyszukiwanie krokowe.
non-incremental-reverse-search-history (M-p)
Wyszukuje wstecz poczynając od bieżącego wiersza
posługując się wyszukiwaniem nie-krokowym podanego
przez użytkownika łańcucha.
non-incremental-forward-search-history (M-n)
Wyszukuje w przód poczynając od bieżącego wiersza
posługując się wyszukiwaniem nie-krokowym podanego
przez użytkownika łańcucha.
history-search-forward
Wyszukuje w przód w historii łańcucha znaków
pomiędzy początkiem bieżącego wiersza a punktem.
Jest to wyszukiwanie nie-krokowe.
history-search-backward
Wyszukuje wstecz w historii łańcucha znaków
pomiędzy początkiem bieżącego wiersza a bieżącą
pozycją kursora (punkt). Jest to wyszukiwanie nie-
krokowe.
yank-nth-arg (M-C-y)
Wstawia pierwszy argument poprzedniego polecenia
(zwykle drugie słowo z poprzedniego wiersza) w
punkt (bieżącą pozycję kursora). Z argumentem n,
wstawia n-te słowo poprzedniego polecenia (słowa w
poprzednim poleceniu zaczynają się od słowa 0).
Argument ujemny wstawia n-te słowo od końca
poprzedniego polecenia.
yank-last-arg (M-., M-_)
Wstawia ostatni argument poprzedniego polecenia
(ostatnie słowo poprzedniej pozycji historii). Z
argumentem, zachowuje się dokładnie tak, jak
yank-nth-arg. Kolejne wywołania yank-last-arg
przesuwają wstecz listy historii, wstawiając po
kolei ostatni argument każdego wiersza.
shell-expand-line (M-C-e)
Interpretuj wiersz, jak czyni to powłoka. Wykonuje
to aliasy i interpretację historii, jak również
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 58
BASH(1) BASH(1)
interpretację słów powłoki. Zobacz INTERPRETACJA
HISTORII poniżej.
history-expand-line (M-^)
Wykonuje interpretację powłoki w odniesieniu do
bieżącego wiersza. Zobacz INTERPRETACJA HISTORII
poniżej.
magic-space
Wykonuje interpretację powłoki w odniesieniu do
bieżącego wiersza i wstawia spację. Zobacz INTER
PRETACJA HISTORII poniżej.
alias-expand-line
Wykonuje interpretację aliasów w odniesieniu do
bieżącego wiersza. Zobacz ALIASY powyżej.
history-and-alias-expand-line
Wykonuje interpretację historii i aliasów w
odniesieniu do bieżącego wiersza.
insert-last-argument (M-., M-_)
Synonim yank-last-arg.
operate-and-get-next (C-o)
Akceptuje do wykonania bieżący wiersz i ściąga do
edycji następny względem bieżącego wiersz z his
torii. Argumenty są ignorowane.
Polecenia zmiany tekstu
delete-char (C-d)
Usuwa znak w punkcie (pod kursorem). Jeżeli punkt
jest początkiem wiersza, nie ma żadnych znaków w
wierszu, a ostatni wpisany znak został przypisany
do delete-char, to zwraca EOF.
backward-delete-char (Rubout)
Usuwa znak przed kursorem. Jeżeli podano argument
numeryczny, zachowuje usunięty tekst na stosie
usunięć.
forward-backward-delete-char
Usuwa znak pod kursorem, chyba że kursor znajduje
się na końcu wiersza, wówczas usuwany jest znak
przed kursorem.
quoted-insert (C-q, C-v)
Dodaje następny znak do wiersza dosłownie. W ten
sposób wstawiane są znaki takie, jak na przykład
C-q.
tab-insert (C-v TAB)
Wstawia znak tabulacji.
self-insert (a, b, A, 1, !, ...)
Wstawia wpisany znak.
transpose-chars (C-t)
Zamienia miejscami znak sprzed punktu ze znakiem w
punkcie, równocześnie przesuwając punkt w przód.
Jeżeli punkt jest na końcu wiersza to zamienia to
miejscami dwa znaki przed punktem. Argumenty ujemne
nie skutkują.
transpose-words (M-t)
Zamienia miejscami słowo sprzed punktu ze słowem za
punktem, przesuwając równocześnie punkt za
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 59
BASH(1) BASH(1)
przesunięte sprzed niego słowo. Jeżeli punkt jest
na końcu wiersza to zamienia to miejscami dwa
ostanie słowa wiersza.
upcase-word (M-u)
Zamienia na wielkie litery bieżące (lub następne)
słowo. Z argumentem ujemnym zamienia na wielkie
litery poprzednie słowo, ale nie przesuwa punktu.
downcase-word (M-l)
Zamienia na małe litery bieżące (lub następne)
słowo. Z argumentem ujemnym zamienia na małe litery
poprzednie słowo, ale nie przesuwa punktu.
capitalize-word (M-c)
Zamienia na kapitaliki (pierwsza litera wielka,
pozostałe małe) bieżące (następne) słowo. Z argu
mentem ujemnym zamienia na kapitaliki poprzednie
słowo, ale nie przesuwa punktu.
Usuwanie i wklejanie
kill-line (C-k)
Usuwa tekst od punktu do końca wiersza.
backward-kill-line (C-x Rubout)
Usuwa wstecz do początku wiersza.
unix-line-discard (C-u)
Usuwa wstecz od punktu do początku wiersza. Usuwany
tekst jest zachowywany na stosie usunięć.
kill-whole-line
Usuwa wszystkie znaki bieżącego wiersza, bez
względu na położenie punktu.
kill-word (M-d)
Usuwa od punktu do końca bieżącego słowa, lub jeśli
użyte pomiędzy słowami, do końca następnego słowa.
Granice słów są takie same, jak używane przez for
ward-word.
backward-kill-word (M-Rubout)
Usuwa słowo sprzed punktu. Granice słów są takie
same, jak używane przez backward-word.
unix-word-rubout (C-w)
Usuwa słowo sprzed punktu, jako separatora słów
używając białych znaków. Usunięty tekst
zachowywany jest na stosie usunięć.
delete-horizontal-space (M-\)
Usuwa wszystkie spacje i tabulatory wokół punktu.
kill-region
Usuwa tekst w bieżącym obszarze.
copy-region-as-kill
Kopiuje tekst obszaru do bufora usuwania.
copy-backward-word
Kopiuje słowo sprzed punktu do bufora usuwania.
Granice słów są takie same, jak dla backward-word.
copy-forward-word
Kopiuje słowo występujące po punkcie do bufora
usuwania. Granice słów są takie same, jak dla for
ward-word.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 60
BASH(1) BASH(1)
yank (C-y)
Wkleja wierzchołek stosu usunięć do bufora w
punkcie (w miejscu kursora).
yank-pop (M-y)
Obraca stos usunięć i wkleja nowy wierzchołek.
Działa tylko następując po yank lub yank-pop.
Argumenty numeryczne
digit-argument (M-0, M-1, ..., M--)
Dodaje tę cyfrę do już składanego argumentu lub
rozpoczyna nowy argument. M-- rozpoczyna argument
ujemny.
universal-argument
Jest to inna metoda podawania argumentu. Jeżeli po
tym poleceniu występuje jedna lub więcej cyfr, z
opcjonalnym początkowym znakiem minus, to cyfry te
definiują argument. Jeżeli po poleceniu występują
cyfry, to powtórne wykonanie universal-argument
kończy argument numeryczny, ale w przeciwnym
wypadku jest ignorowane. W przypadku specjalnym,
jeżeli bezpośrednio po tym poleceniu występuje znak
nie będący ani cyfrą ani znakiem minus, to argument
licznik dla następnego polecenia mnożony jest przez
cztery. Argument licznik [zwykle powtórzeń] wynosi
początkowo cztery, toteż wykonanie tej funkcji po
raz pierwszy nadaje mu wartość cztery, po raz drugi
szesnaście, i tak dalej.
Uzupełnianie
complete (TAB)
Usiłuje przeprowadzić uzupełnianie tekstu przed
punktem. Bash próbuje uzupełniania traktując tekst
kolejno: jako zmienną (jeżeli tekst zaczyna się od
$), nazwę użytkownika (jeśli tekst zaczyna się od
~), nazwę hosta (i jeśli tekst zaczyna się od @)
lub polecenie (łącznie z aliasami i funkcjami).
Jeżeli żadne z powyższych nie daje dopasowania, to
próbowane jest uzupełnianie nazw plików.
possible-completions (M-?)
Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu przed punktem.
insert-completions (M-*)
Wstawia przed punktem wszystkie uzupełnienia tek
stu, które zostałyby wygenerowane przez possi
ble-completions.
menu-complete
Podobne do complete, ale zastępuje słowo, jakie ma
zostać uzupełnione pojedynczym uzupełnieniem z
listy możliwych. Powtarzane wykonanie menu-com
plete powoduje krokowe przechodzenie przez listę
możliwych uzupełnień i wstawianie każdego z nich po
kolei (zamiast uzupełnianego słowa). Na końcu
listy uzupełnień emitowany jest sygnał dźwiękowy
(zależny od ustawienia bell-style) i przywracany
jest pierwotny tekst. Argument n przesuwa n
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 61
BASH(1) BASH(1)
pozycji w przód na liście dopasowań; do przesuwania
się wstecz można użyć argumentu ujemnego. Polecenie
w zamierzeniu ma być przypisane do klawisza TAB,
ale domyślnie nie jest przypisane.
delete-char-or-list
Usuwa znak pod kursorem, jeśli nie jest to początek
bądź koniec wiersza (jak delete-char). Na końcu
wiersza, zachowuje się identycznie jak possi
ble-completions. To polecenie jest domyślnie
nieprzypisane.
complete-filename (M-/)
Usiłuje wykonać uzupełnianie nazw plików na tekście
sprzed kursora.
possible-filename-completions (C-x /)
Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kur
sora, traktując go jak nazwę pliku.
complete-username (M-~)
Usiłuje wykonać uzupełnianie tekstu sprzed kursora,
traktując go jak nazwę użytkownika.
possible-username-completions (C-x ~)
Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kur
sora, traktując go jak nazwę użytkownika.
complete-variable (M-$)
Usiłuje wykonać uzupełnianie tekstu sprzed kursora,
traktując go jak zmienną powłoki.
possible-variable-completions (C-x $)
Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kur
sora, traktując go jak zmienną powłoki.
complete-hostname (M-@)
Usiłuje wykonać uzupełnianie tekstu sprzed kursora,
traktując go jak nazwę hosta.
possible-hostname-completions (C-x @)
Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kur
sora, traktując go jak nazwę hosta.
complete-command (M-!)
Usiłuje uzupełnić tekst sprzed punktu, traktując go
jak nazwę polecenia. Uzupełnianie polecenia
próbuje dopasować tekst kolejno do aliasów, słów
zastrzeżonych, funkcji powłoki, poleceń wbudowanych
powłoki i wreszcie nazw plików wykonywalnych.
possible-command-completions (C-x !)
Pokazuje możliwe uzupełnienia tekstu sprzed kur
sora, traktując go jak nazwę polecenia.
dynamic-complete-history (M-TAB)
Usiłuje uzupełnić tekst sprzed kursora, w celu
odnalezienia możliwych uzupełnień porównując go z
wierszami listy historii.
complete-into-braces (M-{)
Wykonuje uzupełnianie nazwy pliku i wstawia listę
możliwych uzupełnień ujętą w nawiasy klamrowe, tak
że jest ona dostępna dla powłoki (zobacz powyżej
Interpretacja nawiasów).
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 62
BASH(1) BASH(1)
Makra klawiaturowe
start-kbd-macro (C-x ()
Rozpoczyna zachowywanie wpisywanych znaków w
bieżącym makrze klawiaturowym.
end-kbd-macro (C-x ))
Zatrzymuje zachowywanie wpisywanych znaków w
bieżącym makrze klawiaturowym i przechowuje
definicję.
call-last-kbd-macro (C-x e)
Ponownie wykonuje zdefiniowane makro klawiaturowe,
powodując pojawianie się znaków makra tak, jakby
zostały wpisane z klawiatury.
Różne
re-read-init-file (C-x C-r)
Odczytuje zawartość pliku inputrc i dołącza wszys
tkie znalezione tam przypisania klawiszy i zmien
nych.
abort (C-g)
Zaniechuje bieżącego polecenia edycji i emituje
sygnał dźwiękowy terminala (zgodnie z ustawieniami
bell-style).
do-uppercase-version (M-a, M-b, M-x, ...)
Jeżeli poprzedzony przedrostkiem meta znak x jest
małą literą, uruchamia plecenie, które jest przyp
isane do odpowiedniej wielkiej litery.
prefix-meta (ESC)
Poprzedź przedrostkiem meta następny wpisany znak.
ESC f jest równoważne Meta-f.
undo (C-_, C-x C-u)
Krokowe cofnięcie operacji, pamiętane odrębnie dla
każdego wiersza.
revert-line (M-r)
Cofa wszystkie zmiany wykonane na tym wierszu.
Podobne do wykonania polecenia undo wystarczająco
wiele razy, by przywrócić wiersz do stanu
początkowego.
tilde-expand (M-&)
Wykonuje interpretację tyldy w odniesieniu do
bieżącego słowa.
set-mark (C-@, M-<space>)
ustawia znacznik (mark) w bieżącym punkcie. Jeżeli
podano argument numeryczny, znacznik jest ustawiany
na takiej pozycji.
exchange-point-and-mark (C-x C-x)
Zamień punkt ze znacznikiem. Aktualna pozycja kur
sora ustawiana jest na zapamietaną, a dotychczasowa
pozycja zachowywana jako znacznik.
character-search (C-])
Odczytywany jest znak a punkt przesuwa się na
następne wystąpienie tego znaku. Licznik ujemny
wyszukuje poprzednie wystąpienia.
character-search-backward (M-C-])
Odczytywany jest znak a punkt przesuwa się na
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 63
BASH(1) BASH(1)
poprzednie wystąpienie tego znaku. Licznik ujemny
wyszukuje kolejne wystąpienia.
insert-comment (M-#)
Na początek bieżąceg wiersza wstawiana jest wartość
zmiennej comment-begin readline, a wiersz jest
akceptowany tak, jakby wprowadzono znak nowej
linii. Domyślna wartość comment-begin powoduje, że
polecenie to czyni bieżący wiersz komentarzem
powłoki.
glob-expand-word (C-x *)
Słowo sprzed kursora traktowane jest jak wzorzec
rozwijania nazw plików i wstawiana jest lista
pasujących nazw, zastępując słowo-wzorzec.
glob-list-expansions (C-x g)
Wyświetlana jest lista rozwinięć, jakie zostałyby
utworzone przez glob-expand-word, a wiersz jest
ponownie wyświetlany.
dump-functions
Wypisuje do strumienia wyjściowego readline wszys
tkie funkcje i ich przypisania klawiszy. Jeżeli
podano argument numeryczny, wyjście jest forma
towane w taki sposób, by można zrobić je częścią
pliku inputrc.
dump-variables
Wypisuje do strumienia wyjściowego readline wszys
tkie ustawialne zmienne readline i ich wartości.
Jeżeli podano argument numeryczny, wyjście jest
formatowane w taki sposób, by można zrobić je
częścią pliku inputrc.
dump-macros
Wypisuje wszystkie sekwencje klawiszy readline
przypisane do makr i łańcuchy jakie dają w wyniku.
Jeżeli podano argument numeryczny, wyjście jest
formatowane w taki sposób, by można zrobić je
częścią pliku inputrc.
display-shell-version (C-x C-v)
Wyświetla informację o wersji aktualnego egzem
plarza bash.
Programowalne uzupełnianie
Gdy następuje próba uzupełnienia słowa dla argumentu
polecenia, dla którego zdefiniowano specyfikację
uzupełniania (completion specification, compspec) przy
pomocy wbudowanego polecenia complete (zobacz WBUDOWANE
POLECENIA POWŁOKI poniżej), wywoływane są usługi pro
gramowalnego uzupełniania.
Po pierwsze, identyfikowana jest nazwa polecenia. Jeżeli
dla tego polecenia zdefiniowano compspec, to compspec jest
używane do utworzenia listy możliwych uzupełnień słowa.
Jeżeli słowo polecenia jest pełną nazwą ścieżkową, to
najpierw szukane jest compspec dla pełnej nazwy. Jeśli
nie zostanie odnalezione, to następuje próba znalezienia
compspec dla części występującej po ostatnim ukośniku.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 64
BASH(1) BASH(1)
Po odnalezieniu compspec, jest ono używane do utworzenia
listy pasujących słów. Jeżeli compspec nie zostało
znalezione, to wykonywane jest domyślne uzupełnianie
basha, jak opisano powyżej w Uzupełnianie.
Na początek, używane są akcje określone przez compspec.
Zwracane są wyłącznie dopasowania poprzedzone dopa
sowywanym słowem. Gdy do uzupełniania nazw plików lub
katalogów użyto opcji -f lub -d, do filtrowania dopasowań
wykorzystywana jest zmienna powłoki FIGNORE.
W następnej kolejności tworzone są ewentualne uzupełnienia
określone przez wzorzec rozwinięcia nazw plików opcji -G.
Słowa tworzone przez wzorzec nie muszą pasować do
uzupełnianego słowa. Zmienna powłoki GLOBIGNORE nie jest
używana do filtrowania dopasowań, ale zmienna FIGNORE jest
używana.
Następnie, brany jest pod uwagę łańcuch podany jako argu
ment opcji -W. Łańcuch jest najpierw rozbijany przy zas
tosowaniu znaków ze zmiennej specjalnej IFS jako separa
torów. Honorowane jest cytowanie powłoki. Później każde
ze słów interpretowane jest z wykorzystaniem interpretacji
nawiasów, interpretacji tyld, podstawiania parametrów,
interpretacji zmiennych i wyrażeń arytmetycznych, podstaw
iania wyników poleceń i rozwijania nazw ścieżkowych, jak
opisano powyżej w sekcji INTERPRETACJA. Wyniki są rozbi
jane z zastosowaniem reguł opisanych powyżej w sekcji
Podział na słowa. Wyniki interpretacji są dopasowywane
przedrostkiem z uzupełnianym słowem, a pasujące słowa
stają się możliwymi uzupełnieniami.
Po utworzeniu tych dopasowań, wywoływana jest funkcja lub
polecenie określone opcjami -F i -C. Podczas wywoływania
polecenia czy funkcji, zmiennym COMP_LINE i COMP_POINT
przypisywane są wartości, jak opisano to powyżej w sekcji
Zmienne powłoki. Jeżeli wywoływana jest funkcja powłoki,
ustawiane są również zmienne COMP_WORDS i COMP_CWORD.
Kiedy wywoływana jest funkcja czy polecenie, pierwszym
argumentem staje się nazwa polecenia, którego argumenty są
uzupełniane, drugim argumentem -- uzupełniane słowo, a
trzecim słowo poprzedzające w wierszu poleceń słowo aktu
alnie uzupełniane. Nie jest wykonywane żadne filtrowanie
utworzonych uzupełnień stosownie do uzupełnianego słowa.
Funkcja czy polecenie mają pełną swobodę tworzenia dopa
sowań.
W pierwszej kolejności wywoływana jest funkcja określona
przez -F. Do tworzenia dopasowań może ona korzystać z
dowolnych możliwości powłoki, łącznie z opisanym poniżej
poleceniem wbudowanym compgen. Funkcja musi umieścić
możliwe uzupełnienia w zmiennej tablicowej COMPREPLY.
Następnie, wywoływane jest polecenie określone opcją -C,
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 65
BASH(1) BASH(1)
działające w środowisku równoważnym podstawianiu poleceń.
Powinno ono wypisać listę uzupełnień, po jednym w wierszu,
na standardowe wyjście. Jeżeli jest to niezbędne, do
utworzenia znaku nowej linii można użyć odwróconego
ukośnika.
Po utworzeniu wszelkich możliwych uzupełnień, do listy tej
stosowany jest filtr określony opcją -X. Filtr jest takim
wzorcem, jak używany przy rozwijaniu nazw ścieżkowych.
Znak & we wzorcu zastępowany jest tekstem uzupełnianego
słowa. Literał & można otrzymać poprzedzając go odwrotnym
ukośnikiem; odwrotny ukośnik zostanie usunięty przed próbą
dopasowania. Wszystkie uzupełnienia pasujące do wzorca
będą usunięte z listy. Początkowy ! daje zaprzeczenie
wzorca. Będą wówczas usuwane uzupełnienia nie pasujące do
wzorca.
Na koniec, do każdego elementu listy dodawane są prze
drostek i przyrostek określone opcjami -P i -S, a wynik
zwracany jest do kodu uzupełniania readline jako lista
możliwych uzupełnień.
Jeśli poprzednio zastosowane działania nie utworzyły
żadnych dopasowań, zaś przy definiowaniu compspec podano
opcję -o dirnames polecenia complete, to dokonywana jest
próba uzupełnienia nazwy katalogu.
Domyślnie, jeżeli znaleziono compspec, to cokolwiek ono
utworzy zwracane jest do kodu uzupełniającego jako pełny
zestaw możliwych uzupełnień. Nie są próbowane domyślne
uzupełnienia bash, a domyślne uzupełnianie nazw
ścieżkowych przez readline jest wyłączone. Jeśli przy
definiowaniu compspec podano opcję -o default polecenia
complete, to jeżeli compspec nie utworzy żadnych
uzupełnień, wykonane zostanie domyślne uzupełnianie z
readline.
HISTORIA
Jeżeli włączona jest opcja -o history wbudowanego polece
nia set, to powłoka zapewnia dostęp do historii poleceń,
listy poleceń poprzednio wprowadzonych. Wartość zmiennej
HISTSIZE wykorzystywana jest jako liczba poleceń do
zachowania na liście historii. Zachowywany jest tekst
ostatnich HISTSIZE poleceń (domyślnie 500. Powłoka prze
chowuje każde polecenie na liście przed podstawieniem
wartości parametrów i zmiennych (zobacz powyżej INTERPRE
TACJA), ale przed wykonaniem interpretacji historii, w
zależności od wartości zmiennych powłoki HISTIGNORE i
HISTCONTROL.
Przy uruchamianiu, historia inicjowana jest z pliku o
nazwie wskazanej zmienną HISTFILE (domyślnie ~/.bash_his
tory). Plik o nazwie wziętej z wartości HISTFILE jest
obcinany, jeśli zachodzi potrzeba, by zawierał nie więcej
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 66
BASH(1) BASH(1)
wierszy niż określono to wartością zmiennej HISTFILESIZE.
Podczas kończenia pracy powłoki interaktywnej, ostatnie
$HISTSIZE wierszy kopiowane jest z listy historii do
$HISTFILE. Jeżeli włączona jest opcja powłoki histappend
(zobacz opis shopt w sekcji WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI
poniżej), to wiersze są dodawane na koniec pliku historii,
w przeciwnym razie plik historii jest nadpisywany. Jeżeli
HISTFILE nie jest ustawione lub plik historii nie daje się
zapisać, to historia nie jest zachowywana. Po zapisaniu,
plik historii jest obcinany, by nie zawierał więcej niż
HISTFILESIZE wierszy. Jeśli HISTFILESIZE nie jest ustaw
ione, to obcinanie nie jest wykonywane.
Do edycji lub ponownego wykonania części listy historii
można korzystać z wbudowanego polecenia fc (zobacz WBU
DOWANE POLECENIA POWŁOKI poniżej). Wbudowanego polecenia
history można używać do wyświetlania lub zmiany listy his
torii i manipulacji plikiem historii. Podczas posługiwa
nia się edycją wiersza poleceń, w każdym z trybów edycji
umożliwiających dostęp do listy historii, dostępne są
polecenia przeszukiwania.
Powłoka umożliwia kontrolę nad tym, jakie polecenia są
zachowywane na liście. Można ustawić zmienne HISTCONTROL
i HISTIGNORE, co spowoduje, że powłoka będzie zachowywać
tylko podzbiór wprowadzonych poleceń. Opcja powłoki cmd
hist, jeżeli jest włączona, powoduje, że powłoka będzie
usiłować zachować każdy wiersz polecenia wielowierszowego
w tej samej pozycji historii, dodając, gdzie jest to
niezbędne, średniki, by zachować poprawność składni.
Opcja powłoki lithist powoduje, że powłoka będzie
zachowywać polecenia z osadzonymi znakami nowej linii
zamiast średników. Zobacz opis wbudowanego shopt poniżej,
w sekcji WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI, gdzie znajdziesz
informacje o ustawianiu i kasowaniu opcji powłoki.
INTERPRETACJA HISTORII
Powłoka obsługuje funkcję interpretacji historii, podobną
do interpretacji historii w csh. Ta sekcja opisuje
dostępne możliwości składni. Funkcja ta jest domyślnie
włączona dla powłok interaktywnych i może być wyłączona
przy pomocy opcji +H wbudowanego polecenia set (zobacz
poniżej WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI). Powłoki nie-inter
aktywne domyślnie nie wykonują interpretacji historii.
Interpretacja historii wprowadza słowa z listy historii do
strumienia wejściowego, ułatwiając powtarzanie poleceń lub
poprawianie szybkie błędów w poprzednich poleceniach.
Interpretacja historii przeprowadzana jest bezpośrednio po
przeczytaniu pełnego wiersza, przed jego podziałem na
słowa przez powłokę. Odbywa się w dwu częściach. Pier
wszą jest określenie, który wiersz z listy historii ma
zostać użyty podczas podstawiania. Drugą stanowi wybór
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 67
BASH(1) BASH(1)
części tego wiersza do włączenia w bieżący. Wybrany z
historii wiersz jest zdarzeniem (event), a jego części na
których wykonywane są działania są słowami. Dostępne są
różne modyfikatory do manipulowania wybranymi słowami.
Wiersz rozbijany jest na słowa w ten sam sposób jak pod
czas odczytu wejścia, tak że kilka słów separowanych
metaznakami ujętych w cudzysłowy traktowanych jest jak
jedno słowo. Interpretacja historii wprowadzana są
obecnością znaku rozwijającego historię, którym domyślnie
jest !. Cytować ten znak mogą wyłącznie odwrotny ukośnik
(\) i pojedyncze cudzysłowy.
Kilka opcji powłoki ustawianych przy pomocy shopt może
służyć do śledzenia działania interpretacji historii.
Jeżeli opcja histverify powłoki jest włączona (zobacz opis
wbudowanego shopt) i używane jest readline, to podstaw
ienia historii nie są natychmiast przesyłane do analiza
tora składni (parsera) powłoki. Zamiast tego, zinterpre
towany wiersz jest ponownie ładowany do bufora edycyjnego
readline w celu dalszej modyfikacji. Jeżeli wykorzysty
wane jest readline i włączona jest opcja histreedit, to
zakończone niepowodzeniem podstawienie historii zostanie
ponownie załadowane do bufora edycyjnego readline w celu
poprawienia. Opcją -p wbudowanego polecenia history można
posłużyć się do oglądnięcia, co zrobi interpretacja his
torii przed jej zastosowaniem. Opcji -s wbudowanego
polecenia history można użyć w celu dodania poleceń na
koniec listy historii bez faktycznego ich wykonania, tak
że będą dostępne dla następnych przywołań.
Powłoka pozwala na kontrolowanie różnych znaków
stosowanych przez mechanizm interpretacji historii (zobacz
opis histchars powyżej, w sekcji Zmienne powłoki).
Desygnatory zdarzeń (Event Designators)
Desygnator zdarzenia jest odwołaniem do pozycji wiersza
poleceń na liście historii.
! Rozpoczyna podstawianie historii, z wyjątkiem sytu
acji, gdy występuje po nim odstęp, znak nowej
linii, = lub (.
!n Wskazuje na n-ty wiersz poleceń.
!-n Wskazuje na wiersz poleceń bieżący minus n.
!! Wskazuje na poprzednie polecenie. jest to synonim
`!-1'.
!łańcuch
Wskazuje na ostatnie poleceniem rozpoczynające się
od łańcucha.
!?łańcuch[?]
Wskazuje na ostatnie polecenie zawierające łańcuch.
Kończące ? można pominąć jeśli bezpośrednio po
łańcuchu występuje znak nowej linii.
^łańcuch1^łańcuch2^
Szybkie podstawianie. Powtarza ostatnie polecenie,
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 68
BASH(1) BASH(1)
wymieniając łańcuch1 na łańcuch2. Rónoważnik
,,!!:s/łańcuch1/łańcuch/'' (zobacz poniżej Mody
fikatory).
!# Cały wiersz poleceń wpisany do tego momentu.
Desygnatory słów (Word Designators)
Desygnatory słów służą do wybierania ze zdarzenia żądanych
słów. Dwukropek : oddziela określenie zdarzenia od desyg
natora słowa. Może być pominięty jeśli desygnator słowa
rozpoczyna się od ^, $, *, - lub %. Słowa numerowane są
od początku wiersza, przy czym pierwsze ma numer 0 (zero).
Słowa są wstawiane do bieżącego wiersza, rozdzielane poje
dynczymi spacjami.
0 (zero)
Słowo zerowe. Dla powłoki jest to słowo polecenia.
n n-te słowo.
^ Pierwszy argument. To znaczy, słowo 1.
$ Ostatni argument.
% Słowo dopasowane przez ostatnie wyszukanie
`?łańcuch?'.
x-y Zakres słów; `-y' jest skróconym `0-y'.
* Wszystkie słowa prócz zerowego. jest to synonim dla
`1-$'. Nie jest błędem użycie * jeśli w zdarzeniu
jest tylko jedno słowo; w tym przypadku zwracany
jest łańcuch pusty.
x* Skrót od x-$.
x- Skrót od x-$ podobnie jak x*, ale pomija ostatnie
słowo.
jeśli desygnator słowa podano bez określenia zdarzenia, za
zdarzenie przyjmowane jest poprzednie polecenie.
Modyfikatory
Po opcjonalnym desygnatorze słowa może pojawić się sek
wencja jednego lub więcej poniższych modyfikatorów, każdy
poprzedzony dwukropkiem `:'.
h Usuwa końcową składową nazwy pliku, pozostawiając
tylko początek.
t Usuwa wszystkie początkowe składowe nazwy pliku,
pozostawiając koniec.
r Usuwa kończący przyrostek postaci .xxx, pozostaw
iając główną część nazwy (basename).
e Usuwa wszystko prócz końcowego przyrostka.
p Wypisuje nowe polecenie, ale go nie wykonuje.
q Cytuje podstawiane słowa, zabezpieczając je przed
dalszym podstawianiem.
x Cytuje podstawiane słowa jak q, ale rozbija na
słowa w miejscach odstępów i znaków nowej linii.
s/stary/nowy/
Zastępuje nowym pierwsze wystąpienie starego w
wierszu zdarzenia. Zamiast / może zostać użyty
dowolny ogranicznik. Końcowy ogranicznik jest
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 69
BASH(1) BASH(1)
opcjonalny jeżeli jest ostatnim znakiem wiersza
zdarzenia. Separator może być cytowany w nowym i
starym przy pomocy pojedynczego odwrotnego
ukośnika. Jeżeli w nowym pojawia się &, to jest
zastępowany starym. Pojedynczy odwrotny ukośnik
będzie cytował &. Jeżeli stary jest pusty, to
ustawiany jest na ostatni podstawiany stary lub,
jeśli nie było poprzednich podstawień historii,
ostatni łańcuch w wyszukiwaniu !?łańcuch[?].
& Powtarza poprzednie podstawienie.
g Powoduje, że zmiany zostaną zastosowane do całego
wiersza zdarzenia. Używany w połączeniu z `:s'
(np. `:gs/old/new/') lub `:&'. Jeśli użyty z `:s',
to zamiast / można posłużyć się dowolnym separa
torem, a ostatni separator jest opcjonalny jeżeli
jest ostatnim znakiem wiersza zdarzenia.
WBUDOWANE POLECENIA POWŁOKI
Jeśli nie podano inaczej, każde z poleceń wbudowanych
opisanych w niniejszej sekcji jako akceptujące opcje
poprzedzone - akceptuje również symbol -- określający
koniec opcji.
: [argumenty]
Bez efektów; polecenie to nie robi niczego poza
interpretacją argumentów i wykonaniem ewentualnych
podanych przekierowań. Zwracany jest zerowy kod
zakończenia.
. plik [argumenty]
source plik [argumenty]
Odczytuje i wykonuje polecenia z zadanego pliku w
aktualnym środowisku powłoki i zwraca kod
zakończenia ostatniego wykonanego polecenia z tego
pliku. Jeżeli nazwa pliku nie zawiera ukośnika, to
do znalezienia katalogu go zawierającego używana
jest zmienna PATH. Plik poszukiwany w PATH nie
musi być wykonywalny. Jeśli bash nie jest w trybie
posix, wówczas jeżeli nie znaleziono pliku w PATH,
to przeszukiwany jest katalog bieżący. Jeśli we
wbudowanym poleceniu shopt wyłączona jest opcja
sourcepath, to PATH nie jest przeszukiwane. jeśli
podano jakieś argumenty, to stają się one parame
trami pozycyjnymi podczas wykonywania pliku. W
przeciwnym razie argumenty pozycyjne pozostają bez
zmian. Kod zakończenia jest kodem ostatniego
zakończonego przez skrypt polecenia (0 jeśli nie
wykowano żadnego polecenia), a fałszem jeżeli nie
znaleziono pliku lub nie można go odczytać.
alias [-p] [nazwa[=wartość] ...]
Alias bez argumentów bądź z opcją -p wypisuje na
standardowym wyjściu listę aliasów w postaci alias
nazwa=wartość. Jeśli nie dostarczono argumenty, to
definiowany jest alias (synonim) dla każdej nazwy,
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 70
BASH(1) BASH(1)
dla której podano wartość. Początkowa spacja w
wartości powoduje, że podczas interpretacji aliasu
następne słowo będzie sprawdzane na podstawianie
aliasów. Dla każdej nazwy z listy argumentów, dla
której nie podano wartości, wypisywana jest nazwa i
wartość aliasu. Alias zwraca prawdę, chyba że
podano nazwę, dla której nie został zdefiniowany
żaden alias.
bg [spec_zad]
Wznawia w tle zawieszone zadanie spec_zad, tak
jakby zostało ono uruchomione z &. Jeśli spec_zad
nie występuje, to używane jest bieżące zadanie,
określone tak, jak je pojmuje powłoka. bg spec_zad
zwraca 0, chyba że uruchomiono je przy wyłączonej
kontroli zadań (job control) lub uruchomiono z
włączoną kontrolą zadań, jeśli nie znaleziono
spec_zad lub uruchomiono bez kontroli zadań.
bind [-m keymap] [-lpsvPSV]
bind [-m keymap] [-q funkcja] [-u funkcja] [-r sekw_klaw]
bind [-m keymap] -f plik
bind [-m keymap] -x sekw_klaw:polec_powłoki
bind [-m keymap] sekw_klaw:nazwa_funkcji
Wyświetla bieżące ustawienia przypisań (bindings)
klawiszy i funkcji readline lub przypisuje sek
wencję klawiszy to funkcji lub makra readline.
Składnia tych przypisań jest identyczna jak dla
.inputrc, ale każde z przypisań musi być przesłane
jako osobny argument; np., '"\C-x\C-r":
re-read-init-file'. Opcje, jeśli je podano, mają
następujące znaczenie:
-m keymap
Wykorzystuje keymap jako mapę klawiszy, do
której mają być zastosowane następne przyp
isania. Akceptowanymi nazwami map klawiszy
są emacs, emacs-standard, emacs-meta,
emacs-ctlx, vi, vi-move, vi-command i
vi-insert. vi równoważne jest vi-command;
emacs jest równoważne emacs-standard.
-l Podaje nazwy wszystkich funkcji readline.
-p Wyświetla nazwy funkcji i przypisania w taki
sposób, że mogą być ponownie odczytane.
-P Podaje bieżące przypisania i nazwy funkcji
readline.
-v Wyświetla nazwy i wartości zmiennych read
line w taki sposób, że mogą być ponownie
odczytane.
-V Podaje bieżące nazwy i wartości zmiennych
readline.
-s Wyświetla sekwencje klawiszy readline przyp
isane do makr i łańcuchy jakie one wysyłają
w taki sposób, że mogą być ponownie odczy
tane.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 71
BASH(1) BASH(1)
-S Wyświetla sekwencje klawiszy readline przyp
isane do makr i łańcuchy jakie one wysyłają.
-f plik
Czyta przypisania klawiszy z pliku.
-q funkcja
Podaje, które klawisze wywołują podaną
funkcję.
-u funkcja
Odwołuje przypisania wszystkich klawiszy
przypisanych do danej funkcji.
-r sekw_klaw
Usuwa bieżące przypisania dla sekwencji
klawiszy.
-x sekw_klaw:polec_powłoki
Powoduje, że za każdym naciśnięciem sek
wencji klawiszy zostanie wykonane polecenie
powłoki.
Zwracana jest wartość 0, chyba że podano nierozpoz
naną opcję lub pojawił się błąd.
break [n]
Opuszcza pętlę for, while, until lub select.
Jeżeli podano n, przerywa działanie do n-tego
poziomu. n musi być >= 1. Jeżeli n jest większe od
liczby obejmujących polecenie pętli, to kończone są
wszystkie obejmujące pętle. Wartością zwracaną jest
0, chyba że powłoka nie wykonuje pętli podczas
wykonania break.
builtin wbudowane [argumenty]
Wykonuje zadane polecenie wbudowane powłoki,
przesyłając mu argumentyizwracajegokodzakończenia.
Przydatne podczas definiowania funkcji o nazwie
tożsamej z nazwą wbudowanego polecenia powłoki,
zachowując funkcjonalność polecenia wbudowanego
wewnątrz funkcji. Wbudowane cd jest powszechnie
redefiniowane w ten sposób. Kodem zakończenia jest
fałsz jeśli wbudowane nie jest wbudowanym polece
niem powłoki.
cd [-LP] [katalog]
Zmienia bieżący katalog roboczy na dir. Zmienna
HOME jest domyślnym katalogiem. Zmienna CDPATH
definiuje ścieżkę przeszukiwań dla katalogu zaw
ierającego katalog. Alternatywne nazwy katalogów w
CDPATH rozdzielane są dwukropkiem (:)> Pusta nazwa
katalogu w CDPATH jest tym samym, co katalog
bieżący, tj. ,,.''. Jeżeli katalog rozpoczyna się
ukośnikiem (/), to CDPATH nie jest używane. Opcja
-P nakazuje użycie fizycznej struktury katalogów
zamiast podążania za dowiązaniami symbolicznymi
(zobacz też opcja -P wbudowanego polecenia set);
Opcja -L wymusza podążanie za dowiązaniami
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 72
BASH(1) BASH(1)
symbolicznymi. Argument - jest równoważny $OLDPWD.
Wartością zwracaną jest prawda jeśli pomyślnie
zmieniono katalog; w przeciwnym przypadku fałsz.
command [-pVv] polecenie [arg ...]
Uruchamia polecenie z argumentami zakazując
zwykłego wyszukiwania funkcji przez powłokę.
Wykonywane są wyłącznie polecenia wbudowane i
polecenia znalezione w PATH. Jeżeli podano opcję
-p, wyszukiwanie polecenia wykonywane jest przy
użyciu domyślnej PATH, która gwarantuje znalezienie
wszystkich standardowych narzędzi. Jeśli użyto
albo opcji -V albo -v, to wypisywany jest opis
polecenia. Opcja -v powoduje, że zostanie wyświet
lone pojedyncze słowo wskazujące polecenie lub
nazwę pliku, użyte do wywołania polecenia; opcja -V
tworzy bardziej rozgadany opis. Jeżeli podano
opcję -V lub -v, to kodem zakończenia jest 0 gdy
odnaleziono polecenie, zaś 1 gdy nie. Jeśli nie
podano żadnej z tych opcji i pojawił się błąd lub
nie można znależć polecenia, to kod zakończenia
wynosi 127. W przeciwnym wypadku kodem zakończenia
wbudowanego polecenia command jest kod zakończenia
polecenia.
compgen [opcja] [słowo]
Tworzy możliwe dopasowania uzupełnień dla słowa
zgodnie z opcjami, które mogą być dowolnymi z opcji
akceptowanych przez wbudowane polecenie complete, z
wyjątkiem -p i -r, i wypisuje dopasowania na stan
dardowe wyjście. Przy stosowaniu opcji -F lub -C,
różne zmienne powłoki ustawiane przez usługi pro
gramowalnego uzupełniania, gdy są dostępne, nie
będą mieć użytecznych wartości.
Dopasowania będą tworzone w ten sam sposób, jakby
kod uzupełniania programowalnego tworzył je wprost
ze specyfikacji uzupełniania z tymi samymi flagami.
Jeżeli podano słowo, to wyświetlone zostaną
wyłącznie uzupełnienia doń pasujące.
Wartością zwracaną jest prawda, chyba że podano
niepoprawną opcję lub nie zostały utworzone żadne
dopasowania.
complete [-abcdefgjkvu] [-o opcjacomp] [-A akcja] [-G
wzglob] [-W listasłów] [-P przedrostek] [-S przy
rostek]
[-X wzfiltr] [-F funkcja] [-C polecenie] nazwa
[nazwa ...]
complete -pr [nazwa ...]
Określa, w jaki sposób będą uzupełniane argumenty
dla każdej z nazw. Jeżeli podano opcję -p, lub nie
podano żadnych opcji, to wypisywane są istniejące
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 73
BASH(1) BASH(1)
specyfikacje uzupełniania - w sposób, który pozwala
na ich ponowne wykorzystanie jako wejścia. Opcja
-r usuwa specyfikację uzupełniania dla każdej z
nazw, lub jeśli nazw nie podano, wszystkie specy
fikacje uzupełniania.
Proces stosowania tych specyfikacji uzupełnień pod
czas prób uzupełniania słów omówiono powyżej w
sekcji Programowalne uzupełnianie.
Pozostałe opcje, jeśli je podano, mają niżej
opisane znaczenie. Argumenty opcji -G, -W i -X (i,
jeśli to niezbędne, -P i -S) powinny być cytowane
dla ochrony przed interpretacją jaka wystąpi zanim
zostanie wywołane polecenie complete.
-o opcjacomp
Wartość opcjacomp reguluje kilka aspektów
zachowania się compspec wykraczających poza
zwykłe tworzenie uzupełnień. opcjacomp
przyjmuje jedną z wartości:
default Stosuje domyślne uzupełnianie read
line jeśli compspec nie utworzy
żadnych dopasowań.
dirnames
Wykonuje uzupełnianie nazw kata
logów jeśli compspec nie utworzy
żadnych dopasowań.
filenames
Powiadamia readline, że compspec
tworzy nazwy plików, zatem może
wykonać przetwarzanie specyficzne
dla takich nazw (jak dodanie
ukośnika do nazw katalogów czy
usunięcie końcowych spacji). Zapro
jektowane do stosowania z funkcjami
powłoki.
-A akcja
akcja może być jedną z poniższych,
tworzących listę możliwych dopasowań:
alias Nazwy aliasów. Można też podać jako
-a.
arrayvar
Nazwy zmiennych tablicowych.
binding Nazwy przypisań klawiszy readline.
builtin Nazwy wbudowanych poleceń powłoki.
Można też podać jako -b.
command Nazwy poleceń. Można też podać jako
-c.
directory
Nazwy katalogów. Można też podać
jako -d.
disabled
Nazwy wyłączonych poleceń wbu
dowanych powłoki.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 74
BASH(1) BASH(1)
enabled Nazwy włączonych poleceń wbu
dowanych powłoki.
export Nazwy wyeksportowanych zmiennych
powłoki. Można też podać jako -e.
file Nazwy plików. Można też podać jako
-f.
function
Nazwy funkcji powłoki.
group Nazwy grup. Można też podać jako
-g.
helptopic
Tematy pomocy akceptowane przez
wbudowane polecenie help.
hostname
Nazwy hostów, pobrane z pliku
określonego przez zmienną powłoki
HOSTFILE.
job Nazwy zadań, jeżeli aktywne jest
sterowanie zadaniami. Można też
podać jako -j.
keyword Zastrzeżone słowa powłoki. Można
też podać jako -k.
running Nazwy działających zadań, jeżeli
aktywne jest sterowanie zadaniami.
setopt Dozwolone argumenty opcji -o
polecenia wbudowanego set.
shopt Nazwy opcji powłoki, takie, jakie
akceptuje polecenie wbudowane
shopt.
signal Nazwy sygnałów.
stopped Nazwy zatrzymanych zadań, jeśli
aktywne jest sterowanie zadaniami.
user Nazwy użytkowników. Można też podać
jako -u.
variable
Nazwy wszystkich zmiennych powłoki.
Można też podać jako -v.
-G wzglob
Wzorzec rozwijania nazw plików wzglob jest
rozwijany, tworząc listę możliwych
uzupełnień.
-W listasłów
listasłów jest rozbijana przy zastosowaniu
znaków ze zmiennej specjalnej IFS jako sep
aratorów, a każde ze słów wynikowych jest
interpretowane. Możliwe uzupełnienia są
elementami listy wynikowej, pasującymi do
uzupełnianego słowa.
-C polecenie
polecenie wykonywane jest w środowisku pod
powłoki, a jego wyjście używane jest jako
możliwe uzupełnienia.
-F funkcja
Funkcja powłoki funkcja wykonywana jest w
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 75
BASH(1) BASH(1)
bieżącym środowisku powłoki. Po jej
zakończeniu, możliwe uzupełnienia pobierane
są z wartości zmiennej tablicowej COMPRE
PLY.
-X wzfiltr
wzfiltr jest wzorcem używanym do rozwijania
nazw plików. Stosowany jest do listy
możliwych uzupełnień utworzonej przez
poprzedzające go opcje i argumenty, a każde
pasujące do niego uzupełnienie jest usuwane
z listy. Początkowy ! w wzfiltr powoduje
negację wzorca; usuwane są wówczas
uzupełnienia nie pasujące do wzfiltr.
-P przedrostek
Po zastosowaniu wszystkich innych opcji na
początku każdego możliwego uzupełnienia
jest dodawany przedrostek.
-S przyrostek
Po zastosowaniu wszystkich innych opcji na
końcu każdego możliwego uzupełnienia jest
dołączany przyrostek.
Wartością zwracana jest prawda, chyba że podano
niepoprawną opcję, podano bez argumentu nazwa opcję
inną niż -p lub -r, usiłowano usunąć specyfikację
uzupełniania dla nazwy, dla której nie istnieje
żadna specyfikacja, albo też podczas dodawania
specyfikacji uzupełniania wystąpił błąd.
continue [n]
Wznawia następną iterację obejmującej je pętli for,
while, until lub select. Jeżeli podano n, wznawia
n-tą obejmującą pętlę. n musi być >= 1. Jeżeli n
jest większe niż liczba obejmujących pętli, to
wznawiana jest ostatnia z pętli (,,najwyższa'').
Wartość zwracana wynosi 0, chyba że powłoka nie
wykonuje pętli podczas wykonywania continue.
declare [-afFirx] [-p] [nazwa[=wartość]]
typeset [-afFirx] [-p] [nazwa[=wartość]]
Deklaruje zmienne i/lub nadaje im atrybuty. Jeśli
nie podano żadnych nazw, wyświetla wartości zmien
nych. Opcja -p będzie wyświetlać atrybuty i
wartości każdej nazwy. Gdy używane jest -p,
ignorowane są dodatkowe opcje. Opcja -F zabrania
wyświetlania definicji funkcji; wypisywane są tylko
nazwy i atrybuty funkcji. Opcja -F implikuje -f.
Poniższych opcji można użyć do ograniczenia wyników
do zmiennych o określonym atrybucie lub do nadania
zmiennym atrybutów:
-a Każda z nazw jest zmienną tablicową (zobacz
Tablice powyżej).
-f Używa wyłącznie nazw funkcji.
-i Zmienna jest traktowana jak całkowita; gdy
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 76
BASH(1) BASH(1)
zmiennej jest przypisywana wartość, wykony
wana jest interpretacja wyrażeń arytmety
cznych (zobacz OBLICZANIE WYRAŻEŃ ARYTMETY
CZNYCH).
-r Powoduje, że dane nazwy stają się tylko-do-
odczytu (readonly). Nazwom tym nie można
przypisać wartości następnymi poleceniami
przypisania. Nie można też ich usunąć za
pomocą unset.
-x Zaznacza nazwę do wyeksportowania przez
środowisko do kolejnych poleceń.
Użycie `+' zamiast `-' wyłącza atrybut, z wyjątkiem
tego, że +a nie może być używane do niszczenia zmi
ennej tablicowej. Użyte w funkcji, powodują, że
każda z nazw staje się lokalna, jak przy pomocy
polecenia local. Zwracana jest wartość 0, chyba że
napotkano niepoprawną opcję, próbę zdefiniowania
funkcji przy pomocy ,,-f foo=bar'', przypisania
wartości zmiennej readonly, przypisania wartości
zmiennej tablicowej bez użycia składni przypisania
złożonego (zobacz Tablice powyżej), jedna z nazw
nie jest poprawną nazwą zmiennej powłoki, usiłowano
wyłączyć status readonly dla zmiennej tylko do
odczytu, wyłączyć status tablicy dla zmiennej
tablicowej albo próbowano wyświetlić nieistniejącą
funkcję przy pomocy -f.
dirs [-clpv] [+n] [-n]
Bez opcji wyświetla listę aktualnie zapamiętanych
katalogów. Domyślnie wyświetlana jest ona w poje
dynczym wierszu, z nazwami katalogów rozdzielonymi
spacjami. Katalogi dodawane są do listy poleceniem
pushd polecenie popd usuwa pozycje z listy.
+n Wyświetla ntą pozycję licząc od lewej na
liście pokazywanej przez dirs przy wywołaniu
bez opcji; początkową jest zero.
-n Wyświetla ntą pozycję licząc od prawej na
liście pokazywanej przez dirs przy wywołaniu
bez opcji; początkową jest zero.
-c Czyści stos katalogów usuwając wszystkie
jego pozycje.
-l Tworzy dłuższy listing; domyślnie format
listingu posługuje się tyldą do oznaczania
katalogu domowego.
-p Wypisuje stos katalogów po jednej pozycji na
wiersz.
-v Wypisuje stos katalogów po jednej pozycji na
wiersz, poprzedzając każdą z nich jej
pozycją (indeksem) w stosie.
Wartością zwracaną jest 0, chyba że podano
nieprawidłową opcję lub n wskazuje poza koniec
stosu katalogów.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 77
BASH(1) BASH(1)
disown [-ar] [-h] [zadanie ...]
Bez opcji, każde z podanych zadań usuwane jest z
tablicy zadań aktywnych. Jeśli użyto opcji -h,
każde zadanie nie jest usuwane z tablicy, ale jest
jako takie zaznaczane, tak że do zadania nie jest
wysyłany sygnał SIGHUP jeśli powłoka otrzymuje
SIGHUP. Jeśli nie podano zadania i nie użyto ani
opcji -a ani -r, to używane jest zadanie bieżące.
Jeżeli podano zadanie, opcja -a oznacza usunięcie
lub zaznaczenie wszystkich zadań; opcja -r bez
argumentu zadania ogranicza akcję do działających
zadań. Wartością zwracaną jest 0, chyba że zadanie
nie określa poprawnego zadania.
echo [-neE] [argument ...]
Wyświetla argumenty, rozdzielone spacjami,
zakończone znakiem nowej linii. Kodem zakończenia
jest zawsze 0. Jeżeli podano -n, to nie jest
wysyłany kończący znak nowej linii. Jeżeli podano
opcję -e, włączana jest interpretacja podanych
niżej znaków specjalnych. Opcja -E wyłącza inter
pretację tych znaków, nawet na systemach, gdzie są
one domyślnie interpretowane. Do dynamicznego
sprawdzania, czy echo interpretuje domyślnie te
znaki, czy nie, służy opcja powłoki xpg_echo. echo
nie interpretuje -- jako oznaczenia końca opcji.
echo interpretuje następujące sekwencje specjalne:
\a dzwonek (alert)
\b backspace
\c pomiń kończący znak nowej linii
\e znak escape
\f wysuw strony (form feed)
\n znak nowej linii (new line)
\r powrót karetki (carriage return)
\t tabulacja pozioma (horizontal tab)
\v tabulacja pionowa (vertical tab)
\\ odwrotny ukośnik (backslash)
\nnn ośmiobitowy znak, którego wartością jest
ósemkowa liczba nnn (jedna do trzech cyfr)
\xHH ośmiobitowy znak, którego wartością jest
szesnastkowa liczba nnn (jedna lub dwie
cyfry szesnastkowe)
enable [-adnps] [-f plik] [nazwa ...]
Włącza i wyłącza wbudowane polecenia powłoki.
Wyłączenie poleceń wbudowanych umożliwia wykonanie
polecenia dyskowego mającego tę samą nazwę, co wbu
dowane, bez podawania jego pełnej nazwy ścieżkowej,
mimo iż powłoka normalnie szuka poleceń wbudowanych
przed poleceniami dyskowymi. Jeżeli posłużono się
opcją -n, wyłączana jest każda z nazw; w przeciwnym
razie nazwy są włączone. Na przykład, chcąc użyć
pliku binarnego test znalezionego przez PATH zami
ast wersji wbudowanej w powłokę, należy uruchomić
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 78
BASH(1) BASH(1)
,,enable -n test''. Opcja -f oznacza załadowanie
nowego polecenia wbudowanego nazwa z obiektu
dzielonego (shared object) plik, na systemach
obsługujących dynamiczne ładowanie. Opcja -d
usunie polecenie wbudowane załadowane poprzednio
przez -f. Jeżeli nie podano żadnych argumentów
nazwa lub jeśli podano opcję -p, wypisywana jest
lista poleceń wbudowanych powłoki. Bez innych
argumentów opcyjnych, lista ta składa się ze wszys
tkich włączonych poleceń wbudowanych. Jeśli podano
-n, wypisywane są tylko wyłączone polecenia wbu
dowane. Jeżeli podano -a, wypisywana lista zawiera
wszystkie polecenia wbudowane, ze wskazaniem przy
każdym czy jest ono włączone czy też nie. Jeżeli
podano -s, wyjście ograniczone jest do POSIXowych
,,specjalnych'' poleceń wbudowanych. Wartością
zwracaną jest 0, chyba że nazwa nie jest poleceniem
wbudowanym powłoki lub wystąpił błąd podczas
ładowania nowego polecenia wbudowanego z obiektu
dzielonego.
eval [argument ...]
Argumenty są czytane i łączone w pojedyncze polece
nie. Polecenie to jest następnie odczytywane i
wykonywane przez powłokę, zaś jego kod zakończenia
jest zwracany jako wartość eval. Jeżeli nie na
żadnych argumentów, lub wszystkie argumenty są
puste, eval zwraca 0.
exec [-cl] [-a nazwa] [polecenie [argumenty]]
Jeżeli podano polecenie, zastępuje ono powłokę.
Nie tworzony jest żaden nowy proces. Argumenty
stają się argumentami polecenia. Jeśli podano
opcję -l, umieszcza kreskę na początku zerowego
argumentu przesyłanego do polecenia. Tak samo, jak
robi to login(1). Opcja -c powoduje, że polecenie
zostanie wykonane z pustym środowiskiem. Jeżeli
podano -a, powłoka przesyła do wykonywanego polece
nia nazwę jako zerowy argument. Jeżeli polecenie z
jakiegoś powodu nie może zostać wykonane, to
powłoka nie-interaktywna kończy pracę, chyba że
włączona jest opcja powłoki execfail, wówczas
zwraca niepowodzenie. Powłoka interaktywna zwraca
niepowodzenie jeśli plik nie może zostać wykonany.
Jeżeli nie podano polecenia, przekierowania
skutkują w bieżącej powłoce, a kodem zakończenia
jest 0. W przypadku błędu przekierowania kod
zakończenia wynosi 1.
exit [n]
Powoduje, że powłoka kończy pracę z kodem równym n.
Jeśli pominięto n, kodem zakończenia jest kod
ostatniego wykonanego polecenia. Przed końcem
pracy powłoki wykonywane jest przechwycenie sygnału
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 79
BASH(1) BASH(1)
EXIT.
export [-fn] [nazwa[=słowo]] ...
export -p
Podane nazwy zaznaczane są do automatycznego wyek
sportowania do środowiska następnych wykonywanych
poleceń. Jeśli podano opcję -f, to nazwy odnoszą
się do funkcji. Jeżeli nie podano żadnych nazw lub
jeżeli podano opcję -p, to wypisywana jest lista
wszystkich eksportowanych w tej powłoce nazw.
Opcja -n powoduje usunięcie cechy eksportowania z
podanych zmiennych. export zwraca zerowy kod
zakończenia, chyba że napotkano nieprawidłową
opcję, jedna z nazw nie jest poprawną nazwą zmien
nej powłoki lub podano -f z nazwą, która nie jest
funkcją.
fc [-e nazwa_e] [-nlr] [pierwsze] [ostatnie]
fc -s [wzorzec=zastąpienie] [polecenie]
Polecenie poprawiania (Fix Command). W pierwszej
postaci, z listy historii wybierany jest zakres
poleceń od pierwszego do ostatniego. Pierwsze i
ostatnie mogą być podawane jako łańcuch (do
odnalezienia ostatniego polecenia rozpoczynającego
się tym łańcuchem) lub jako liczba (indeks w liście
historii, gdzie liczba ujemna używana jest jako
offset od numeru bieżącego polecenia), Jeżeli nie
określono ostatniego, to jest ono ustawiane na
bieżące polecenie w przypadku listowania (tak że
,,fc -l -10'' wypisuje ostatnich 10 poleceń) i na
pierwsze w pozostałych przypadkach. Jeżeli nie
określono pierwszego, polecenia to jest ono ustaw
iane na poprzednie polecenie w przypadku edycji a
na -16 przy listowaniu.
Opcja -n wstrzymuje wyświetlanie numerów poleceń
podczas listowania. Opcja -r odwraca kolejność
poleceń. Jeżeli podano opcję -l, to polecenia lis
towane są na standardowym wyjściu. W przeciwnym
razie dla pliku zawierającego te polecenia
wywoływany jest edytor podany przez nazwa_e.
Jeżeli nie podano nazwa_e, używana jest wartość
FCEDIT, a wartość EDITOR jeśli nie ustawiono
FCEDIT. Jeżeli nie ustawiono żadnej z nich
używany, jest vi Po zakończeniu edycji, wysyłane
edytowane polecenia są wyświetlane przez echo i
wykonywane.
W drugiej postaci, polecenie jest ponownie wykony
wane po każdej wymianie wystąpienia wzorca przez
zastąpienie. Przydatnym aliasem do wykorzystania z
tą formą jest ,,r=fc -s'', tak, że napisanie ,,r
cc'' uruchamia ostatnie polecenie rozpoczynające
się od ,,cc'' a napisanie ,,r'' ponownie wykonuje
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 80
BASH(1) BASH(1)
ostatnie polecenie.
Jeżeli użyta została pierwsza postać, to wartością
zwracaną jest 0, chyba że napotkano nieprawidłową
opcję lub pierwszy albo ostatni określają wiersze
historii spoza zakresu. Jeżeli podano opcję -e,
wartością zwracaną jest wartość ostatniego wyko
nanego polecenia lub niepowodzenie jeśli pojawił
się błąd tymczasowego pliku poleceń. Jeżeli użyta
została druga postać, to zwracanym kodem jest kod
ponownie wykonanego polecenia, chyba że polecenie
nie określa poprawnego wiersza poleceń -- wówczas
fc zwraca porażkę.
fg [zadanie]
Wznawia zadanie na pierwszym planie i czyni je
zadaniem bieżącym. Jeżeli nie podano zadania,
używane jest bieżące zadanie w pojęciu powłoki.
Wartością zwracaną jest wartość polecenia umieszc
zonego na pierwszym planie, lub porażka jeżeli fb
uruchomiono przy wyłączonej kontroli zadań, lub
uruchomiono je przy włączonej kontroli zadań, ale
zadanie nie określa prawidłowego zadania lub
zadanie określa zadanie, które zostało uruchomione
bez kontroli zadań.
getopts łańcuch_opcji nazwa [argumenty]
getopts używane jest przez procedury powłoki do
analizy parametrów pozycyjnych. łańcuch opcji zaw
iera znaki opcji, jakie mają być rozpoznawane;
jeżeli po znaku występuje dwukropek, to oczekuje
się, że opcja będzie posiadać argument, który
powinien być od niej oddzielony białym znakiem.
Jako znaki opcji mogą wystąpić dwukropek i znak
zapytania. Przy każdym wywołaniu getopts umieszcza
następną opcję w zmiennej powłoki nazwa, inicjując
nazwę jeśli nie istniała. Indeks następnego argu
mentu do przetwarzania umieszczany jest w zmiennej
OPTIND. OPTIND inicjowany jest na 1 za każdym
razem, gdy wywoływana jest powłoka lub skrypt
powłoki. Gdy opcja wymaga argumentu, getopts
umieszcza go w zmiennej OPTARG. Powłoka nie rese
tuje OPTIND automatycznie; musi być on resetowany
ręcznie pomiędzy wielokrotnymi odwołaniami do
getopts w tym samym wywołaniu powłoki, jeśli
używany ma być nowy zestaw parametrów.
Po napotkaniu końca opcji, getopts kończy pracę
zwracając wartość większą od zera. OPTIND ustaw
iane jest na indeks pierwszego argumentu nie
będącego opcją, zaś nazwa ustawiana jest na ?.
getopts normalnie analizuje parametry pozycyjne,
ale jeśli w argumentach, podano więcej argumentów,
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 81
BASH(1) BASH(1)
to getopts przetwarza je zamiast parametrów pozy
cyjnych.
getopts może zgłaszać błędy na dwa sposoby. Jeżeli
pierwszym znakiem łańcucha opcji jest dwukropek, to
stosowane jest ciche (silent) zgłaszanie błędów.
Przy zwykłej pracy komunikaty diagnostyczne wypisy
wane są przy napotkaniu nieprawidłowych opcji lub
brakujących argumentów opcji. Jeżeli zmienna
OPTERR ustawiona jest na 0, nie będą wyświetlane
żadne komunikaty błędów, nawet jeśli pierwszym
znakiem łańcucha opcji nie jest dwukropek.
Przy napotkaniu nieprawidłowej opcji getopts
umieszcza ? w nazwie i, jeśli nie pracuje w trybie
cichym, wypisuje komunikat błędu i kasuje OPTARG.
Jeżeli getopts pracuje w trybie cichym, to
znaleziony znak opcji umieszczany jest w OPTARG i
nie jest wypisywany żaden komunikat diagnostyczny.
Jeśli nie znaleziono wymaganego argumentu, a
getopts nie pracuje w trybie cichym, w nazwa
umieszczany jest znak zapytania (?), kasowane jest
OPTARG i wyświetlany jest komunikat błędu. Jeżeli
getopts pracuje w trybie cichym, to w nazwie
umieszczany jest dwukropek (:), a OPTARG ustawiane
jest na znaleziony znak opcji.
getopts zwraca prawdę, jeśli znaleziono określoną
lub nie określoną opcję. Zwraca fałsz jeżeli
napotkano koniec opcji lub pojawił się błąd.
hash [-r] [-p plik] [-t] [nazwa]
Dla każdej nazwy określana i zapamiętywana jest
pełna nazwa plikowa polecenia wyszukanego w katalo
gach $PATH . Jeżeli podano opcję -p, nie jest
wykonywane przeszukanie ścieżki, a plik używane
jest jako pełna nazwa pliku polecenia. Opcja -r
powoduje, że powłoka zapomina wszystkie zapamiętane
wcześniej miejsca. Jeśli podano opcję -t, to wyp
isywana jest odpowiadająca nazwie pełna nazwa
pliku. Jeżeli przy więcej niż jednym argumencie
nazwy podano -t, to przed każdą przechowywaną pełną
nazwą wypisywana jest nazwa. Jeżeli nie podano
żadnych argumentów, to wypisywana jest informacja o
zapamiętanych poleceniach. Kodem zwracanym jest
prawda, chyba że nie odnaleziono nazwy lub podano
nieprawidłową opcję.
help [-s] [wzorzec]
Wyświetla pomocne informacje o poleceniach wbu
dowanych. Jeżeli podano wzorzec, to help daje
szczegółową pomoc dotyczącą wszystkich poleceń
pasujących do wzorca; w przeciwnym razie wypisywana
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 82
BASH(1) BASH(1)
jest pomoc dla wszystkich poleceń wbudowanych i
struktur sterujących powłoki. Opcja -s ogranicza
wyświetlaną informację do krótkiego opisu składni.
Zwracany jest kod 0, chyba że żadne z poleceń nie
pasuje do wzorca.
history [n]
history -c
history -d offset
history -anrw [plik]
history -p arg [arg ...]
history -s arg [arg ...]
Bez żadnych opcji, wyświetla listę historii poleceń
z numerami wierszy. Wiersze ukazane z * zostały
zmienione. Argument n pokazuje jedynie ostatnich n
wierszy. Jeżeli podano plik, to używany jest on
jako nazwa pliku historii; jeśli nie, to używana
jest wartość HISTFILE. Opcje, jeżeli je podano,
mają następujące znaczenie:
-c Czyści listę historii usuwając wszystkie jej
pozycje.
-d offset
Usuwa wpis historii z pozycji offset.
-a Dodaje ,,nowe'' wiersze (wprowadzone od
początku bieżącej sesji bash) do pliku his
torii.
-n Wczytuje do bieżącej listy wiersze jeszcze
nie przeczytane z pliku historii. Są to
wiersze dołączone do pliku historii od
chwili rozpoczęcia bieżącej sesji pracy
bash.
-r Czyta zawartość pliku historii i posługuje
się nią jako bieżącą listą historii.
-w Zapisuje bieżącą listę do pliku historii,
nadpisując jego zawartość.
-p Na zadanych argumentach wykonuje podstaw
ianie historii (history substitution).
Wyświetla wyniki na standardowym wyjściu.
Nie zachowuje wyników na liście. Każdy z
argumentów musi być cytowany, by wyłączyć
normalną interpretację historii.
-s Zachowuje argumenty na liście historii jako
pojedynczą pozycję. Przed dodaniem argu
mentów z listy usuwane jest ostatnie polece
nie.
Wartością zwracaną jest 0, chyba że napotkano
nieprawidłową opcję lub podczas odczytu czy zapisu
pliku historii pojawił się błąd, podano niepoprawny
argument offset opcji -d, lub nie powiodła się
interpretacja historii podanej jako argument -p.
jobs [-lnprs] [ zadanie ... ]
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 83
BASH(1) BASH(1)
jobs -x polecenie [ argumenty ... ]
Pierwsza postać podaje aktywne zadania. Opcje mają
następujące znaczenie:
-l Oprócz zwykłej informacji podaje identyfika
tory procesów.
-p Listuje tylko ID procesu lidera grupy pro
cesów zadania.
-n Wyświetla wyłącznie informację o zadaniach,
które zmieniły status od chwili, gdy
użytkownik był ostatnio powiadamiany o ich
statusie.
-r Ogranicz wyniki do zadań pracujących.
-s Ogranicz wyniki do zadań zatrzymanych.
Jeżeli podano zadanie, wyniki ograniczane są do
informacji o tym zadaniu. Kodem zwracanym jest 0,
chyba że napotkano nieprawidłową opcję lub podano
nieprawidłowe zadanie.
Jeżeli podano opcję -x, to jobs zastępuje wszelkie
zadania znalezione w poleceniu lub argumentach
odpowiednim ID grupy procesów, wykonuje polecenie
przesyłając mu argumenty, i zwraca jego kod
zakończenia.
kill [-s sigspec | -n signum | -sigspec] [pid | jobspec]
...
kill -l [sigspec | exit_status]
Wysyła sygnały określony przez sigspec lub signum
do procesu określonego przez pid lub jobspec.
sigspec jest albo nazwą sygnału, jak np. SIGKILL
albo numerem sygnału; signum jest numerem sygnału.
Jeżeli sigspec jest nazwą sygnału, to może ona
zostać podana z przedrostkiem SIG lub bez niego.
Jeśli nie podano sigspec, to przyjmuje się SIGTERM.
Opcja -l listuje nazwy sygnałów. Jeżeli przy
podanym -l użyto jakichś argumentów, to listowane
są sygnały odpowiadające tym argumentom, a kodem
zwracanym jest 0. Argument exit_status opcji -l
jest liczbą określającą numer sygnału lub kod
zakończenia procesu przerwanego przez sygnał. kill
zwraca prawdę, jeśli przynajmniej jeden z sygnałów
został pomyślnie przesłany, lub fałsz, jeśli
pojawił się błąd lub napotkano niepoprawną opcję.
let arg [arg ...]
Każdy argument jest wyrażeniem arytmetycznym, jakie
ma zostać zinterpretowane (zobacz OBLICZANIE
WYRAŻEŃ ARYTMETYCZNYCH). Jeżeli ostatni z nich
interpretowany jest jako zero, to let zwraca 1; w
przeciwnym wypadku zwracane jest 0.
local [opcja] [nazwa[=wartość] ...]
Dla każdego argumentu tworzona jest zmienna lokalna
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 84
BASH(1) BASH(1)
o nazwie nazwa i jest jej przypisywana wartość.
Opcją może być każda z opcji akceptowanych przez
declare. Gdy local używane jest wewnątrz funkcji,
powoduje, że zmienna nazwa ma zasięg widzialności
ograniczony do tej funkcji i jej potomków. Bez
operandów, local wysyła listę zmiennych lokalnych
na standardowe wyjście. Błędem jest użycie local
poza funkcją. Zwracany jest kod 0, chyba że local
zostanie użyte poza funkcją lub podano
nieprawidłową nazwę, albo nazwa jest zmienną tylko
do odczytu.
logout Kończy pracę powłoki zgłoszeniowej.
popd [-n] [+n] [-n]
Usuwa pozycje ze stosu katalogów. Bez argumentów,
usuwa katalog z wierzchołka stosu i wykonuje cd do
nowego katalogu na wierzchołku. Argumenty, jeśli
występują, mają następujące znaczenie:
+n Usuwa ntą pozycję, licząc od lewej, listy
pokazywanej przez dirs, zaczynając od zera.
Na przykład ,,popd +0'' usuwa pierwszy kata
log, a ,,popd +1'' drugi.
-n Usuwa ntą pozycję, licząc od prawej, listy
pokazywanej przez dirs, zaczynając od zera.
Na przykład ,,popd -0'' usuwa ostatni kata
log, ,,popd -1'' przedostatni.
-n Nie wykonuje zwykłej zmiany katalogu podczas
usuwania katalogów ze stosu, tak że zmieni
ana jest tylko zawartość stosu.
Jeżeli polecenie popd powiedzie się, to wykonywane
jest również dirs, a kodem zwracanym jest 0. popd
zwraca fałsz jeśli napotkano nieprawidłową opcję,
stos katalogów jest pusty, podano nieistniejącą
pozycję stosu lub nie udała się zmiana katalogu.
printf format [argumenty]
Zapisuje sformatowane argumenty na standardowe
wyjście przy pomocy zadanego formatu. format jest
łańcuchem znakowym zawierającym trzy rodzaje
obiektów: zwykłe znaki, które są po prostu kopi
owane na standardowe wyjście, sekwencje specjalne,
które są konwertowane i kopiowane na standardowe
wyjście, i specyfikacje formatu, z których każda
powoduje wypisanie następnego kolejnego argumentu.
Oprócz standardowych formatów printf(1), %b
powoduje, że printf interpretuje sekwencje spec
jalne w odpowiednim argumencie, zaś %q powoduje, że
printf wysyła odpowiedni argument w formacie, jaki
może być ponownie wykorzystany jako wejście
powłoki.
W razie potrzeby format wykorzystywany jest
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 85
BASH(1) BASH(1)
ponownie, aż do obsłużenia wszystkich argumentów.
Jeżeli format wymaga większej ilości argumentów niż
podano, to dodatkowe specyfikacje formatu zachowują
się tak, jakby dostarczono im odpowiednio wartość
zerową lub łańcuch pusty. Zwracana jest wartość
zero w przypadku powodzenia, niezerowa przy
porażce.
pushd [-n] [katalog]
pushd [-n] [+n] [-n]
Dodaje katalog na wierzchołek stosu katalogów, albo
obraca stos, czyniąc nowy wierzchołek stosu
bieżącym katalogiem roboczym. Bez argumentów,
zamienia miejscami dwa najwyższe katalogi stosu
[wierzchołek i następny] i zwraca 0, chyba że stos
jest pusty. Argumenty, jeśli je podano, mają
następujące znaczenie:
+n Obraca stos, tak że nty katalog (licząc od
lewej listy pokazywanej przez dirs, poczy
nając od zera) staje się wierzchołkiem.
-n Obraca stos, tak że nty katalog (licząc od
prawej listy pokazywanej przez dirs, poczy
nając od zera) staje się wierzchołkiem.
-n Nie wykonuje zwykłej zmiany katalogu podczas
dodawania katalogów do stosu, tak że zmieni
any jest tylko stos.
katalog
Odkłada katalog na wierzchołek stosu,
czyniąc go nowym bieżącym katalogiem
roboczym.
Jeżeli polecenie pushd powiodło się, to wykonywane
jest również dirs. Jeżeli używana jest pierwsza
postać pushd, to zwracane jest 0, chyba że nie
udało się cd na katalog. Przy drugiej postaci,
pushd zwraca 0, chyba że stos katalogów jest pusty,
podano nieistniejący element stosu lub nie powiodła
się zmiana katalogu na zadany nowy katalog bieżący.
pwd [-LP]
Wypisuje bezwzględną nazwę pliku bieżącego katalogu
roboczego. Pokazana nazwa nie zawiera żadnych
dowiązań symbolicznych jeśli podano opcję -P albo
włączona jest opcja -o physical wbudowanego polece
nia set. Jeśli użyto opcji -L, wypisana nazwa
ścieżkowa może zawierać dowiązania symboliczne.
Zwracany kod wynosi 0, chyba że podczas odczytu
nazwy bieżącego katalogu pojawi się błąd lub podano
nieprawidłową opcję.
read [-ers] [-t timeout] [-a anazwa] [-p zachęta] [-n
nznak] [-d sep] [nazwa ...]
Ze standardowego wejścia czytany jest pojedynczy
wiersz, a jego pierwsze słowo jest przypisywane do
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 86
BASH(1) BASH(1)
pierwszej nazwy, drugie słowo do drugiej nazwy i
tak dalej, przy czym pozostałe na koniec słowa i
rozdzielające je separatory przypisane zostaną do
ostatniej nazwy. Jeżeli ze standardowego wejścia
przeczytano mniej słów niż podanych zostało nazw,
to pozostałym nazwom przypisywane są puste
wartości. Do podziału wiersza na słowa wykorzysty
wane są znaki z IFS. Znaku odwrotnego ukośnika (\)
można użyć do usunięcia specjalnego znaczenia
następnego czytanego znaku oraz do oznaczenia kon
tynuacji wiersza. Opcje, jeśli je podano, mają
następujące znaczenie:
-a anazwa
Słowa są przypisywane do kolejnych indeksów
zmiennej tablicowej anazwa, poczynając od 0.
anazwa jest kasowana przed przypisaniem
nowych wartości. Inne argumenty nazwa są
ignorowane.
-d sep Pierwszy znak sep służy do zakończenia wier
sza wejścia, zamiast znaku nowej linii.
-e Jeżeli standardowe wejście pochodzi z termi
nala, to do uzyskania wiersza używane jest
readline (zobacz READLINE powyżej).
-n nznak
read powraca po przeczytaniu nznak znaków,
zamiast czekać na cały wiersz wejścia.
-p zachęta
Wyświetla zachętę (prompt) na standardowym
wyjściu błędów, bez kończącego znaku nowej
linii, przed próbą odczytu wejścia. Zachęta
wyświetlana jest tylko jeśli wejście
pochodzi z terminala.
-r Odwrotny ukośnik nie działa jako znak spec
jalny. Traktowany jest jako część wiersza. W
szczególności, para odwrotny ukośnik-znak
nowej linii nie może być wykorzystana jako
kontynuacja wiersza.
-s Tryb cichy. Jeżeli wejście pochodzi z termi
nala, to znaki nie są powtarzane (bez echa).
-t timeout
Powoduje, że read zwraca niepowodzenie,
jeśli w ciągu timeout sekund nie zostanie
przeczytany pełny wiersz wejścia. Opcja ta
nie działa, jeżeli odczyt nie jest prowad
zony z terminala lub potoku.
Jeśli nie podano żadnych nazw, odczytany wiersz
przypisywany jest zmiennej REPLY. Zwracany kod
wynosi 0, chyba że napotkano koniec pliku lub read
przekroczy czas oczekiwania.
readonly [-apf] [nazwa ...]
Podane nazwy oznaczane są jako readonly; wartości
tych nazw nie mogą być zmieniane następującymi
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 87
BASH(1) BASH(1)
później przypisaniami. Jeśżli podano opcję -f,
oznaczane są funkcje o nazwach odpowiadających naz
wom. Opcja -a ogranicza zmienne do tablic. Jeśli
nie podano argumentów nazw lub jeśli podano opcję
-p, wypisywane jest zestawienie wszystkich nazw o
atrybucie readonly. Opcja -p powoduje, że wyniki
będą wyświetlane w formacie, który może być
ponownie wykorzystany jako wejście. Zwracany jest
kod równy 0, chyba że napotkano nieprawidłową
opcję, jedna z nazw nie jest poprawną nazwą zmien
nej powłoki lub podano -f z nazwą, która nie jest
funkcją.
return [n]
Powoduje, że funkcja kończy pracę zwracając wartość
określoną przez n. Jeśli pominięto n, kodem
zakończenia jest kod ostatniego polecenia wyko
nanego w ciele funkcji. Jeżeli zostanie użyte poza
funkcją, ale podczas wykonywania skryptu przez
polecenie . (source), powoduje zatrzymanie wykony
wania tego skryptu przez powłokę i zwrócenie albo n
albo kodu zakończenia ostatniego wykonanego w
skrypcie polecenia. Jeżeli zostanie użyte poza
funkcją i nie podczas wykonywania skryptu przez .,
zwracany jest fałsz.
set [--abefhkmnptuvxBCHP] [-o opcja] [arg ...]
Bez opcji, wyświetlane są nazwa i wartość każdej ze
zmiennych powłoki, w formacie który może być
ponownie wykorzystany jako wejście. Wyniki są sor
towane zgodnie z bieżącymi ustawieniami locale.
Gdy podane są opcje, ustawiają one lub kasują atry
buty powłoki. Argumenty pozostałe po przetworzeniu
opcji traktowane są jako wartości parametrów pozy
cyjnych i przypisywane, kolejno, do $1, $2, ...
$n. Opcje, jeśli je podano, mają następujące
znaczenie:
-a Automatycznie zaznacza zmienione lub utwor
zone zmienne i funkcje do wyeksportowania
ich do środowiska kolejnych poleceń.
-b Natychmiast podaje status zakończonych
zadań drugoplanowych, zamiast czynić to
przed następną podstawową zachętą. Działa
tylko jeśli włączona jest kontrola zadań.
-e Zakończ natychmiast jeśli polecenie proste
(zobacz GRAMATYKA POWŁOKI powyżej) kończy
pracę z kodem niezerowym. Powłoka nie
kończy pracy, jeśli polecenie, które się
nie powiodło jest częścią pętli until lub
while, częścią instrukcji if, częścią listy
&& lub || lub wartość zwrócona przez
polecenie została odwrócona przez !. Przed
zakończeniem pracy powłoki wykonywana jest
pułapka na sygnał ERR, jeśli była
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 88
BASH(1) BASH(1)
ustawiona.
-f Wyłącza rozwijanie nazw plików.
-h Zapamiętuje położenie poleceń przy wyszuki
wania ich do wykonania. Domyślnie
włączone.
-k Wszystkie argumenty występujące w postaci
instrukcji przypisania umieszczane są w
środowisku polecenia, nie zaś tylko te,
które poprzedzają nazwę polecenia.
-m Tryb monitorowania. Włączona jest kontrola
zadań. Opcja ta jest domyślnie włączona dla
powłok interaktywnych na systemach ją
obsługujących (zobacz STEROWANIE ZADANIAMI
powyżej). Procesy drugoplanowe działają w
odrębnej grupie procesów a po ich zakończe
niu wypisywany jest wiersz zawierający ich
kod zakończenia.
-n Odczytuje polecenia, ale nie ich nie
wykonuje. Może być wykorzystane do
sprawdzenia błędów składni w skrypcie
powłoki. Ignorowane przez powłoki interak
tywne.
-o nazwa-opcji
Nazwą opcji może być jedna z poniższych:
allexport
To samo, co -a.
braceexpand
To samo, co -B.
emacs Użyj interfejsu edycji wiersza
poleceń w stylu emacsa. Włączone
domyślnie, jeśli powłoka jest
interaktywna, chyba że została uru
chomiona z opcją --noediting.
errexit To samo, co -e.
hashall To samo, co -h.
histexpand
To samo, co -H.
history Włącza historię poleceń, jak
opisano powyżej w sekcji HISTORII.
Opcja ta jest domyślnie włączona w
powłokach interaktywnych.
ignoreeof
Efekt jest taki, jakby zostało
wykonane polecenie powłoki
,,IGNOREEOF=10'' (zobacz powyżej
Zmienne powłoki).
keyword To samo, co -k.
monitor To samo, co -m.
noclobber
To samo, co -C.
noexec To samo, co -n.
noglob To samo, co -f.
nolog Obecnie ignorowane.
notify To samo, co -b.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 89
BASH(1) BASH(1)
nounset To samo, co -u.
onecmd To samo, co -t.
physical
To samo, co -P.
posix Zmienia zachowanie bash tam, gdzie
domyślne działanie różni się od
standardu POSIX 1003.2, tak by
spełniać standard (tryb posix).
privileged
To samo, co -p.
verbose To samo, co -v.
vi Używa interfejsu edycji wiersza
poleceń w stylu vi.
xtrace To samo, co -x.
Jeżeli podano -o bez nazwy-opcji, to wyp
isywane są wartości bieżących opcji.
Jeżeli podano +o bez nazwy-opcji, na stan
dardowym wyjściu wyświetlana jest seria
poleceń set potrzebnych do odtworzenia
aktualnych ustawień opcji.
-p Włącza tryb uprzywilejowany (privileged). W
tym trybie pliki $ENV i $BASH_ENV nie są
przetwarzane, funkcje powłoki nie są
dziedziczone ze środowiska, a zmienna SHEL
LOPTS, jeśli występuje w środowisku, jest
ignorowana. Jeśli powłoka została uru
chomiona z efektywnym id użytkownika
(grupy) różnych od id rzeczywistego a nie
podano opcji -p, to podejmowane są opisane
wyżej akcje a efektywny id użytkownika jest
ustawiany na identyfikator rzeczywisty.
Jeżeli przy uruchamianiu podano opcję -p,
to efektywny identyfikator użytkownika nie
jest resetowany. Wyłączenie tej opcji
powoduje, że identyfikatory efektywne
użytkownika i grupy zostaną ustawione na
identyfikatory rzeczywiste.
-t Kończy pracę po przeczytaniu i wykonaniu
jednego polecenia.
-u Podczas interpretacji parametrów traktuje
nieustawione zmienne jako błąd. Jeżeli
wykonywana jest próba interpretacji
nieustawionej zmiennej, to powłoka wypisuje
komunikat o błędzie i, jeśli nie jest
interaktywna, kończy pracę z niezerowym
kodem.
-v Wypisuje wiersze wejściowe powłoki przy ich
odczytywaniu.
-x Po interpretacji każdego polecenia
prostego, wyświetla zinterpretowaną wartość
PS4, po której następuje polecenie i jego
zinterpretowane argumenty.
-B Powłoka wykonuje interpretacją nawiasów
(zobacz Interpretacja nawiasów powyżej).
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 90
BASH(1) BASH(1)
Domyślnie włączone.
-C Jeśli włączone, bash nie nadpisuje ist
niejącego pliku przy użyciu operatorów
przekierowania >, >& i <>. Można to ominąć
tworząc pliki wyjściowe przy użyciu opera
tora przekierowania >| zamiast >.
-H Włącza zastępowanie historii w stylu !.
Opcja ta jest domyślnie włączona dla
powłoki interaktywnej.
-P Jeżeli jest ustawiona, to powłoka nie
podąża za dowiązaniami symbolicznymi pod
czas wykonywania poleceń zmieniających
bieżący katalog roboczy, jak cd. Używa
zamiast tego fizycznej struktury katalogów.
Domyślnie, bash podąża za logicznym
łańcuchem katalogów podczas wykonywania
poleceń zmieniających bieżący katalog
roboczy.
-- Jeżeli po tej opcji nie występują żadne
argumenty, to parametry pozycyjne są
kasowane. W przeciwnym razie, parametry
pozycyjne ustawiane są na argumenty, nawet
jeśli niektóre z nich zaczynają się od
znaku -.
- Sygnalizuje koniec opcji, powodując przyp
isanie wszystkich pozostałych argumentów do
parametrów pozycyjnych. Opcje -x i -v są
wyłączane. Jeżeli nie ma argumentów, to
parametry pozycyjne pozostają bez zmian.
Opcje są domyślnie wyłączone, chyba że wskazano
inaczej. Użycie + zamiast - spowoduje, że opcje te
zostaną wyłączone. Opcje mogą także zostać
określone jako argumenty wywołania powłoki.
Bieżący zestaw opcji można znaleźć w $-. Zwracanym
kodem jest zawsze prawda, chyba że napotkano
nieprawidłową opcję.
shift [n]
Parametrom pozycyjne od n+1 ... zmieniają nazwy $1
.... parametry reprezentowane przez liczby $# w
dół do $#-n+1 są usuwane. n musi być liczbą nieu
jemną mniejszą lub równą $#. Jeżeli n wynosi 0,
parametry nie są zmieniane. Jeżeli nie podano n,
zakłada się, że wynosi 1. Jeżeli n jest większe od
$#, parametry pozycyjne nie są zmieniane. Kod
zakończenia jest większy od zera jeżeli n jest
większe od $# lub mniejsze od zera; w przeciwnym
wypadku 0.
shopt [-pqsu] [-o] [nazwa_opcji ...]
Przełącza wartości zmiennych sterujących opcjonal
nym zachowaniem powłoki. Bez żadnych opcji, albo z
opcją -p, wyświetlana jest lista wszystkich
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 91
BASH(1) BASH(1)
dających się ustawić opcji, ze wskazaniem dla
każdej czy jest ona ustawiona czy nie. Opcja -p
powoduje, że wyniki będą wyświetlane w postaci
dającej się ponownie wykorzystać jako wejście.
Pozostałe opcje mają następujące znaczenie:
-s Włącz (ustaw) każdą nazwę_opcji.
-u Wyłącz (usuń) każdą nazwę_opcji.
-q Zaniechaj zwykłego wyświetlania (tryb
cichy); zwracany kod wskazuje na to czy
nazwa_opcji jest ustawiona czy nie ustaw
iona. Jeżeli z -q podano wiele argumentów
nazw_opcji, to zwracanym kodem jest zero,
gdy wszystkie nazwy_opcji są włączone; w
przeciwnym razie kod jest niezerowy.
-o Ogranicza wartości nazwy_opcji do wartości
zdefiniowanych dla opcji -o wbudowanego
polecenia set.
Jeżeli użyto albo -s albo -u bez argumentów
nazw_opcji, wyświetlanie ogranicza się do tych
opcji, które, odpowiednio, są ustawione bądź
nieustawione. Jeżeli nie wskazano inaczej, opcje
shopt są domyślnie wyłączone (nie ustawione).
Przy listowaniu opcji zwracany jest kod zerowy
jeśli wszystkie nazwy_opcji są włączone, niezerowy
w przeciwnym wypadku. Przy ustawianiu lub kasowaniu
opcji zwracany jest zerowy kod, chyba że
nazwa_opcji nie jest poprawną opcją powłoki.
Lista opcji shopt obejmuje:
cdable_vars
Jeśli jest ustawiona, to nie będący katalo
giem argument wbudowanego polecenia cd
uważany jest za nazwę zmiennej; wartością
tej zmiennej jest katalog, na który ma
nastąpić zmiana.
cdspell Jeśli jest ustawiona, to pomniejsze błędy w
pisowni składowej katalogu w poleceniu cd
będą poprawiane. Sprawdzenie takich błędów
obejmuje znaki zamienione miejscami, znaki
pominięte i pojedyncze zbędne znaki. Jeżeli
znaleziono poprawkę, wypisywana jest
poprawna nazwa pliku a polecenie kontynuuje
działanie. Opcja ta jest wykorzystywana
tylko przez powłoki interaktywne.
checkhash
Jeśli jest ustawiona, bash sprawdza przed
próbą wykonania polecenia znalezionego w
tablicy mieszającej, czy polecenie to ist
nieje. Jeżeli już nie istnieje, to wykony
wane jest zwykłe przeszukiwanie ścieżki.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 92
BASH(1) BASH(1)
checkwinsize
Jeżeli jest ustawione, bash sprawdza
rozmiar okna po każdym poleceniu i, jeśli
zachodzi potrzeba, aktualizuje wartość
LINES i COLUMNS.
cmdhist Jeżeli jest ustawione, bash usiłuje zapisać
wszystkie wiersze polecenia wielowier
szowego w tej samej pozycji historii.
Pozwala to na łatwą ponowną edycję poleceń
obejmujących wiele wierszy.
dotglob Jeżeli jest ustawione, to bash do wyników
rozwinięcia nazw plików włącza także nazwy
plików rozpoczynające się kropką `.'.
execfail
Jeżeli jest ustawione, to powłoka nie-
interaktywna nie zakończy pracy nie mogąc
wykonać pliku określonego jako argument
wbudowanego polecenia exec. Powłoka inter
aktywna nie kończy pracy, jeśli exec zaw
iedzie.
expand_aliases
Jeżeli jest ustawiona, aliasy są interpre
towane jak opisano powyżej w ALIASY. Opcja
ta jest włączona domyślnie dla powłok
interaktywnych.
extglob Jeśli jest włączona, włączane są rozszer
zone funkcje dopasowywania wzorców opisane
powyżej w Rozwijanie nazw plików.
histappend
Jeżeli jest ustawiona, to do pliku o nazwie
wskazanej zmienną HISTFILE podczas
kończenia pracy przez powłokę dodawana jest
lista historii, zamiast nadpisywania tego
pliku listą.
histreedit
Jeżeli jest ustawione, a używane jest read
line, to użytkownik ma możliwość ponownej
edycji nieudanego podstawienia historii
historii.
histverify
Jeżeli jest ustawione, a używane jest read
line, to wyniki podstawiania historii nie
są natychmiast przesyłane do analizatora
powłoki. Zamiast tego, wiersz wynikowy
ładowany jest do bufora edycyjnego read
line, pozwalając na dalsze zmiany.
hostcomplete
Jeżeli jest ustawione, a używane jest read
line, bash będzie usiłować wykonać
uzupełnianie nazwy hosta podczas uzupełnia
nia słowa zawierającego @ (zobacz
Uzupełnianie w READLINE powyżej).
Domyślnie włączone.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 93
BASH(1) BASH(1)
huponexit
Jeżeli jest ustawione, to bash wyśle SIGHUP
do wszystkich zadań podczas kończenia pracy
interaktywnej powłoki zgłoszeniowej.
interactive_comments
Jeśli jest włączone, pozwala by słowo
rozpoczynające się od # powodowało
pominięcie tego słowa i wszystkich
pozostałych znaków wiersza w powłoce inter
aktywnej (zobacz powyżej KOMENTARZE).
Opcja domyślnie włączona.
lithist Jeśli jest ustawione, a włączona jest opcja
cmdhist, to polecenia wielowierszowe
zachowywane są w historii w miarę
możliwości z osadzonymi znakami nowej linii
zamiast przy użyciu średników jako separa
torów.
login_shell
Powłoka ustawia tę opcję jeśli zostanie
uruchomiona jako zgłoszeniowa (zobacz
WYWOŁANIE powyżej). Ta wartość nie może
być zmieniona.
mailwarn
Jeżeli jest ustawione, zaś do pliku, w
którym sprawdza pocztę bash sięgano od
czasu ostatniego sprawdzania, to zostanie
wyświetlony komunikat ,,The mail in
plikpoczty has been read'' (Poczta w
plikpoczty została przeczytana).
no_empty_cmd_completion
Jeśli jest ustawione, i stosowane jest
readline, to bash nie będzie usiłował
szukać w PATH możliwych uzupełnień, gdy
próba uzupełniania wystąpi w pustym wier
szu.
nocaseglob
Jeśli zostało ustawione, to bash przy
rozwijaniu nazw plików dopasowuje je nie
zwracając uwagi na wielkość liter (zobacz
Rozwijanie nazw plików powyżej).
nullglob
Jeśli jest ustawione, to, bash pozwala by
wzorce nie dopasowujące żadnych plików
(zobacz Rozwijanie nazw plików powyżej)
rozwijały się w łańcuch pusty, zamiast na
same siebie.
progcomp
Jeżeli jest ustawione, to włączone są
usługi programowalnego uzupełniania (zobacz
powyżej Programowalne uzupełnianie).
Domyślnie włączone.
promptvars
Jeżeli jest ustawione, to łańcuchy zachęty
podlegają interpretacji zmiennych i
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 94
BASH(1) BASH(1)
podstawianiu parametrów po interpretacji
zachęty opisanej w ZACHĘTA powyżej. Opcja
ta jest domyślnie włączona.
restricted_shell
Powłoka ustawia tę opcję jeśli została uru
chomiona w trybie okrojonym (zobacz POWŁOKA
OKROJONA poniżej). Wartość ta nie może być
zmieniona. Nie jest ona resetowana podczas
odczytu plików startowych, pozwalając im na
odkrycie czy powłoka jest okrojona czy nie.
shift_verbose
Jeżeli jest ustawiona, to wbudowane shift
wypisuje komunikat o błędzie gdy liczba
przesunięć (przez shift) przekracza liczbę
parametrów pozycyjnych.
sourcepath
Jeśli jest ustawiona, to polecenie wbu
dowane source (.) posługuje się wartością
PATH do znalezienia katalogu zawierającego
plik podany jako argument. Opcja domyślnie
włączona.
xpg_echo
Jeżeli jest ustawiona, to dla wbudowanego
polecenia echo włączane jest domyślne
interpretowanie sekwencji specjalnych z
odwrotnym ukośnikiem.
suspend [-f]
Zawiesza wykonywanie tej powłoki do otrzymania
przez nią sygnału SIGCONT. Opcja -f mówi, by nie
narzekać, jeśli użyto suspend w powłoce
zgłoszeniowej; po prostu zawiesić mimo to. Kodem
zwracanym jest 0, chyba że powłoka jest powłoką
zgłoszeniową i nie podano opcji -f, lub gdy nie
jest włączona kontrola zadań.
test wyraż
[ wyraż ]
Zwraca kod 0 lub 1 w zależności od interpretacji
wyrażenia warunkowego wyraż. każdy operator i
operand musi być odrębnym argumentem. Wyrażenia
składając się ze składowych opisanych powyżej w
WYRAŻENIA WARUNKOWE.
Wyrażenia mogą być łączone przy użyciu poniższych
operatorów, podanych w kolejności malejącego prio
rytetu.
! wyraż
Prawda jeśli wyraż jest fałszem.
( wyraż )
Zwraca wartość wyraż. Może być stosowane do
obejścia zwykłej kolejności operatorów.
wyraż1 -a wyraż2
Prawda jeśli oba: wyraż1 i wyraż2 są
prawdziwe.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 95
BASH(1) BASH(1)
wyraż1 -o wyraż2
Prawda jeśli wyraż1 lub wyraż2 jest
prawdziwe.
test i [ interpretują wyrażenia warunkowe
posługując się zestawem reguł opartych o liczbę
argumentów.
0 argumentów
Wyrażenie jest fałszywe.
1 argument
Wyrażenie jest prawdziwe wtedy i tylko wtedy
gdy argument nie jest pusty (null).
2 argumenty
Jeśli pierwszym argumentem jest !, to
wyrażenie jest prawdziwe wtedy i tylko wtedy
gdy drugi argument jest pusty. Jeśli pier
wszy argument jest jednym z jednoargumen
towych operatorów warunkowych podanych
powyżej w WYRAŻENIA WARUNKOWE, to wyrażenie
jest prawdziwe jeżeli test jednoargumentowy
jest prawdziwy. Jeżeli pierwszy argument
nie jest poprawnym jednoargumentowym opera
torem warunkowym, to wyrażenie ma wartość
fałsz.
3 argumenty
jeżeli drugi argument jest jednym z dwuargu
mentowych operatorów warunkowych podanych
powyżej w WYRAŻENIA WARUNKOWE, to wynik
wyrażenia jest wynikiem dwuargumentowego
testu z zastosowaniem pierwszego i trzeciego
argumentu jako operandów. Jeśli pierwszym
argumentem jest !, to wartość stanowi
negację testu dwuargumentowego przy użyciu
drugiego i trzeciego argumentu. Jeśli pier
wszym argumentem jest dokładnie ( a trzecim
argumentem dokładnie ), to wynik jest jed
noargumentowym testem drugiego argumentu. W
pozostałych przypadkach wyrażenie jest
fałszywe. Operatory -a i -o w tym przypadku
uważane są za dwuargumentowe.
4 argumenty
Jeśli pierwszym argumentem jest !, to wynik
jest negacją trójargumentowego wyrażenia
złożonego z pozostałych argumentów. W prze
ciwnym wypadku, wyrażenie jest poddawanie
analizie składni i interpretowane zgodnie z
priorytetami przy zastosowaniu reguł
podanych powyżej.
5 lub więcej argumentów
Wyrażenie jest poddawanie analizie składni i
interpretowane zgodnie z priorytetami przy
zastosowaniu reguł podanych powyżej.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 96
BASH(1) BASH(1)
times Wypisuje sumaryczne czasy użytkownika i systemu dla
powłoki i procesów z niej uruchomionych. Kodem
zwracanym jest 0.
trap [-lp] [argument] [sigspec ...]
Polecenie argument ma zostać odczytane i wykonane,
gdy powłoka otrzyma sygnał(y) sigspec. Jeśli nie
występuje argument lub jest to -, to wszystkie
podane sygnały resetowane są do swych wartości
pierwotnych (wartości, jakie miały przy wejściu do
powłoki). Jeżeli argument jest łańcuchem pustym,
to sygnał określony przez każde sigspec jest
ignorowany przez powłokę i polecenia, jakie ona
wywołuje. Jeżeli nie wystąpił argumentu a podano
-p, wyświetlane są polecenia związane z przechwyce
niem każdego z sygnałów sigspec. Jeżeli nie podano
żadnych argumentów lub jeśli podano tylko -p, to
trap wypisuje listę poleceń związanych z każdym z
numerów sygnałów. Każde sigspec jest albo nazwą
sygnału zdefiniowaną w <signal.h albo numerem
sygnału. Jeżeli sigspec jest sygnałem EXIT (0), to
polecenie argument wykonywane jest przy kończeniu
pracy przez powłokę. Jeżeli sigspec jest równe
DEBUG, to polecenie argument wykonywane jest po
każdym poleceniu prostym (zobacz GRAMATYKA POWŁOKI
powyżej). Jeśli sigspec to ERR, wówczas polecenie
argument wykonywane jest każdorazowo gdy polecenie
proste zwróci niezerowy kod zakończenia. Pułapka
zastawiona na ERR nie jest wykonywana gdy polece
nie, które zakończyło się niepowodzeniem jest
częścią pętli until lub while, częścią instrukcji
if, częścią listy && lub || albo jeśli wartość
zwracana przez to polecenie jest wstawiana za
pomocą !. Opcja -l powoduje, że powłoka wypisuje
zestawienie nazw sygnałów i odpowiadających im
numerów. Sygnały ignorowane przy wejściu do
powłoki nie mogą być przechwycone ani zresetowane.
W procesie potomnym, podczas jego tworzenia,
sygnały przechwycone resetowane są do swych
wartości pierwotnych. Zwracanym kodem jest fałsz
jeśli którykolwiek z sigspec jest nieprawidłowy; w
przeciwnym razie trap zwraca true.
type [-atp] nazwa [nazwa ...]
Bez opcji wskazuje, jak powinna być interpretowana
każda z nazw, jeśli zostanie użyta jako nazwa
polecenia. Jeżeli użyto opcji -t, to type wypisuje
łańcuch będący jednym z alias, keyword, function,
builtin lub file, jeśli nazwa jest odpowiednio
aliasem, zastrzeżonym słowem powłoki, funkcją,
poleceniem wbudowanym lub plikiem dyskowym. Jeśli
nie znaleziono nazwy, to nie jest wypisywane nic i
jako kod zakończenia zwracany jest fałsz. Jeśli
posłużono się opcją -p to type zwraca albo nazwę
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 97
BASH(1) BASH(1)
pliku dyskowego, który zostałby wykonany jeśli
nazwa zostałaby podana jako nazwa polecenia, albo
nic jeśli ! .if t type -t nazwa ! .if n ,,type -t
nazwa'' nie zwróciłoby file. Jeśli polecenie ist
nieje w tablicy mieszającej, -p wypisuje wartość z
tablicy, niekoniecznie plik, który pojawia się jako
pierwszy w PATH. Jeżeli użyto opcji -a, to type
wypisuje wszystkie miejsca zawierajace wykonywalną
nazwę. Obejmuje to aliasy i funkcje, wtedy i tylko
wtedy gdy użyto również opcji -p. Przy użyciu -a
nie korzysta się z tablicy mieszającej poleceń.
type zwraca prawdę jeśli znaleziono jakieś jego
argumenty, fałsz jeśli nie znaleziono żadnych.
ulimit [-SHacdflmnpstuv [limit]]
Zapewnia kontrolę nad zasobami dostępnymi powłoce i
procesów jakie ona uruchamia, na systemach
umożliwiających taką kontrolę. Opcje -H i -S
określają, że dla danego zasobu ustawiane jest
twarde (hard) lub miękkie (soft) ograniczenie.
Ograniczenie twarde nie może być zwiększane po
ustawieniu; ograniczenie miękkie może być
zwiększane aż do wartości ograniczenia twardego.
Jeśli nie podano ani -H ani -S, to ustawiane jest
zarówno ograniczenie miękkie jak i twarde.
Ograniczenie limit może być liczbą w jednostkach
określonych dla zasobu lub jedną ze specjalnych
wartości: hard, soft lub unlimited, oznaczających
odpowiednio: bieżące twarde ograniczenie, bieżące
miękkie ograniczenie oraz brak ograniczenia.
Jeżeli pominięto limit, wypisywana jest bieżąca
wartość ograniczenia miękkiego danego zasobu, chyba
że podano opcję -H. Gdy podano więcej niż jedno
określenie zasobu, przed wartością wypisywana jest
nazwa ograniczenia i jednostka miary. Inne opcje
interpretowane są następująco:
-a Podawane są wszystkie bieżące ograniczenia
-c Maksymalny rozmiar tworzonych plików core
-d Maksymalny rozmiar segmentu danych procesu
-f Maksymalny rozmiar plików tworzonych przez
powłokę
-l Maksymalny rozmiar, jaki może zostać
zablokowany w pamięci
-m Maksymalny rozmiar części rezydentnej
-n Maksymalna liczba otwartych deskryptorów
pliku (większość systemów nie pozwala na
ustawianie tej wartości)
-p Rozmiar potoku w blokach 512-bajtowych (może
nie być ustawione)
-s Maksymalny rozmiar stosu
-t Maksymalny czas CPU w sekundach
-u Maksymalna liczba procesów dostępnych dla
pojedynczego użytkownika
-v Maksymalna wielkość pamięci wirtualnej
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 98
BASH(1) BASH(1)
dostępna dla powłoki
Jeżeli podano limit, to staje się nową wartością
ograniczenia zadanego zasobu (opcja -a tylko
wyświetla). Jeżeli nie podano żadnej ocpji, to
zakłada się opcję -f. Wartości podawane są przy
rostowo co 1024-bajty, z wyjątkiem -t, podawanego w
sekundach, -p, w jednostkach 512-bajtowych bloków,
oraz -n i -u, będących wartościami bez miana.
Zwracanym kodem jest 0, chyba że podano
nieprawidłową opcję lub argument albo podczas
ustawiania nowego ograniczenia wystąpił błąd.
umask [-p] [-S] [tryb]
Maska praw dostępu dla plików tworzonych przez
użytkownika ustawiana jest na tryb. Jeżeli tryb
rozpoczyna się od cyfry, jest interpretowany jako
liczba ósemkowa; w przeciwnym razie interpretowany
jest jako maska w trybie symbolicznym, podobnie jak
akceptowane przez chmod(1). Jeżeli pominięto tryb
wypisywana jest aktualna wartość maski. Opcja -S
powoduje, że maska zostanie wypisana w postaci sym
bolicznej; domyślne wyjście jest w postaci liczby
ósemkowej. Jeżeli podano opcję -p i pominięto
tryb, to wyjście ma postać, która może być
powtórnie wykorzystana jako wejście. Kodem
zwracanym jest 0 jeśli pomyślnie zmieniono tryb lub
nie podano argumentu tryb, zaś fałsz w pozostałych
sytuacjach.
unalias [-a] [nazwa ...]
Usuwa każdą z nazw z listy zdefiniowanych aliasów.
Jeżeli podano -a, to usuwane są definicje wszyst
kich aliasów. Zwracanym kodem jest prawda, chyba że
podana nazwa nie jest zdefiniowanym aliasem.
unset [-fv] [nazwa ...]
Dla każdej nazwy, usuwa odpowiadającą jej wartość
lub funkcję. Jeżeli nie podano żadnych opcji lub
podano opcję -v, to każda z nazw odnosi się do zmi
ennej powłoki. Zmienne read-only nie mogą być
kasowane. Jeżeli podano -f, to każda z nazw
wskazuje na funkcję powłoki, a definicja funkcji
jest usuwana. Każda z usuniętych zmiennych lub
funkcji usuwana jest ze środowiska przesyłanego
następnym poleceniom. Jeśli usunięta zostanie
któraś ze zmiennych RANDOM, SECONDS, LINENO,
HISTCMD, FUNCNAME, GROUPS, lub DIRSTACK, to traci
ona swe specjalne właściwości, nawet jeśli zostanie
następnie ponownie ustawiona. Kodem zakończenia
jest prawda, chyba że nazwa nie istnieje lub jest
readonly.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 99
BASH(1) BASH(1)
wait [n]
Czeka na określony proces i zwraca jego kod
zakończenia. n może być identyfikatorem procesu
lub określeniem zadania; jeśli podano określenie
zadania, to nastąpi oczekiwanie na wszystkie pro
cesy w potoku tego zadania. Jeżeli nie podano n,
następuje oczekiwanie na wszystkie aktualnie akty
wne procesy potomne i zwracany jest kod zerowy.
Jeśli n określa nieistniejący proces lub zadanie,
to zwracany jest kod 127. W pozostałych przypad
kach zwracany jest kod zakończenia ostatniego pro
cesu lub zadania na jakie czekano.
POWŁOKA OKROJONA
Jeśli bash uruchomiony jest pod nazwą rbash, lub przy jego
wywołaniu posłużono się opcją -r, to staje się powłoką
okrojoną (restricted). Powłoka okrojona służy do ustaw
ienia środowiska lepiej kontrolowanego niż powłoka stan
dardowa. Zachowuje się ona identycznie jak bash z
wyjątkiem tego, że poniższe nie są dozwolone lub nie są
wykonywane:
ˇ zmiana katalogów przy pomocy cd
ˇ ustawianie lub kasowanie wartości SHELL, PATH, ENV
lub BASH_ENV
ˇ podawanie nazw poleceń zawierających /
ˇ podawanie nazw plików zawierających / jako argu
mentu wbudowanego polecenia . (kropka).
ˇ importowanie definicji funkcji ze środowiska
powłoki przy uruchamianiu
ˇ analiza wartości SHELLOPTS ze środowiska powłoki
przy uruchamianiu
ˇ przekierowywanie wyjścia przy pomocy operatorów >,
>|, <>, >&, &> i >>
ˇ posługiwanie się wbudowanym poleceniem exec w celu
zastąpienia powłoki innym poleceniem
ˇ dodawanie lub usuwanie poleceń przy pomocy opcji -f
i -d wbudowanego polecenia enable
ˇ podawanie opcji -p wbudowanego polecenia command
ˇ wyłączanie trybu okrojonego za pomocą set +r lub
set +o restricted.
Powyższe ograniczenia wymuszane są po przeczytaniu plików
uruchomieniowych.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 100
BASH(1) BASH(1)
Jeśli polecenie do wykonania okazuje się być skryptem
powłoki (zobacz WYKONYWANIE POLECEŃ powyżej), to rbash
wyłącza wszelkie ograniczenia w powłoce zrodzonej do wyko
nania skryptu.
ZOBACZ TAKŻE
Bash Features, Brian Fox and Chet Ramey
The Gnu Readline Library, Brian Fox and Chet Ramey
The Gnu History Library, Brian Fox and Chet Ramey
Portable Operating System Interface (POSIX) Part 2:
Shell and Utilities, IEEE
sh(1), ksh(1), csh(1)
emacs(1), vi(1)
readline(3)
PLIKI
/bin/bash
Plik wykonywalny powłoki bash
/etc/profile
Ogólnosystemowy plik inicjujący, wykonywany dla
powłok zgłoszeniowych
~/.bash_profile
Osobisty plik inicjujący, wykonywany dla powłok
zgłoszeniowych
~/.bashrc
Indywidualny plik startowy dla powłoki trybu inter
aktywnego
~/.bash_logout
Indywidualny plik porządkujący dla powłoki
zgłoszeniowej, wykonywany podczas kończenia przez
nią pracy
~/.inputrc
Indywidualny plik inicjujący dla readline
AUTORZY
Brian Fox, Free Software Foundation
bfox@gnu.ai.MIT.Edu
Chet Ramey, Case Western Reserve University
chet@ins.CWRU.Edu
ZGŁOSZENIA BŁĘDÓW
Jeśli znajdziesz w bash błąd, powinieneś go zgłosić. Ale
najpierw powinieneś upewnić się, że rzeczywiście jest to
błąd i że pojawia się w najświeższej wersji bash jaką
masz.
Po ustaleniu, że błąd faktycznie istnieje, użyj polecenia
bashbug do wysłania zgłoszenia błędu. Jeśli masz poprawkę
usuwającą problem, zachęcamy do przesłania jej również!
Sugestie i `filozoficzne' zgłoszenia błędów mogą być
przesyłane [w języku angielskim] do bug-bash@gnu.org lub
wysyłane na grupę dyskusyjną gnu.bash.bug.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 101
BASH(1) BASH(1)
WSZYSTKIE zgłoszenia błędów powinny zawierać:
Numer wersji bash
Sprzęt i system operacyjny
Użyty kompilator
Opis błędnego zachowania
Krótki skrypt lub przepis na uzyskanie błędu
bashbug wstawia pierwsze trzy pozycje automatycznie do
szablonu jaki udostępnia w celu wypełnienia zgłoszenia
błędów.
Komentarze i zgłoszenia błędów dotyczące tej strony
podręcznika [oryginału] powinny być kierowane na adres
chet@ins.CWRU.Edu.
BŁĘDY
Jest za duży i zbyt wolny.
Istnieje trochę subtelnych różnic pomiędzy bash a trady
cyjnymi wersjami sh, głównie z powodu specyfikacji POSIX.
Aliasy w niektórych zastosowaniach wprawiają w
zakłopotanie.
Poleceń wbudowanych powłoki i funkcji nie można
zatrzymywać/wznawiać.
Polecenia złożone i sekwencje poleceń postaci `a ; b ; c'
nie są obsługiwane przychylnie przy próbie wstrzymania
procesu. Gdy proces jest zatrzymany, powłoka natychmiast
wykonuje następnej polecenie sekwencji. Wystarcza
umieszczanie sekwencji poleceń wewnątrz nawiasów by
wymusić wykonanie ich przez podpowłokę, która może być
zatrzymana jako całość.
Polecenia wewnątrz konstrukcji podstawiania poleceń $(...)
nie są analizowane do momentu próby podstawienia. Powoduje
to opóźnioną sygnalizację błędów, pojawiającą się po
upływie pewnego czasu od wprowadzenia polecenia.
Zmienne tablicowe nie mogą być (na razie) eksportowane.
GNU Bash-2.05a 13 listopada 2001 102