LS(1)                                                       LS(1)


NAZWA
       ls, dir, vdir - listuj zwartości katalogów

OPIS
       ls  [-abcdfgiklmnpqrstuxABCFGLNQRSUX1] [-w cols] [-T cols]
       [-I pattern] [--all]  [--escape]  [--directory]  [--inode]
       [--kilobytes]  [--numeric-uid-gid]  [--no-group]  [--hide-
       control-chars] [--reverse] [--size] [--width=cols] [--tab­
       size=cols]  [--almost-all] [--ignore-backups] [--classify]
       [--file-type] [--full-time] [--ignore=pattern] [--derefer­
       ence]     [--literal]     [--quote-name]     [--recursive]
       [--sort={none,time,size,extension}]   [--format={long,ver­
       bose,commas,across,vertical,single-column}]
       [--time={atime,access,use,ctime,status}] [--help]  [--ver­
       sion]  [--color[={yes,no,tty}]]  [--colour[={yes,no,tty}]]
       [nazwa...]

OPIS
       Ta  dokumentacja  nie  jest  już  rozwijana  i  może   być
       niedokładna  lub  niekompletna.  Dokumentacja Texinfo jest
       teraz autorytatywnym źródłem.

       Ta strona podręcznika man opisuje wersję GNU programu  ls.
       dir  i  vdir są wersjami ls o różnych domyślnych formatach
       wyjściowych.  Te programy listują każdy podany  plik,  lub
       nazwę  katalogu.  Zawartości  katalogów są sortowane alfa­
       betycznie. W ls, pliki domyślnie są listowane w kolumnach,
       posortowanych pionowo jeśli standardowym wyjściemjest ter­
       minal; w innym wypadku są listowane jeden na linię. W dir,
       pliki  domyślnie są wyświetlane w kolumnach, posortowanych
       pionowo. W vdir, pliki są  domyślnie  listowane  w  długim
       formacie.

   OPCJE
       -a, --all
              Listuj  wszystkie pliki w katalogach, włączając te,
              zaczynające się od `.'.

       -b, --escape
              Cytuj niegraficzne znaki  w  nazwach  plików  przez
              używanie alfabetycznych i oktalnych sekwencji back­
              slashowych, podobnych do tych z C.

       -c, --time=ctime, --time=status
              Sortuj zawartość katalogu według według czasu  zmi­
              any  statusu  plików,  zamiast  czasu  modyfikacji.
              Jeśli użyto długiego formatu,  drukuj  czas  zmiany
              statusu zamiast czasu modyfikacji.

       -d, --directory
              Drukuj  katalogi jak inne pliki, zamiast wyświetlać
              ich zawartości.

       -f     Nie sortuj zawartości katalogów; listuj je w takiej



FSF                   Narzędzia plikowe GNU                     1





LS(1)                                                       LS(1)


              kolejności,  w  jakiej są na dysku.  Takie samo jak
              włączanie -a i -U i wyłączanie -l, -s, i -t.

       --full-time
              Listuj czasy w pełnej  postaci,  a  nie  w  zwykłym
              heurystycznym skróceniu.

       -g     Ignorowane; dla kompatybilności z Unixem.

       -i, --inode
              Wydrukuj  numer  indeksowy  każdego  pliku po lewej
              stronie nazwy pliku.

       -k, --kilobytes
              Jeśli wyświetlane są wielkości plików, drukuj je  w
              kilobajtach.  Unieważnia  to  zmienną  środowiskową
              POSIXLY_CORRECT.

       -l, --format=long, --format=verbose
              W dodatku do  nazwy  każdego  pliku,  wydrukuj  typ
              pliku, prawa, ilość hardlinków, właściciela, grupę,
              rozmiar w bajtach i  timestamp  (czas  modyfikacji,
              chyba  że wybrano inne czasy). Dla plików z czasem,
              który  jest  wysunięty  więcj  niż  6  miesięcy   w
              przeszłość,  lub  1 godzinę w przyszłość, timestamp
              zawiera rok, zamiast czasu dnia.

       -m, --format=commas
              Listuj pliki poziomo, w takiej ilości jaka pomieści
              się w każdej linii; oddzielaj je przecinkami.

       -n, --numeric-uid-gid
              Listuj numeryczne wartości UID i GID, zamiast nazw.

       -p     Dodaj do każdej nazwy pliku  znak,  który  wskazuje
              typ pliku.

       -q, --hide-control-chars
              Drukuj   znaki   zapytania  zamiast  niegraficznych
              znaków w nazwach plików.

       -r, --reverse
              Sortuj zawartość katalogu w odwróconym porządku.

       -s, --size
              Drukuj rozmiar każdego pliku  w  blokach  po  1K  z
              lewej  strony  nazwy  pliku.   Jeśli jest ustawiona
              zmienna środowiskowa  POSIXLY_CORRECT,  bloki  będą
              512-bajtowe.

       -t, --sort=time
              Sortuj zawartość katalogów według timestampu, zami­
              ast sortowania alfabetycznego. Najnowsze  pliki  są
              pierwsze.



FSF                   Narzędzia plikowe GNU                     2





LS(1)                                                       LS(1)


       -u, --time=atime, --time=access, --time=use
              Sortuj  zawartość katalogów według czasu ostatniego
              dostępu do plików, zamiast wg.  czasu  modyfikacji.
              Jeśli  używany  jest  długi format listingu, drukuj
              czas dostępu zamiast czasu modyfikacji.

       -x, --format=across, --format=horizontal
              Listuj pliki w kolumnach, posortowanych poziomo.

       -A, --almost-all
              Listuj wszystkie pliki w  katalogach,  poza  `.'  i
              `..'.

       -B, --ignore-backups
              Nie  listuj  plików, które kończą się na `~', chyba
              że podano je w linii komend.

       -C, --format=vertical
              Listuj pliki w kolumnach, posortowanych pionowo.

       -F, --classify
              Dodaj do każdej nazwy pliku  znak  oznaczający  typ
              pliku. Dla plików, będących wykonywalnymi będzie to
              `*'. Dla katalogów  `/',  `@'  dla  linków  symbol­
              icznych, `|' dla potoków FIFO, `=' dla gniazd i nic
              dla zwykłych plików.

       -G, --no-group
              Nie wyświetlaj informacji o grupie w listingu kata­
              logu długiego formatu.

       -L, --dereference
              Listuj  plliki  wskazywane przez linki symboliczne,
              zamiast listowania zawartości linków.

       -N, --literal
              Nie cytuj nazw plików.

       -Q, --quote-name
              Załącz nazwy plików w podwójne cudzysłowy  i  cytuj
              niegraficzne znaki jak w C.

       -R, --recursive
              Listuj rekursywnie zawartości wszystkich katalogów.

       -S, --sort=size
              Sortuj zawartość katalogu  według  rozmiaru  pliku,
              zamiast sortowania alfabetycznego. Największe pliki
              wyświetlane będą na początku.

       -U, --sort=none
              Nie sortuj zawartośći katalogów; listuj je w  takim
              porządku,  w  jakim  są zapisane na dysku. Opcja ta
              nie jest nazwana -f ponieważ Unixowy ls  -f  włącza



FSF                   Narzędzia plikowe GNU                     3





LS(1)                                                       LS(1)


              -a   i   wyłącza   -l,   -s,   i  -t.   Wydaje  się
              bezużytecznym i  brzydkim  grupownie  niezwiązanych
              rzeczy  naraz  w  jednej opcji. Skoro ta opcja tego
              nie robi, ma inną nazwę.

       -X, --sort=extension
              Sortuj  zawartość  katalogów  alfabetycznie  według
              rozszerzeń  plików  (znaki  po  ostatniej  kropce);
              pliki bez rozszerzenia są sortowane najpierw.

       -1, --format=single-column
              Listuj jeden plik na linię.

       -w, --width cols
              Załóż,  że  rozmiar  ekranu  wynosi  cols   kolumn.
              Domyślna  wartość jest pobierana ze sterownika ter­
              minala (jeśli to  możliwe);  w  przeciwnym  wypadku
              używa  się (o ile ustawiona) zmiennej środowiskowej
              COLUMNS  w  przeciwnym  zaś   wypadku   używa   się
              domyślnej wartości 80.

       -T, --tabsize cols
              Załóż,  że  rozmiar  tabulacji jest szerokości cols
              kolumn. Domyślnie jest to 8.

       -I, --ignore pattern
              Nie listuj plików, których nazwy odpowiadają  wzor­
              cowi shellowemu pattern chyba, że podano je w linii
              komend. Podobnie, jak w  shellu,  `.'  na  początku
              nazwy  pliku  nie oznacza dzikiej karty na początku
              wzorca.

       --color, --colour, --color=yes, --colour=yes
              Koloruj nazwy plików  zależnie  od  rodzaju  pliku.
              Zobacz poniżej sekcję KOLOROWY LS .

       --color=tty, --colour=tty
              To  samo  co --color lecz tylko, jeśli standardowym
              wyjściem jest terminal. Jest  to  bardzo  użyteczne
              dla   skryptów   shellowych   i   aliasów   komend,
              szczególnie jeśli twój ulubiony pager  nie  wspiera
              kodów kontrolnych kolorów.

       --color=no, --colour=no
              Wyłącza  kolory. Jest to opcja odmyślna. Udostępni­
              ana do unieważniania poprzedniej opcji color.

       --help Wydrukuj na stdout informcaję o  użyciu  i  zakończ
              program.

       --version
              Wydrukuj  na  stdout  informację o wersji i zakończ
              program.




FSF                   Narzędzia plikowe GNU                     4





LS(1)                                                       LS(1)


   KOLOROWY LS
       Gdy używa się opcji --color , obecna wersja ls  pokoloruje
       nazwy  plików odpowiednio do nazwy i typu pliku. Domyślnie
       ta koloryzacja zależy tylko od typu pliku, a użyte kody są
       zgodne z ISO 6429 (ANSI).

       Możesz unieważnić domyślne kolory przez zdefiniowanie zmi­
       ennej środowiskowej LS_COLORS  (lub  LS_COLOURS).   Format
       tej  zmiennej  jest  podobny  do formatu pliku termcap(5);
       oddzielona dwukropkami lista wyrażeń w formie "xx=string",
       gdzie  "xx" jest dwuznakową nazwą zmiennej. Zmienne wraz z
       ich związanymi wartościami domyślnymi to:

         no       0       Normalny tekst (nie nazwy pliku)
         fi       0       Normalny plik
         di       32      Katalog
         ln       36      Link symboliczny
         pi       31      Nazwany potok (FIFO)
         so       33      Gniazdo
         bd       44;37   Urządzenie blokowe
         cd       44;37   Urządzenie znakowe
         ex       35      Plik wykonywalny
         mi       (none)  Brakujący plik (domyślnie jak fi)
         or       (none)  Osierocony link symboliczny (domyślnie jak ln)
         lc       \e[    Kod lewa
         rc       m       Kod prawa
         ec       (none)  Kod końca (End code) (zastępuje lc+no+rc)

       Musisz tylko  włączyć  zmienne,  które  chcesz  zmienić  z
       wartości domyślnych.

       Nazwy  plików  mogą  być  też kolorowane według rozszerzeń
       plików. Jest to określone w zmiennej LS_COLORS wg. składni
       "*rozszerzenie=string".  Na  przykład,  używając kodów ISO
       6429 pokolorujmy pliki języka C na kolor  niebieski.  Zro­
       bimy  to  przez  podanie  "*.c=34".  Kolor  ten pokoloruje
       wszystkie pliki, kończące się na .c na niebiesko.

       Znaki kontrolne mogą być pisane zawrówno w notacji w stylu
       C  (notacja  \-escape'owa),  lub  w  ^-notacji  typu  stty
       Notacja C dodaje dla Escape \e, \_ dla normalnej spacji, a
       \?  dla  Delete.   Dodatkowo,  znak \ może zostać użyty do
       przeciążania domyślnej interpretacji \, ^, :, =.

       Każdy plik będzie wypisany  jako  <lc>  <kod koloru>  <rc>
       <nazwa  pliku> <ec>.  Jeśli kod <ec> jest niezdefiniowany,
       użyta zostanie sekwencja <lc> <no> <rc>. Jest to  general­
       nie  bardziej  przekonujące  do użycia, lecz mniej ogólne.
       Kody lewo, prawo i końca są udostępniane, abyś nie  musiał
       wypisywać  wciąż wspólnych elementów i aby wspierać dziwne
       terminale; ogólnie zwykle nie chcesz ich zmienić w  ogóle,
       chyba,  że  twój  terminal nie używa sekwencji ISO 6429, a
       innego systemu.




FSF                   Narzędzia plikowe GNU                     5





LS(1)                                                       LS(1)


       Jeśli twój terminal korzysta z  kodów  kolorów  ISO  6429,
       możesz  składać rodzaje kodów (np. wszystkich poza lc, rc,
       i ec )  z  numerycznych  komend  oddzielonych  średnikami.
       Najpopularniejszymi komendami są:

          0     Odtwórz domyślny kolor
          1     Rozjaśnij kolor
          4     Podkreśl tekst
          5     Migaj tekstem
         30     Czarny kolor
         31     Czerwony kolor
         32     Zielony kolor
         33     Żółty (lub brązowy) kolor
         34     Niebieski kolor
         35     Purpurowy kolor
         36     Cyjankowy kolor
         37     Biały (lub szary) kolor
         40     Czarny kolor tła
         41     Czerwony kolor tła
         42     Zielony kolor tła
         43     Żółty (lub brązowy) kolor tła
         44     Niebieski kolor tła
         45     Purpurowy kolor tła
         46     Cyjankowy kolor tła
         47     Biały (lub szary) kolor tła

       Nie  wszystkie  komendy  będą  działać  na wszystkich sys­
       temach, lub wyświetlaczach.

       Niektóre programy terminali nie rozpoznają domyślnego kodu
       końca.  Jeśli  tekst nabiera kolorów po wylistowaniu kata­
       logu, spróbuj zmienić kody no i fi z 0 na numeryczne  kody
       swojego standardowego koloru i tła.

BŁĘDY
       Na  systemach  BSD,  opcja -s zgłasza rozmiary, które są o
       połowę mniejsze od wartości plików, które  są  zamontowane
       przez  NFS  z  HP-UX.  Na  HP-UX zgłasza rozmiary dwa razy
       większe, jesli pliki są zamontowane przez NSF z BSD.


















FSF                   Narzędzia plikowe GNU                     6