PASSWD(1)                                               PASSWD(1)


NAZWA
       passwd - zmienia hasło użytkownika

SKŁADNIA
       passwd [-f|-s] [nazwa]
       passwd [-g] [-r|R] grupa
       passwd [-x max] [-n min] [-w ostrzeż] [-i nieakt] nazwa
       passwd {-l|-u|-d|-S} nazwa

OPIS
       passwd  zmienia  hasła  kont  użytkowników i grup.  Zwykły
       użytkownik może zmienić wyłącznie  hasło  własnego  konta,
       superużytkownik   może   zmieniać  hasła  dowolnych  kont.
       Administrator grupy może zmienić hasło tej grupy.   passwd
       zmienia  także  informacje o koncie, takie jak pełna nazwa
       użytkownika, jego  powłoka  zgłoszeniowa  (logowania)  czy
       daty i interwały dotyczące ważności hasła.

   Zmiany hasła
       Na  początku użytkownik pytany jest o stare, dotychczasowe
       hasło, jeśli takie istnieje.  Hasło  to  jest  kodowane  i
       porównywane  z przechowywanym hasłem.  Użytkownik ma tylko
       jedną   próbę   na    wprowadzenie    poprawnego    hasła.
       Superużytkownikowi  zezwala  się na pominięcie tego kroku,
       zatem mogą być zmienione hasła, których zapomniano.

       Po wprowadzeniu hasła, sprawdzana jest informacja  o  jego
       wieku,  by stwierdzić czy użytkownikowi wolno w danym cza­
       sie zmienić hasło.  Jeżeli nie, to passwd  odmawia  zmiany
       hasła i kończy pracę.

       Następnie  użytkownik  proszony  jest  o nowe, zastępujące
       dotychczasowe,  hasło  Hasło  podlega   sprawdzeniu   jego
       zawiłości.  Jako  ogólną  wskazówką  można podać, że hasła
       powinny składać się z 6 do 8 znaków, zawierając po  jednym
       lub więcej znaków z każdej z poniższych kategorii:

            małe litery alfabetu

            duże litery alfabetu

            cyfry od 0 do 9

            znaki interpunkcyjne

       Należy  uważać,  by nie użyć domyślnych systemowych znaków
       akcji erase lub kill.  passwd  odrzuci  każde  niedostate­
       cznie skomplikowane hasło.

       Jeśli  hasło  zostanie  przyjęte,  to  passwd prosi o jego
       powtórzenie i porównuje drugi wpis z pierwszym.  Oba wpisy
       muszą być takie same by hasło zostało zmienione.





                                                                1





PASSWD(1)                                               PASSWD(1)


   Hasła grup
       Jeżeli  posłużono  się  opcją  -g, to zmieniane jest hasło
       podanej   grupy.     Użytkownik    powinien    być    albo
       superużytkownikiem  albo  administratorem  tej grupy.  Nie
       występuje pytanie o  bieżące  hasło  grupy.   Do  usuwania
       bieżącego  hasła danej grupy służy opcja -g w połączeniu z
       -r. Pozwala to na dostęp  do  grupy  tylko  jej  członkom.
       Opcja  -R  w  połączeniu  z  -g  ogranicza dostęp do grupy
       wszystkim użytkownikom.

   Informacja o ważności konta
       Superużytkownik może zmieniać  informację  o  wieku  konta
       posługując się opcjami -x, -n, -w oraz -i.  Opcja -x służy
       do ustawiania maksymalnej liczby dni,  przez  jakie  hasło
       pozostaje  ważne.   Po  upływie  max  dni,  hasło musi być
       zmienione.  Opcja -n ustawia minimalną liczbę  dni,  jakie
       muszą  upłynąć  zanim  hasło  będzie  mogło być zmienione.
       Użytkownik nie otrzyma zezwolenia na  zmianę  hasła  przed
       upływem  min dni.  Opcja -w służy do ustawienia liczby dni
       przed  upływem  terminu  ważności   hasła,   przez   które
       użytkownik  będzie  otrzymywał ostrzeżenie mówiące mu, ile
       dni pozostało do tej daty. Ostrzeżenia zaczną pojawiać się
       ostrzeż  dni  przed  upływem  ważności  hasła.   Opcja  -i
       (nieaktywność)  służy  do  wyłączania  konta  po   upływie
       zadanej  liczby  dni  po  wygaśnięciu  hasła.   Po upływie
       nieakt dni od przeterminowania hasła użytkownik  nie  może
       już korzystać z konta.

   Utrzymywanie i konserwacja konta
       Konta użytkowników mogą być blokowane i odblokowywane przy
       pomocy flag -l i -u.  Opcja -l  wyłącza  konto  zmieniając
       jego  hasło  na wartość nieodpowiadającą żadnemu możliwemu
       zakodowanemu hasłu.  Opcja -u  ponownie  udostępnia  konto
       przywracając uprzednią wartość hasła.

       Stan konta można uzyskać przy pomocy opcji -S.  Informacja
       o stanie składa się z 6 części.   Pierwsza  wskazuje,  czy
       konto użytkownika jest zablokowane (L) (locked), nie posi­
       ada hasła (NP) (no password) lub ma funkcjonalne hasło (P)
       (password).   Druga  część  podaje  datę  ostatniej zmiany
       hasła.  następne  cztery  to  minimalny  wiek,  maksymalny
       wiek, okres ostrzegania i okres nieaktywności hasła.

   Podpowiedzi dotyczące haseł użytkownika
       Bezpieczeństwo  hasła  zależy od siły algorytmu kodującego
       oraz rozmiaru klucza.  Metoda kodowania używana w Systemie
       UNIX  oparta  jest  o  algorytm NBS DES i jest bardzo bez­
       pieczna.  Rozmiar klucza  zależy  od  losowości  wybranego
       hasła.

       Naruszenia   bezpieczeństwa   haseł   wynikają   zwykle  z
       beztroski przy wyborze lub przechowywaniu hasła.   Z  tego
       powodu  należy  wybrać  hasło  nie występujące w słowniku.
       Hasło  nie  powinno  też  być  poprawną  nazwą,  imieniem,



                                                                2





PASSWD(1)                                               PASSWD(1)


       nazwiskiem,  numerem  prawa jazdy, datą urodzenia czy ele­
       mentem adresu.  Wszystkie z powyższych mogą być  użyte  do
       odgadnięcia hasła i naruszenia bezpieczeństwa systemu.

       Hasło musi być łatwe do zapamiętania, tak by nie być zmus­
       zonym do jego zapisywania na  kartce.  Można  to  osiągnąć
       sklejając   ze  sobą  dwa  krótkie  słowa,  ze  wstawionym
       pomiędzy nie znakiem specjalnym lub cyfrą.   Na  przykład,
       Pass%word, Lew7konia.

       Inna metoda konstrukcji hasła polega na wyborze łatwego do
       zapamiętania zdania (np. z literatury) i wyborze pierwszej
       bądź  ostatniej  litery  każdego  wyrazu.  Przykładem tego
       jest

            Ask not for whom the bell tolls.

       co daje

            An4wtbt,

       albo też

            A czy znasz Ty, bracie młody

       co daje

            A3zTbm.

       W zasadzie możesz być pewien, że niewielu crackerów będzie
       mieć  takie  hasło  w  swoim  słowniku.  Powinieneś jednak
       wybrać własną  metodę  konstrukcji  haseł  a  nie  polegać
       wyłącznie na opisanych tutaj.

   Uwagi o hasłach grup
       Hasła  grup są nieodłącznym problemem bezpieczeństwa, gdyż
       do ich znajomości uprawniona jest więcej niż jedna  osoba.
       Grupy  są  jednak  użytecznym  narzędziem  pozwalającym na
       współpracę między różnymi użytkownikami.

PRZESTROGI
       Mogą nie być  obsługiwane  wszystkie  opcje.   Sprawdzanie
       złożoności  hasła  może różnić się w różnych instalacjach.
       Zachęca się  użytkownika  do  wyboru  tak  skomplikowanego
       hasła,  z  jakim będzie mu wygodnie.  Użytkownicy mogą nie
       móc zmienić hasła w systemie przy włączonym NIS, jeśli nie
       są zalogowani do serwera NIS.

PLIKI
       /etc/passwd - informacja o kontach użytkowników
       /etc/shadow - zakodowane hasła użytkowników

ZOBACZ TAKŻE
       passwd(3), group(5), passwd(5)



                                                                3





PASSWD(1)                                               PASSWD(1)


AUTOR
       Julianne Frances Haugh (jockgrrl@ix.netcom.com)

OD TŁUMACZA
       Niniejsza dokumentacja opisuje polecenie wchodzące w skład
       pakietu shadow-password.   Z  uwagi  na  powtarzające  się
       nazwy  poleceń,  upewnij  się,  że  korzystasz z właściwej
       dokumentacji.

















































                                                                4