SORT(1) Narzędzia tekstowe GNU 2.0 SORT(1)
NAZWA
sort - posortuj linie plików tekstowych
SKŁADNIA
sort [-cgmus] [-t separator] [-o plik-wyj] [-T kat-tymcz]
[-bdfiMnrz] [+poz1 [-poz2]] [-k poz1[,poz2]]
[plik...]
sort [--help] [--version]
OPIS
Dokumentacja niniejsza nie jest już utrzymywana i może być
niedokładna lub niekompletna. Autorytatywnym źródłem jest
obecnie dokumentacja Texinfo. Dostęp do niej uzyskasz
wpisując w wierszu poleceń:
pinfo sort
lub
info sort.
Ta strona podręcznika opisuje polecenie sort w wersji GNU.
sort sortuje, zlepia lub porównuje wszystkie linie z
podanych plików, lub standardowego wejścia jeśli nie
podano żadnych. Nazwa pliku '-' oznacza standardowe
wejście. Domyślnie, sort wypisuje rezultaty na standard
owe wyjście.
sort ma trzy tryby działania: sortowanie (domyślnie),
zlepianie i sprawdzanie posortowania. Następujące opcje
zmieniają tryb działania:
-c Sprawdza czy podane pliki są już posortowane; jeśli
nie wszystkie są, wypisuje komunikat o błędzie i
kończy pracę z kodem równym 1.
-m Zlepia podane pliki sortując je jako grupę. Każdy
plik wejściowy powinien być już posortowany indy
widualnie. sort działa zawsze sortując, a nie
lepiąc; zlepianie udostępniono ponieważ jest ono
szybsze w tych przypadkach, w których działa.
Para linii porównywana jest jak następuje: Jeśli podano
jakieś pola kluczowe, sort porównuje każdą parę pól, w
porządku podanym w linii komend, według skojarzonych opcji
porządkowania, aż znaleziona zostanie różnica albo
przeszukane zostaną wszystkie pola. Wszystkie porównania
wykorzystują porządek znaków określony przez ustawienie
narodowe LC_COLLATE, chyba że podano inaczej.
Jeśli użyto której z globalnych opcji Mbdfinr, ale nie
podano pól kluczowych, sort porównuje całe linie według
opcji globalnych.
W końcu, w ostatniej próbie, kiedy wszystkie porównywane
sierpień 1999 FSF 1
SORT(1) Narzędzia tekstowe GNU 2.0 SORT(1)
klucze są równe (lub nie podano żadnych opcji
porządkujących), sort porównuje linie bajt po bajcie w
kolejności sklejania zależnej od maszyny. Ostatnia próba
porównania bierze pod uwagę opcję -r. Opcja -s (stable)
wyłącza ostatnią próbę porównania, tak że linie, w których
wszystkie pola są równie w porównaniu zostają pozostawione
w pierwotnej kolejności względnej. Jeśli nie podano
żadnych pól ani opcji globalnych, -s nie wywołuje efektów.
GNU sort nie ma limitów co do długości linii ani
ograniczeń co do bajtów dozwolonych w linii. Dodatkowo,
jeśli ostatni bajt pliku wejściowego nie jest nową linią,
GNU sort po cichu takową dostawia. Kończący linię znak
nowej linii w porównywaniu jest jej częścią. Na przykład,
bez opcji, przy sortowaniu ASCII, linia rozpoczynająca się
tabulacją zostanie umieszczona przed pustą linią, gdyż w
porządku leksykograficznym ASCII znak tabulacji poprzedza
znak nowej linii.
Przy błędzie sort kończy pracę z kodem '2'.
Jeśli ustawiono zmienną środowiskową TMPDIR, sort używa
jej jako katalogu w którym należy umieścić pliki tymcza
sowe, zamiast domyślnego /tmp. Opcja -T kat-tymcz jest
jeszcze jednym sposobem wybrania katalogu dla plików tym
czasowych; zastępuje ona ową zmienną środowiskową.
Poniższe opcje wpływają na porządkowanie linii wyjścia.
Mogą być one określone globalnie lub jako część konkret
nego pola kluczowego. Jeśli nie podano żadnego pola kluc
zowego, opcje globalne stosują się do porównań całych
linii; w przeciwnym razie opcje globalne są dziedziczone
przez pola kluczowe, dla których nie określono żadnych
specjalnych opcji. Opcje -b, -d, -f i -i klasyfikują
znaki zgodnie z ustawieniami narodowymi LC_CTYPE.
-b Ignoruje początkowe znaki puste podczas szukania
kluczy sortowania w każdej linii.
-d Sortuje w porządku 'książki telefonicznej': podczas
sortowania ignoruje wszystkie znaki oprócz liter,
cyfr i znaków pustych.
-f Podstawia znaki małych liter za odpowiednie znaki
dużych liter podczas sortowania tak aby, na
przykład, 'b' sortowało się tak samo jak 'B'.
-g Sortuje numerycznie, posługując się standardową
funkcją C strtod, przekształcając przedrostek
każdej linii na liczbę zmiennoprzecinkową podwójnej
precyzji. Umożliwia to podawanie liczb zmienno
przecinkowych w notacji naukowej, jak '1.0e-34' czy
'10e100'. Nie zgłasza nadmiaru, niedomiaru czy
błędów konwersji. Wykorzystuje następujący porządek
sierpień 1999 FSF 2
SORT(1) Narzędzia tekstowe GNU 2.0 SORT(1)
leksykograficzny:
* linie nie rozpoczynające się liczbami (wszystkie
uważane za równe).
* wartości NaN ("Not a Number") w arytmetyce zmi
ennoprzecinkowej IEEE w spójnej, ale zależnej od
architektury komputera kolejności.
* minus nieskończoność.
* liczby skończone w kolejności rosnącej (z równymi
-0 i +0).
* plus nieskończoność.
Opcji tej należy używać tylko wtedy, gdy nie ma innej
alternatywy; jest znacznie wolniejsza niż -n i przy kon
wersji na zmiennoprzecinkowe można utracić informację.
-i Ignoruje znaki niedrukowalne (spoza zakresu ASCII
040-176 ósemkowo, włącznie) podczas sortowania.
-M Każdy początkowy łańcuch składający się z dowolnej
ilości białych znaków plus trzy litery będące
skrótem nazwy miesiąca jest zamieniany na DUŻE
litery i porównywany w porządku 'JAN' < 'FEB' < ...
< 'DEC.' Przy porównywaniu nieprawidłowe nazwy są
mniejsze od poprawnych. Ustawienie narodowe
LC_TIME wyznacza pisownię nazw miesięcy.
-n Sortowanie numeryczne: każdą linię rozpoczyna
liczba. Składają się na nią opcjonalne białe znaki,
opcjonalny znak -, oraz zero lub więcej cyfr, które
mogą być oddzielone separatorami tysięcy, plus
opcjonalnie występujący separator dziesiętny i zero
lub więcej cyfr dziesiętnych. Ustawienie narodowe
LC_NUMERIC określa znak separatora dziesiętnego i
separatora tysięcy.
sort -n wykorzystuje coś, co może być uważane za
niekonwencjonalną metodę porównywania łańcuchów
reprezentujących liczby zmiennoprzecinkowe. Zamiast
najpierw zamieniać każdy łańcuch na typ 'double'
języka C a następnie porównywać ich wartości, sort
wyrównuje znaki separatora dziesiętnego w dwu
łańcuchach i porównuje je znak po znaku. Jedną z
korzyści z takiego podejścia jest jego szybkość. W
praktyce jest to o wiele wydajniejsze niż wykony
wanie dwu odpowiednich konwersji string-double (lub
nawet string-integer) i następnie porównywanie
liczb podwójnej precyzji. Dodatkowo, nie występuje
tu towarzysząca utrata dokładności. Konwersja przed
porównaniem każdego łańcucha na typ 'double'
sierpień 1999 FSF 3
SORT(1) Narzędzia tekstowe GNU 2.0 SORT(1)
ograniczałaby dokładność do około 16 cyfr w
większości systemów.
Nie jest rozpoznawany ani początkowy znak '+', ani
notacja wykładnicza. Do porównywania numerycznego
takich łańcuchów należy użyć opcji -g.
-r Odwraca rezultat porównania, tak iż linie z
większymi wartościami klucza pojawiają się w wyniku
wcześniej, a nie później.
Inne opcje to:
-o plik-wyj
Wypisuje wynik do plik-wyj, a nie na standardowe
wyjście. Jeśli plik-wyj jest jednym z plików
wejściowych, sort kopiuje go do pliku tymczasowego
przed sortowaniem i wypisaniem wyniku do plik-wyj.
-t separator
Używa znaku separator jako separatora pól podczas
szukania kluczy sortowania w każdej linii.
Domyślnie pola oddzielone są łańcuchem pustym
pomiędzy znakami nie będącymi białym znakiem i
białymi znakami. To znaczy, linię wejścia sort
rozkłada na pola ' foo' i ' bar'. Separator pól
nie jest uważany za część ani pola, które go
poprzedza ani tego, które po nim następuje.
-u W przypadku domyślnym lub opcji -m, wypisuje tylko
pierwszą z sekwencji linii porównanych jako równe.
Dla opcji -c sprawdza czy żadna para kolejnych
linii w wyniku porównania nie jest równa.
-k poz1[,poz2]
Zalecana, POSIX-owa składnia określania pól sor
towania. Pole jest częścią linii pomiędzy poz1 i
poz2 (lub końcem linii, jeśli pominięto poz2)
włącznie. Pola i pozycje znaków numerowane są
począwszy od 1. Zatem sortowanie według drugiego
pola wymagałoby '-k 2,2'. Poniżej znajdziesz
więcej przykładów.
-z Traktuje wejście jako zestaw linii zakończonych
bajtem zerowym (znak ASCII NUL (null)) a nie ASCII
LF (koniec linii). Opcja ta może być przydatna w
połączeniu z `perl -0' lub `find -print0' i `xargs
-0', które robią to samo w celu niezawodnego
zachowania dowolnych nazw ścieżek (nawet zaw
ierających znaki końca linii).
+poz1 [-poz2]
Przestarzała, tradycyjna opcja określania pól sor
towania. Określa pole w każdej linii, którego
sierpień 1999 FSF 4
SORT(1) Narzędzia tekstowe GNU 2.0 SORT(1)
należy użyć jako klucza sortowanie. Pole to składa
się z części linii zaczynającej się na poz1 aż do
(ale nie włącznie z) poz2 (albo do końca linii
jeśli nie podano poz2). Pola i pozycje znaków
numerowane są począwszy od 0.
Pozycja w polu sortowania w opcjach -k i + ma postać f.c,
gdzie f to numer pola, które ma zostać użyte a c to numer
pierwszego znaku od początku pola (dla +poz) albo od końca
poprzedniego pola (dla -poz). Część .c pozycji może
zostać pominięta; w tym przypadku uważa się ją za
oznaczającą pierwszy znak pola. Jeśli podano opcję -b,
część .c określenia pola liczona jest od pierwszego nie
pustego znaku pola (dla +poz) lub ostatniego niepustego
znaku stojącego po poprzednim polu (dla -poz).
Argument +poz lub -poz może także zawierać dołączoną
dowolną z liter opcji Mbdfinr, wówczas dla tego konkret
nego pola nie są używane globalne opcje porządkowania.
Opcja -b może być dołączona niezależnie do jednej z lub
obu części +poz i -poz określenia pola, a jeśli została
odziedziczona z opcji globalnych, zostanie dołączona do
obydwu. Jeśli użyto opcji -n lub -M, co zakłada opcję -b,
opcja -b stosuje się do zarówno do części +poz jak i -poz
określenia pola. Klucze mogą się rozciągać na kilka pól.
Dodatkowo, kiedy GNU sort wywołany został z dokładnie jed
nym argumentem, rozpoznawane są następujące opcje:
--help Wyświetla informację o stosowaniu programu i
dostępnych opcjach, kończy pracę.
--version
Wyświetla numer wersji programu i kończy pracę.
ZGODNE Z
Historyczne (z BSD i System V) implementacje sort różniły
się w interpretacji niektórych opcji, szczególnie -b, -f,
oraz -n. GNU sort naśladuje zachowanie POSIXowe, które
jest zwykle (ale nie zawsze!) podobne do zachowania z Sys
tem V. Według POSIX -n nie zakłada już -b. Dla
spójności, w ten sam sposób zmieniono -M. Może to wpłynąć
na znaczenie pozycji znaków w określeniach pól w pewnych
zagmatwanych przypadkach. Jeśli cię to gryzie,
rozwiązaniem jest dodanie wyraźnej opcji -b.
PRZYKŁADY
A oto nieco przykładów ilustrujących rozmaite kombinacje
opcji. Do określania kluczy sortowania wykorzystywana
jest w nich POSIX-owa opcja -k zamiast przestarzałej
składni +poz1-poz2.
* Sortowanie w malejącej (odwrotnej) kolejności
numerycznej:
sierpień 1999 FSF 5
SORT(1) Narzędzia tekstowe GNU 2.0 SORT(1)
sort -nr
* Sortowanie alfabetyczne, przy pominięciu pierwszych i
drugich pól. Posługuje się pojedynczym kluczem złożonym ze
znaków od początku trzeciego pola do końca każdej linii:
sort -k3
* Sortowanie numeryczne według drugiego pola i rozstrzy
ganie przeszkód przez sortowanie alfabetyczne wg trzeciego
i czwartego znaku piątego pola. Znakiem ograniczającym
pola jest ':'
sort -t : -k 2,2n -k 5.3,5.4
Zauważ, że w przypadku napisania '-k 2' zamiast '-k 2,2',
sort wykorzystałby wszystkie znaki począwszy od drugiego
pola, a skończywszy na końcu linii jako pierwszy klucz
numeryczny. W większości zastosowań, traktowanie jako
numeryczne kluczy złożonych z więcej niż jednego pola nie
daje oczekiwanego wyniku.
Zauważ też, że do określnika końca pola dla pierwszego
klucza został zastosowany modyfikator -n. Byłby równoważny
podaniu '-k 2n,2' lub '-k 2n,2n'. Wszystkie modyfikatory z
wyjątkiem b odnoszą się do odnośnego pola, niezależnie od
tego czy są dołączone do określenia początku pola, końca
czy obu.
* Sortowanie pliku haseł według piątego pola, ignorowane
są początkowe białe znaki. Sortowanie linii z równymi
wartościami piątego pola według numerycznego identyfika
tora użytkownika z pola trzeciego:
sort -t : -k 5b,5 -k 3,3n /etc/passwd
Alternatywą jest zastosowanie globalnego modyfikatora
numerycznego -n:
sort -t : -n -k 5b,5 -k 3,3 /etc/passwd
* Utworzenie pliku znaczników (tags) w kolejności sortowa
nia niewrażliwej na wielkość liter:
find src -type f -print0 | \
sort -t / -z -f | xargs -0 etags --append
Użycie w tym przypadku '-print0', '-z' i '-0' oznacza, że
ścieżki zawierające znaki nowej linii nie będą rozbijane
przez operację operację sortowania.
* Na koniec: do zignorowania zarówno początkowych jak i
końcowych białych znaków można zastosować modyfikator b do
końcowego określnika pierwszego klucza
sort -t : -n -k 5b,5b -k 3,3 /etc/passwd
lub użyć globalnego modyfikatora -b zamiast -n i
bezpośredniego n przy określeniu drugiego klucza:
sort -t : -b -k 5,5 -k 3,3n /etc/passwd
UWAGI
Różne znaczenie numerów pól w zależności od użycia opcji
-k stwarza zamieszania. To wszystko wina POSIX!
sierpień 1999 FSF 6
SORT(1) Narzędzia tekstowe GNU 2.0 SORT(1)
ZGŁASZANIE BŁĘDÓW
Błędy proszę zgłaszać, w jęz. ang., do <bug-textu
tils@gnu.org>.
COPYRIGHT
Copyright Š 1999 Free Software Foundation, Inc.
This is free software; see the source for copying condi
tions. There is NO warranty; not even for MERCHANTABILITY
or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE.
ZOBACZ TAKŻE
uniq(1), comm(1), ptx(1), tsort(1), textutils(1).
OD TŁUMACZA
Zaktualizowano i poszerzono wg dokumentacji Texinfo dla
narzędzi tekstowych GNU wersji 2.0.
sierpień 1999 FSF 7