TOP(1)            Podręcznik użytkownika Linuksa           TOP(1)


NAZWA
       top - wyświetl najważniejsze procesy CPU

SKŁADNIA
       top [-] [d opóźnienie] [p pid] [q] [c] [C] [S] [s] [i] [n]
       [b]

OPIS
       top daje spojrzenie w czasie rzeczywistym  na  działalność
       procesora. Wyświetla listę najbardziej zasobożernych zadań
       systemu i udostępnia interakcyjny interfejs  obsługi  pro­
       cesów.  Może  sortować  zadania  wg zużycia CPU, pamięci i
       czasu działania.  może być lepiej skonfigurowany niż stan­
       dardowy  top  z procps. Większość właściwości można wybrać
       albo  przez  komendę  interakcyjną,  albo  przez   podanie
       właściwości   w   pliku   konfiguracyjnym.   Zobacz  niżej
       szczegóły.


OPCJE LINII POLECEŃ
       d    Określa opóźnienie między odświeżeniami ekranu. Można
            to zmieniać komendą interakcyjną s.

       p    Monitoruje  jedynie procesy o danym id procesu. Opcję
            tę  można  podawać  do  dwudziestu  razy.  Jest   ona
            niedostępna  interakcyjnie ani nie może być ustawiona
            w pliku konfiguracyjnym.

       q    Powoduje to, że  top  odświeża  się  bez  opóźnienia.
            Jeśli  wywołujący jest superużytkownikiem, top działa
            z najwyższym możliwym priorytetem.

       S    Określa tryb kumulacyjny,  gdzie  każdy  proces  jest
            wypisywany  z  czasem  CPU, który spożytkowanym przez
            niego oraz jego martwe dzieci.  Jest  to  podobne  do
            flagi  -S  programu ps(1).  Zobacz dyskusję poniżej o
            komendzie interakcyjnej S.

       s    Nakazuje programowi top pracę w  trybie  bezpiecznym.
            Wyłącza  potencjalnie  niebezpieczne komendy interak­
            cyjne (patrz niżej). Szykownie jest  pozostawić  bez­
            piecznego topa na dodatkowym terminalu.

       i    Uruchamia  topa,  ignorując  wszelkie procesy duchy i
            procesy próżnujące. Zobacz też komendę interakcyjną i
            poniżej.

       C    wyświetla  oprócz  indywidulnych  stanów  CPU również
            łączne stany CPU. Opcja ta  ma  znaczenie  jedynie  w
            systemach SMP.

       c    wyświetla  linię  poleceń zamiast samej nazwy polece­
            nia.  Domyślne  zachowanie  zostało  zmienione,  gdyż
            wydaje się to bardziej przydatne.



Linux                       Feb 1 1993                          1





TOP(1)            Podręcznik użytkownika Linuksa           TOP(1)


       n    Liczba  iteracji.  Odświeża  wyświetlacz  tyle razy i
            zakończ działanie.

       b    Tryb wsadowy. Przydatne do wysyłania wyjścia z top do
            innych  programów  lub do pliku. W trybie tym top nie
            przyjmuje wejścia z linii poleceń. Działa dopóki  nie
            wykona  określonej  za pomocą opcji n liczby iteracji
            lub dopóki nie zostanie zabity. Wyjście jest  czystym
            tekstem,  nadającym  się  do  wyświetlenia na zwykłym
            terminalu.

OPISY PÓL
       top  wyświetla  różne  informacje  o   stanie   procesora.
       Wyświetlacz  domyślnie  jest  odświeżany co 5 sekund, lecz
       można to zmienić opcją d linii poleceń, lub komendą inter­
       akcyjną s.

       uptime
            Ta  linia  wyświetla  czas, przez jaki system pracuje
            oraz trzy miary  obciążenia  systemu.  Określaja  one
            średnią  liczbę  procesów  gotowych do uruchomienia w
            ostatniej minucie, ostatnich 5 i 15  minutach.  Linia
            ta   jest  podobna  do  wyniku  polecenia  uptime(1).
            Wyświetlanie  uptime  może  być  przełączane  komendą
            interakcyjną l.

       processes
            Całkowita liczba procesów, pracujących podczas ostat­
            niego odświeżenia.  Jest to rozbite na liczbę  zadań,
            które  aktualnie  się  wykonują, śpią, są zatrzymane,
            lub niemartwe. Wyświetlanie procesów  i  stanów  może
            być przełączane komendą interakcyjną t.

       CPU states
            Pokazuje  zajętość  czasu CPU w trybie użytkownika, w
            trybie systemowym, w trybie zadań z ujemną  wartością
            nice i trybie bezczynności.  Czas spędzony na zadani­
            ach z ujemną wartością nice jest  wliczany  do  czasu
            systemowego  i  użytkownika,  więc  całość przekroczy
            100%.  Wyświetlanie  procesów  i  stanów   może   być
            przełączane komendą interakcyjną t.

       Mem  Statystyki   użycia   pamięci,  obejmujące  całkowitą
            dostępną pamięć, wolną pamięć, pamięć zajętą,  pamięć
            dzieloną  i  pamięć przeznaczoną na bufory.  Wyświet­
            lanie informacji o pamięci można  przełączać  komendą
            interakcyjną m.

       Swap Statystyki   obszaru   wymiany,  opisujące  całkowity
            obszar  wymiany,  dostępny  obszar  wymiany  i  użyty
            obszar  wymiany.  Linia  ta, wraz z Mem są podobne do
            wyjścia komendy free(1).

       PID  Identyfikator procesu danego zadania.



Linux                       Feb 1 1993                          2





TOP(1)            Podręcznik użytkownika Linuksa           TOP(1)


       PPID Identyfikator procesu rodzicielskiego danego zadania.

       UID  Identyfikator  użytkownika,  który  jest właścicielem
            zadania.

       USER Nazwa użytkownika, który jest właścicielem zadania.

       PRI  Priorytet zadania.

       NI   Wartość nice zadania. Ujemne wartości nice  oznaczają
            wyższy priorytet.

       SIZE Pokazywany jest tu w kilobajtach rozmiar kodu zadania
            plus obszar danych plus rozmiar stosu.

       TSIZE
            Rozmiar kodu zadania. Podaje to dziwne  wartości  dla
            procesów jądra i jest zepsute dla procesów ELF.

       DSIZE
            Rozmiar  danych + stosu. Jest to zepsute dla procesów
            ELF.

       TRS  Rozmiar rezydentnet sekcji text (Text Resident Size).

       SWAP Rozmiar części zadania, która uległa wymianie.

       D    Rozmiar stron, zaznaczonych jako brudne.

       LC   Ostatnio  używany  procesor.  (Wartość zmienia się od
            czasu do czasu - nie jest to błąd; Linux celowo używa
            słabego  powinowactwa.  Zauważ  również,  że sam fakt
            uruchomienia topa może naruszyć słabe powinowactwo  i
            spowodować,   że   więcej  procesów  częściej  będzie
            zmieniać aktualny CPU ze względu na dodatkowe żądania
            czasu CPU.)

       RSS  Całkowity  rozmiar  pamięci  fizycznej używanej przez
            zadanie, w kilobajtach.  Dla procesów ELF wliczane są
            użyte strony biblioteki, dla a.out nie.

       SHARE
            Rozmiar pamięci dzielonej, używanej przez zadanie.

       STAT Stan pokazywanego zadania. Stan to albo S - spanie, D
            - nieprzerywane spanie, R - działanie, Z - duchy albo
            T  dla  procesów zatrzymanych, bądź śledzonych. Stany
            te są modyfikowane przez  dalsze  <  dla  procesów  o
            ujemnej  wartości  nice,  N  dla procesów o dodatniej
            wartości nice, W dla procesów, które uległy  wymianie
            (nie działa to prawidłowo dla procesów jądra).

       WCHAN
            zależnie  od  dostępności  /boot/psdatabase  lub mapy



Linux                       Feb 1 1993                          3





TOP(1)            Podręcznik użytkownika Linuksa           TOP(1)


            konsolidacji jądra /boot/System.map,  pokazuje  adres
            lub  nazwę  funkcję jądra, podczas wykonywania której
            zadanie aktualnie śpi.

       TIME Całkowity czas CPU,  zużyty  przez  zadanie  od  uru­
            chomienia.  Jeśli  włączony  jest  tryb  kumulacyjny,
            wliczany jest też czas  zużyty  przez  zmarłe  dzieci
            procesu. Tryb kumulacyjny można ustawić opcją S linii
            poleceń lub przełączać komendą interakcyjną S.  Linia
            nagłówka zmieni się wtedy na CTIME.

       %CPU Udział zadania w czasie CPU od ostatniego odświeżenia
            ekranu, wyrażony jako procent całkowitego czasu  CPU.

       %MEM Udział zadania w pamięci fizycznej.

       COMMAND
            Nazwa  polecenia  zadania, która jest skracana, jeśli
            jest zbyt długa, by  zmieścić  się  w  jednej  linii.
            Zadania  w  pamięci  mają  pełną  linię poleceń, lecz
            zadania, które  uległy  wymianie  (swapped-out)  mają
            tylko   nazwę   programu,   ujętą   w   nawiasy  (np.
            "(getty)").

       A , WP
            te pola z kmem top nie są obsługiwane.

KOMENDY INTERACYJNE
       Podczas  pracy,  top  rozpoznaje  parę   jednoklawiszowych
       funkcji.  Część z nich jest wyłączona po przekazaniu opcji
       s z linii poleceń.

       spacja
            Odświeża natychmiast ekran.

       ^L   Przerysowywuje ekran.

       h lub ?
            Wyświetla ekran pomocy, podając krótki opis komend  i
            status trybu bezpiecznego i kumulacyjnego.

       k    Zabija  proces.  Zostaniesz  zapytany o PID zadania i
            sygnał, który mu  wysłać.   Dla  normalnego  zabicia,
            wyślij  sygnał 15. Dla pewnego, lecz brutalnego zabi­
            cia, wyślij sygnał 9.  Domyślnym  sygnałem,  jak  dla
            kill(1),  jest  15,  SIGTERM.   Komenda  ta  nie jest
            dostępna w trybie bezpiecznym.

       i    Ignoruj procesy bezczynne i procesy  duchy.  Jest  to
            przełącznik.

       I    Przełącz  pomiędzy widokiem w stylu Solarisa (procen­
            towa zajętość CPU rozdzielona pomiędzy łączną  liczbę
            CPU)  a  widokiem w stylu Iriksa (procentowa zajętość



Linux                       Feb 1 1993                          4





TOP(1)            Podręcznik użytkownika Linuksa           TOP(1)


            CPU obliczna wyłącznie jako  ilość  czasu).  Jest  to
            przełącznik,  który  ma  znaczenie tylko w stystemach
            SMP.

       n lub #
            Zmień liczbę pokazywanych procesów. Zostaniesz  zapy­
            tany  o  liczbę.  Zastępuje  to  automatyczne  liczbę
            pokazywanych procesów określoną na podstawie rozmiaru
            okna.  Jeśli  podane zostanie 0, top pokaże tyle pro­
            cesów,  ile  zmieści  się  na   ekranie.   Tak   jest
            domyślnie.

       q    Koniec pracy.

       r    Zmień wartość nice dla procesu. Zostaniesz zapytany o
            PID zadania i wartość nice, jaką mu  ustawić.  Wstaw­
            ianie wartości dodatniej spowoduje utratę priorytetu.
            Jeśli top jest uruchomiony przez roota, można wstawić
            wartość  ujemną  powodującą, że proces uzyska większy
            priorytet. Domyślną wartością renice jest 10. Komenda
            ta nie jest dostępna w trybie bezpiecznym.

       S    Przełącza  do/z  trybu kumulacyjnego, równoważnego ps
            -S, tj. czasy CPU będą  zawierać  czasy  zakończonych
            procesów  potomnych. Dla niektórych programów, takich
            jak  kompilatory,  które  pracują  przez  rozwidlanie
            wielu  zadań,  tryb  normalny powoduje, że wydają się
            mniej wymagające niż mówi rzeczywistość.  Dla  innych
            jednak,  takich  jak  powłoki czy init, zachowanie to
            jest  prawidłowe.  W  każdym  razie,   zawsze   można
            wypróbować  tryb  kumulacyjny jako inne spojrzenie na
            zajętość CPU.

       s    Zmienia opóźnienie między  odświeżeniami.  Zostaniesz
            zapytany  o czas opóźnienia w sekundach. Rozpoznawane
            są wartości ułamkowe, aż do mikrosekund. Wstawienie 0
            powoduje stałe odświeżanie. Domyślną wartością jest 5
            sekund. Zauważ, że niskie  wartości  powodują  niemal
            nieczytelnie szybkie zmiany obrazu i mocno zwiększają
            obciążenie. Komenda ta nie  jest  dostępna  w  trybie
            bezpiecznym.

       f lub F
            Dodaje  pola  do  wyświetlacza  lub  je usuwa. Zobacz
            niżej dla dalszych informacji.

       o lub O
            Zmienia kolejność wyświetlanych pól. Dalsze  informa­
            cje poniżej.

       l    przełączaj  wyświetlanie  informacji  o  obciążeniu i
            uptime.

       m    przełączaj wyświetlanie informacji o pamięci.



Linux                       Feb 1 1993                          5





TOP(1)            Podręcznik użytkownika Linuksa           TOP(1)


       t    przełączaj  wyświetlanie  informacji  o  procesach  i
            stanach CPU.

       c    przełączaj  wyświetlanie  nazwy  komendy i jej pełnej
            nazwy.

       A    sortuj zadania według wieku (najnowsze najpierw).

       M    sortuj zadania według zajętości pamięci.

       N    sortuj zadania według PIDu (numerycznie).

       P    sortuj zadania według zajętości CPU (domyślne).

       T    sortuj zadania według czasu / czasu skumulowanego.

       W    Zapisz konfigurację do ~/.toprc.   Jest  to  zalecany
            sposób zapisywania konfiguracji topa.

Ekrany pól i kolejności
       Po  naciśnięciu  f,  F,  o  lub  O  pokaże  ci  się ekran,
       pokazujący w górnej linii kolejność pól oraz krótkie opisy
       ich  zawartości.  Łańcuch  kolejności  pól  ma następującą
       składnię:  Jeśli  odpowiadająca  danemu  polu   litera   w
       łańcuchu  pól  jest wielka, to pole jest wyświetlane. Jest
       to dodatkowo oznaczane gwiazdką na  początku  opisu  pola.
       Kolejność pól odpowiada kolejności liter w łańcuchu.
        Z  ekranu wyboru `f' pola można łatwo przełączać wyświet­
       lanie danego pola, naciskając odpowiednią literę.
        Z ekranu kolejności `o'  można  przesuwać  pole  w  lewo,
       naciskając  odpowiadającą  mu  wielką  literę,  a w prawo,
       naciskając małą.

Pliki konfiguracyjne
       Top  odczytuje  domyślną  konfigurację  z  dwóch   plików,
       /etc/toprc  i ~/.toprc.  Globalny plik konfiguracyjny może
       służyć   do    ograniczenia    dla    nieuprzywilejowanych
       użytkowników możliwości topa do trybu bezpiecznego.  Jeśli
       to jest wymagane, plik powinien zawierać 's',  określające
       tryb   bezpieczny  oraz  cyfrę  d  (2<=d<=9),  określającą
       domyślne opóźnienie (w sekundach) w  jednej  linii.   Pry­
       watny  plik konfiguracyjny składa się z dwóch linii. Pier­
       wsza zawiera małe i wielkie litery określające, które pola
       i  w  jakiej  kolejności  mają  być wyświetlane. Litery te
       odpowiadają literom z ekranu wyboru topa. Jako że nie jest
       to zbyt pouczające, zaleca się wybieranie pól interacyjnie
       i zapisanie kolejności za pomocą polecenia W.  Druga linia
       jest  bardziej interesująca (i ważniejsza). Zawiera infor­
       macje o innych opcjach.  Najważniejsze,  jeśli  zachowałeś
       konfigurację   w  trybie  bezpiecznym,  jest  to,  że  nie
       uzyskasz  niebezpiecznego  topa  bez  usunięcia  ~/.toprc.
       Cyfra   określa   czas  opóźnienia  między  odświeżeniami,
       wielkie 'S' - tryb  kumulacyjny,  małe  'i'  -  tryb  bez-
       próżnowania,  wielkie 'I' - widok w stylu Iriksa. Podobnie



Linux                       Feb 1 1993                          6





TOP(1)            Podręcznik użytkownika Linuksa           TOP(1)


       jak w trybie interakcyjnym, małe 'm', 'l',  't'  powstrzy­
       mują  wyświetlanie informacji o pamięci i czasie działania
       odp. procesów oraz o stanie CPU.  Zmiana  domyślnej  kole­
       jności  sortowania  (wg  zajętości  CPU)  nie jest obecnie
       wspierana.

UWAGI
       Ten oparty o proc top działa przez odczyt plików z systemu
       plików  proc, zamontowanego w /proc.  Jeśli /proc nie jest
       zamontowany, top nie będzie działać.

       %CPU  Pokazuje  procent  czasu_cpu/czasu_rzeczywistego   w
       okresie   czasu   między   odświeżeniami.  Dla  pierwszego
       odświeżenia używane jest krótkie opóźnienie i dominuje tam
       top.   Później,  top  spadnie na dalsze pozycje i widoczne
       stanie się bardziej sensowne zestawienie zajętości CPU.

       Pola SIZE i RSS nie liczą tablic stron i task_struct  pro­
       cesu;  jest  to  co  najmniej  12K  pamięci,  która jednak
       pozostaje użyta.  SIZE jest rozmiarem  wirtualnym  procesu
       (kod+dane+stos).

       Pamiętaj, że proces musi umrzeć, aby jego czas został zan­
       otowany przez rodzica  w  trybie  kumulacyjnym.  Być  może
       przydatniejsze   byłoby   śledzenie   takich   procesów  i
       dodawanie czasu, lecz byłoby to dość kosztowne.  Poza  tym
       wtedy zachowanie top byłoby niekompatybilne z ps.

PLIKI
       /etc/toprc  Globalny  plik  konfiguracyjny.  ~/.toprc Pry­
       watny plik konfiguracyjny.

ZOBACZ TAKŻE
       ps(1), free(1), uptime(1), kill(1), renice(1)

BŁĘDY
       Jeśli okno jest mniejsze niż  ok.  70x7,  top  nie  będzie
       prawidłowo formatował danych.
        Wiele pól wciąż ma problemy z procesami ELF.
        Ekrany  pomocy  nie  są  jeszcze  zoptymalizowane na okna
       mniejsze niż 25 linii.

AUTOR
       top został początkowo  napisany  przez  Rogera  Binnsa,  w
       oparciu     o     program     ps     Branko     Lankestera
       <lankeste@fwi.uva.nl>.            Robert            Nation
       <nation@rocket.sanders.lockheed.com>    zmodyfikował    go
       znacząco do używania systemu plików proc, w oparciu o pro­
       gram   ps   Michaela  K.  Johnsona  <johnsonm@redhat.com>.
       Michael  Shields  <mjshield@nyx.cs.du.edu>  dokonał  wielu
       zmian,   łącznie   z  bezpiecznym  i  kumulacyjnym  trybem
       działania.   Tim  Janik  <timj@gtk.org>  dodał  sortowanie
       według  wieku  oraz możliwość monitorowania poszczególnych
       procesów na postawie ich identyfikatorów.



Linux                       Feb 1 1993                          7





TOP(1)            Podręcznik użytkownika Linuksa           TOP(1)


       Helmut Geyer <Helmut.Geyer@iwr.uni-heidelberg.de>  zmienił
       znacząco  program  w  celu  obsługi konfigurowalnych pól i
       innych nowych opcji oraz dokonał dalszych czystek  kodu  i
       skorzystał z nowego interfejsu readproc.

       Opcje  "b" i "n" zostały przekazane przez George'a Bonsera
       <george@captech.com> dla CapTech IT Services.

       Obecnym opiekunem jest Michael K.  Johnson  <johnsonm@red­
       hat.com>.

       Zgłoszenia błędów wysyłaj do <procps-bugs@redhat.com>.













































Linux                       Feb 1 1993                          8