man(1)                                                     man(1)


NAZWA
       man   -   formatowanie  i  wyświetlanie  dostępnych  stron
       podręcznika man
       manpath   -   wyznaczanie   ścieżki   poszukiwania   stron
       podręcznika odpowiedniej dla danego użytkownika

SKŁADNIA
       man [-adfhkKtwW]   [-m  system]  [-p  łańcuch_znaków]  [-C
           plik_konfiguracyjny]  [-M  ścieżka]  [-P  pager]   [-S
           lista_rozdziałów] [rozdział] nazwa...

OPIS
       man  formatuje  i  wyświetla  dostępne  w  systemie strony
       podręcznika man.  Jeżeli  zostanie  podany  rozdział,  man
       sprawdza  tylko  ten  rozdział  podręcznika.  Jeżeli nazwa
       zawiera znak /, to man  próbuje  najpierw  znaleźć  podany
       plik,  więc można np.  wydać polecenie man ./foo.5 a nawet
       man /cd/foo/bar.1.gz.

       Niżej znajdziesz informacje, gdzie man szuka plików  stron
       podręcznika.


OPCJE
       -C  plik_konfiguracyjny
              Określa  plik  konfiguracyjny, którego należy użyć.
              Domyślnym    jest     /etc/man.config.      (Zobacz
              man.conf(5).)

       -M  ścieżka
              Określa  listę  katalogów,  w  których będą szukane
              strony podręcznika man.  Katalogi należy rozdzielać
              dwukropkami.  Pusta  lista  jest równoznaczna z nie
              podaniem tej opcji. Zobacz  ŚCIEŻKA  PRZESZUKIWANIA
              DLA STRON PODRĘCZNIKA.

       -P  pager
              Określa,  który  pager  ma  zostać  użyty.   Jeżeli
              podana  jest  ta  opcja,  ignorowana  jest  zmienna
              środowiskowa   MANPAGER,   której  użycie  z  kolei
              powoduje zignorowanie zmiennej środowiskowej PAGER.
              Domyślnie man używa /usr/bin/less.

       -S  lista_rozdziałów
              Rozdzielona     dwukropkami     lista    rozdziałów
              podręcznika, które  mają  być  przeszukane.  Jeżeli
              podana  jest ta opcja, zmienna środowiskowa MANSECT
              jest ignorowana.

       -a     Domyślnie  man  kończy  działanie  po  wyświetleniu
              pierwszej  znalezionej  strony.  Podanie  tej opcji
              powoduje wyświetlenie wszystkich stron podręcznika,
              które pasują do nazwa, a nie tylko pierwszej.




                         2 września 1995                        1





man(1)                                                     man(1)


       -c     Przeformatowuje  źródłową stronę podręcznika, nawet
              jeżeli istnieje aktualna strona cat.  Może  to  być
              istotne,  jeżeli  strona  cat jest sformatowana dla
              ekranu z inną liczbą kolumn.

       -d     Zamiast stron podręcznika wyświetla mnóstwo  infor­
              macji diagnostycznych.

       -D     Wyświetla zarówno stronę podręcznika jak i informa­
              cje diagnostyczne.

       -f     Równoważne whatis.

       -h     Wyświetla krótką informację pomocy i kończy  pracę.

       -k     Równoważne apropos.

       -K     Szuka  podanego  łańcucha  znaków  we  *wszystkich*
              stronach podręcznika. Uwaga: będzie to prawdopodob­
              nie   bardzo  powolne!  Podanie  rozdziałów  pomaga
              przyspieszyć szukanie. (Dla ogólnej orientacji:  na
              mojej  maszynie  zajmuje to ok. minuty na każde 500
              stron podręcznika.)

       -m  system
              Podanie alternatywnego zestawu  stron  podręcznika,
              odpowiedniego dla systemu o podanej nazwie.

       -p  łańcuch_znaków
              Podanie  listy  nazw  preprocesorów,  ktore zostaną
              uruchomione przed nroff  i  troff.   Nie  wszystkie
              intalacje    mają   pełny   zestaw   preprocesorów.
              Niektóre z nich oraz oznaczające je litery to:  eqn
              (e),  grap (g), pic (p), tbl (t), vgrind (v), refer
              (r).  Podanie tej opcji powoduje zignorowanie  zmi­
              ennej środowiskowej MANROFFSEQ.

       -t     Sformatuj     stronę    podręcznika    za    pomocą
              /usr/bin/groff -S -Tps -mandoc, a wynik  wyślij  na
              stdout  (standardowe  wyjście).  Może być konieczne
              przepuszczenie  wyniku  z  /usr/bin/groff  -S  -Tps
              -mandoc przez jakiś filtr przed wydrukowaniem.

       -w lub --path
              Nie wyświetlaj stron podręcznika, podaj tylko gdzie
              znajdują się pliki,  które  byłyby  sformatowane  i
              wyświetlone.  Jeżeli nie podano żadnych argumentów:
              wyświetla (na stdout) listę  katalogów,  w  których
              man  poszukuje  stron  podręcznika.  Jeżeli manpath
              jest dowiązaniem man to "manpath"  jest  równoważne
              "man --path".

       -W     Podobne  do  -w,  lecz podaje nazwy plików, każdą w
              osobnej linii, bez dodatkowych informacji. Przydaje



                         2 września 1995                        2





man(1)                                                     man(1)


              się w poleceniach powłoki, np.  man -aW man | xargs
              ls -l


STRONY CAT
       Man   będzie   próbował   zachować   sformatowane   strony
       podręcznika  aby  skrócić  czas potrzebny na sformatowanie
       ich po raz kolejny, kiedy te strony będą znowu  potrzebne.
       Tradycyjnie, sformatowane wersje stron podręcznika z kata­
       logu DIR/manX są zachowywane w DIR/catX, ale można  też  w
       pliku  /etc/man.config  określić  inne zasady.  Strony cat
       nie są tworzone, jeżeli wymagany katalog nie istnieje.

       Możliwe jest uczynienie programu man suidowym na użytkown­
       ika  man. Wtedy, jeśli katalogi cat mają właściciela man i
       prawa dostępu 0755 (zapisywalne  tylko  przez  użytkownika
       man),  a  pliki  cat  mają właściciela man i prawa dostępu
       0644 lub 0444 (zapisywalne przez użytkownika man lub przez
       nikogo),  to  żaden  zwykły  użytkownik  nie może zmieniać
       stron cat lub umieszczać w katalogach cat  innych  plików.
       Jeżeli  man  nie jest suidowy to katalog cat powinien mieć
       prawa dostępu 0777, o ile wszyscy użytkownicy powinni mieć
       możliwość pozostawiania tam stron cat.

       Opcja -c wymusza przeformatowanie strony nawet jeżeli ist­
       nieje już odpowiednia strona cat.



ŚCIEŻKA PRZESZUKIWANIA DLA STRON PODRĘCZNIKA
       man stosuje  wymyślną  metodę  poszukiwania  plików  stron
       podręcznika,   opartą   na  opcjach  wywołania,  zmiennych
       środowiskowych, pliku konfiguracyjnym /etc/man.config oraz
       na pewnych wbudowanych konwencjach i heurystyce.

       Najpierw, gdy argument nazwa polecenia man zawiera ukośnik
       (/), man zakłada, że jest on nazwą właściwego pliku i  nie
       prowadzi poszukiwania.

       Ale   zazwyczaj,  gdy  nazwa  nie  zawiera  ukośnika,  man
       poszukuje pliku, który mógłby stanowić stronę  podręcznika
       o zadanym temacie, w różnych katalogach.

       Jeśli  zostanie  podana  opcja -M ścieżka, to ścieżka jest
       rozdzieloną dwukropkami listą przeszukiwanych  przez  pro­
       gram man katalogów.

       Gdy  opcja  -M  nie  zostanie podana, ale zostanie zdefin­
       iowana zmienna środowiskowa MANPATH, wartość tej  zmiennej
       stanowi listę przeszukiwanych przez program man katalogów.

       Jeśli ścieżka nie zostanie podana w sposób  jawny  ani  za
       pomocą  -M  ani  poprzez MANPATH, man rozwija swoją własną
       ścieżkę  w  oparciu  o  zawartość  pliku  konfiguracyjnego



                         2 września 1995                        3





man(1)                                                     man(1)


       /etc/man.config.   Instrukcje  MANPATH  w pliku konfigura­
       cyjnym określają poszczególne katalogi włączane do ścieżki
       przeszukiwania.

       Ponadto,   instrukcje   MANPATH_MAP   dodają   do  ścieżki
       przeszukiwania katalogi zależne od ścieżki  przeszukiwania
       dla  poleceń  (tzn. zawartej w zmiennej środowiskowej PATH
       ).  Instrukcja MANPATH_MAP dodaje do ścieżki  przeszukiwa­
       nia  dla  stron podręcznika po jednym katalogu dla każdego
       katalogu zawartego w ścieżce przeszukiwania  dla  poleceń.
       man  przegląda  zmienną PATH i dodaje odpowiednie katalogi
       do ścieżki przeszukiwania dla  stron  podręcznika.   Zatem
       przy  właściwym  użyciu  MANPATH_MAP, po wydaniu polecenia
       man xyz, otrzyma  się  stronę  podręcznika  dla  programu,
       który  zostałby uruchomiony poprzez wydanie polecenia xyz.

       Dodatkowo, dla każdego katalogu w  ścieżce  przeszukiwania
       dla  poleceń  (będziemy  go nazywać "katalogiem poleceń"),
       dla którego nie ma instrukcji MANPATH_MAP,  man  automaty­
       cznie  poszukuje  "bliskiego"  katalogu  stron podręcznika
       jako podkatalogu właściwego katalogu poleceń lub  w  kata­
       logu nadrzędnym dla katalogu poleceń.

       Można   wyłączyć   automatyczne  "bliskie"  przeszukiwania
       dołączając instrukcję NOAUTOPATH do /etc/man.config.

       Jak  opisano  powyżej,  w  każdym  z   katalogów   ścieżki
       przeszukiwania    man    poszukuje    pliku    o    nazwie
       tytuł.rozdział,  z  opcjonalnym  przyrostkiem  dla  numeru
       rozdziału  i  możliwym  przyrostkiem  kompresji. Jeśli nie
       znajdzie takiego pliku, będzie szukał  w  podkatalogach  o
       nazwach  manN  i  catN,  gdzie  N  jest  numerem rozdziału
       podręcznika.  Jeśli plik znajduje się w podkatalogu  catN,
       man   zakłada,   że   jest  to  sformatowany  plik  strony
       podręcznika  (cat  page).   W  przeciwnym  przypadku,  man
       zakłada,  że  jest ona niesformatowana. W obu przypadkach,
       jeśli nazwa pliku zawiera znany przyrostek kompresji  (jak
       .gz), man zakłada, że jest ona spakowania gzipem.

       Aby   zobaczyć,   gdzie  (lub  czy)  man  znajdzie  stronę
       podręcznika o określonym tytule, należy posłużyc się opcją
       --path (-w).


ŚRODOWISKO
       MANPL  Jeśli   zmienna  MANPL  jest  zdefinowana,  to  jej
              wartość jest używana do określenia długości strony.
              W  przeciwnym  przypadku,  cała  strona podręcznika
              będzie stanowić jedną (długą) stronę.

       MANROFFSEQ
              Jeśli zmienna MANROFFSEQ jest zdefinowana,  to  jej
              wartość  jest  używana do zdefinowania zestawu pre­
              procesorów  uruchamianych  przed  nroff  i   troff.



                         2 września 1995                        4





man(1)                                                     man(1)


              Domyślnie strony są przepuszczane przez preprocesor
              tbl przed użyciem nroff.

       MANSECT
              Jeśli zmienna MANSECT  jest  zdefiniowana,  to  jej
              wartość  jest używana do określenia jakie rozdziały
              podręcznika powinny zostać przeszukane.

       MANWIDTH
              Jeśli zmienna MANWIDTH jest  zdefiniowana,  to  jej
              wartość  jest  używana jako szerokość wyświetlanych
              stron podręcznika man. W przeciwnym wypadku, strony
              będą wyświetlane na całej szerokości ekranu.

       MANPAGER
              Jeśli  zmienna  MANPAGER  jest zdefiniowana, to jej
              wartość  jest  używana  jako  nazwa   programu   do
              wyświetlania strony podręcznika man. Jeśli nie jest
              zdefiniowana,  to  używana  jest   zmienna   PAGER.
              Jeżeli  ta  również  nie  ma  nadanej  wartości, to
              używany jest /usr/bin/less.

       LANG   Jeśli  zmienna  LANG  jest  zdefiniowana,  to   jej
              wartość  określa  nazwę  podkatalogu,  w którym man
              najpierw będzie  szukać  stron  podręcznika.  Zatem
              polecenie  `LANG=pl  man  1  coś'  (w  sh lub bash)
              spowoduje, że man  będzie  szukać  strony  "coś"  w
              .../pl/man1/coś.1,   a  następnie,  jeżeli  takiego
              pliku nie znajdzie,  w  .../man1/coś.1,  gdzie  ...
              jest katalogiem ze ścieżki przeszukiwania.

       NLSPATH, LC_MESSAGES, LANG
              Zmienne  środowiskowe  NLSPATH  i  LC_MESSAGES (lub
              LANG,  jeżeli  ta  druga  nie   istnieje)   sterują
              przeszukiwaniem  katalogów  z komunikatami.  (Komu­
              nikaty angielskie są wkompilowane, więc dla angiel­
              skiego  taki  katalog nie jest potrzebny.)  Zauważ,
              że programy takie jak  col(1),  wołane  przez  man,
              również używają np. LC_TYPE.

       PATH   PATH  pomaga  określić  ścieżkę  przeszukiwania dla
              plików   stron   podręcznika.     Zobacz    ŚCIEŻKA
              PRZESZUKIWANIA DLA STRON PODRĘCZNIKA.

       SYSTEM SYSTEM  jest używana do pobierania domyślnej alter­
              natywnej nazwy systemu (do używania razem  z  opcją
              -m).

ZOBACZ TAKŻE
       apropos(1), whatis(1), less(1), groff(1), man.conf(5).

BŁĘDY
       Opcja -t działa tylko jeżeli jest zainstalowany jakiś pro­
       gram działający jak troff.



                         2 września 1995                        5





man(1)                                                     man(1)


       Jeżeli zamiast myślników pojawią  się  migające  \255  lub
       <AD>,  to  należy  ustawić w środowisku użytkownika `LESS­
       CHARSET=latin1'.

ZAKOŃCZENIE
       Jeśli do pliku .emacs użytkownika dodana zostanie linia

         (global-set-key [(f1)] (lambda () (interactive) (manual-
       entry (current-word))))

       to    naciśnięcie   F1   spowoduje   wyświetlenie   strony
       podręcznika dla funkcji bibliotecznej, na której ustawiony
       jest kursor.

       Aby uzyskać czysto tekstową wersję strony podręcznika, bez
       cofnięć i podkreśleń, należy wydać polecenie

         # man coś | col -b > coś.mantxt







































                         2 września 1995                        6