mc(1) mc(1)
NAZWA
mc - wizualny interpetator poleceń dla systemów
Unixopodobnych
UŻYTKOWANIE
mc [-abcCdfPstuUVx?] [-l log] [kat1 [kat2]] [-v plik]
OPIS
Midnight Commander jest przeszukiwarką kata
logów/menedżerem plików dla systemów Unixopodobnych
OPCJE
-a Wyłącza używanie symboli graficznych przy rysowaniu
ramek.
-b Wymusza wyświetlanie czarno-białe.
-c Wymusza wyświetlanie w kolorze, zobacz sekcję
Kolory żeby zasięgnąć szerszej informacji.
-C arg Używane do wybierania innego koloru, który ma być
obecny w linii poleceń. Format argumentu arg jest
opisany w sekcji Kolory.
-d Wyłącza używanie myszy.
-f Wyświetla wkompilowane ścieżki, w których Mindnight
Commander szuka swoich plików.
-k Resetuje "miękkie" klawisze do ich standardowych
funkcji z termcap/terminfo. Użyteczne tylko przy
terminalach HP, kiedy klawisze funkcyjne nie
działają.
-l plik
Zachowuje logi z serwerów ftp do pliku plik.
-P Przy zakończeniu programu, Midnight Commander
wydrukuje na ekranie katalog, w którym pracowaliśmy
na końcu; to w połaczeniu z funkcją napisaną
poniżej pozwoli ci na przeglądanie swoich katalogów
i automatyczne przejście do tego, w którym byłeś
ostatnio (dziękuję Torbenowi Fjerdingstadowi i
Sergeyowi za wkład w tę funkcję oraz za kod
źródłowy, który wprowadzili w życie).
użytkownicy basha i zsh:
mc ()
{
MC=~/tmp/mc$$-"$RANDOM"
/usr/bin/mc -P "$@" > "$MC"
cd "`cat $MC`"
rm "$MC"
unset MC;
30 October 1998 1
mc(1) mc(1)
}
użytkownicy tcsh:
alias mc 'setenv MC `/usr/bin/mc -P *`; cd $MC; unsetenv MC'
Wiem, że ta funkcja mogłaby być krótsza dla basha i
zsh, ale małe cudzysłowy nie zaakceptowały by zaw
ieszenia programu kombinacją C-z.
-s Włącza tryb powolnego terminala, w którym program
nie będzie rysował zbyt obciążających znaków
graficznych oraz wyłączy opcję weryfikacji.
-t Używane tylko jeśli kod był skompilowany przy
użyciu Slanga i terminfo: powoduje, że Midnight
Commander będzie używać zmiennej środowiskowej
TERMCAP do pokazywania informacji terminala, zami
ast informacji w systemowej bazie typów terminali.
-u Wyłącza używanie równoległej powłoki (ma sens tylko
jeśli Midnight Commander był kompilowany z obsługą
równoległych powłok).
-U Włącza użycie jednoczesnego inerpretatora poleceń
(ma sens tylko jeśli Midnight Commander był zbu
dowany z ustawieniem powłoki w tle jako opcji
dodatkowej).
-v plik
Włącza wbudowany podgląd w celu obejrzenia
wybranego pliku plik.
-V Wyświetla wersję programu.
-x Wymusza włączenie trybu xterm. Używane kiedy działa
się na terminalach wyposażonych w opcje xterm (dwa
tryby ekranu i możliwość wysyłania myszą sygnałów
wyjścia).
Jeśli wybrano, pierwszy katalog używany jest do wyświetle
nia w pierwszym panelu. Drugi wyświetlany jest w drugim
panelu.
Opis
Ekran Midnight Commandera podzielony jest na cztery
części. Prawie cały obszar ekranu zajmują dwa panele.
Standardowo przedostatnia od dołu linijka ekranu, przez
naczona jest do wpisywania poleceń, a ostatnia pokazuje
klawisze funkcyjne. Najwyższy wiersz jest wierszem menu.
Może on być niewidoczny, ale pojawia się zawsze po
kliknięciu w najwyższą linię ekranu, albo po wciśnięciu
klawisza F9.
Midnight Commander pozwala na oglądanie dwóch paneli w tym
samym czasie. Jeden z nich jest panelem aktywnym
30 October 1998 2
mc(1) mc(1)
(podświetlona linia wyboru znajduje się właśnie w nim).
Niemal wszystkie operacje wykonuje się na panelu aktywnym.
Niektóre operacje, jak np. kopiowanie, zmiana nazwy
używają jako domyślnego miejsca docelowego katalogu
otwartego w panelu nieaktywnym (nie martw się, zawsze
zostaniesz poproszony o potwierdzenie takiej operacji). W
celu zasięgnięcia szerszych informacji zajrzyj do działów
Panele katalogów, Lewe i prawe menuoraz Menu plików.
Możesz wywoływać dowolne komendy systemowe po prostu
wpisując je. Wszystko co piszesz pojawia się w linii
poleceń i po naciśnięciu klawisza Enter zostanie wykonane
przez Midnight Commandera. Przeczytaj sekcję Linia powłoki
i Linia wejściowa klawiszy, żeby nauczyć się więcej na ten
temat.
Obsługa myszy
Midnight Commander obsługuje mysz. Moduł ten jest
uruchamiany wtedy kiedy korzystasz z terminala xterm(1)
(działa nawet wtedy, kiedy łączysz się przez telnet albo
rlogin z innym komputerem z terminala xterm) lub jeśli
korzystasz z linuksa na konsoli z zainstalowanym serwerem
gpm(1).
Kiedy klikniesz lewym przyciskiem na panel z katalogami,
plik zostanie wybrany jako aktywny; jeśli klikniesz prawym
przyciskiem zostanie on zaznaczony [lub odznaczony - w
zależności od jego aktualnego stanu - działanie podobne do
klawisza Insert - przyp. tłumacza].
Podwójne kliknięcie w plik spowoduje wykonanie pliku,
jeśli jest on wykonywalny, a jeśli rozszerzenie pliku jest
rozpoznawane przez Midnight Commander'a i dostępny jest
odpowiedni program, jest on uruchamiany.
Możliwe jest również wykonywanie komend przypisanych klaw
iszom funkcyjnym przez kliknięcie w nie.
Jeśli kliknięcie odbędzie się w rejonie górnej lini panelu
z katalogami, zostanie on przewinięty jedną stronę wstecz.
Podobnie kliknięcie na dolną ramkę przewija tekst jedną
stronę do przodu. Ta opcja klikania w ramki działa również
przy przeglądaniu pomocy i przy drzewie katalogów.
Standardowo czas autopowtórzenia przy klikaniu myszą
wynosi 400 milisekund. Tę wartość można zmienić edytując
plik ~/.mc/ini i zmieniając parametr mouse_repeat_rate.
Jeśli używasz Midnight Commandera z obsługą myszy, możesz
"przeszczepiać" kawałki tekstów i używać standardowych
zastosowań myszki (kopiowanie i wklejanie) za pomocą klaw
isza Shift.
30 October 1998 3
mc(1) mc(1)
Klawisze
Niektóre komendy Midnight Commandera wywołuje się kombi
nacją klawiszy Control (czasem opisywanego jako CTRL lub
CTL) lub Meta (opisywanego ALT lub nawet Compose). W tym
manualu (pliku pomocy) będziemy używać następujących kom
binacji: C-<klawisz> - znaczy: trzymając klawisz Control
naciśnij <klawisz>. Więc C-f będzie oznaczać: trzymając
Control, naciśnij f.
M-<klawisz> - znaczy, że trzymając klawisz Meta lub alt
naciskamy <klawisz>. Jeśli na twojej klawiaturze nie ma
ani klawisza Alt ani Meta, naciśnij ESC, puść go i wtedy
naciśnij <klawisz> [skutek ten sam, acz jednak użycie
trochę mniej przyjemne i bardziej skomlikowane - przyp.
tłumacza].
Wszystkie linie wprowadzające Midnight Commandera używają
w przybliżeniu tych samych przypisań klawiszy co wersja
GNU edytora Emacs.
Jest wiele sekcji mówiących o klawiszach. Ta następująca
jest najważniejsza.
Sekcja Menu plików opisuje skróty klawiszowe do komend
pojawiających się w menu plików. Ta sekcja zawiera funkcję
klawiszy. Większość z tych komend wywołuje jakąś akcję
przede wszystkim na jednym lub kilku wybranych plikach.
Sekcja Panele katalogowe opisuje klawisze, które zaz
naczają plik lub pliki jako docelowe do dalszych działań
(akcją jest najczęściej jedna z tych przedstawionych w
menu plików).
Sekcja Komendy linii poleceń wypisuje listę klawiszy,
które są używane do wprowadzania lub edytowania tekstów w
wierszu poleceń. Większość z nich kopiuje nazwy, i inne
tego typu, z panelu katalogów do linii poleceń (żeby
uniknąć ich przepisywania), lub pozwala zwiedzić historię
komend linii poleceń.
Klawisze linii wejściowych są używane do edytowania linii
na wejściu (przy wpisywaniu). Oznacza, to że stosuje się
je zarówno do linii poleceń jak do okien dialogowych.
Klawisze różne
Jest tu kilka klawiszy, które nie kwalifikują się do
żadnej z wymienionych powyżej grup:
Enter. Jeśli jest wpisany jakiś tekst w linii poleceń (na
samym dole, pod panelami), to wpisana komenda jest wykony
wana. Jeśli nic nie jest wpisane, i linia wyboru jest na
jakimś katalogu, Midnight Commander wykonuje komendę
30 October 1998 4
mc(1) mc(1)
chdir(2) (zmiana katalogu) do wybranego katalogu i
odświeża zawartość panelu; jeśli linia wyboru jest na
pliku wykonywalnym jest on wykonywany. I wreszcie jeśli
rozszerzenie pliku zgadza się z obługiwanym przez programy
zewnętrzne, które są obsługiwane prze Midnight Commandera,
są one wywoływane z owym programem.
C-l. Od nowa rysuje wszystkie informacje okna Midnight
Commandera.
C-x c. Uruchamia komendę Chmod dla aktualnego pliku lub
zaznaczonych plików.
C-x o. Uruchamia komendę Chown dla aktualnego pliku lub
zaznaczonych plików.
C-x l. Uruchamia komendę dowiązywania.
C-x s. Uruchamia komendę miękkiego dowiązywania.
C-x i. Zmienia aktywny panel.
C-x q. Przełacza nieaktywny panel w tryb "quick view".
C-x !. Wykonuje komendę z zewnętrznego panelu.
C-x h. Uruchamia komendę dodawania katalogów do hotlisty.
M-!. Uruchamia komendę filtrowanego podglądu, opisanego w
sekcji Podgląd.
M-?. Uruchamia komendę szukania pliku.
M-c. Włącza okno dialogowe quick cd (szybkiej zmiany kat
alogów)
C-o. Jeśli program jest uruchamiany na konsoli typu Linux
lub SCO lub też na konsoli xterm, pokaże wyjście ostatnio
wykonywanego programu. Jeśli uruchomiono Midnight Comman
dera na konsoli type Linux, MC używa zewnętrznego programu
(cons.saver) w celu zachowywyania i odzyskiwania informa
cji na ekranie komputera.
Jeśli użycie trybu powłoki w tle jest wkompilowane, możesz
nacisnąć C-o w dowolnej chwili i zostataniesz przeniesiony
z powrotem bezpośrednio do głównego okna Midnight Comman
dera, żeby powrócić do wykonywania aplikacji po prostu
naciśnij znów C-o. Jeśli masz zawieszoną aplikację właśnie
przez użycie tego triku, nie będziesz mógł "odpalać"
innych programów spod Midnight Commandera dopóki nie
zamkniesz zawieszonego programu.
Aby dowiedzieć się czegoś na temat polskiech liter w Mid
night Commanderze przeczytaj sekcję Polskie litery.
30 October 1998 5
mc(1) mc(1)
Panel Katalogów
Sekcja opisuje klawisze, które operują na panelu kata
logów. Jeśli chcesz wiedzieć jak zmienić panele zobacz
sekcję Lewe i prawe menu.
Tab, C-i. Zmienia aktywny panel. Stary panel staje się w
tym momencie aktywnym panelem, a aktywny staje się starym.
Linia wyboru zmienia swoje położenia do aktywnego panelu.
Insert, C-t. Do zaznaczania plików możesz używać klawisza
Insert lub C-t. Żeby odznaczyć plik po prostu zaznacz
jakiś już zaznaczony.
M-g, M-h (lub M-r), M-j. Używane do wybierania
najwyższego, środkowego i najniższego pliku w panelu.
C-s, M-s. Uruchamia szukanie pliku w katalogu na pod
stawie jego nazwy. Kiedy szukanie jest aktywne, każde
naciśnięcie klawisza doda jeden znak do poszukiwania zami
ast wypisania go linii poleceń. Jeśli opcja Show mini-sta
tus jest włączona, szukany ciąg znaków pojawia się w linii
mini-statusu. Kiedy wpisujemy znak, linia wyboru
przemieszcza się do następnego pliku zaczynającego się od
podanych liter. Klawisze backspace lub del mogą być
używane do poprawiania błędów. Jeśli C-s zostanie
naciśnięte ponownie, Midnight Commander rozpoczyna
szukanie następnego pliku zaczynającego się od podanych
znaków.
M-t. Przełącza tryb wyświetlania do następnego możliwego.
Używając tej opcji łatwo jest przejść szybko z długiego do
krótkiego trybu wyświetlania jak również do tego zdefin
iowanego przez użytkownika.
C-\fR (control-backslash). Pokazuje hotlistę katalogów i
zmienia katalog do wybranego przez użytkownika.
+ (plus). Używane do zaznaczania grupy plików. Midnight
Commander zapyta o wyrażenie opisującą grupę. Jeśli opcja
Shell Patterns jest włączona, typ wyrażeń jest bardzo
podobny do tego w powłoce (* dla zera i więcej znaków i ?
dla jednego znaku). Jeśli zaś opcja Shell Patterns jest
wyłączona, sposób zaznaczania plików jest zgodny z ustaw
ieniami (zobacz ed(1).
Jeśli wyrażenie zaczyna się od ukośnika (/), wtedy zaznac
zone zostaną katalogi zamiast plików.
\fR (backslash). Używaj znaków "\" do odznaczania grupy
plików. Jest to przeciwieństwo klawisza plus.
strzałka do góry, C-p. Przenosi linię wyboru do poprzed
niej pozycji w panelu.
30 October 1998 6
mc(1) mc(1)
strzałka do dołu, C-n. Przenosi linię wyboru do następnej
pozycji w panelu.
home, a1, M-<. Przenosi linię wyboru do pierwszej pozycji
w panelu.
end, c1, M->. Przenosi linię wyboru do ostatniej pozycji
w panelu.
PageDown, C-v. Przenosi linię wyboru jedną stronę do
dołu.
PageUp, M-v. Przenosi linię wyboru jedną stronę do góry.
M-o. Jeśli drugi panel jest zwykłym panelem wyświet
lającym i w aktywnym panelu stoisz na katalogu, drugi
panel będzie pokazywać zawartość akutalnego katalogu (tak
jak w Emacsie kombinacja C-o). Jeśli nie stoisz na kata
logu zawartością drugiego katalogu stanie się katalog o
jedno piętro wyższy od aktualnego.
C-PageUp, C-PageDown. Działa tylko na konsoli typu Linux:
wykonuje przejście do katalogu ".." lub do aktualnie
wybranego, w zależności od kombinacji.
M-y. Przenosi do poprzedniego katalogu w historii,
podobne do kliknięcia myszką.
M-u. Przechodzi do następnego katalogu w historii,
podobne do kliknięcie myszką w '>'.
M-S-h, M-H. Wyświetla historię katalogów, podobne
działanie do kliknięcia myszką 'v'.
Linia Powłoki
Ta sekcja opisuje klawisze, które są użyteczne do efekty
wniejszego wpisywania podczas podawania komend powłoki.
M-Enter. Kopiuje nazwę aktualniego wybranego pliku do
linii poleceń.
C-Enter. To samo co M-Enter, działa tylko na konsoli typu
Linux.
M-Tab. Wykonuje dokończenie nazw plików, komend, zmien
nych, użytkowników, nazw hostów za Ciebie.
C-x t, C-x C-t. Kopiuje nazwy zaznaczonych plików (lub
jeśli nie ma zaznaczonych - aktywnego) w aktywnym (C-x t)
lub nieaktywnym panelu (C-x C-t) do linii poleceń.
C-x p, C-x C-p. Pierwsza kombinacja kopiuje pełną ścieżkę
z aktywnego, a druga z nieaktywnego panelu.
30 October 1998 7
mc(1) mc(1)
C-q. Komenda 'quote' (cytuj) może być używana do wpisywa
nia do wiersza poleceń znaków, które normalnie przechwyty
wane są przez Commandera (tak jak znak '+').
M-p, M-n. Używaj tych klawiszy, żeby przeglądać historię
komend. M-p wyświetla poprzednią, a M-n następną komendę.
M-h. Wyświetla historię aktualnej linii poleceń.
Generalne klawisze ruchu
Przeglądarka pomocy, podgląd plików i drzewo katalogów
używają podobnych klawiszy do przemieszczania. Przez to
akceptują dokładnie te same klawisze. Każde z nich z
resztą traktują je jako swoje własne.
Niektóre partie Midnight Commandera również używają tych
klawiszy, więc niniejsza sekcja może być użyteczna również
dla tych partii.
strzałka w górę, C-p. Przechodzi jedną linię wstecz.
strzałka w dół, C-n. Przechodzi jedną linię naprzód.
Page Up, M-v. Przechodzi jedną stronę wstecz.
Next Page, Page Down, C-v. Przechodzi jedną stronę
naprzód.
Home, A1. Przechodzi do początku.
End, C1. Przechodzi na koniec.
Przeglądarka pomocy i podgląd plików akceptują następujące
klawisze (poza tymi opisanymi powyżej).
b, C-b, C-h, Backspace, Delete. Przechodzi jedną stronę
wstecz.
klawisz spacji. Przechodzi jedną stronę naprzód.
u, d. Przechodzi pół strony naprzód lub wstecz.
g, G. Przechodzi do początku lub do końca.
Linia wejściowa klawiszy
Linie wejściowe (te używane w linii komend i w oknach
dialogowych), akceptują następujące klawisze:
C-a. umieszcza kursor na początku linii.
C-e. umieszcza kursor na końcu linii.
30 October 1998 8
mc(1) mc(1)
C-b, move-left. przenosi kursor o jedną pozycję w lewo.
C-f, move-right. przenosi kursor o jedną pozycję w prawo.
M-f. przesuwa kursor o jedno słowo naprzód.
M-b. przesuwa kursor o jedno słowo wstecz.
C-h, backspace. kasuje poprzedni znak.
C-d, Delete. kasuje znak w miejscu kursora (nad nim).
C-@. wstawia zaznaczenie do kasowanie (patrz następne
pozycje).
C-w. kopiuje tekst spomiędzy kursora i zaznaczenia do
bufora i usuwa go z linii poleceń.
M-w. to samo co C-w tylko, że nie usuwa tekstu z linii.
C-y. wstawia spowrotem zawartość wyciętego bufora.
C-k. wycina tekst od kursora do końca linii.
M-p, M-n. Używaj tych klawiszy, żeby przeglądać historię
komend. M-p wyświetla poprzednią, a M-n następną.
M-C-h, M-Backspace. kasuje jedno słowo wstecz (poprzed
nie).
M-Tab. Wykonuje dokończenie nazw plików, komend, zmien
nych, użytkowników, nazw hostów za Ciebie.
Linia menu
Linia menu uaktywnia się kiedy wciskasz klawisz F9 lub
kiedy klikasz myszką na najwyższy wiersz ekranu. Linia
menu ma pięć podmenu: "left", "file", command", "options"
i "right" (po polsku to jest "lewe", "plik", "komendy",
"opcje", "prawe").
Lewe i prawe menu pozwalają ci na modyfikacje wyglądu
lewego i prawego panelu katalogowego.
Menu plik pozwala na wykonanie akcji na aktualnym lub zaz
naczonych plikach.
Menu komend mieści w sobie możliwe do wykonania akcje,
które są dużo bardziej globalne i nie mają związku z aktu
alnym i zaznaczonymi plikami.
30 October 1998 9
mc(1) mc(1)
Lewe i prawe menu
Wygląd panelu katalogowego może zostać zmieniony poprzez
menu left i right.
Tryby wyświetlania (Listing modes)
Tryby wyświetlania są używane do zmienia ustawień przy
wyświetlaniu. Dostępne są cztery różne tryby: Full, Brief,
Long i User. Tryb "Full" pokazuje nazwę, rozmiar i czas
modyfikacji pliku.
Tryb "Brief" pokazuje tylko nazwę pliku i ma dwie kolumny
(dzięki temu może pokazywać nawet dwa razy więcej niż inne
tryby). Tryb "Long" jest podobny do wyniku polecenia "ls
-l". Zabiera on szerokość całego ekranu.
Jeśli wybierzesz tryb "user" (użytkownika), będziesz mógł
wybrać własny sposób wyświetlania.
Tryb użytkownika musi zaczynać się od określenia wielkości
panelu. Może to być "half" (pół) lub "full" (cały) i
określa, czy ma być widoczny jeden duży panel na cały
ekran czy dwa mniejsze.
Po rozmiarze panelu możesz włączyć tryb dwóch kolumn pan
elu. Robi się to dodając liczbę "2" do tekstu formatu.
Po tym wpisujesz już nazwy pól z podaniem opcjonalnej
wielkości. Wszystkie możliwe pola jakich możesz użyć to:
name, wyświetla nazwę pliku.
size, wyświetla wielkość pliku.
bsize, jest alternatywą dla formatu <bf/size/. Wyświetla
rozmiar plików, a dla katalogów po prostu wyświetla tekst
"SUB-DIR" lub "UP--DIR".
type, wyświetla jednoznakowy opis typu pliku. Ten znak
jest taki sam co ten wyświetlany prze komendę ls z flagą
-F. Wyświetlana jest gwiazdka dla plików wykonywalnych,
ukośnik dla katalogów, małpa (@) dla dowiązań, znak
równości dla gniazd, minus dla urządzeń niestniejących,
znak plus dla urządzeń istniejących, pionową kreskę (|)
dla kolejek FIFO, tyldę dla dowiązań symbolicznych, i
wykrzyknik dla dowiązań wskazujących na nieistniejący
plik.
mtime, czas ostatniej modyfikacji pliku.
atime, czas ostatniego dostępu do pliku.
ctime, czas utworzenia pliku.
30 October 1998 10
mc(1) mc(1)
perm, tekst reprezentujący aktualne uprawnienia do pliku.
mode, wartość (cyfrowa) przedstawiająca prawa do pliku.
nlink, liczba dowiązań do pliku. ngid, GID (numeryczny).
nuid, UID (numeryczny).
owner, właściciel pliku.
group, grupa pliku.
inode, numer i-węzła pliku.
Możesz również używać następujących znaków dla zmiany
wyświetlania:
space, spacja w formacie wyświetlania.
mark, Gwiazdka jeśli plik jest zaznaczony, spacja jeśli
nie jest.
|, Ten znak jest używany w celu dodania pionowej linii od
formatu wyświetlania.
Żeby wymusić szerokość pola, po prostu dodaj ':' a potem
ilość znaków jakie chcesz żeby miało pole. Jeśli numer
zaczyna się od '+', to szerokość nie może być mniejsza od
podanej, jeśli program zobaczy, że jest jeszcze trochę
miejsca na ekranie, rozszerzy to pole.
Na przykład tryb Full wyświetla w formacie:
half type,name,|,size,|,mtime
A format Long wyświetla w formacie:
full
perm,space,nlink,space,owner,space,group,space,size,space,
mtime,space,name
A to jest całkiem ładny tryb użytkownika:
half name,|,size:7,|,type,mode:3
Panele mogą być również przestawione do następujących
trybów:
Info Tryb info wyświetla informację o aktualnie zaznac
zonym pliku i (jeśli to możliwe) o systemie plików.
Tree (drzewo)
Widok drzewa jest całkiem podobny do widoku Drzewa
katalogów. Zobacz tę sekcję jeśli chcesz się
30 October 1998 11
mc(1) mc(1)
dowiedzieć czegoś na ten temat.
Quick View
W tym trybie, panele zostaną przełączone w tryb
zredukowanego podglądu wyświetlającego zawartość
aktualnego pliku. Jeśli zaznaczysz panel (klawiszem
tab lub myszką), będziesz miał dostęp do większości
komend podglądu.
Porządek sortowania (Sort order...)
Istnieje osiem porządków sortowania. Przez: nazwę, rozsz
erzenie, datę modyfikacje, datę odczytu, datę zmiany,
rozmiar, numeru i-węzła i niesortowane. Porządek sor
towanie możesz wybrać w oknie dialogowym porządku sortowa
nia. Możliwe jest również wybranie porządku wstecznego (od
tyłu).
Standardowo, katalogi są sortowane przed plikami, ale może
to być zmienione przez opcję Mix all files (mieszaj wszys
tkie pliki).
Filtry (Filter...)
Komenda filtra pozwala ci na podanie rozszerzenia, które
musi być spełnione, żeby pliki były widoczne (na przykład
"*.tar.gz."). Niezależnie od filtru katalalogi i
dowiązania do katalogów są zawsze pokazywane.
Odśwież (Reread)
Komenda odśwież odświeża widok wszystkich plików w kata
logów. Jest to użyteczne jeśli inny proces stworzył lub
usunął jakiś pliki. Jeśli użyłeś panelu zewnętrznego,
wszystkie informacje zostaną przywrócone do prawdziwego
stanu.
Menu plików (File menu)
Midnight Commander używa klawiszy F1 - F10 jako skrótów
klawiszowych do komend występujących w menu plików. Na
terminalach bez funkcji klawiszowych (F1 - F10) można
używać kombinacji klawisza Escape i numeru ( odpowiednio 1
dla F1, 2 dla F2 itd. )
Menu plików ma następujące komendy (skróty klawiszowe
umieszczone są na dole ekranu):
Pomoc (F1)
Wywołuje wbudowaną przeglądarkę plików pomocy. Wewnątrz
niej można używać klawisza Tab żeby przejść do następnego
dowiązania, Enter żeby przejść do wybranego dowiązania.
Klawisze Spacji i Backspace są używane do poruszania się
naprzód i wstecz na stronach pomocy. Naciśnij klawisz F1
30 October 1998 12
mc(1) mc(1)
żeby uzyskać pełną listę dostępnych klawiszy w pomocy.
Menu (F2)
Wywołuje menu użytkownika. Menu użytkownika jest łatwym w
użyciu narzędziem służącym do obsługi zewnętrznych pro
gramów i dodatkowych opcji Midnight Commandera.
Podgląd (F3, Shift-F3)
Włącza podgląd aktualnie wybranego pliku. Standardowowo
wywoływany jest wbudowany podgląd plików, ale jeśli opcja
"Use internal view" jest wyłączona, wywoływany jest
zewnętrzny program do poglądu, wskazywany przez zmienną
PAGER. Jeśli jednak zmienna PAGER nie została jeszcze
zdefiniowana, wywoływana jest komenda "view". Jeśli
użyjesz kombinacji klawiszy Shift-F3, pogląd zostanie
wywołany bez jakiegokolwiek formatownia pliku.
Filtrowany podgląd (M-!)
Ta kombinacja klawiszy oczekuje na komendę i jej argument
(argumentem standardowo jest wybrany aktualnie plik), całe
wyjście programu przekierowywane jest do pliku, który
zostaje automatycznie wyświetlony na ekranie w trybie
podglądu.
Edycja (F4)
Aktualnie ta komenda wywołuje edytor vi(1) lub edytor
wybrany w zmiennej środowiskowej, lub wbudowany wewnętrzny
edytor plików jeśli opcja use_internal_edit jest włączona.
Kopiuj (F5)
Włącza okno dialogowe, w którym standardowo znajduje się
ścieżka do katalogu w nieaktywnym panelu, po czym kopiuje
aktualny plik (lub wybrane jeśli wybrano jakiekolwiek) do
katalogu, który wybraliśmy w oknie dialogowym. Podczas
procesu kopiowania możesz go w każdej chwili przerwać
wciskając C-c lub Esc. Żeby dowiedzieć się czegoś więcej
na temat jokerów w ścieżce źródłowej (którymi najczęściej
będą * lub ^\(.*\)$) i innych możliwych określeń w kata
logu docelowym zobacz kategorię Maski kopiowa
nia/przenoszenia
Na niektórych systemach możliwe jest kopiowanie w tle,
robi się to klikając na przycisk backgorund (lub
naciskając kombinację M-b w oknie dialogowym). Background
Jobs jest używane do kontrolowania prac w tle.
Link (C-x l)
Tworzy sztywne dowiązanie do aktualnego pliku.
30 October 1998 13
mc(1) mc(1)
SymLink (C-x s)
Tworzy symboliczne dowiązanie do aktualnego pliku. Dla
tych, którzy nie wiedzą co to jest dowiązanie: tworzenie
dowiązania do pliku jest tak jak kopiowanie pliku, z tym
tylko, że zarówno plik źródłowy i docelowy reprezentują
ten sam plik. Na przykład, jeśli edytujesz jeden z tych
plików, zmiany, które czynisz pojawiają się w obu plikach.
Niektórzy mówią na dowiązania aliasy lub skróty.
Twarde dowiązanie wydaje się być prawdziwym plikiem. Po
stworzeniu go nie ma możliwości rozróżnienia, który z
plików jest oryginalny, a który jest dowiązaniem. Jest
bardzo ciężko zauważyć, że wskazują one na ten sam plik.
Używaj dowiązań twardych wtedy kiedy nie chcesz tego
wiedzieć.
Dowiązanie symboliczne jest tylko odwołaniem do oryginal
nego pliku. Jeśli ten plik zostanie wyrzucony, dowiązanie
stanie się bezużyteczne. Jest całkiem łatwo zauważyć, że
pliki odnoszą się w gruncie rzeczy do tego samego. Mid
night Commander pokazuje znak "@" przed nazwą pliku jeśli
jest dowiązaniem symbolicznym do innych (poza katalogami,
przed którymi pokazuje tyldę (~)). Oryginalny plik wskazy
wany przez dowiązanie jest pokazywany w linii mini-sta
tusu, jeśli opcja Show mini-status jest włączona. Używaj
dowiązań symbolicznych, jeśli chcesz unikąć problemów z
rozpoznawaniem twardych dowiązań.
Zmiana nazwy/przeniesienie (F6)
Włącza okno dialogowe, gdzie standardowo wpisana jest
nazwa katalogu w nieaktywnym panelu, i przenosi aktualnie
wybrany plik (lub zaznaczone jeśli choć jeden jest zaznac
zony) do katalogu wpisanego w oknie dialogowym. Podczas
procesu przenoszenia możesz użyć kombinacji klawiszy C-c
lub ESC, żeby przerwać operację. Po więcej szczegółów
zobacz operację Kopiuj opisaną powyżej. Większość rzeczy
jest całkiem podobna.
Na niektórych systemach możliwe jest przenoszenie w tle,
robi się to klikając na przycisk background (lub
naciskając kombinację M-b w oknie dialogowym). Background
Jobs jest używane do kontrolowania prac w tle.
Utwórz katalog (F7)
Włącza menu dialogowe i zakłada katalog o podanej nazwie
Kasuj (F8)
Kasuje aktualnie wybrany lub zaznaczone pliki w aktywnym
panelu. Podczas procesu możesz nacisnąć C-C lub Esc żeby
przerwać operację. [skasowane pliki nie będą jednak
30 October 1998 14
mc(1) mc(1)
odzyskane - przyp. tłumacza].
Zaznacz grupę (+)
Używane do zaznaczania grupy plików. Midnight Commander
będzie żądał tekstu opisującego grupę plików. Jeśli opcja
Shell Patterns jest włączona, tekst będzie traktowany jako
globalny dla interpretatora (* oznacza zero lub więcej
znaków a ? oznacza jeden znak). Jeśli opcja Shell Patterns
jest wyłączona, wtedy zaznaczanie plików jest robione z
zastosowaniem norm zewnętrznych (zobacz ed(1).
Żeby zaznaczyć katalogi zamiast plików, tekst musi
zaczynać sie od znaku '/'.
Odznacz grupę (\)
Używane do odznaczania grupy plików. Jest przeciwieństwem
komendy Zaznacz pliki.
Wyjdź (F10, Shift-F10)
Zamyka Midnight Commandera. Shift-F10 jest używany jeśli
używasz "wrappera" powłoki. Shift-F10 nie przeniesie cię
do katalogu, w którym byłeś ostatnio w Midnight Comman
derze, zamiast tego przejdzie do katalogu, z którego uru
chomiłeś program.
Szybka zmiana katalogów (Quick cd) M-c
Ta komenda jest bardzo użyteczna, jeśli masz już pełną
linię poleceń, a chcesz przejść do innego katalogu.
Uruchamia ona małe okno dialogowe, w którym podajesz to co
po normalnej komendzie cd po czym naciskasz Enter. Wszys
tkie opcje są dokładnie takie same jak we wbudowanej
komendzie cd.
Menu komend (Command Menu)
Komenda drzewo katalogów (Directory tree) pokazuje drzewo
katalogów.
Komenda "Find file" szuka pliku spełniającego podane
warunki, natomiast komenda "Swap panels" zamienia
zawartości obu paneli.
Komenda "Panels on/off" pokazuje wyjście ostatniej komendy
interpetatora poleceń. Działa ona tylko na terminalach
typu Linux lub SCO.
Komenda porównywania katalogów (Compare directories) (C-x
d) porównuje zawartości panelu katalogowego z drugim.
Możesz potem użyc Kopiuj (F5) żeby stworzyć dwa dokładnie
identyczne panele. Metoda "quick" porównuje tylko i
30 October 1998 15
mc(1) mc(1)
wyłącznie rozmiary plików i ich daty. Metoda "thorough"
porównuje pliki bajt po bajcie. Ta metoda działa tylko
wtedy kiedy komputer obsługuje wywołanie mmap(2). Metoda
"size-only" zwraca uwagę tylko na rozmiar plików. Nie ma
dla niej żadnego znaczenia czy plik ma inną datę lub
zawartość, liczy się tylko rozmiar.
Komenda historii komend (Command history) pokazuje listę
wpisanych komend. Ta, którą wybierzesz, jest kopiowana do
linii poleceń. Do historii komend można mieć dostęp
również przy użyciu kombinacji M-p lub M-n.
Komenda hotlisty katalogów (Directory hotlist) (C-\)
pozwala na zmienianie katalogów do tych najczęściej
używanych dużo szybciej.
Komenda panelu zewnętrznego (External panelize) pozwala na
wykonywania programów zewnętrznych i ustawienia zawartości
paneli na to co zwróciła wywołana komenda.
Komenda edycji rozszerzeń plików (Extension file edit)
pozwala na własny wybór programów, które mają być używane
do wykonywania plików z podanymi rozszerzeniami. Komenda
edycji pliku menu (Menu file edit) może być używana do
edytowania menu użytkownika (tego, które pojawia się po
naciśnięciu kombinacji F2).
Drzewo katalogów (Directory Tree)
Możesz wybierać katalogi z drzewa katalogów i Midnight
Commander przejdzie do wybranego przez Ciebie katalogu.
Są dwa sposoby wywoływania drzewa. Prawdziwa komenda
drzewa katalogów jest dostępna z menu komend. Inną metodą
jest wybranie drzewa z menu "lewego" bądź "prawego".
Żeby nie mieć zbyt dużych opóźnień Midnight Commander
skanuje tylko małą ilość katalogów (tę potrzebną w danej
chwili). Jeśli jakiegoś katalogu nie widać przejdź do jego
katalogu nadrzędnego i naciśnij C-r (lub F2).
Możesz używać następujących klawiszy:
Generalne klawisze ruchu są akceptowane.
Enter. W drzewie katalogów, wychodzi z trybu drzewa i
przechodzi znów do trybu zwykłego panelu. W podglądzie
drzewa zmienia katalog w drugim panelu i zostaje w trybie
podglądu drzewa w panelu aktywnym.
C-r, F2 (Rescan). Odświeża aktualny katalog. Używane
jeśli drzewo nie jest już aktualne. Nie pokazuje kata
logów, które już istnieją lub pokazuje te, których już nie
ma.
30 October 1998 16
mc(1) mc(1)
F3 (Forget). Usuwa aktualny katalog z drzewa katalogów.
Używaj tego jeśli chcesz usunąć "śmiecące" i niepotrzebne
katalogi z wyświetlania. Żeby były one znów widoczne
wystarczy nacisnąć F2.
F4 (Static/Dynamic). Przełącza pomiędzy dynamicznym
(standardowo) i statycznym trybem nawigacji.
W trybie statycznym możesz używać strzałek do dołu i do
góry do wybierania katalogu. Wszystkie zwiedzone katalogi
są widoczne.
W trybie dynamicznym możesz używać strzałek w celu wybra
nia równorzędnego katalogu, strzałki w lewo żeby dostać
się do katalogu domowego, strzałki w prawo w celu dostania
się do katalogu podrzędnego. Widoczne jest tylko
najbardziej aktualne drzewo katalogów. Drzewo zmienia się
więc dynamicznie podczas twojego przemieszczania.
F5 (Copy). Kopiuje katalog.
F6 (RenMov). Przenosi katalog.
F7 (Mkdir). Tworzy nowy katalog poniżej aktualnego.
F8 (Delete). Kasuje katalog z systemu plików.
C-s, M-s. Szuka natępnego katalogu spełniającego podane
warunki szukania. Jeśli taki nie istnieje te klawisze
spowodują przemieszczenie się o jedną linię w dół.
C-h, Backspace. Kasuje ostatni znak w ciągu znaków do
poszukiwania.
Jakikolwiek inny klawisz. Dodaje klawisz do ciągu znaków
do szukania i przenosi do najbliższego katalogu, którego
nazwa zaczyna się od tych znaków. W podglądzie drzewa
musisz najpierw uaktywnić szukanie naciskając C-s. Ciąg
szukający jest pokazywany w linii mini-statusu.
Następujące klawisze są dostępne tylko w drzewie kata
logów. Nie działają one w poglądzie katalogów.
F1 (Help). Wywołuje podgląd pomocy i pokazuje tę sekcję.
Esc, F10. Wychodzi z drzewa. Nie zmienia katalogów.
Mysz jest obsługiwana. Podwójne kliknięcie ma znaczenie
identyczne do klawisza Enter. Zobacz również sekcję
Obsługa myszy.
Znajdź plik (Find File)
Komenda znajdź plik najpierw pyta się o startowy katalog
30 October 1998 17
mc(1) mc(1)
do przeszukiwania i o nazwę pliku, który ma być
znaleziony. Wciskając przycisk "Tree" (drzewo) możesz
wybrać katalog startowy z drzewa katalogów.
Pole trzecie akceptuje wszystkie wyrażenia podobne do tych
w egrep(1). Oznacza to, że musisz rozpoczynać znaki o
specjalnym znaczeniu kombinacją "\" np. szukając "strcmp
(" będziesz musiał wpisać "strcmp \(" (bez cudzysłowów
oczywiście).
Możesz zacząć przeszukiwanie naciskając przycisk Ok. Pod
czas szukania możesz zatrzymać proces przy użyciu przy
cisku Stop i kontynuować po naciśnięciu Startu.
Możesz przeglądać liste znalezionych plików za pomocą
strzałek do dołu i do góry. Komenda Chdir przejdzie do
katalogu aktualnie wybranego. Przycisk Again zapyta się o
nowe parametry do szukania (rozpocznie proces od nowa).
Przycisk Quit kończy przeszukiwanie. Przycisk Panelize
umieści znalezione pliki w aktywnym panelu katalogowym
tak, że będziesz mógł wykonywać na nich standardowe
czynności (podgląd, kopiowanie, przenoszenie, kasowanie
itp.). Po spanelizowaniu wystarczy naciśnąć C-r żeby
powrócić do normalnego trybu.
Możliwe jest posiadanie listy katalogów, których szukanie
plików nie powinno uwzględniać (na przykład możesz chcieć
ominąć przeszukiwanie CDROMu i innych podmontowanych sys
temów plików).
Katalogi do omijania powinny być umieszczone w zmiennej
find_ignore_dirs w sekcji Misc twojego pliku ~/.mc/ini.
Składowe katalogów powinny być oddzielone od siebie przez
średniki, to jest przykład:
[Misc]
find_ignore_dirs=/cdrom:/nfs/wuarchive:/afs
Możesz woleć używać panelu zewnętrznego do wykonywania
niektórych operacji. Szukanie pliku jest dobre tylko dla
prostych zapytań. Używając panelu zewnętrznego możesz
dokonywać tak skomplikowanych wyszukiwań jak tylko prag
niesz.
Panel zewnętrzny
Panel zewnętrzny pozwala ci na wykonywanie zewnętrznych
programów i oglądanie ich wyjścia jako zawartości akty
wnego panelu.
Na przykład, jeśli chcesz aby w aktywnym panelu wyświet
lone zostały wszystkie dowiązania w aktywnym katalogu,
możesz użyć panelu zewnętrznego i następującej komendy:
30 October 1998 18
mc(1) mc(1)
find . -type l -print
Zanim komenda zakończy działanie, zawartość katalogów nie
będzie już dłużej zawartością aktualnego katalogu, ale
wszystkie pliki będą symbolicznymi dowiązaniami.
Jeśli chcesz wyświetlić wszystkie pliki, które ściągnąłeś
ze swoich serwerów ftp, możesz użyć tej komendy awk żeby
wypisać nazwę pliku z logów transferu:
awk '$9 ~! /incoming/ { print $9 }' < /usr/adm/xferlog
Możesz zapisać sobie często używane komendy pod jakąś
nazwą, po to żeby móc ich potem używać dużo łatwiej.
Robisz to po prostu wpisując komendę w linii wejściowej, a
potem naciskająć przycisk Add. Potem wpisujesz nazwę, pod
jaką ta komenda ma być widoczna. Następnym razem po prostu
wybierasz tę komendę z listy i nie musisz już wpisywać jej
ponownie.
Hotlist
Hotlista katalogów pokazuje nazwy katalogów wprowadzonych
do hotlisty. Midnight Commander zmieni miejsce do tego,
które wskazuje nazwa katalogu. Z hotlisty możesz wyrzucać
już dodane pozycje par nazw/wskazań i dodawać nowe. Dla
dodawania możesz wykorzystać kombinację (C-x h), która
dodaje ścieżkę aktualnego katalogu do hotlisty. Użytkownik
musi tylko podać pod jaką nazwą ma być ten katalog
widoczny.
Powoduje to przechodzenie do częściej przeglądanych kata
logów znacznie szybciej. Możesz używać ciągle wartości
CDPATH opisanej w sekcji Wewnętrzne przemieszczanie.
Edycja rozszerzeń pliów (Extension File Edit)
Ta komenda wywoła twój edytor na plik ~/.mc/ext. Format
tego pliku jest następujący (zmienił się on począwszy od
wersji 3.0):
Wszystkie linie zaczynające się od #, lub puste, nie są
brane pod uwagę.
Linie zaczynające się od pierwszej kolumny powinny mieć
następujący format:
słowo kluczowe/wzorzecNL, tj. wszystko po słowie kluc
zowym/ dopóki nową linią nie jest wzorzec
słowami kluczowymi mogą być:
shell
(wzorzec jest wtedy wyrażeniem (bez jokerów), tj.
30 October 1998 19
mc(1) mc(1)
pasują wszystkie pliki *wzorzec. Np.: .tar znaczy
*.tar)
regex
(wzorzec jest normalnym wyrażeniem)
type
(plik spełnia wymagania jeśli `file %f` zgadza się
z wyrażeniem wzorca (nazwa: część z `file %f` jest
usuwana))
default
(wszystkie pliki spełniają, nie ważne jaki jest
wzorzec)
Inne linie powinny zaczynać się od spacji lub tabulacji i
powinny mieć one następujący format:
słowo kluczowe=komendaNL (bez spacji przy znaku =), gdzie
słowem kluczowym powinno być:
Open (Otwórz) (jeśli użytkownik naciśnie Enter lub kliknie
dwukrotnie), View (Podgląd) (F3), Edit (Edytuj) (F4), Icon
nazwa zarezerwowana do używania przez mc w przyszłości.
command jest jakąkolwiek jedną linią powłoki, z zas
tosowaniem prostego makra.
Cele są przeliczane od góry do dołu (porządek jest tu
istotny). Jeśli jakiejś akcji brakuje, poszukiwanie kon
tynuuje się tak jakby wcześniej nie nastąpiła żadna
zgodność (tj. jeśli zgadza się z wzorcem pierwszym i
trzecim i brakuje w pierwszym akcji View, to naciskając F3
użyta będzie akcja z trzeciego wzorca). Opcja default
powinna wychwycić wszystkie możliwe akcje.
Prace w tle (Background jobs)
Pozwalają ci one kontrolować status jakichkolwiek procesów
wykonywanych w tle przez Midnight Commandera (tylko oper
acje kopiowania i przenoszenia, mogą być wykonywane w
tle). Z tego menu możesz zastopować, zresetować i "zabić"
proces w tle.
Edycja menu użytkownika (Menu File Edit)
Menu użytkownika jest bardzo użytecznym menu, które może
być tworzone w sposób dowolny, przez użytkownika. Kiedy
tylko próbujesz coś zrobić przy użyciu tego menu, ładowany
jest plik .mc.menu z aktualnego katalogu, ale tylko wtedy
kiedy jest on w posiadaniu użytkownika lub roota i mamy do
30 October 1998 20
mc(1) mc(1)
niego prawa zapisu. Jeśli takiego nie ma próbuje się z
plikiem ~/.mc/menu z tymi samymi założeniami, jeśli jego
też nie ma - używa się standardowego pliku systemowego,
który znajduje się w /usr/lib/mc/mc.menu.
Format pliku z menu użytkownika jest bardzo prosty. Linie
zaczynające się od czegokolwiek innego niż spacja lub tab
ulacja, są traktowane jako wtyczki do menu (aby móc używać
ich potem jako gorących klawiszy, dobrze jest aby pierwszy
znak był literą). Wszystkie linie zaczynające od spacji
lub tabulacji, są komendami, które mają być wykonane jeśli
wtyczka zostanie wybrana.
Kiedy opcja zostaje wybrana, wszystkie komendy należące do
tej opcji kopiowane są do pliku w katalogu tymczasowym
(najczęściej do /usr/tmp), a potem plik jest wykonywany.
Pozwala to użytkownikowi wkładać normalne konstrukcje
powłoki do konstrukcji kodu wykonywanego. Po więcej infor
macji zobacz, używania makr.
To jest przykładowy plik mc.menu:
A Wyrzuć aktualny plik.
od -c %f
B Stwórz raport o błędzie i wyślij do roota.
vi ~/tmp/mail.$$
mail -s "Błąd Midnight Commandera" root < ~/tmp/mail.$$
M Przeczytaj pocztę.
emacs -f rmail
N Przeczytaj grupę dyskucyjną.
emacs -f gnus
J Skopiuj rekursywnie cały aktualny katalog.
tar cf - . | (cd %D && tar xvpf -)
= f *.tar.gz | f *.tgz & t n
X Zdekompresuj skompresowany plik tar.
tar xzvf %f
Standardowe warunki
Każda opcja może być opatrzona w warunki. Warunek musi
zaczynać się od pierwszej kolumny i od znaku '='. Jeśli
warunek jest prawdziwy, opcja stanie się opcją domyślną.
Składnia warunku: = <warunek>
lub: = <warunek> | <warunek> ...
lub: = <warunek> & <warunek> ...
Warunek jest jednym z następujących:
30 October 1998 21
mc(1) mc(1)
f <wzorzec> aktualny plik zgodny z wzorcem?
F <wzorzec> plik w drugim panelu zgodny z wzorcem?
d <wzorzec> aktualny katalog spełniający wzorzec?
D <wzorzec> katalog w drugim panelu spełniający wzorzec?
t <typ> aktualny pliku typu typ?
T <typ> plik w drugim panelu typu typ?
! <warunek> zaprzeczenie warunku
Wzorzec jest normalnym wzorcem powłoki lub wyrażeniem,
podobnym do wzorca powłoki. Możesz zmienić globalne ustaw
ienia wzorców powłoki pisząc "shell_patterns=x" w pier
wszej linii menu użytkownika (x jest równe 0 lub 1).
Typ jest jednym lub więcej z podanych znaków:
n nie katalog
r zwykły plik
d katalog
l dowiązanie
c specjalny znak
b specjalny blok
f fifo
s gniazdo
x wykonywalny
t zaznaczony
Na przykład 'rlf' oznacza zwykły plik, dowiązanie lub
fifo. Typ 't' jest trochę odmienny ponieważ dotyczy panelu
a nie pliku. Warunek '=t t' jest prawdziwy jeśli są jakieś
zaznaczone pliki w aktywnym panelu, a fałszywy jeśli nie
ma.
Jeśli warunek rozpoczyna się od '=?' zamiast '=' droga
przechodzenia przez warunki będzie pokazywana za każdym
razem kiedy warunek będzie obliczany [przydatne do
wyszukiwania błędów - przyp. tłumacza].
Warunki są obliczane od lewej do prawej. Oznacza to, że
= f *.tar.gz | f *.tgz & t n
jest liczone tak samo jak
( (f *.tar.gz) | (f *.tgz) ) & (t n)
To jest prosty przykład zastosowania tych warunków:
= f *.tar.gz | f *.tgz & t n
L Listuje zawartość skompresowanego archiwum tar
gzip -cd %f | tar xvf -
Warunki dodania
Jeśli warunek rozpoczyna się od znaku '+' (lub '+?') zami
ast od '=' (lub '=?') jest to warunek dodania. Jeśli
warunek jest prawdziwy, opcja menu będzie dołączona do
menu. Jeśli nie jest prawdziwy, nie będzie ona w nim
30 October 1998 22
mc(1) mc(1)
zawarty.
Możesz łączyć ze sobą standardowe i dodane warunki zaczy
nając warunek od kombinacji Jeśli chcesz użyć różnych
warunków, dodanego i standardowego, możesz poprzedzić wpis
menu dwoma wierszami warunkowymi. Jednym zaczynającym się
od znaku '+', a drugim od '='.
Wszelkie komentarze rozpoczynają się od znaku '#'.
Menu opcji (Options Menu)
Midnight Commander ma niektóre opcje, które mogą być
włączane lyb wyłączane w różnych oknach dialogowych z tego
menu. Opcja jest włączona jeśli widnieje przed nią
gwiazdka lyb "x".
Komanda Configuration włącza okno dialogowe, z którego
możesz zmienić większość ustawień Midnight Commandera.
Menu Display bits pozwala określić jakiego typu znaki twój
terminal jest w stanie wyświetlić.
Menu Confirmation włącza okno dialogowe, w którym możesz
ustawić przy wykonaniu których operacji chcesz być pytany
o potwierdzenie.
Menu Learn Keys pokazuje okno dialogowe, w którym możesz
poznać które klawisze nie działają i w razie problemów
naprawić to.
Menu Virtual FS pokazuje okno, w którym możesz zmienić
niektóre ustawienia dotyczące systemów VFS.
Menu Layout pozwala na zmianę wielu ustawień, które mają
znaczący wpływ na to jak MC będzie wyglądał na ekranie.
Komenda Save Setup zachowuje wszystkie ustawienia z menu
Lewego, Prawego i Opcji.
Konfiguracja
Opcje w tym oknie są podzielone na trzy grupy: opcje pan
elu (Panel Options), zatrzymaj po uruchomieniu (Pause
after run) i inne opcje (Other Options).
Opcje panelu
Show Backup Files. Standardowo Midnight Commander nie
wyświetla plików kończących się znakiem
Show Hidden Files. Standardowo Midnight Commander
wyświetla wszystkie pliki zaczynające się od kropki (tak
jak ls -a).
30 October 1998 23
mc(1) mc(1)
Mark moves down. Standardowo kiedy zaznaczasz plik
(zarówno przy użyciu C-t lub klawisza Insert) linia wyboru
przenosi się o jedno w dół.
Drop down menus. Kiedy ta opcja jest włączona, kiedy
naciskasz klawisz F9 menu będzie aktywowane, w przeciwnym
wypadku zostaniesz tylko przeniosiony do tytułów w tym
menu i będziesz musiał wybrać opcję ręcznie przy użyciu
strzałek bądź też przy użyciu pierwszej litery z nazwy
konkretnego menu.
Mix all files . Jeśli ta opcja jest włączona, wszystkie
pliki i katalogi są pomieszane razem. Jeśli zaś jest
wyłączona, katalogi (i dowiązania do nich), są listowane
na początku a pozostałe pliki dopiero za nimi.
Fast directory reload. Standardowo ta opcja jest
wyłączona. Jeśli ją włączysz Midnight Commander będzie
używał triku do sprawdzenia czy zawartość katalogu się
zmieniła. Trik polega na tym, że sprawdza się i-węzeł
katalogu i jeśli się on zmienił to katalog jest ładowany
na nowo. Oznacza to przeładowywanie zawartości panelu
tylko wtedy, kiedy tworzysz lub kasujesz pliki. Jeśli
robisz inne zmiany (rozmiaru, właściciela, uprawnień,
grupy itp.) będziesz musiał ręcznie przeładować widok (np.
używając kombinacji klawiszy C-r).
Zatrzymaj po uruchomieniu
Po wykonaniu komendy, Midnight Commander może zrobić
pauzę, po to abyś mógł spokojnie przejrzeć wyjście ostat
niej komendy. Są trzy możliwe wartości dla tej zmiennej:
Nigdy (Never) Oznacza, że nie chcesz widzieć
wyjścia twojej komendy. Jeśli używasz termianala
typu Linux lub SCO czy też xterm, będziesz mógł
jednak zobaczyć jej wyjście naciskając C-o.
On dumb terminals Będziesz miał pauzę po uruchomie
niu na terminalach, które nie są w stanie pokazywać
widoku ostatniej komendy (na wszystkich termi
nalach, które nie są xtermami lub Linux).
Zawsze (Always) Program zatrzyma się po wykonaniu
każdej z twoich komend.
Inne opcje
Operacje weryfikacji (Verbose operation). Przełącza czy
podczas kopiowania, kasowania, przenoszenia plików ma być
pokazywane okno dialogowe pokazujące stopień zaawansowa
nia. Jeśli masz powolny terminal, możesz chcieć wyłączyć
weryfikację. Jest to wykonywane automatycznie za ciebie
jeśli twój terminal jest wolniejszy niż 9600 bps.
30 October 1998 24
mc(1) mc(1)
Zliczaj wszystko (Compute totals). Jeśli ta opcja jest
włączona, Midnight Commander zlicza wszytkie bajty plików,
które są przeznaczone do kopiowania, przenoszenia, kasowa
nia. Spowoduje to wyświetlanie dużo bardziej zaawan
sowanego wskaźnika postępu w zamian zmiejszając trochę
prędkość. Ta opcja nie ma żadnego znaczenia jeśli opcja
Verbose operation jest wyłączona.
Wzorce powłoki (Shell patterns). Standardowo komendy zaz
nacz (Select), odznacz (Unselect), i filtruj (Filter) będą
używać wyrażeń takich samych jak powłoka. Oznacza to, że
gwiazdka oznacza zero lub więcej znaków, znak zapytania
dokładnie jeden znak, a każdy inny znak sam siebie. Jeśli
ta opcja jest wyłączona, stosowane są te, których używa w
komenda ed(1).
Auto Save Setup. Jeśli ta opcja jest włączona, kiedy
wychodzisz z Midnight Commandera konfiguracja MC zostanie
zachowana automatycznie (bez pytania) do pliku ~/.mc/ini.
Auto menus. Jeśli ta opcja jest włączona, menu użytkown
ika będzie włączone na starcie. Użyteczne do budowania
menu dla nie unixowców.
Używaj wewnętrznego edytora (Use internal editor). Jeśli
ta opcja jest włączona, do edycji plików używany jest wbu
dowany edytor plików. Jeśli ta opcja jest wyłączona,
używany będzie edytor wybrany w zmiennej EDITOR. Jeśli
żaden edytor nie został wybrany, używany będzie vi(1).
Zobacz sekcję Wewnętrzny edytor plików.
Używaj wewnętrznego podglądu (Use internal viewer). Jeśli
ta opcja jest włączona, wbudowany podgląd pliku jest
używany do oglądania pliku. Jeśli ta opcja jest wyłączona,
używany jest podgląd wybrany w zmiennej PAGER. Jeśli
żaden podgląd nie został wybrany, wywoływana jest komenda
view. Zobacz sekcję Wbudowany podgląd plików.
Dokańczanie: pokaż wszystkie (Complete: show all). Stan
dardowo Midnight Commander pokazuje wszystkie możliwe
dokończenia jeśli jest ich więcej, kiedy naciśniesz drugi
raz klawisz M-Tab, za pierwszym razem, po prostu dokańcza
to na ile można i wydaje krótki dźwięk. Jeśli chcesz
widzieć wszystkie możliwości po pierwszym naciśnięciu M-
Tab włącz tę opcję.
Obrotowy myślnik (Rotating dash). Jeśli ta opcja jest
włączona, Midnight Commander będzie pokazywał obracający
się myślnik w lewym górnym rogu, jeśli będzie akurat w
trakcie wykonywania jakiegoś procesu.
Lynx-like motion. Jeśli ta opcja jest włączona, możesz
używać strzałek przemieszczenia żeby automatycznie
zmieniać katalog jeśli aktualnie wybrany katalog jest
30 October 1998 25
mc(1) mc(1)
podkatalogiem, a linia poleceń jest pusta. Standardowo ta
opcja jest wyłączona.
Zaawansowana zmiana właściciela (Advanced chown). Jeśli
ta opcja jest włączona, startowana będzie komenda zaawan
sowanej zmiany właściciela, za każdym razem kiedy będziesz
włączać komendę Chmod lub Chown.
Dowiązania podążające cd (Cd follows links). Ta opcja,
jeśli jest włączona, zmusza Midnight Commandera żeby
podążał za łańcuchem katalogów przy zmienianiu go w panelu
czy za pomocą komendy cd. To jest standardowe zachowanie
basha. Jeśli jest wyłączona, Midnight Commander podąża za
prawdziwą strukturą katalogów, więc cd .. jeśli wszedłeś
do katalogu poprzez dowiązanie, przeniesie cię do prawdzi
wego katalogu na dysku, a nie tam gdzie wskazywało
dowiązanie.
Bezpieczne kasowanie (Safe delete). Jeśli ta opcja jest
włączona, nieumyślne kasowanie plików stanie się dużo
trudniejsze. Standardowy wybór w linii potwierdzenia
zmienia się z "Yes" na "No" i kasowanie nie pustych kata
logów musi być potwierdzane przyciskiem yes. Standardowo
ta opcja jest wyłączona.
Wyświetlanie znaków (Display bits)
Używane do konfigurowania zakresu znaków widocznych potem
na ekranie. To ustawienie może być 7-bitowe jeśli twój
terminal obsługuje tylko siedmiobitowe wyjście, ISO-8859-1
wyświetla wszystkie znaki z mapy ISO-8859-1 a pełny 8
bitowy przeznaczony jest dla tych terminali, które radzą
sobie z wyświetlaniem znaków ośmiobitowych.
Zobacz sekcję Polskie znaki, po więcej szczegółów na temat
ich używania w Midnight Commanderze.
Potwierdzanie (Confirmation)
W tym menu możesz skonfigurować opcje potwierdzania dla
kasowania, zastępowania, wykonywania przez naciśnięcie
klawisza Enter, jak również wychodzenia z programu.
Nauka klawiszy (Learn keys)
W tym oknie możesz przetestować czy twoje klawisz F1-F20,
Home, End itp. pracują poprawnie na twoim terminalu.
Często nie działają tak, ponieważ bazy danych terminali są
poniszczone.
Przemieszczać się możesz za pomocą klawisza Tab, za pomocą
klawiszy ruchu edytora vi ('h' lewo, 'j' dół, 'k' góra i
'l' prawo) i po tym jak już raz naciśniesz daną strzałkę
(zaznaczy się ona na OK), za ich pomocą również.
30 October 1998 26
mc(1) mc(1)
Klawisze testujesz po prostu naciskając każdy z nich. Jak
tylko naciśniesz klawisz i pracuje on zupełnie poprawnie,
obok nazwy klawisza powinno pojawić się OK. Kiedy klawisz
jest już sprawdzony, zaczyna pracować normalnie (np. F1
wciśnięty po raz pierwszy po prostu pokaże, że ten klawisz
działa, ale naciśnięty po raz drugi pokaże pomoc). Taka
sama sytuacja powtarza się przy strzałkach. Klawisz Tab
powinien pracować zawsze.
Jeśli niektóre klawisze nie pracują poprawnie, nie
zobaczysz OK obok ich nazwy po naciśnięciu ich. Możesz
chcieć je naprawić. Robisz to najeżdżając na odpowiedni
przycisk dla tego klawisza i naciskając Enter. Pokaże się
wtedy czerwona wiadomość i zostaniesz poproszony o podanie
odpowiedniego klawisza. Jeśli chcesz zrezygnować, po
prostu naciśnij Esc i poczekaj do czasu kiedy wiadomość
zniknie. W przeciwnym wypadku wciśnij klawisz, który sobie
życzysz i również poczekaj na zniknięcie okna.
Kiedy skończysz już ze wszystkimi klawiszami, możesz
nacisnąć Save żeby zachować zmiany do pliku ~/.mc/ini do
sekcji [terminal:TERM] (gdzie TERM jest nazwą twojego
aktualnego terminala) lub po prostu odrzucić je.
Wirtualny system plików (Virtual FS)
Ta opcja daje ci kontrolę nad ustawieniami informacji
wirtualnego systemu plików. Midnight Commander zachowuje
w pamięci informacje związane z niektórymi wirtualnymi
systemami plików, po to żeby kolejne połączenia przeb
iegały dużo szybciej (np. ściągane listy katalogów z ser
werów ftp).
Niemniej jednak, żeby mieć dostęp do zawartości skompre
sowanego pliku (np. skompresowanego pliku tar) Midnight
Commander musi stworzyć tymczasowy nieskompresowany plik
na twoim dysku.
Dopiero kiedy informacje w pamięci i tymczasowe pliki na
dysku są zgodne z zasobami, możesz chcieć zmienić parame
try informacji znajdujących się w buforze podręcznym po
to, żeby zmniejszyć obciążenie dysku do mninimum albo do
zmaksymalizowania prędkości dostępu do najczęściej
używanych systemów plików.
System plików tar jest całkiem inteligentny jeśli chodzi o
przechowywanie plików: po prostu ściąga wejścia do kata
logów i kiedy chcemy więcej szczegółów o nim to system je
dla nas ściąga.
W rzeczywistości jednak, pliki tar najczęściej trzymane są
jako skompresowane i jako iż natura tych plików nie
pozwala na oglądanie ich bez dekompresji (nie ma tam
widocznych od razu wejść do katalogów), system plików musi
30 October 1998 27
mc(1) mc(1)
być najpierw zdekompresowany na dysk do pliku tymczasowego
i dopiero potem MC ma do niego dostęp taki jak do normal
nego pliku typu tar.
Teraz, kiedy tak kochamy odwiedzać różne pliki i zwiedzać
systemy plików typu tar na całym dysku, jest całkiem praw
dopodobne, że wyjdziesz z takiego pliku, a po krótkim cza
sie będziesz chciał wejdść do niego spowrotem. Ponieważ
dekompresja jest powolna, Midnight Commander będzie robił
kopie plików w pamięci na określony czas, po upływie
którego pliki zostaną skasowane a miejsce zajmowane przez
nie zwolnione. Standardowo ten czas ustawiony jest na
jedną minutę.
System plików FTP trzyma listę katalogów z odwiedzanego
przez nas serwera w buforze podręcznym. Jego ważność kon
figurowana jest za pomocą opcji ftpfsdirectorycachetime
out. Mała wartość dla tej opcji może spowolnić wszystkie
operacje na systemach ftp ponieważ każda operacja będzie
wymagać kolejnych zapytań do serwera.
Ponadto możesz zdefiniować serwer proxy dla transferów ftp
i skonfigurować Midnight Commandera tak, aby zawsze go
używał. Zobacz sekcję System plików FTP (FTP File System)
po więcej szczegółów.
Wygląd (Layout)
Meny wygląd pozwala ci na różne warianty zmieniania
ogólnego wyglądu zewnętrznego ekranu. Możesz wybrać, czy
linia menu, linia poleceń, linia hintów (pomocy) i linia
klawiszy funkcyjnych mają być widoczne. Na konsolach typu
Linux lub SCO możesz wybrać ile linii ma być pokazywanych
na wyjściu okna.
Reszta powierzchni ekranu jest używana przez dwa panele
katalogowe. Możesz wybrać nawet czy panele mają być
ułożone poziomo czy pionowo. Kolejną możliwością jest
zmiana ich standardowej szerokości (bądź wysokości). Jest
ona standardowo równa, ale można to zmienić.
Standardowo cała zawartość panelu katalogowego jest
wyświetlana tą samą barwą, ale możesz zmienić to tak aby
uprawnienia i typy plików były wyświetlane specjalnym
podświetlonym kolorem. Jeśli podświetlanie uprawnień jest
włączone, część pól (ta z uprawnieniami i typami plików)
będzie podświetlona przy użyciu koloru wybranego jako
selected. Jeśli podświetlanie jest włączone, pliki są
kolorowane w zależnośći od swojego typu (np. katalogi,
pliki typu core, wykonywalne, ...).
Jeśli opcja Show Mini-Status jest włączona, jeden wiersz
informacji statusowych na temat aktualnie wybranej rzeczy
w panelu, będzie pokazany na dole panelu.
30 October 1998 28
mc(1) mc(1)
Zapisz ustawienia (Save Setup)
Na starcie Midnight Commander będzie próbował odczytać
opcje startowe z pliku ~/.mc/ini. Jeśli on nie istnieje,
odczyta on konfiguracje z ogólnodostępnego pliku
/usr/lib/mc/mc.ini. Jeśli on też nie istnieje MC użyje
swoich domyślnych ustawień.
Komenda Save Setup tworzy plik ~/.mc/ini zachowując aktu
alne ustawienia lewego, prawego menu, jak również menu
opcji.
Jeśli właczysz opcję auto save setup, MC zawsze będzie
zachowywał standardowe ustawienie podczas wychodzenia.
Istnieją również ustawienia, które nie mogą być zmienione
z poziomu menu. Dla tych ustawień musisz wyedytować swój
plik konfiguracyjny za pomocą twojego ulubionego edytora.
Zobacz sekcję Specjalne ustawienia po więcej informacji.
Wykonywanie poleceń systemu operacyjnego (Executing operating
system commands)
Możesz wykonywać komendy wpisując je bezpośrednio do linii
poleceń Midnight Commandera, lub wybierając program, który
chcesz wykonać za pomocą klawiszy przemieszczenia i
nacisnąć Enter.
Jeśli naciśniesz Enter na pliku, który nie jest wykony
walny, Midnight Commander sprawdzi rozszerzenie pliku i
porówna je z rozszerzeniami wybranymi w pliku rozszerzeń
(Extensions File). Jeśli jakaś pozycja się zgadza, wykony
wana jest komenda (raczej bardziej rozszerzone makro)
powiązana z tym rozszerzeniem.
Wbudowana komenda cd (The cd internal command)
Komenda cd jest interpretowana przez Midnight Commandera,
nie dokładnie tak samo jak wykonuje to powłoka. Przez to
rozkaz cd nie może zawierać wielu składników makr, które
są standardowo dostępne, jednak niektórych potrafi używać:
Tylda Znak tyldy (~) jest zawsze równoznaczny z wpisaniem
nazwy katalogu domowego. Jeśli po znaku tyldy dodasz
jakiś login użytkownika, zostanie on zastąpiony przez kat
alog domowy wybranego użytkownika.
Na przykład, ~guest jest katalogiem domowym użytkownika
guest, podczas kiedy ~/guest jest katalogiem guest w twoim
katalogu domowym.
Poprzedni katalog (Previous directory) Możesz przeskakiwać
do katalogu, w którym byłeś poprzednio, używając specjal
nej nazwy katalogu '-' tak jak: cd -
30 October 1998 29
mc(1) mc(1)
katalogi CDPATH Jeśli katalog wybrany do przejścia nie
jest w naszym aktualnym katalogu, to Midnight Commander
używa ścieżki w zmiennej CDPATH do szukania w jakimkolwiek
z wymienionych tam katalogów.
Na przykład, możesz ustawić swoją zmienną CDPATH na kata
logi ~/src:/usr/src, pozwalając na zmianę katalogów na
jakikolwiek inny wewnątrz ~/src i /usr/src, z miejsca w
którym jesteś (np. cd linux przeniesie cię do katalogu
/usr/src/linux).
Obsługa makr (Macro Substitution)
Kiedy używamy menu użytkownika, wykonujemy plik o znajomym
rozszerzeniu, lub wykonujemy komendę z linii poleceń,
możemy użyć kilku bardzo prostych makr.
Są to:
%f
Nazwa aktualnego pliku.
%d
Nazwa aktulnego katalogu.
%F
Nazwa pliku w niewybranym panelu.
%D
Nazwa katalogu w niewybranym panelu.
%t
Aktualnie zaznaczone pliki.
%T
Pliki zaznaczone w nieaktywnym panelu.
%u i %U
Podobne w działaniu do %t i do %T jednak z tą
różnicą, że pliki po ich użyciu zostaną odznaczone.
Oznacza to, że można ich użyć tylko raz w jednym
menu, ponieważ potem nie będzie już żadnych plików
zaznaczonych.
%s i %S
Wybiera: zaznaczone pliki jeśli są jakieś, w
30 October 1998 30
mc(1) mc(1)
przeciwnym razie aktualny plik.
%cd
To jest specjalne makro, które jest używane do
zmieniania aktualnego katalogu na wybrany katalog,
na którego froncie jesteśmy. Jest to używane przede
wszystkim jako interfejs do wirtualnych systemów
plików.
%view
To makro jest używane żeby włączać wbudowany
podgląd plików. Może być ono pojedynczo lub z grupą
argumentów. Jeśli postanawiasz używać któregokol
wiek z tych argumentów musisz je koniecznie wziąć w
nawiasy.
Argumentami są: ascii aby wymusić podgląd w trybie
ascii; hex aby wymusić podgląd w trybie szes
nastkowym; nroff przekazuje podglądowi, że powinien
interpretować pogrubione i podkreślone sekwencje
programu nroff; unformated aby przekazać
podglądowi, żeby nie interpretował komend nroff aby
zrobić tekst pogrubiony lub podkreślony.
%%
Znak %
%{jakiś tekst}
Pyta się o zmienną. Pokazuje się okienko wejściowe
i tekst wewnątrz klamerek używany jest jako zachęta
(prompt). Makro jest zastępowane tekstem wpisanym
przez użytkownika. Użytkownik może nacisnąć ESC lub
F10 aby anulować. To makro nie działa jeszcze w
linii poleceń.
Obsługa podpowłoki (The subshell support)
Podpowłoka (powłoka w tle) jest opcją, która musi być
wybrana przy kompilacji, działa ona z powłokami: bash,
tcsh i zsh.
Jeśli powłoka w tle jest włączona do komplilacji, Midnight
Commander będzie sobie tworzył kopie twojej powłoki (tej
zdefiniowanej w zmiennej SHELL, a jeśli nie ma, to będzie
czerpał bezpośrednio z pliku /etc/passwd) i odpalał pseudo
terminal, zamiast wywoływać nową powłokę za każdym razem
kiedy wywołujesz komendę, komenda będzie przekazana
powłoce w tle, jak tylko ją napiszesz. To pozwala ci na
zmianę wielu zmiennych, używanie funkcji powłoki i zdefin
iowanych aliasów, które są ważne dopóki nie wyjdziesz z
30 October 1998 31
mc(1) mc(1)
Midnight Commandera.
Jeśli używasz basha możesz wybrać startowe komendy twojej
powłoki w tle w pliku ~/.mc/bashrc, a ustawienia klaw
iatury w ~/.mc/inputrc. Użytkownicy tcsh mogą wstawiać
komendy startowe do pliku ~/.mc/tcshrc.
Jeśli kod powłoki w tle jest użyty, możesz zawiesić
aplikację w dowolnej chwili po prostu naciskając kombi
nację C-o i przeskakując spowrotem do Midnight Commandera,
jeśli zawiesisz jakąś aplikację nie będziesz mógł używać
innych zewnętrznych komend zanim nie wyjdziesz z
aplikacji, którą przerwałeś.
Extra dodatkiem do używania powłoki w tle jest to, że
zachęta widoczna w Midnight Commanderze jest tą samą,
którą aktualnie używasz w powłoce.
Zobacz sekcję Opcje po więcej informacji na temat tego,
jak możesz kontrolować powłokę w tle.
Kontrolowanie Midnight Commandera
Midnight Commander definiuje zmienną środowiskową MC_CON
TROL_FILE. Komendy wykonywane przez MC mogą dawać
instrukcje do MC poprzez wpisywanie ich do wybranego przez
tę zmienną pliku. To jest możliwe tylko jeśli skompi
lowałeś Midnight Commandera z opcją WANT_PARSE.
Obsługiwane są następujące instrukcje.
clear_tags Czyści wszystkie zaznaczenia.
tag <filename> Zaznacza wybrany plik.
untag <filename> Odznacza wybrany plik.
select <filename> Przenosi linię wyboru do wybranego pliku.
change_panel Przełącza pomiędzy panelami.
cd <path> Zmienia katalog.
Jeśli pierwsza litera instrukcji jest mała operujemy na
aktywnym panelu. Jeśli jest wielka instrukcja jest wykony
wana na nieaktywnym panelu. Następne literki muszą być
małe. Instrukcje muszą być odseparowane dokładnie jedną
spacją, tabulacją lub nową linią. Instrukcje nie działają
w trybie info, tree i quick. Pierwszy błąd powoduje
automatycznie niewykonanie pozostałych instrukcji.
Chmod
Okno Chmod jest używane do zmieniania atrybutów grupy
plików lub katalogów. Może być ono wywołane kombinacją C-
x c.
Okno Chmod ma dwie części - Uprawnienia (Permissions) i
Plik (File)
30 October 1998 32
mc(1) mc(1)
W sekcji Plik wyświetlana jest nazwa pliku lub katalogu i
jego uprawnienia w formie liczbowej jak również właściciel
i grupa.
W sekcji Uprawnienia jest kilka przycisków, z których
każdy odpowiada za odpowiednie uprawnienie do pliku. Pod
czas zmieniania atrybutów, widzisz jak zmienia się wartość
liczbowa w oknie Plik.
Do poruszania pomiędzy okienkami (przyciskami i polami do
zaznaczania) używaj strzałek lub klawisza tab. Aby
zmienić pola lub wcisnąć przycisk używaj klawisza spacji.
Możesz również używać "gorących liter" aby go wybrać (są
one podświetlonymi literami na przyciskach).
Aby uaktywnić wprowadzone zmiany wciśnij Enter.
Kiedy pracujesz z grupą plików, lub katalogów, możesz
kliknąć na bit, który chcesz wybrać lub wyczyścić. Kiedy
już wybrałeś bity, które chcesz zmienić, możesz wcisnąć
jeden z przycisków aktywujących (Set marked lub Clear
marked).
I w końcu, aby wprowadzić dokładnie takie zmiany jak
wybrałeś, użyj przycisku [Set all], który zadziała na
wszystkich wybranych plikach.
[Marked all] włącza tylko zaznaczone atrybuty do wybranych
plików.
[Set marked] włącza zaznaczone bity w atrybutach wszyst
kich wybranych plików.
[Clean marked] czyści zaznaczone bity z atrybutów zaznac
zonych plików.
[Set] ustawia atrybuty jednego pliku.
[Cancel] unieważnia komendę chmod.
Chown
Komenda chown jest używana do zmiany właściela/grupy
pliku. Skrótem klawiszowym jest kombinacja C-x o.
Zaawansowane chown (Advanced Chown)
Zaawansowane chown jest komendą łączącą w sobie komendy
chmod i chown. Możesz za jednym zamachem zmienić atrybuty
i właściela/grupę pliku.
Operacje na plikach (File Operations)
Kiedy kopiujesz, przenosisz lub kasujesz pliki, Midnight
30 October 1998 33
mc(1) mc(1)
Commander pokazuje okno opisowe operacji na pliku.
Pokazuje nazwę pliku, na którym aktualnie dokonuje się
operacja. Widoczne są co najwyżej trzy linie postępu.
Pierwsza (file) mówi nam jak duża część pliku została już
przekopiowana. Druga (bytes) mówi jak duża część wszyst
kich zaznaczonych plików została przekopiowana jak do tej
pory. Trzecia (count) mówi jaka ilość plików została już
przekopiowana. Jeśli opcja verbose jest wyłączona, linia
file i bytes nie jest pokazywana.
Są dwa przyciski na dole okna dialogowego. Naciskając
przycisk Skip ominiemy resztę aktualnie "ruszanego" pliku.
Naciskając przycisk Abort zatrzymamy całą operację,
pominiemy resztę plików.
Są trzy inne okna dialogowe, które mogą się włączyć pod
czas operacji na plikach.
Okno błędów informuje nas o błędach zaistniałych podczas
operacji na pliku. Są w nim trzy możliwości wyboru. Przy
cisk Skip mówi żeby pominąć wybrany plik, przycisk Abort
żeby przerwać całą operacją, a Retry aby ponowić próbę
(np. kiedy usunąłeś problem korzystając z innego termi
nala).
Okno zastępowania jest pokazywane kiedy próbujesz prze
nieść lub przekopiować plik, a taki już w miejscu
docelowym istnieje. Okno pokazuje daty i wielkości obu
plików. Naciśnij przycisk Yes aby nadpisać (zastąpić)
stary plik nowym, No aby pominąć ten plik, alL aby
zastąpić wszystkie pliki, nonE aby nigdy nie zastępować i
Update aby zastąpić ale tylko wtedy kiedy plik źródłowy
jest nowszy niż docelowy. Całą operację możesz przerwać
naciskając przycisk Abort.
Okno rekursywnego kasowania jest pokazywane kiedy
próbujesz skasować katalog, który nie jest pusty. Naciśnij
przycisk Yes aby skasować katalog rekursywnie, No aby
pominąć katalog, alL aby skasować wszystkie katalogi
rekursywnie i nonE aby pominąć wszystkie katalogi, które
nie są puste. Możesz przerwać całą opecją naciskając przy
cisk Abort. Jeśli wybrałeś przycisk Yes lub alL będziesz
zapytany o potwierdzenie. Wybierz "yes" tylko jeśli jesteś
pewien, że chcesz skasować wszystko rekursywnie.
Jeśli zaznaczyłeś pliki, i wykonujesz operacje tylko na
nich, to jeśli operacja się udała zostaną one odznaczone,
te, na których operacja nie przebiegła całkowicie
pomyślnie, pozostaną zaznaczone.
Maski kopiowania/przenoszenia (Mask Copy/Rename)
Operacje przenoszenia i kopiowania pozwalają ci na
tłumaczenie nazw plików w łatwy sposób. Aby to zrobić,
30 October 1998 34
mc(1) mc(1)
musisz wybrać odpowiednią maskę źródłową i najczęściej w
nazwie docelowej użyć gwiazdek. Wszystkie pliki pasujące
do maski źródłowej są kopiowane/przenoszone w zgodzie z
maską docelową. Jeśli są jakieś pliki zaznaczone, tylko
one są brane pod uwagę przy wybieraniu plików.
Są jeszcze inne opcje, które możesz ustawić:
Opcja Follow links mówi czy dowiązania i dowiązania twarde
w katalogu źródłowym powinny być przenoszone jako
dowiązania czy też powinna być przegrywana ich zawartość
(plik, na który wskazują).
Opcja Dive into subdirs ... mówi co program ma robić,
kiedy kopiuje się katalog, a taki już istnieje. Standard
owo kopiuje się pliki do wewnątrz już istniejącego kata
logu (dodaje), po włączeniu tej opcji kopiuje się katalog
źródłowy do wnętrza tego katalogu. Może przykład pomoże:
Chcesz przekopiować zawartość katalogu foo do /bla/foo,
które już istnieje. Normalnie (Dive nie jest włączone), mc
skopiuje to dokładnie do /bla/foo. Po włączeniu tej opcji
zawartość zostanie skopiowana do /bla/foo/foo ponieważ ten
katalog już istnieje.
Opcja Preserve attributes mówi czy zachowywać oryginalne
atrybuty pliku, czasy i jeśli jesteś rootem to nawet
numery UID i GID. Jeśli ta opcja jest wyłączona używana
jest aktualna wartość zmiennej umask.
Use shell patterns on
Jeśli opcja obsługi wzorców powłoki jest włączona, możesz
używać znaków '*' i używać tylko '*' i '\<cyfra>'. Pier
wsza maska '*' w nazwie docelowej odnosi sie do pierwszej
gwiazdki w masce źródłowej, druga do drugiej itd. Joker
'\1' odnosi się do pierwszego jokera w masce źródłowej,
'\2' odnosi się do drugiego i tak dalej aż do '\9'. Joker
'\0' oznacza pełną nazwę pliku źródłowego.
Dwa przykłady:
Jeśli maska źródłowa jest "*.tar.gz", a miejscem docelowym
jest "/bla/*.tgz" i plikiem, który ma zostać przekopiowany
jest "foo.tar.gz", to kopią będzie "foo.tgz" w katalogu
"/bla".
Załóżmy, że chcesz zaminieć miejscami nazwę i rozszerzenie
pliku, tak, że plik "plik.c" ma być zmieniony na "c.plik"
itp. Maska źródłowa powinna być następująca: "*.*", nato
miast docelowa: "\2.\1".
Use shell patterns off
30 October 1998 35
mc(1) mc(1)
Kiedy wzorce powłoki są wyłączone, MC nie dokonuje
automatycznego grupowania plików. Musisz użyć
wyrażenia'\(...\)' w masce źródłowej aby zasygnalizować
istnienie jokerów w masce docelowej. Jest to trochę
łatwiejsze, ale też wymaga aby trochę się napisać. Z
drugiej jednak strony, makra są bardzo podobne tych
używanych kiedy wzorce powłoki są włączone.
Dwa przykłady:
Jeśli maską źródłową jest "^\(.*\)\.tar\.gz$", docelową
jest "/bla/*.tgz" i plikiem do przekopiowania jest
"foo.tar.gz", kopią będzie "/bla/foo.tgz".
Załóżmy, że chemy zamienić miejscami nazwę i rozszerzenia,
tak, że plik "plik.c" będzie się nazywał "c.plik" itp.
Maską źródłową powinno być "^\(.*\)\.\(.*\)$", a docelową
"\2.\1".
Konwersje nazwy (Case Conversions)
Możesz również zmieniać nazwy plików. Jeśli użyjesz '\u'
lub duży lub mały, zależnie od podanej opcji.
Jeśli użyjesz '\U' lub '\L' w masce docelowej, następne
znaki będą zmieniane na małe lub duże (zależnie od opcji),
aż do napotkania znaku
Konwersje '\u' i '\l' mają wyższy priorytet niż '\U' i
'\L'.
Na przykład, jeśli maską źródłową jest '*' (shell patterns
on) lub '^\(.*\)$' (shell patterns off) i maską docelową
jest '\L\u*', nazwa pliku będzie miała pierwszą literę
dużą, ale pozostałe już małe, niezależnie od obecnej
nazwy.
Możesz również używać '\' aby "podkreślić" znak. Na
przykład, '\\' jest backsleshem, a '\*' jest gwiazdką.
Wbudowany podgląd plików
Wbudowany podgląd plików pozwala na dwa tryby wyśmietla
nia: ASCII i hex. Aby przełączać się pomiędzy tymi try
bami używaj klawisza F4. Jeśli masz zainstalowany program
GNU gzip, będzie on automatycznie używany do dekompresji
plików w przypadku wystąpienia takiej potrzeby.
Podgląd plików będzie próbował użyć najlepszej metody
zalecanej przez system lub rozszerzenie pliku. Wbudowany
podgląd plików będzie interpretował wiele ciągów znaków, i
włączał podkreślenie lub pogrubienie, powodując tym samym
dużo przyjemniejszy wygląd plików.
30 October 1998 36
mc(1) mc(1)
Kiedy jesteś w trybie hex, funkcja szukania akceptuje
tekst w cudzysłowach równie dobrze jak wartości szes
nastkowe.
Możesz mieszać ciągi znaków ze stałymi tak jak: "Ciąg"
0xFE 0xBB "więcej tekstu". Ciąg pomiędzy stałymi i cud
zysłowami jest po prostu ignorowany.
Kilka wewnętrznych szczegółów na temat podglądu: Na sys
temach, które używają wywołania systemowego mmap(2), pro
gram mapuje pliki zamiast je ładować; jeśli system nie
obsługuje mmap(2) lub plik pasuje do któregoś z wybranych
filtrów, podgląd użyje jego rozszerzalnych buforów, dzięki
temu ładując tylko te części, do których musisz mieć aktu
alnie dostęp (dotyczy również plików skompresowanych).
Tu jest lista akcji powiązanych z każdym klawiszem, który
Midnight Commander obsługuje w wewnętrznym poglądzie.
F1 Wywołuje wbudowaną przeglądarkę pomocy.
F2 Przełącza tryb zawijania.
F4 Przełącza tryb wyświetlania.
F5 Idź do linii. Zostaniesz zapytany o numer linii i
zostanie ona wyświetlona na ekranie twojego monitora.
F6, /. Szukaj wyrażeń w dalszej części.
?, Wsteczne wyszukiwanie wyrażenia.
F7 Normalne wyszukiwanie360bie hex.
C-s. Zaczyna normalne szukanie jeśli nie było żadnego
wcześniej, w przeciwnym razie szuka następnego
wystąpienia.
C-r. Zaczyna szukanie wsteczne jeśli jeszcze żadnego nie
było, w przeciwnym razie szuka następnego wystąpienia.
n. Szuka następnego wystąpienia.
F8 Przełącza tryby Raw i Parsed. Pokaże to plik w postaci
takiej w jakiej został znaleziony na dysku, lub jeśli
został wybrany jakiś filtr, bądź też plik spełnia wyma
gania w pliku mc.ext, wyświetlane jest to co przekazuje
filtr. Aktualne ustawienie jest zawsze przeciwne niż to
napisane na przycisku, przycisk wskazuje zawsze to co się
stanie po jego naciśnięciu.
F9 Przełącza pomiędzy trybami format i unformat. Kiedy
tryb formatu jest włączony podgląd będzie interpretował
niektóre sentencje i pokazywał tekst pogrubiony i
30 October 1998 37
mc(1) mc(1)
podkreślony innymi kolorami. Wynika z tego, że przycisk
wskazuje co innego niż jest aktualnie (patrz wyżej).
F10, Esc. Wychodzi z wbudowanego podglądu.
Page Down, space, C-v. Przewija jedną stronę naprzód.
Page Up, M-v, C-b, backspace. Przewija jedną stronę
wstecz.
strzałka w dół. Przewija jedną linię naprzód.
strzałka w górę. Przewija jedną linię wstecz.
C-l. Odświeża ekran.
!. Włącza powłokę w aktualnym katalogu roboczym.
C-f. Przeskakuje do następnego pliku.
C-b. Przeskakuje do poprzedniego pliku.
M-r. Przełącza linijkę.
Możliwe jest poinstruowanie podglądu pliku jak ma
wyświetlać plik, zobacz sekcję Edycja pliku rozszerzeń.
Wbudowany edytor plików
Wbudowany edytor plików ma większość funkcji posiadanych
przez inne edytory pełno-ekranowe. Jest wywoływany po
naciśnięciu klawisza F4 o ile opcja use_internal_edit jest
ustawiona w pliku startowyn. Ma maksymalny rozmiar pliku
wynoszący szesnaście megabajtów i potrafi bez skazy edy
tować pliki binarne.
Opcje, które aktualnie posiada to: kopiowanie, przenosze
nie, kasowanie, wycinanie i wklejanie bloków; "klawisz dla
klawisza undo"; rozciągane menu; wklejanie plików; defin
iowanie makr; szukanie i zastępowanie wyrażeń regularnych
(i nasze własne funkcje scanf-printf szukające i
zamieniające); strzałki z Shiftem zaznaczające teksty w
stylu MSW-MAC (tylko dla konsoli typu Linux); przełączanie
trybu wstawiania-zastępowania; opcja pozwalająca na "prz
erzucenie" bloku tekstu przez komendę powłoki jak na
przykład indent.
Edytor jest bardzo prosty w użyciu i nie wymaga żadnego
przygotowania. Aby zobaczyć jakie są klawisze po prostu
obejrzyj odpowiednie menu rozwijalne. Inne klawisze to:
przemieszczanie z Shiftem zaznaczające tekst. Ctrl-Ins
kopiuje do pliku cooledit.clip a Shift-Ins wkleja z pliku
cooledit.clip. Shift-Del Wycina do cooledit.clip, a Ctrl-
Del kasuje zaznaczony tekst. Klawisze dokończenia również
dają Enter z automatycznym wcięciem. Podświetlanie myszą
30 October 1998 38
mc(1) mc(1)
również działa, i możesz je przesłonić i spowodować nor
malne zaznaczanie tekstu (takie jak obsługuje terminal) po
prostu trzymając klawisz Shift.
Aby zdefiniować makro, naciśnij Ctrl-R i potem naciśnij
klawisze, które chcesz aby były wykonywane. Naciśnij
ponownie Ctrl-R kiedy skończysz. Możesz również przy
porządkować makro do dowolnego klawisza jaki chcesz
naciskając ten klawisz. Makro jest wykonywane kiedy
naciśniesz Ctrl-A i przyporządkowany klawisz. Makro jest
wykonywane również jeśli naciśniesz klawisz Meta, Ctrl,
lub Esc i wybrany klawisz, jednak tylko jeśli ten klawisz
nie jest używane przez inne funkcje. Raz zdefiniowane,
makro wędruje sobie do pliku cedit/cooledit.macros w twoim
katalogu domowym. Możesz skasować makro kasując
odpowiednią linię z tego pliku.
F19 sformatuje format C jeśli jest podświetlony. Żeby to
działało, stwórz wykonywalny plik cedit/edit.indent.rc w
twoim katalogu domowym zawierający poniższe:
#!/bin/sh
/usr/bin/indent -kr -pcs ~/cedit/cooledit.block >& /dev/null
cat /dev/null > ~/cedit/cooledit.error
Możesz używać funkcji scanf do przeszukiwania i zastępowa
nia formatów znaków w C. Najpierw jest rzuć okiem na
stronę manuala funkcji sscanf i sprintf aby zobaczyć jaki
jest format ciągów i jak on działa. Załóżmy, że chcesz
wszystkie wystąpienia ciągu złożonego z, powiedzmy,
otwartego nawiasu, trzech oddzielonych przecinkami liczb i
nawiasu zamykającego, zastąpić ciągiem złożonym ze słowa
jabłka, trzeciej liczby, słowa pomarańcze i drugiej
liczby. Należy wówczas tak wypełnić okno dialogowe
zastępowania:
Enter search string
(%d,%d,%d)
Enter replace string
jabłka %d pomarańcze %d
Enter replacement argument order
3,2
Ostatnia linia mówi, że w miejscu pierwszego i drugiego
argumentu wyniku mają być użyte trzeci i drugi wejściowy.
Jest również dobrym polecenia włączenie opcji pytania się
przed zamianą, ponieważ zgodność jest znajdowana kiedykol
wiek tylko liczba argumentów znalezionych zgadza sie z
liczbą podanych, co nie zawsze jest prawdziwą zgodnością.
Scanf traktuje również białe znaki jako elastyczne.
Zauważ, że format scanfa % jest również bardzo użyteczny
dla skanowania znaków i białych spacji.
30 October 1998 39
mc(1) mc(1)
Edytor wyświetla również znaki nieamerykańskie (160+).
Kiedy edytujesz plik binarny, powinieneś ustawić opcję
display bits do 7 bitów w menu opcji, aby utrzymać prze
jrzystość odstępów między znakami.
Zobacz również plik README.edit W drzewie źródłowym po
więcej informacji. [osobiście bardzo polecam wbudowany
edytor - ten manual został przetłumaczony właśnie przy
jego użyciu ;)) - przy. tłumacza].
Zobacz sekcję Polskie znaki, aby poznać szczegóły na temat
używania polskich znaków w Midnight Commanderze.
Dokańczanie
Pozwól Midnight Commanderowi pisać za ciebie.
Spróbuj użyć dokończenia na tekście przed aktualną
pozycją. MC próbuje dokończyć tekst jako zmienną (jeśli
tekst zaczyna się od znaku $), nazwę użytkownika (jeśli
tekst zaczyna się od znaku ~), nazwę hosta (jeśli tekst
zaczyna się od znaku @) lub komendę (jeśli jesteś w linii
komend w pozycji gdzie możesz wpisać jakąś komendę,
możliwe dokończenia będą zawierać również zarezerwowane
słowa i wbudowane komendy powłoki). Jeśli żaden z
powyższych warunków nie jest spełniony, próbuje się
dokańczać nazwę pliku.
Nazwa pliku, nazwa użytkownika i hosta, pracuje we wszyst
kich liniach wejścia, dokańczanie komend pracuje tylko w
wybranych. Jeśli dokańczanie jest rozbudowane (jest więcej
różnych możliwości), MC wyda krótki dźwięk, a następna
akcja będzie zależeć od wartości zmiennej Complete: show
all w menu konfiguracja. Jeśli jest ona włączona, zostanie
wyświetlona lista wszystkich możliwych nazw. Właściwą
nazwę możesz wybrać za pomocą strzałek a potem naciskając
klawisz Enter na właściwej pozycji. Możesz także nacisnąć
pierwsze litery, którymi różnią się możliwości aby
odrzucić tak dużą część dokończeń jak to tylko możliwe.
Jeśli naciśniesz znowu M-Tab, pokazane zostaną tylko te
pozycje, które zaczynają się od kolejnych podanych liter.
Kiedy nie maja już więcej możliwości, okno znika, ale
możesz je wcześniej schować używając klawiszy anulujących:
Esc, F10 oraz strzałek w lewo i prawo. Jeśli Complete:
show all jest wyłączone, okno z listą włącza się dopiero
wtedy, kiedy naciskasz M-Tab po raz drugi. Za pierwszym
razem MC wydaje tylko krótki dźwięk.
Wirtualny system plików (Virtual File System)
Midnight Commander jest dostarczany z kodem pozwalający na
dostęp do systemów plików. Ten kod nazywany jest wirtual
nym systemem plików. Pozwala on Midnight Commanderowi
manipulować plikami trzymanymi na systemach nie Unixowych.
30 October 1998 40
mc(1) mc(1)
Aktualnie Midnight Commander jest wyposażony w niektóre
wirtualne systemy plików (VFS): lokalny system plików,
używany do dostępu do typowych systemów plików Unixowych;
ftpfs używanego do manipulowania plikami na zdalnych sys
temach na poprzez protokół FTP; tarfs używany do manipula
nia plikami w systemach tar i w skompresowanych systemach
tar; undelfs, używany do odzyskiwania skasowanych plików
na systemach typu ext2 (standardowy system pracy systemu
Linux), fish (do manipulowania plikami poprzez połączenia
powłok takich jak rsh czy ssh) i w końcu system mcfs (sys
tem plików Midnight Commandera), oparty o sieć.
Kod VFS potrafi interpretować poprawnie wszystkie nazwy
ścieżek i przekazuje je do właściwego systemu plików. For
mat używany dla każdego z systemów plików jest opisany w
swojej oddzielnej sekcji.
System plików FTP (FTP File System)
Ftpfs pozwala na manipulowanie plikami na zdalnych komput
erach, do normalnego użytku, możesz próbować używać pan
elowych komend FTP i dowiązań (dostępnych z linii menu)
lub zmienić ścieżkę bezpośrednio za pomocą zwykłej komendy
cd wyglądającej tak jak poniżej:
/#ftp:[!][użytkownik[:hasło]@]komputer[:port][zdalny kata
log]
Parametry użytkownik, port i zdalny katalog są opcjonalne.
Jeśli wybierzesz element użytkownik Midnight Commander
spróbuje zalogować się na zdalnym komputerze jako zadany
użytkownik, w przeciwnym razie użyje twojego loginu.
Opcjonalne jest również hasło, jeśli jest obecne zostanie
użyte do nawiązania połączenia. To użycie nie jest zale
cane (tak samo jak trzymanie tego w twojej hotliście,
dopóki nie ustawisz odpowiednich uprawnień, aby nikt
niepowołany nie miał do tego dostępu).
Przykłady:
/#ftp:ftp.nuclecu.unam.mx/linux/local
/#ftp:tsx-11.mit.edu/pub/linux/packages
/#ftp:!behind.firewall.edu/pub
/#ftp:guest@remote-host.com:40/pub
/#ftp:miguel:xxx@server/pub
Aby połączyć się z serwerem znajdującym się za firewallem,
będziesz musiał użyc przedrostka ftp://! aby wymusić na
Midnight Commanderze używanie serwera proxy do transferu
danch. Serwer proxy definiuje się w oknie dialogowym
wirtualnego systemu plików.
Inną możliwością jest ustawienie opcji Always use ftp
proxy w oknie konfiguracyjnym wirtualnego systemu plików.
30 October 1998 41
mc(1) mc(1)
Skonfiguruje to program tak, aby zawsze używał serwera
proxy. Jeśli ta zmienna jest ustawiona, program będzie
robił dwie rzeczy: konsultował plik /usr/lib/mc.no_proxy w
celu znalezienia linii zawierających nazwy serwerów, które
są lokalne (jeśli nazwa hosta zaczyna się od kropki,
uznaje się, że jest to domena) i sprawdza czy jakieś hosty
bez kropek w nazwie są widoczne bezpośrednio.
Jeśli używasz systemu ftpfs będąc za routerem filtrującym,
który nie pozwala ci na używanie standardowej metody
otwierania plików, możesz chcieć wymusić na programie
używanie trybu passive-open. Aby tego używać ustaw opcję
ftpfs_use_passive_connections w pliku inicjującym.
Midnight Commander przechowuje listę katalogów w buforze
podręcznym. Czas wyrzucania bufora jest ustawiany w oknie
dialogowym Wirtualnego Systemu Plików. To ma śmieszną
właściwość taką, że nawet kiedy wystąpią jakieś zmiany w
katalogu, nie będą one pokazane w strukturze katalogów,
dopóki nie wymusisz tego przy użyciu kombinacji C-r. To
jest dobre rozwiązanie (jeśli myślisz, że to jest bug, to
pomyśl o pracy na zdalnych systemach położonych po drugiej
stronie Atlantyku przy użyciu ftpfs :) ).
System plików tar (Tar File System)
System plików tar pozwala na dostęp w trybie tylko-do-
odczytu do plików typu tar i do skompresowanych plików
typu tar, za pomocą komendy chdir. Aby zmienić katalog na
plik tar, możesz zmienić aktualny katalog używając
następującej konstrukcji:
/nazwa_pliku.tar:utar/[katalogu-wewnątrza-archiwum]
Plik mc.ext pozwala już na tworzenie skrótów do plików
tar, oznacza to, że możesz wybrać jakiś plik tar i
nacisnąć enter aby do niego wejść, zobacz sekcję Edycja
pliku rozszerzeń po więcej szczegółów na temat tego jak
zostało to pomyślane.
Przykłady
mc-3.0.tar.gz#utar/mc-3.0/vfs
/ftp/GCC/gcc-2.7.0.tar#utar
Późniejszy podaje pełną ścieżkę archiwum tar.
Transfer plików pomiędzy systemami plików (FIle transfer over
SHell filesystem) .
System plików fish jest systemem opartym na sieci, który
pozwala na manipulowanie plikami na obcej maszynie tak
jakby były one lokalne. Aby tego używać, druga strona musi
również mieć ustawiony serwer fish, lub musi mieć powłokę
kompatybilną z bashem.
30 October 1998 42
mc(1) mc(1)
Aby połączyć się z obcą maszyną, musisz tylko zmienić kat
alog do specjalnego katalogu, którego nazwa jest w
następującym formacie:
/#sh:[użytkownik@]komputer[:opcje];/[zdalny-katalog];</em>
Elementy użytkownik, opcje i zdalny katalog są opcjonalne.
Jeśli podasz użytkownika Midnight Commander spróuje zalo
gować się na obcy komputer jako zadany użytkownik w prze
ciwnym razie użyty zostanie twój login.
Jako opcja może wystąpić 'C' - włącza kompresje i 'rsh' -
włącza rsh zamist ssh. Jeśli zdalny-katalog istnieje, twój
aktualny katalog na zdalnym komputerze będzie ustawiony na
niego.
Przykłady:
/#sh:onlyrsh.mx:r/linux/local
/#sh:joe@want.compression.edu:C/private
/#sh:joe@noncompressed.ssh.edu/private
Sieciowe systemy plików
Midnight Commander pozwala na obsługę zdalnych systemów i
manipulowanie na ich dyskach, tak jakby były one lokalne.
Żeby to było możliwe druga maszyna musi być uruchomiona
razem z programem mcserv(8).
Żeby podłączyć się do obcego komputera musisz przejść do
katalogu w specjalny sposób opisany poniżej:
mc:[użytkownik@]komputer[:port][katalog]
Użytkownik, port i katalog są opcjami nieobowiązkowymi.
Jeśli podasz użytkownika Midnight Commander spróbuje zalo
gować się do systemu zdalnego jako zadany użytkownik, w
przeciwnym wypadku spróbuje użyć twojej aktualnej nazwy
zgłoszeniowej.
Port jest używany jeśli zdalny komputer jest odpalony na
niestandardowych portach (zobacz stronę manuala mcserv(8)
po więcej informacji o portach); i wreszcie jeśli katalog
jest podany, twoim katalogiem domowym na zdalnym komput
erze będzie ten podany.
Przykłady:
mc:ftp.nuclecu.unam.mx/linux/local
mc:joe@foo.edu:11321/private
Odzyskiwanie plików
Na systemach Linuksowych, jeśli dodałeś w konfiguracji
opcję przywracania skasowanych plików z systemów ext2,
będziesz w stanie to robić. Odzyskiwanie plików jest
30 October 1998 43
mc(1) mc(1)
możliwe tylko i wyłącznie na systemach typu ext2. Przy
wracany system plików jest tylko nakładką na bibliotekę
ext2fs: odzyskiwanie nazw wszystkich skasowanych plików i
próba uczynienia z nich normalnej partycji.
Żeby używać tych systemów plików, będziesz musiał przejść
od specjalnego pliku, którego nazwa składa się z prze
drostka "undel:" i nazwy pliku, w której ów plik rezyduje.
Na przykład, aby odzyskać skasowane pliki z drugiej party
cji pierwszego dysku scsi Linux, będziesz musiał użyć
następującej ścieżki:
undel:/dev/sda2
Może to chwilkę potrwać zanim pliki zostaną pokazane i
będziesz mógł je normalnie oglądać.
Polskie znaki
Midnight Commander bardzo dobrze radzi sobie z obsługą
znaków nieamerykańskich (160+) w tym polskich. Ważne jest
aby mieć ustawione polskie znaki na konsoli (tzn. aby
powłoka je obsługiwała). Jeśli używasz basha musisz tylko
ustawić w pliku inputrc ( /etc/inputrc lub ~/.inputrc)
następujące wartości:
set meta-flag on
set convert-meta off
set output-meta on
w pliku /etc/sysconfig/i18n:
SYSFONT=lat2u-16
SYSFONTACM=iso02
natomiast w pliku /etc/sysconfig keyboard:
KEYTABLE=pl
Potem użyj poleceń /sbin/setsysfont i loadkeys pl. [Zwróć
uwagę na to, że te pliki są charakterystyczne dla dystry
bucji RedHat, jeśli masz inną i wiesz jak to ustawić, to
napisz do mnie, a ja to tu dopiszę [ patrz tłumacz na
dole ;)) ]].
Teraz wystarczy już tylko włączyć odpowiednie opcje w menu
opcji (klawisz F9). W menu opcji wybieramy Display bits i
włączamy opcje ISO 8859-1 oraz Full 8 bits input. Potem
zapisujemy konfigurację w opcje | Save setup.
I gotowe - polskie literki działają również w podglądzie i
wbudowanym edytorze plików.
30 October 1998 44
mc(1) mc(1)
Kolory
Midnight Commander próbuje sprawdzić czy twój terminal
obsługuje kolory używając bazy danych terminali. Czasami
jest to zmieniane przez różne flagi startowe, np. możesz
wymusić wyświetlanie czarno-białe lub kolorowe startując z
opcją odpowiednio -b i -c.
Jeśli program jest skompilowany z menedżerem ekranu Slang
zamiast ncurses, sprawdzi on również wartość zmiennej COL
ORTERM. Jeśli jest ustawiona, ma takie samo znaczenie jak
opcja -c.
Możesz wybrać terminale, które zawsze żądają wyświetlania
w kolorze, poprzez dodanie ich do pozycji color_terminals
w sekcji pliku startującego. Uchroni to Midnight Comman
dera przed próbami odkrycia typu twojego terminala. Na
przykład
[Colors]
color_terminals=linux,xterm
color_terminals=terminal-name1,terminal-name2...
Program może być skompilowany zarówno z bibliotekami slang
jak i ncurses. Ncurses nie obsługuje metody wymuszania
wyświetlania, zawsze sprawdza w bazie danych terminali.
Midnight Commander umożliwia również zmianę standardowych
barw ekranu. Aktualnie kolory są skonfigurowane przy
użyciu zmiennej MC_COLOR_TABLE w sekcji Colors pliku star
towego.
W sekcji kolorów, standardowa mapa kolorów jest ładowana
ze zmiennej base_color. Możesz wybrać swoją własną mapę
dla terminala poprzez użycie nazwy terminala jako klucza w
tej sekcji. Na przykład:
[Colors]
base_color=
xterm=menu=magenta:marked=,magenta:markselect=,red
Format definicji kolorów jest następujący:
<słowo kluczowe>=<kolor powierzchni">,<kolor tła>:<słowo kluczowe>= ...
Kolory są opcjonalne, a słowa kluczowe są następujące:
normal, selected, marked, markselect, errors, input,
reverse menu, menusel, menuhot, menuhotsel, gauge; kolory
okien dialogowych: dnormal, dfocus, dhotnormal, dhotfocus;
Kolory pomocy: helpnormal, helpitalic, helpbold, helplink,
helpslink; Kolory podglądu: viewunderline; Specjalne tryby
podświetlenia: executable, directory, link, device, spe
cial. [nie tłumaczyłem nazw z racji tego, że trzeba je
stosować w ich angielskim brzmieniu - jeśli jesteś aż tak
zaawansowany, użyj słownika].
30 October 1998 45
mc(1) mc(1)
Okna dialogowe mogą mieć następujące kolory: dnormal
używany do normalnego tekstu, dfocus jest kolorem używanym
do wyświetlania aktualnego komponentu, dhotnormal jest
kolorem używanym do odróżnienia klawiszy w normalnych kom
ponentach, a dhotfocus jest używany do wyświetlania owych
w aktualnie wybranym.
Menu używa tego samego schematu, ale jako nazw kolorów
używa menu, menusel, menuhot i menuhotsel.
Pomoc używa następujących kolorów: helpnormal używany do
normalnego tekstu, helpitalic używa tej samej czcionki,
którą wykorzystuje manual do wyświetlania czcionki typu
italic, helpbold tak samo jak wyżej tylko czcionki są typu
bold, helplink używane dla niewybranych jeszcze dowiązań i
helpslink używane dla już wybranych.
gauge pokazuje kolor wypełnienia pokazywany przy wskaźniku
postępu [ang. gauge], ukazującym ile procent pliku zostało
przekopiowane itp. w graficzny sposób.
Dla trybu wysokiego podświetlania directory jest używane
jako kolor do wyświetlania katalogów; executable dla
plików wykonywalnych; link do wyświetlania dowiązań;
device do wyświetlania plików urządzeń (devices); special
dla plików specjalnych, takich jak gniazda FIFO i IPC;
core dla wyświetlania plików typu core (zobacz również tę
opcję w sekcji Specjalne ustawienia).
Możliwe kolory to: black, gray, red, brightred, green,
brightgreen, brown, yellow, blue, brightblue, magenta,
brightmagenta, cyan, brightcyan, lightgray and white.
[sorry, że ich nazw nie tłumaczyłem, ale używać ich trzeba
w oryginalnym brzmieniu :))].
Specjalne ustawienia
Większość ustawień Midnight Commandera może być zmieniana
z poziomu menu. Pomimo tego jest pewna ilość ustawień,
których zmiana możliwa jest jedynie poprzez zmianę w
plikach konfiguracyjnych.
Opcje mogą być ustawione w twoim pliku ~/.mc/ini :
clear_before_exec.
Standardowo Midnight Commander czyści ekran przed
wykonaniem komendy. Jeśli chciałbyś widzieć
wyjście komendy na dole ekranu, wyedytuj twój plik
~/mc/ini i zmień pole clear_before_exec na 0.
confirm_view_dir.
Jeśli naciskasz F3 na katalogu, normalnie MC
30 October 1998 46
mc(1) mc(1)
wchodzi do niego. Jeśli ta opcja ma wartość 1, MC
zapyta się o potwierdzenie przed wejściem do tego
katalogu, jeśli masz zaznaczone jakieś pliki.
drop_menus.
Jeśli ta opcja jest ustawiona, kiedy naciskasz
klawisz F9, rozciągane menu będzie od razu
rozłożone, w przeciwnym wypadku znajdziesz się po
prostu w najwyższym wierszu ekranu traktowanym jako
menu. Będziesz musiał użyć strzałek lub pierwszych
literek, aby wybrać konkretne menu.
ftpfs_retry_seconds.
Wartość jest ilością sekund, przez które Midnight
Commander będzie czekał cierpliwie zanim rozpocznie
łączenie się z serwerem ftp od nowa. Dzieje się to
wtedy kiedy serwer odmówił połączenia lub hasło
jest nieprawidłowe. Jeśli wartość wynosi zero, nie
nastąpi próba ponownego połączenia z serwerem.
ftpfs_use_passive_connections.
Standardowo ta opcja jest wyłączona. Powoduje ona,
że ftpfs otwiera połączenia pasywne dla transmisji
danych. Jest to używane przez ludzi, którzy siedzą
za ruterami filtrującymi. Działa to tylko wtedy,
kiedy nie używasz serwera ftp proxy.
max_dirt_limit.
Opisuje jak wiele odświeżeń ekranu może być maksy
malnie ominięte we wbudowanym podglądzie plików.
Normalnie ta wartość jest ważna, gdyż MC automaty
cznie dostosowuje liczbę odświeżeń do liczby
naciśniętych klawiszy. Chociaż na bardzo wolnych
komputerach lub na klawiaturach z szybkim pow
tarzaniem klawiszy, duża wartość mogłaby spowodować
skoki ekranu i utratę płynności.
Wydaje się, że wartość 10 dla max_dirt_limit jest
najlepszym ustawieniem i to jest wartość standard
owa tej funkcji.
mouse_move_pages.
Kontroluje czy przewijanie w panelu za pomocą
myszki odbywa się strona po stronie czy linijka po
linjce.
mouse_move_pages_viewer.
Tak samo jak wyżej tylko, że we wbudowanym
30 October 1998 47
mc(1) mc(1)
wewnętrznym podglądzie plików.
navigate_with_arrows.
Jeśli ta opcja jest włączona, możesz używać
strzałek do automatycznego przemieszczanie się
pomiędzy katalogami, jeśli linia poleceń jest
pusta. (dotyczy to strzełek w bok).
nice_rotating_dash
Jeśli jest włączony, Midnight Commander będzie
pokazywał w lewym górnym rogu obracający się
myślnik kiedy będzie wykonywał jakiś proces.
old_esc_mode
Standardowo Midnight Commander traktuje klawisz ESC
jako przedrostek (old_esc_mode=0). Jeśli włączysz
tę opcję (old_esc_mode=1), to klawisz ESC będzie
przedrostkiem dla innego klawisza, ale jeśli ten
nie nastąpi, będzie on zinterpretowany jako klawisz
anulowania (tak jak ESC ESC).
only_leading_plus_minus
zmienia znaczenia znaków '+', '-', '*' w linii
komend (wybór, odznaczenie, odwrócenie zaz
naczenia). Standardowo działają one tylko wtedy
kiedy linia poleceń jest pusta. Jeśli coś jest w
niej już napisane, znaki te są traktowane jako nor
malne. Jest to przydatne gdyż najczęściej w trakcie
pisania nie chcemy zmieniać zaznaczenia. Jednak
czasami ... - wystarczy przestawić tę opcję i klaw
isze te będą zawsze działać. panel_scroll_pages
Jeśli ustawione (standardowo), panel będzie przewi
jany o połowę za każdym razem kiedy kursor dochodzi
do dolnej lub górnej linii, w przeciwnym wypadku
przewijanie będzie się odbywać linia po linii.
preserve_uidgid
Jeśli ta opcja jest włączona (standardowo), kiedy
logujesz się do systemu jako root, będzie
zachowywany oryginalny UID i GID przy przenoszeniu
plików. Niektórzy preferują wyłączenie tej opcji i
dlatego jest to konfigurowalne.
show_output_starts_shell
Ta opcja pracuje jeśli nie używasz obsługi powłoki
w tle. Kiedy użyjesz kombinacji klawiszy C-o i ta
30 October 1998 48
mc(1) mc(1)
opcja jest włączona, będziesz miał nową powłokę.
Jeśli nie, dowolny klawisz przywróci znów Midnight
Commandera (C-o działa jak podgląd).
show_all_if_ambiguous.
Standardowo Midnight Commander pokazuje wszystkie
możliwe dokończenia jeśli jest ich więcej i
naciśnięto kombinację M-Tab po raz drugi, za pier
wszym razem dokończone zostanie tylko tyle ile jest
to możliwe i jeśli będzie więcej możliwości słychać
będzie krótkie bipnięcie. Jeśli chcesz widzieć
wszystkie możliwe dokończenia już po pierwszym
naciśnięciu M-Tab, zmień tę opcję na 1.
torben_fj_mode
Jeśli ta opcja jest włączona, klawisze home i end
będą działały troszkę inaczej w panelach, zamiast
przemieszczać linię wyboru do pierwszej lub ostat
niej linii w panelu, będą działały tak jak jest to
opisane poniżej:
Klawisz home będzie: przechodził do środkowej
linii, jeśli jest pod nią; w przeciwnym wypadku
będzie przechodził do najwyższej linii w panelu,
jeśli już w niej jest, będzie przechodził do pier
wszego pliku w panelu.
Klawisz end ma podobne zastosowanie: przechodzi do
środkowej linii, jeśli jest nad nią; w przeciwnym
wypadku przechodzi do najniższej linii w panelu,
chyba że już się w niej znajduje, wtedy przechodzi
do ostatniego pliku w panelu.
highlight_mode Standardowo wszystkie informacje w panelach
są wyświetlane tym samym kolorem. Jeśli ta warość jest
ustawiona na 1, to uprawnienia lub tryb będą wyświetlane
przy użyciu podświetlonej barwy, tak aby pokazać ustaw
ienia dla użytkownika. Tak więc prawa do odczytu, zapisu i
wykonywania będą wyświetlane na żółto (tzn. kolorem
selected). W dodatku jeśli ta zmienna jest ustawiona na
2, to całe linie są wyświetlane w kolorze odpowiadającym
ich typowi (zobacz sekcję Kolory). Podświetlenie
uprawnień również pracuje w tym trybie.
use_file_to_guess_type
Jeśli ta zmienna jest ustawiona (standardowo)
próbuje się dostosować rozszerzenie pliku do tego
wybranego w pliku mc.ext.
xterm_mode
30 October 1998 49
mc(1) mc(1)
Jeśli ta opcja jest włączona (standardowo tak nie
jest) kiedy przeglądasz plik w panelu drzewa,
będzie on automatycznie przeładowywał drugi panel
na zawartość wybranego katalogu.
Baza danych terminali (Terminal databases)
Midnight Commander pozwala ci na naprawienie bazy danych
terminali bez posiadania uprawnień roota. Midnight Comman
der szuka w pliku startowym (mc.lib położonego w katalo
gach z bibliotekami Midnight Commandera) lub w pliku
~/.mc/ini sekcji "terminal:nazwa-twojego-terminala" i
potem sekcji "terminal:general", każda linia sekcji zaw
iera symbol klawisza, który chcesz zdefiniować, zaczy
nające się do znaku równości i definicji klawisza. Możesz
użyć kombinacji \E aby reprezentować znak escape i ^x aby
reprezentować znak Control-x.
Możliwymi klawiszami symboli są:
f0 do f20 Klawisze funkcyjne f0-f20
bs backspace
home klawisz home
end klawisz end
up strzałka w górę
down strzałka w dół
left strzałka w lewo
right strzałka w prawo
pgdn klawisz page down
pgup klawisz page up
insert znak insert
delete znak delete
complete do dokańczania
Na przykład, aby zdefiniować klawisz insert jako Escape +
[ + O + p, możesz ustawić to pliku ini:
insert=\E[Op
Symbol klawisza complete reprezentuje sekwencję wyjścia
używaną do wywoływania procesu dokańczania, jest to
wywoływane kombinacją M-tab, ale możesz zdefiniować inne
klawisze do wykonywania tych samych funkcji (na tych klaw
iaturach z toną fajnych i zupełnie bezużytecznych klaw
iszy).
PLIKI
Program będzie pobierał wszystkie swoje informacje ze zmi
ennej MCHOME, jeśli jest ona nie ustawiona to znowu
przetwarzany jest katalog /usr.
/usr/lib/mc.hlp
30 October 1998 50
mc(1) mc(1)
Plik pomocy dla programu.
/usr/lib/mc/mc.ext
Standardowy plik rozszerzeń plików.
~/.mc/ext
Własny plik użytkownika, konfiguruje podgląd i edy
cje plików. Ma wyższy priorytet niż plik systemowy.
/usr/lib/mc/mc.ini
Standardowy plik setupu do Midnight Commandera,
używany tylko wówczas, kiedy użytkownik nie ma swo
jego własnego pliku ~/.mc/ini.
/usr/lib/mc/mc.lib
Globalne ustawienia Midnight Commandera. Ustawienia
w tym pliku są uwzględniane przez wszystkie sesje
Midnight Commandera, użyteczne do definiowania
ogólnosystemowych ustawień terminali.
~/.mc/ini
Własny setup użytkownika. Jeśli ten plik jest
dostępny, jest ładowany zamiast pliku globalnego.
/usr/lib/mc/mc.hint
Plik zawierający podpowiedzi (hints) wyświetlane
przez program.
/usr/lib/mc/mc.menu
Ten plik zawiera informacje o ogólnosystemowych
aplikacjach w menu.
~/.mc/menu
Własny plik menu użytkownika. Jeśli ten plik jest
obecny jest używany zamiast pliku globalnego.
~/.mc/tree
Lista katalogów drzewa katalogów i podglądu drzewa.
Jedna linia jest jednym wejściem. Linie zaczynające
się od ukośnika są pełnymi nazwami katalogów.
Linie zaczynające się od numeru mają tyle znaków
ile poprzedni katalog. Jeśli chcesz możesz
stworzyć plik używając komendy "find / -type d
-print | sort > ~/.mc/tree". Normalnie nie ma sensu
tego czynić, gdyż Midnight Commander robi to sam za
30 October 1998 51
mc(1) mc(1)
ciebie.
./.mc.menu
Lokalny plik zdefiniowany przez użytkownika. Jeśli
ten plik jest dostępny, jest używany zamiast pliku
w katalogu domowym i ogólnosystemowego.
LICENCJA
Program jest dystrybuowany na zasadach licencji GNU Gen
eral Public License dopóki jako publikowany przez Free
Software Foundation. Zobacz wbudowaną pomoc po więcej
szczegółów na temat licencji i braku gwarancji.
DOSTĘPNOŚĆ
Najnowsza wersja programu jest do zdobycia na serwerze
ftp.nuclecu.unam.mc w katalogu /linux/local i w Europie na
serwerze sunsite.mff.cuni.cz w katalogu /GNU/mc i na serw
erze ftp.teuto.de w katalogu /lmb/mc.
ZOBACZ TAKŻE
ed(1), gpm(1), mcserv(8), terminfo(1), view(1), sh(1),
bash(1), tcsh(1), zsh(1).
Strona Midnight Commander w sieci World Wide Web:
http://www.gnome.org/mc/
AUTORZY
Miguel de Icaza (miguel@roxanne.nuclecu.unam.mx), Janne
Kukonlehto (jtklehto@paju.oulu.fi), Radek Doulik
(rodo@ucw.cz), Fred Leeflang (fredl@nebula.ow.org), Dugan
Porter (dugan@b011.eunet.es), Jakub Jelinek (jj@sun
site.mff.cuni.cz), Ching Hui (mr854307@cs.nthu.edu.tw),
Andrej Borsenkow (borsenkow.msk@sni.de), Norbert Warmuth
(nwarmuth@privat.circular.de), Mauricio Plaza (mok@rox
anne.nuclecu.unam.mx), Paul Sheer (psheer@icon.co.za) and
Pavel Machek (pavel@ucw.cz) are the developers of this
package; Alessandro Rubini (rubini@ipvvis.unipv.it) has
been especially helpful debugging and enhancing the pro
gram's mouse support, John Davis (davis@space.mit.edu)
also made his S-Lang library available to us under the GPL
and answered my questions about it, and the following peo
ple have contributed code and many bug fixes (in alphabet
ical order):
Adam Tla/lka (atlka@sunrise.pg.gda.pl), alex@bcs.zp.ua
(Alex I. Tkachenko), Antonio Palama, DOS port
(palama@posso.dm.unipi.it), Erwin van Eijk (wabbit@cor
ner.iaf.nl), Gerd Knorr (kraxel@cs.tu-berlin.de), Jean-
Daniel Luiset (luiset@cih.hcuge.ch), Jon Stevens
(root@dolphin.csudh.edu), Juan Francisco Grigera, Win32
port (j-grigera@usa.net), Juan Jose Ciarlante
30 October 1998 52
mc(1) mc(1)
(jjciarla@raiz.uncu.edu.ar), Ilya Rybkin
(rybkin@rouge.phys.lsu.edu), Marcelo Roccasalva (mfroc
cas@raiz.uncu.edu.ar), Massimo Fontanelli
(MC8737@mclink.it), Pavel Roskin (pavel_roskin@geoci
ties.com), Sergey Ya. Korshunoff (root@seyko.msk.su),
Thomas Pundt (pundtt@math.uni-muenster.de), Timur Bakeyev
(timur@goff.comtat.kazan.su), Tomasz Cholewo
(tjchol01@mecca.spd.louisville.edu), Torben Fjerdingstad
(torben.fjerdingstad@uni-c.dk), Vadim Sinolitis
(vvs@nsrd.npi.msu.su) and Wim Osterholt
(wim@djo.wtm.tudelft.nl).
BŁĘDY
W pliku TODO dystrybucji znajdziesz informacje na temat
tego, co pozostało jeszcze do zrobienia.
Jeśli chcesz zgłosić kłopoty z programem [błędy w nim],
wyślij e-mail [po angielsku], na adres mc-bugs@rox
anne.nuclecu.unam.mx.
Do zgłoszenia błędu dołącz opis problemu, versję programu,
którego używasz (wyświetla ją mc -V), system operacyjny,
na którym pracujesz i jeśli program się wykłada,
chcielibyśmy dostać ślad stosu.
TŁUMACZENIE
Maciej Wojciechowski wojciech@staszic.waw.pl
30 October 1998 53